Tweet
Tôi mạn phép chia sẻ bài viết tưởng niệm ngày 2 Tháng 11 về Tổng Thống Ngô Đình Diệm và bào đệ, ông Cố Vấn Ngô Ngô Đình Nhu.
Cảm ơn Admins, cảm ơn quý anh chị ghé đọc bài tôi viết.
Chúc Ban Quản Trị, thành viên và gia đình có sức khỏe dồi dào, bình yên, vui tươi, như ý nhé.
Quý mến.
*
CHỨNG NHÂN MỘT SỰ KIỆN LỊCH SỬ
Phần 1
Tình Hoài Hương.
*
Sau những chấn động kinh khủng xảy từ vụ hăng say hoạt động cách mạng, chống đối, xuống đường biểu tình liên miên bùng nổ, thì lúc nầy tình hình chính trị tại Miền Nam Việt Nam như chiếc ghế cũ chỉ còn ba chân lắc lư gập ghềnh càng ở vào giai đoạn “dầu sôi lửa bỏng”.
Hoàng nghiệm thấy đằng sau hậu trường có bóng dáng những tay mưu đồ chính trị chuyên nghiệp đã giật dây, ngầm tạo ra sự vô tổ chức của những đợt sóng bạo loạn, những kẻ trẻ người non dạ rất hỗn lợi dụng thời cơ, vênh váo thừa nước đục thả câu.
Điều nầy sẽ rất nguy hiểm khi họ có quyền lực trong tay mà không biết khoan hòa, khiêm tốn, khôn ngoan. Nhứt là phải có tri thức thấu hiểu và trung dung. Nói chung, tình hình chính phủ lúc đó quả thật là một xã hội rối rắm như mớ bòng bong, hoặc như cái chai bịt kín miệng trôi bồng bềnh trên biển cả. Giống như một chiếc tàu không người lái, mặc ai muốn làm gì thì làm. Luật pháp bị xô ngã, nhường bước cho sức mạnh của cách mạng bạo lực hỗn độn lên nắm chính quyền điều hành.
Dạo ấy, các bạn sinh viên năm thứ hai Sư Phạm, và Văn Khoa có nhiều băn khoăn, đắn đo suy nghĩ về khả năng, tài đức của những vị “lãnh đạo cách mạng” nầy. Thêm vào đó, dựa vô vài sự kiện lịch sử cay đắng, xót xa khiến họ mất đi tất cả lý tưởng cao trọng trong công "cuộc lãnh đạo kháng chiến".
Bạn hữu cảm thấy cuộc "cách mạng" nầy quá lạt lẽo, mù mờ, vô bổ, “kháng chiến - khiến chán” từ đó. Hơn nữa, chính lúc nầy chuyện bè phái chính trị hoàn toàn không phù hợp với quan niệm, hoài bão, lập trường của các bạn. Họ muốn tìm riêng cho mình sự thảnh thơi, bình lặng trong đời sống, quyết giữ tinh thần ôn hòa, trung dung trong sáng, không bè phái, không thiên vị.
Họ cần một cuộc sống vô tư lự, thanh thản hữu hiệu thật sự đáng sống; để góp phần giúp ích cho đời, một cuộc đời thực sự bình dị, mến thương nhau, hòa ái an lành có nghĩa có tình như mọi công dân hiền hậu khác.
Do một tuần lễ công tác trong Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam ở Huế đã gây cho mấy bạn bao điều băn khoăn,
xót xa quá cay đắng. Vì, khi làm việc với nhau trong tuần lễ đó, có một anh sinh viên là cư dân Huế, (anh ấy rất quý mến các bạn từ Sài Gòn, Đà Lạt đến Huế) ngấm ngầm báo:
- Hãy hết sức cẩn thận đề phòng: tính mạng anh chị đang nằm gọn trong tay “họ” đó nghe.
Khi anh ta nhấn mạnh ở điểm nầy, thì "chúng tôi" không thể hình dung chữ “họ” ở đây là anh ấy muốn ám chỉ
về ai?
Thú thật, bạn hữu không hiểu nổi: mình đi làm thiện nguyện khổ cực không tiền lương, là bổ ích cho đời, như vậy là tốt, chứ có có gì sai? Bởi vậy, các bạn ghi tên ở khách sạn, nhưng khi đêm về cả nhóm cùng nhau lo đi ẩn nấp, chui rúc nơi bờ bụi như lũ chuột, khi ngủ dưới ghe bà Nẫm. Đến khuya họ lại đem ghe neo đi chỗ khác.
Lúc chèo ghe lên gần gầm cầu Bạch Hổ, khi chạy về khu Gia Hội. Vân vân...
Chuyện chính trị náo loạn dị kỳ, khiến họ quá chán ngán, không muốn mọi thứ ấy luôn thọc mũi dùi vô đời sống để quấy rối mình nữa! Tình hình ở tại miền Trung bấy giờ hoàn toàn do nhóm sinh viên sừng sỏ hùng hậu chi phối chính quyền địa phương.
Đó là dấu hiệu “loạn” đã lên cao độ rồi. Cái nền độc lập tự do dân chủ của VNCH vừa mới sơ sinh, mà nay đã manh nha nhiều thủ đoạn gian tà “rối” thế nầy, thì tương lai đất nước sẽ tối đen như đêm Ba mươi Tết mà thôi.
Thật ra đám sinh viên thiện nguyện đi Huế công tác bây chừ cảm thấy buồn bã, băn khoăn chán nản tột cùng.
Có thể nhận thức của họ về vài vấn đề nào đó còn eo hẹp, khiếm khuyết, nông cạn, không hữu hiệu, phiến diện và ít sắc bén trong suy nghĩ chăng? Nên họ không thể đạt được sự cảm thông và khuyến khích với “những vị có hào quang chói lọi trên đài danh vọng khi đi làm cách mạng kháng chiến cứu... bồ" chăng?
Theo thiển ý của đa số bạn trong Nhóm: nếu tham gia làm cách mạng vì người ta thật sự yêu nước, muốn cùng nhau xây dựng một quốc gia hùng cường, nâng đất nước lên tự do hưng thịnh và trường tồn, thì ta không nên chìm đắm bới móc quá khứ, khư khư ôm hận thù.
Điều cần thiết và cấp bách muốn thực thi cách mạng, trước tiên ta cần phải giữ được trị an. Thế nhưng giờ đây thanh niên là rường cột của quốc gia giống như con dao hai lưỡi. Rồi mọi chuyện sẽ đi đến đâu, về đâu?
Albert Einstein (1879-1955) đã nói: “The world is a dangerous place to live, not because of the people who are evil but because of the people who don't do anything about it”. (Thế giới là nơi nguy hiểm để sống, không phải chỉ vì bọn cùng cực hung ác, mà còn vì những người ù lì, không làm bất cứ một điều gì, để trừ khử cái ác ấy).
Hoặc giả như Napoléon Bonaparte (1769-1821) đã trầm ngâm suy tư: “Le monde souffre énormément, non pas à cause de la violence des gens malsains mais à cause du silence des gens braves”. (Thế giới chìm đắm trong đau khổ, không phải chỉ vì bạo lực của bọn ác, mà còn vì sự im lặng của người tử tế).
* * *
Thế thì ta có nên cúi đầu lanh lẹ lặng lẽ quay gót, lo thụt lùi, lui xa khu chính trường, không hề dám ngoảnh lại len lén liếc nhìn… hay không nhỉ?
Bởi, Hoàng còn nhớ rất rõ: buổi chiều hôm đó, một buổi chiều có mây trắng bồng bềnh bay trên lưng trời, có nắng nhè nhẹ rót xuống thế trần, có gió mơn man trên đầu cây ngọn cỏ, cảnh vật bình thường như bao buổi chiều trước. Có khác chăng là một tí nữa đây Thụy Mi và mấy bạn trở thành số ít người hiếm hoi, sẽ tận mắt chứng kiến sự việc đặc biệt ghi đậm nét như một dấu ấn lịch sử.
Từ đầu đến cuối sự kiện trọng đại nầy đã có nhiều dư luận, có nhiều lý thuyết, có nhiều phán đoán, có nhiều nghi vấn. Nhưng “trăm nghe không bằng mắt thấy” về những nhân vật trọng đại liên hệ đến lịch sử Việt Nam.
Đó là một buổi chiều định mệnh vô cùng bi thảm, ngày 02 tháng 11 năm 1963, ông Trần Trung Dung (nguyên Bộ Trưởng Quốc Phòng, dưới thời Tổng Thống Ngô Đình Diệm) đã gọi phone tới nhà Hoàng. Bấy giờ trong nhà có thêm: Trung, Thạch, Thụy Mi, Lan, Dung ngồi gần bàn làm việc. Hoàng bắt phone và chuyển cho Ba, (chủ trại hòm Tobia).
Sau một hồi lâu trao đổi, giọng Ba trở nên lo lắng, bối rối bồn chồn, như có điều gì bức bách buồn khổ lắm. Cuối cùng Ba thở dài, buông phone và cây viết Bic xuống quyển sổ dày. Ba e dè nhìn mọi người hiện diện, đôi mắt ông rướm lệ ngập ngừng nói nhỏ:
- Tổng Thống và ông Cố Vấn đã chết lúc 11 giờ 15 phút. Họ đọc giấy chứng tử hai ông cho Ba nghe, do Đại-úy y sĩ trưởng bệnh xá hành dinh Tổng Tham Mưu khám nghiệm và thành lập hồ sơ. Hai ông đã chết trong chiếc thiết vận xa M113 mang số 80.989, bởi lịnh của Dương văn Minh. Sát thủ là Nguyễn văn Nhung, đã giết hại hai ngài.
Sửng sốt, bàng hoàng, mọi người ngơ ngác nhìn nhau. Tất cả túc trực trong phòng khách, vội mở radio lên lắng nghe. Hội đồng tướng lãnh do Trung tướng Dương Văn Minh đứng đầu, đã đảo chánh thành công tuyên bố:
- “Tôi tạm thời lãnh đạo quốc gia”.
Đài Phát Thanh Sài Gòn chỉ mở nhạc hòa tấu, nhưng luôn luôn nói đi nói lại: “Anh em ông Diệm đang ẩn nấp, hoặc tẩu thoát đâu đó”.
Chẳng nói chẳng rằng, Ba vội vã sai Hoàng đi gọi đạo tỳ tới xưởng hòm chuẩn bị hậu sự cho Tổng Thống Diệm và ông Cố Vấn Nhu. Ở nhà kho có nhiều hòm tuy đẹp, đắt tiền, nhưng không mấy xuất sắc. Có một cái hòm tốt nhứt bằng gỗ giá tỵ rất quý hiếm, bọc sẵn thêm cái hòm kẽm ở bên trong. Ý Ba muốn để cái hòm nầy cho ông Cố Vấn Nhu.
Ngoài ra, còn một cái hòm nhôm mới toanh của quân đội Mỹ rất đẹp, làm bằng nhôm nhẹ, có hai lớp, bên ngoài mạ lớp sơn bóng loáng, bên trong bọc một lớp nhung mỏng, êm ái. Phía trên hòm có nắp kính dễ dàng mở nắp ra đóng lại, lộ mặt và nửa thân hình người quá cố. Hòm có chốt cài bên hông.
Ở Việt Nam chưa có loại hòm tân thời như vậy. Chiếc hòm rất sang trọng đẹp đẽ đó, lẽ ra là được dùng để an táng một viên sĩ quan cấp tá người Mỹ đã từ trần tại Việt Nam. Nhưng không hiểu tại sao họ lại vất bỏ nó ở bên hông nhà ướp lạnh trong phi trường Tân Sơn Nhứt. Tình cờ Ba đã thấy, tiếc quá nên Ba nài nỉ thương lượng với viên quản lý nhà xác mua lại đem về trưng bày trong tiệm mình để coi chơi. Ai tới tiệm mua giá cao cỡ nào ông cũng không bán.
Ba của Hoàng quyết định:
- Chỉ có Tổng Thống Ngô Đình Diệm mới xứng đáng nằm an nghỉ trong đó mà thôi.
Hai khuôn hòm được mang ra lau chùi bóng loáng, sát trùng sạch sẽ, trong nhà họ chuẩn bị sẵn sàng chờ lịnh.
Gần 4 giờ chiều, phone của ông Trần Trung Dung gọi:
- Ông vui lòng đem khuôn hòm tới nhà xác bệnh viện Saint Paul đường Tú Xương. Tuyệt đối không được có đông người đi theo. Xe chỉ chở mỗi lần một cái hòm thôi.
Ba anh nêu ý kiến:
- Có nên lấy thêm một xe nữa đi theo xa xa xe kia không?
- Không. Chở từng hòm một, cách xa nhau nửa giờ. Đem cái đầu tiên đi trước.
Ý họ muốn nói đến khuôn hòm của Tổng Thống Diệm sẽ liệm trước tiên.
Chiếc xe tang từ từ lăn bánh. Trên xe có Má, (chủ tiệm Tobia, Hoàng con chủ tiệm), Mi, Thạch, Trung, Lan, cộng thêm bốn người đạo tỳ. Xe chạy trên đường phố vắng tanh như đi trong thành phố chết, hoặc giờ giới nghiêm thiết quân luật. Đến đường Tú Xương, Mi mới thấy cảnh sát, quân cảnh đứng canh gác ở các chốt.
Ngoài mấy người kể trên, có hai soeur ở nhà thương, thêm vợ chồng cháu rể của Tổng Thống lăm le chiếc máy hình trong tay. Khi xe tang vô tới bên trong, thì một soeur rón rén, lấp ló nhìn trước ngó sau có vẻ sợ sệt, lén lút như người làm chuyện mờ ám gì, chẳng biết. Hình như soeur có lịnh trước, soeur vội vàng kéo cánh cửa đóng ập lại liền.
Trong nhà xác chỉ có một ngọn đèn vàng lù mù leo lét treo tòn ten trên trần. Bốn đạo tỳ đem quan tài đặt trên
bệ đá cẩm thạch trong nhà xác. Họ đợi khoảng một giờ thì có một chiếc xe Hồng Thập Tự kiểu Dodge nhà binh màu cứt ngựa thắng lết bánh, đỗ xịch lại. Soeur canh cổng kia lật đật mở cánh cửa nhà xác ra.
Từ trên xe có bốn quân nhân nhảy phóc xuống. Họ vội vàng khiêng chiếc băng ca lắc lư, một người nằm trên băng ca cũng lắc lư theo nhịp bước mau. Họ đưa băng ca vô hẳn phía trong, đặt xuống dưới đất.
Chẳng buồn dòm ngó ai hay nói câu nào, họ cúi đầu vội vã quay trở ra, nhảy tọt vô xe. Chiếc xe Dodge rít lên nghe rợn tóc gáy lao vút đi trong không khí im lặng hãi hùng.
Cả nhóm liền bước tới đứng sát bên vị lãnh tụ kính mến của nền Đệ Nhứt Cộ̣ng Hòa Miền Nam Việt Nam: Tổng Thống Ngô Đình Diệm (1901-1963).
Ngài mặc bộ veston màu xanh rêu, thắt cà vạt xanh đậm có chấm trắng. Dưới chân Ngài mang một chiếc giày màu đen, bên chân kia chỉ có một chiếc vớ trắng. Cả bộ сom-lê chìm trong màu máu. Trên đầu Tổng Thống có một vết thương sâu từ dưới ót trổ lên đỉnh đầu bê bết máu. Ngài nằm đó thản nhiên, im lặng, dường như chìm trong giấc ngủ bình an không muộn phiền, chẳng uất hận khổ đau…
Ánh sáng vụt lóe lên, thì ra ông cháu rể ngoại quốc kia đã bấm vài ba tấm hình. Chẳng hiểu do lúng túng, run rẩy, sợ hãi lo lắng hay sao, mà ông vội cất giấu máy hình, không chụp thêm mà lại ngưng? Hay ông thấy cảnh máu me hãi hùng mà đau lòng, ông không cầm nổi cơn xúc động đau đớn chăng?
Đạo tỳ khiêng xác ngài lên đặt trên một bệ đá cẩm thạch có lót hai lớp vải trắng.
Má nói với mọi người và hai soeur:
- Nhờ mấy cháu lấy bông gòn, compresse nhúng đầy an côn lau nhẹ nhàng, lau sạch sẽ, cẩn thận các vết máu cho Tổng Thống giúp tôi với. Cảm ơn lắm.
Họ kính cẩn ân cần, chu đáo sửa sang áo quần Tổng Thống Diệm chỉnh tề, ngay ngắn. Bốn đạo tỳ chăm chỉ cắm cúi lo tẩn liệm Ngài đàng hoàng. Má lâm râm đọc kinh cầu nguyện. Bà nhét vô tay Tổng Thống xâu chuỗi hột mân côi. Hình như Tổng Thống Diệm vừa mới chết, cho nên hai bàn tay Ngài nhẹ nhàng khép lại dễ dàng để giữ xâu chuỗi như Ngài đang lần hột.
Mọi người hiện diện nín thở, họ ngậm ngùi đau xót thương tiếc cho kiếp phù sinh.
Chưa kịp đậy nắp hòm, thì chiếc xe Hồng Thập Tự lúc nãy đã tới nhà xác, cánh cửa lớn do bà soeur kia hé mở ra. Đám lính lật đật bưng cái xác thứ hai vô, bà soeur vội vàng khép cánh cửa ngay.
Đó là ông Cố Vấn Ngô Đình Nhu mặc áo sơ mi trắng cụt tay, ngực đẫm máu, áo bỏ trong quần màu nâu xộc xệch, thắt dây lưng da, chân mang đôi giày màu kem. Gương mặt ông Nhu nghiêm nghị rắn đanh như bất bình điều gì, vầng trán cao cau lại với nhiều nếp nhăn, đôi môi ông mím chặt. Không ai thấy ông Nhu có nét thanh thản bình an như gương mặt của anh ông.
Ông Nhu nằm hơi nghiêng qua một bên, ông bị nhiều vết đâm sau lưng, loại dao bayonet của quân đội. Máu vẫn ứa ra từ các vết thương. Trên đầu, ngay thái dương có hai vết thủng. Đó là dấu đạn đi từ bên nầy xuyên qua bên kia.
Công việc tẩn liệm cũng tuần tự diễn ra cẩn thận như lần trước. Không khí lúc nầy quả thật quá đỗi nặng nề bi thương! Im lặng hoàn toàn. Hình như ai ai cũng thở rất nhẹ. Họ sợ mỗi tiếng động làm dấy lên từ đáy lòng mình tiếng nấc mà họ đã kềm sâu trong tim. Họ khóc thương cho kiếp phù sinh: hai ngài ấy đã đứng trên tột đỉnh danh vọng dường bao, ấy thế mà lúc họ lìa đời thì cái chết quá đau đớn và bạc bẽo!
Hoặc những người chứng kiến cảnh đau lòng kia sẽ làm hỏng không khí kính cẩn tôn nghiêm, nơi con người thực sự đã bước chân tới cõi hư vô? Quả đúng là ranh giới giữa sự sống và cõi chết chỉ là một sợi tóc mỏng manh, chia xa bởi một bức màn vô hình như sương khói.
Nhưng, kiếp người ở hai phân giới ấy đã không thể làm gì khác hơn. Người ở bên nầy không thể va mặt, chạm tay qua người ở cõi vô hình bên kia, càng không thể biết thêm gì nhau hơn!
Đó là hình ảnh nhỏ nhoi tầm thường rất cô độc của con người hiện hữu đối mặt trước sự siêu hình, cao cả của sự sống và sự chết. Quả thật không là gì cả khi thân xác ấy đã bất động như ảo ảnh hư vô, mà vô cùng thực tế và quá đỗi thương tâm.
Chúng tôi sẽ không bao giờ quên hình ảnh bi thương áo não ấy trong trí óc. Vì rất thật, quả thật tình cờ, Thụy Mi đã là chứng nhân một sự kiện lịch sử của thế kỷ. Ý thức nhận ra rõ ràng: cuộc sống như bóng mây trắng hờ hững bay giữa lưng trời, như cành cây oằn thân trong bão tố khi gió muốn lặng, mà dễ đâu nào!
*
Tình Hoài Hương.
Còn tiếp...
(Mời xem tiếp phần 2).
Hình mượn trên interner, xin miễn thứ bản quyền.
Cảm ơn Admins, cảm ơn quý anh chị ghé đọc bài tôi viết.
Chúc Ban Quản Trị, thành viên và gia đình có sức khỏe dồi dào, bình yên, vui tươi, như ý nhé.
Quý mến.
*
CHỨNG NHÂN MỘT SỰ KIỆN LỊCH SỬ
Phần 1
Tình Hoài Hương.
*
Sau những chấn động kinh khủng xảy từ vụ hăng say hoạt động cách mạng, chống đối, xuống đường biểu tình liên miên bùng nổ, thì lúc nầy tình hình chính trị tại Miền Nam Việt Nam như chiếc ghế cũ chỉ còn ba chân lắc lư gập ghềnh càng ở vào giai đoạn “dầu sôi lửa bỏng”.
Hoàng nghiệm thấy đằng sau hậu trường có bóng dáng những tay mưu đồ chính trị chuyên nghiệp đã giật dây, ngầm tạo ra sự vô tổ chức của những đợt sóng bạo loạn, những kẻ trẻ người non dạ rất hỗn lợi dụng thời cơ, vênh váo thừa nước đục thả câu.
Điều nầy sẽ rất nguy hiểm khi họ có quyền lực trong tay mà không biết khoan hòa, khiêm tốn, khôn ngoan. Nhứt là phải có tri thức thấu hiểu và trung dung. Nói chung, tình hình chính phủ lúc đó quả thật là một xã hội rối rắm như mớ bòng bong, hoặc như cái chai bịt kín miệng trôi bồng bềnh trên biển cả. Giống như một chiếc tàu không người lái, mặc ai muốn làm gì thì làm. Luật pháp bị xô ngã, nhường bước cho sức mạnh của cách mạng bạo lực hỗn độn lên nắm chính quyền điều hành.
Dạo ấy, các bạn sinh viên năm thứ hai Sư Phạm, và Văn Khoa có nhiều băn khoăn, đắn đo suy nghĩ về khả năng, tài đức của những vị “lãnh đạo cách mạng” nầy. Thêm vào đó, dựa vô vài sự kiện lịch sử cay đắng, xót xa khiến họ mất đi tất cả lý tưởng cao trọng trong công "cuộc lãnh đạo kháng chiến".
Bạn hữu cảm thấy cuộc "cách mạng" nầy quá lạt lẽo, mù mờ, vô bổ, “kháng chiến - khiến chán” từ đó. Hơn nữa, chính lúc nầy chuyện bè phái chính trị hoàn toàn không phù hợp với quan niệm, hoài bão, lập trường của các bạn. Họ muốn tìm riêng cho mình sự thảnh thơi, bình lặng trong đời sống, quyết giữ tinh thần ôn hòa, trung dung trong sáng, không bè phái, không thiên vị.
Họ cần một cuộc sống vô tư lự, thanh thản hữu hiệu thật sự đáng sống; để góp phần giúp ích cho đời, một cuộc đời thực sự bình dị, mến thương nhau, hòa ái an lành có nghĩa có tình như mọi công dân hiền hậu khác.
Do một tuần lễ công tác trong Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam ở Huế đã gây cho mấy bạn bao điều băn khoăn,
xót xa quá cay đắng. Vì, khi làm việc với nhau trong tuần lễ đó, có một anh sinh viên là cư dân Huế, (anh ấy rất quý mến các bạn từ Sài Gòn, Đà Lạt đến Huế) ngấm ngầm báo:
- Hãy hết sức cẩn thận đề phòng: tính mạng anh chị đang nằm gọn trong tay “họ” đó nghe.
Khi anh ta nhấn mạnh ở điểm nầy, thì "chúng tôi" không thể hình dung chữ “họ” ở đây là anh ấy muốn ám chỉ
về ai?
Thú thật, bạn hữu không hiểu nổi: mình đi làm thiện nguyện khổ cực không tiền lương, là bổ ích cho đời, như vậy là tốt, chứ có có gì sai? Bởi vậy, các bạn ghi tên ở khách sạn, nhưng khi đêm về cả nhóm cùng nhau lo đi ẩn nấp, chui rúc nơi bờ bụi như lũ chuột, khi ngủ dưới ghe bà Nẫm. Đến khuya họ lại đem ghe neo đi chỗ khác.
Lúc chèo ghe lên gần gầm cầu Bạch Hổ, khi chạy về khu Gia Hội. Vân vân...
Chuyện chính trị náo loạn dị kỳ, khiến họ quá chán ngán, không muốn mọi thứ ấy luôn thọc mũi dùi vô đời sống để quấy rối mình nữa! Tình hình ở tại miền Trung bấy giờ hoàn toàn do nhóm sinh viên sừng sỏ hùng hậu chi phối chính quyền địa phương.
Đó là dấu hiệu “loạn” đã lên cao độ rồi. Cái nền độc lập tự do dân chủ của VNCH vừa mới sơ sinh, mà nay đã manh nha nhiều thủ đoạn gian tà “rối” thế nầy, thì tương lai đất nước sẽ tối đen như đêm Ba mươi Tết mà thôi.
Thật ra đám sinh viên thiện nguyện đi Huế công tác bây chừ cảm thấy buồn bã, băn khoăn chán nản tột cùng.
Có thể nhận thức của họ về vài vấn đề nào đó còn eo hẹp, khiếm khuyết, nông cạn, không hữu hiệu, phiến diện và ít sắc bén trong suy nghĩ chăng? Nên họ không thể đạt được sự cảm thông và khuyến khích với “những vị có hào quang chói lọi trên đài danh vọng khi đi làm cách mạng kháng chiến cứu... bồ" chăng?
Theo thiển ý của đa số bạn trong Nhóm: nếu tham gia làm cách mạng vì người ta thật sự yêu nước, muốn cùng nhau xây dựng một quốc gia hùng cường, nâng đất nước lên tự do hưng thịnh và trường tồn, thì ta không nên chìm đắm bới móc quá khứ, khư khư ôm hận thù.
Điều cần thiết và cấp bách muốn thực thi cách mạng, trước tiên ta cần phải giữ được trị an. Thế nhưng giờ đây thanh niên là rường cột của quốc gia giống như con dao hai lưỡi. Rồi mọi chuyện sẽ đi đến đâu, về đâu?
Albert Einstein (1879-1955) đã nói: “The world is a dangerous place to live, not because of the people who are evil but because of the people who don't do anything about it”. (Thế giới là nơi nguy hiểm để sống, không phải chỉ vì bọn cùng cực hung ác, mà còn vì những người ù lì, không làm bất cứ một điều gì, để trừ khử cái ác ấy).
Hoặc giả như Napoléon Bonaparte (1769-1821) đã trầm ngâm suy tư: “Le monde souffre énormément, non pas à cause de la violence des gens malsains mais à cause du silence des gens braves”. (Thế giới chìm đắm trong đau khổ, không phải chỉ vì bạo lực của bọn ác, mà còn vì sự im lặng của người tử tế).
* * *
Thế thì ta có nên cúi đầu lanh lẹ lặng lẽ quay gót, lo thụt lùi, lui xa khu chính trường, không hề dám ngoảnh lại len lén liếc nhìn… hay không nhỉ?
Bởi, Hoàng còn nhớ rất rõ: buổi chiều hôm đó, một buổi chiều có mây trắng bồng bềnh bay trên lưng trời, có nắng nhè nhẹ rót xuống thế trần, có gió mơn man trên đầu cây ngọn cỏ, cảnh vật bình thường như bao buổi chiều trước. Có khác chăng là một tí nữa đây Thụy Mi và mấy bạn trở thành số ít người hiếm hoi, sẽ tận mắt chứng kiến sự việc đặc biệt ghi đậm nét như một dấu ấn lịch sử.
Từ đầu đến cuối sự kiện trọng đại nầy đã có nhiều dư luận, có nhiều lý thuyết, có nhiều phán đoán, có nhiều nghi vấn. Nhưng “trăm nghe không bằng mắt thấy” về những nhân vật trọng đại liên hệ đến lịch sử Việt Nam.
Đó là một buổi chiều định mệnh vô cùng bi thảm, ngày 02 tháng 11 năm 1963, ông Trần Trung Dung (nguyên Bộ Trưởng Quốc Phòng, dưới thời Tổng Thống Ngô Đình Diệm) đã gọi phone tới nhà Hoàng. Bấy giờ trong nhà có thêm: Trung, Thạch, Thụy Mi, Lan, Dung ngồi gần bàn làm việc. Hoàng bắt phone và chuyển cho Ba, (chủ trại hòm Tobia).
Sau một hồi lâu trao đổi, giọng Ba trở nên lo lắng, bối rối bồn chồn, như có điều gì bức bách buồn khổ lắm. Cuối cùng Ba thở dài, buông phone và cây viết Bic xuống quyển sổ dày. Ba e dè nhìn mọi người hiện diện, đôi mắt ông rướm lệ ngập ngừng nói nhỏ:
- Tổng Thống và ông Cố Vấn đã chết lúc 11 giờ 15 phút. Họ đọc giấy chứng tử hai ông cho Ba nghe, do Đại-úy y sĩ trưởng bệnh xá hành dinh Tổng Tham Mưu khám nghiệm và thành lập hồ sơ. Hai ông đã chết trong chiếc thiết vận xa M113 mang số 80.989, bởi lịnh của Dương văn Minh. Sát thủ là Nguyễn văn Nhung, đã giết hại hai ngài.
Sửng sốt, bàng hoàng, mọi người ngơ ngác nhìn nhau. Tất cả túc trực trong phòng khách, vội mở radio lên lắng nghe. Hội đồng tướng lãnh do Trung tướng Dương Văn Minh đứng đầu, đã đảo chánh thành công tuyên bố:
- “Tôi tạm thời lãnh đạo quốc gia”.
Đài Phát Thanh Sài Gòn chỉ mở nhạc hòa tấu, nhưng luôn luôn nói đi nói lại: “Anh em ông Diệm đang ẩn nấp, hoặc tẩu thoát đâu đó”.
Chẳng nói chẳng rằng, Ba vội vã sai Hoàng đi gọi đạo tỳ tới xưởng hòm chuẩn bị hậu sự cho Tổng Thống Diệm và ông Cố Vấn Nhu. Ở nhà kho có nhiều hòm tuy đẹp, đắt tiền, nhưng không mấy xuất sắc. Có một cái hòm tốt nhứt bằng gỗ giá tỵ rất quý hiếm, bọc sẵn thêm cái hòm kẽm ở bên trong. Ý Ba muốn để cái hòm nầy cho ông Cố Vấn Nhu.
Ngoài ra, còn một cái hòm nhôm mới toanh của quân đội Mỹ rất đẹp, làm bằng nhôm nhẹ, có hai lớp, bên ngoài mạ lớp sơn bóng loáng, bên trong bọc một lớp nhung mỏng, êm ái. Phía trên hòm có nắp kính dễ dàng mở nắp ra đóng lại, lộ mặt và nửa thân hình người quá cố. Hòm có chốt cài bên hông.
Ở Việt Nam chưa có loại hòm tân thời như vậy. Chiếc hòm rất sang trọng đẹp đẽ đó, lẽ ra là được dùng để an táng một viên sĩ quan cấp tá người Mỹ đã từ trần tại Việt Nam. Nhưng không hiểu tại sao họ lại vất bỏ nó ở bên hông nhà ướp lạnh trong phi trường Tân Sơn Nhứt. Tình cờ Ba đã thấy, tiếc quá nên Ba nài nỉ thương lượng với viên quản lý nhà xác mua lại đem về trưng bày trong tiệm mình để coi chơi. Ai tới tiệm mua giá cao cỡ nào ông cũng không bán.
Ba của Hoàng quyết định:
- Chỉ có Tổng Thống Ngô Đình Diệm mới xứng đáng nằm an nghỉ trong đó mà thôi.
Hai khuôn hòm được mang ra lau chùi bóng loáng, sát trùng sạch sẽ, trong nhà họ chuẩn bị sẵn sàng chờ lịnh.
Gần 4 giờ chiều, phone của ông Trần Trung Dung gọi:
- Ông vui lòng đem khuôn hòm tới nhà xác bệnh viện Saint Paul đường Tú Xương. Tuyệt đối không được có đông người đi theo. Xe chỉ chở mỗi lần một cái hòm thôi.
Ba anh nêu ý kiến:
- Có nên lấy thêm một xe nữa đi theo xa xa xe kia không?
- Không. Chở từng hòm một, cách xa nhau nửa giờ. Đem cái đầu tiên đi trước.
Ý họ muốn nói đến khuôn hòm của Tổng Thống Diệm sẽ liệm trước tiên.
Chiếc xe tang từ từ lăn bánh. Trên xe có Má, (chủ tiệm Tobia, Hoàng con chủ tiệm), Mi, Thạch, Trung, Lan, cộng thêm bốn người đạo tỳ. Xe chạy trên đường phố vắng tanh như đi trong thành phố chết, hoặc giờ giới nghiêm thiết quân luật. Đến đường Tú Xương, Mi mới thấy cảnh sát, quân cảnh đứng canh gác ở các chốt.
Ngoài mấy người kể trên, có hai soeur ở nhà thương, thêm vợ chồng cháu rể của Tổng Thống lăm le chiếc máy hình trong tay. Khi xe tang vô tới bên trong, thì một soeur rón rén, lấp ló nhìn trước ngó sau có vẻ sợ sệt, lén lút như người làm chuyện mờ ám gì, chẳng biết. Hình như soeur có lịnh trước, soeur vội vàng kéo cánh cửa đóng ập lại liền.
Trong nhà xác chỉ có một ngọn đèn vàng lù mù leo lét treo tòn ten trên trần. Bốn đạo tỳ đem quan tài đặt trên
bệ đá cẩm thạch trong nhà xác. Họ đợi khoảng một giờ thì có một chiếc xe Hồng Thập Tự kiểu Dodge nhà binh màu cứt ngựa thắng lết bánh, đỗ xịch lại. Soeur canh cổng kia lật đật mở cánh cửa nhà xác ra.
Từ trên xe có bốn quân nhân nhảy phóc xuống. Họ vội vàng khiêng chiếc băng ca lắc lư, một người nằm trên băng ca cũng lắc lư theo nhịp bước mau. Họ đưa băng ca vô hẳn phía trong, đặt xuống dưới đất.
Chẳng buồn dòm ngó ai hay nói câu nào, họ cúi đầu vội vã quay trở ra, nhảy tọt vô xe. Chiếc xe Dodge rít lên nghe rợn tóc gáy lao vút đi trong không khí im lặng hãi hùng.
Cả nhóm liền bước tới đứng sát bên vị lãnh tụ kính mến của nền Đệ Nhứt Cộ̣ng Hòa Miền Nam Việt Nam: Tổng Thống Ngô Đình Diệm (1901-1963).
Ngài mặc bộ veston màu xanh rêu, thắt cà vạt xanh đậm có chấm trắng. Dưới chân Ngài mang một chiếc giày màu đen, bên chân kia chỉ có một chiếc vớ trắng. Cả bộ сom-lê chìm trong màu máu. Trên đầu Tổng Thống có một vết thương sâu từ dưới ót trổ lên đỉnh đầu bê bết máu. Ngài nằm đó thản nhiên, im lặng, dường như chìm trong giấc ngủ bình an không muộn phiền, chẳng uất hận khổ đau…
Ánh sáng vụt lóe lên, thì ra ông cháu rể ngoại quốc kia đã bấm vài ba tấm hình. Chẳng hiểu do lúng túng, run rẩy, sợ hãi lo lắng hay sao, mà ông vội cất giấu máy hình, không chụp thêm mà lại ngưng? Hay ông thấy cảnh máu me hãi hùng mà đau lòng, ông không cầm nổi cơn xúc động đau đớn chăng?
Đạo tỳ khiêng xác ngài lên đặt trên một bệ đá cẩm thạch có lót hai lớp vải trắng.
Má nói với mọi người và hai soeur:
- Nhờ mấy cháu lấy bông gòn, compresse nhúng đầy an côn lau nhẹ nhàng, lau sạch sẽ, cẩn thận các vết máu cho Tổng Thống giúp tôi với. Cảm ơn lắm.
Họ kính cẩn ân cần, chu đáo sửa sang áo quần Tổng Thống Diệm chỉnh tề, ngay ngắn. Bốn đạo tỳ chăm chỉ cắm cúi lo tẩn liệm Ngài đàng hoàng. Má lâm râm đọc kinh cầu nguyện. Bà nhét vô tay Tổng Thống xâu chuỗi hột mân côi. Hình như Tổng Thống Diệm vừa mới chết, cho nên hai bàn tay Ngài nhẹ nhàng khép lại dễ dàng để giữ xâu chuỗi như Ngài đang lần hột.
Mọi người hiện diện nín thở, họ ngậm ngùi đau xót thương tiếc cho kiếp phù sinh.
Chưa kịp đậy nắp hòm, thì chiếc xe Hồng Thập Tự lúc nãy đã tới nhà xác, cánh cửa lớn do bà soeur kia hé mở ra. Đám lính lật đật bưng cái xác thứ hai vô, bà soeur vội vàng khép cánh cửa ngay.
Đó là ông Cố Vấn Ngô Đình Nhu mặc áo sơ mi trắng cụt tay, ngực đẫm máu, áo bỏ trong quần màu nâu xộc xệch, thắt dây lưng da, chân mang đôi giày màu kem. Gương mặt ông Nhu nghiêm nghị rắn đanh như bất bình điều gì, vầng trán cao cau lại với nhiều nếp nhăn, đôi môi ông mím chặt. Không ai thấy ông Nhu có nét thanh thản bình an như gương mặt của anh ông.
Ông Nhu nằm hơi nghiêng qua một bên, ông bị nhiều vết đâm sau lưng, loại dao bayonet của quân đội. Máu vẫn ứa ra từ các vết thương. Trên đầu, ngay thái dương có hai vết thủng. Đó là dấu đạn đi từ bên nầy xuyên qua bên kia.
Công việc tẩn liệm cũng tuần tự diễn ra cẩn thận như lần trước. Không khí lúc nầy quả thật quá đỗi nặng nề bi thương! Im lặng hoàn toàn. Hình như ai ai cũng thở rất nhẹ. Họ sợ mỗi tiếng động làm dấy lên từ đáy lòng mình tiếng nấc mà họ đã kềm sâu trong tim. Họ khóc thương cho kiếp phù sinh: hai ngài ấy đã đứng trên tột đỉnh danh vọng dường bao, ấy thế mà lúc họ lìa đời thì cái chết quá đau đớn và bạc bẽo!
Hoặc những người chứng kiến cảnh đau lòng kia sẽ làm hỏng không khí kính cẩn tôn nghiêm, nơi con người thực sự đã bước chân tới cõi hư vô? Quả đúng là ranh giới giữa sự sống và cõi chết chỉ là một sợi tóc mỏng manh, chia xa bởi một bức màn vô hình như sương khói.
Nhưng, kiếp người ở hai phân giới ấy đã không thể làm gì khác hơn. Người ở bên nầy không thể va mặt, chạm tay qua người ở cõi vô hình bên kia, càng không thể biết thêm gì nhau hơn!
Đó là hình ảnh nhỏ nhoi tầm thường rất cô độc của con người hiện hữu đối mặt trước sự siêu hình, cao cả của sự sống và sự chết. Quả thật không là gì cả khi thân xác ấy đã bất động như ảo ảnh hư vô, mà vô cùng thực tế và quá đỗi thương tâm.
Chúng tôi sẽ không bao giờ quên hình ảnh bi thương áo não ấy trong trí óc. Vì rất thật, quả thật tình cờ, Thụy Mi đã là chứng nhân một sự kiện lịch sử của thế kỷ. Ý thức nhận ra rõ ràng: cuộc sống như bóng mây trắng hờ hững bay giữa lưng trời, như cành cây oằn thân trong bão tố khi gió muốn lặng, mà dễ đâu nào!
*
Tình Hoài Hương.
Còn tiếp...
(Mời xem tiếp phần 2).
Hình mượn trên interner, xin miễn thứ bản quyền.