Sông Mao - Phi Vụ Ngày Ba Mươi Tết
* Bài viết này để vinh danh Đại
Tá Tỉnh Trưởng Ngô Tấn Nghĩa, một cấp lănh đạo tài đức cuả Quân Lực Việt Nam
Cộng Ḥa, đă có công b́nh định, đem đến an ninh thịnh vuợng cho tỉnh B́nh Thuận.
Đại Tá Nghĩa cũng là một vị chỉ huy anh hùng chống trả quân xâm lược tại thành
phố Phan Thiết với một lực lượng yếu kém gồm Nghĩa Quân và Địa Phương Quân cho
tới những giây phút cuối cùng.
* Một nén hương ḷng để tưởng nhớ đến Trung úy Lê Tấn Thành và tất cả nhân viên
phi hành của biệt đội 259D đă mất tích trong một phi vụ liên lạc Phan Thiết -
Bảo Lộc.
Chiều ba mươi Tết năm Quư Sửu, 1974
Ta về đây t́m kư ức thuở nào
Đă đánh đổi bằng muôn ngày lạc lối
Thân viễn xứ, nh́n tâm hồn nhức nhối
Thấy chính ḿnh vật vă nỗi niềm riêng
Vừa về tới nhà th́ trời vừa sập tối. Dựng chiếc xe Honda 90 trước sân, tôi
xách túi bay nhẩy lên ba bậc cấp bước vào pḥng khách. Bên trong đèn đuốc đang
bật sáng choang, ba tôi đang đứng khấn vái trong pḥng thờ kế bên, mùi nhan trầm
tỏa hương bay thơm ngát, trên bàn Phật bày hai đĩa hoa quả đủ màu kế bên những
chân đèn, lư hương, tượng Phật đă được chùi đồng bóng loáng. Ngay giữa pḥng
khách, chị tôi đang lúi húi bày biện thức ăn và bánh mức trên chiếc bàn phủ khăn
trắng, ở giữa đặt một chậu hoa pha lê cắm những cành lay-ơn màu đỏ thắm. Ngay
góc pḥng gần đó, chưng một cành mai cắm trong b́nh sứ lớn, những cánh hoa vàng
tươi khoe sắc thắm. Đứng lặng yên một giây ngay ngưỡng cửa, nh́n bức tranh êm
đềm ấm cúng đang phơi bày trước mắt, tôi chợt có cảm tưởng như ḿnh đang sống
trở lại thời thơ ấu năm xưa. Một cảm giác sung sướng bỗng dâng lên ngập ḷng!
-Em đi bay về à! Nh́n thấy tôi bước vào chị tôi hỏi
-Dạ!..Me đâu rồi chị?
-Chắc Me đang nấu ăn dưới bếp...Em!..tối ni em được ở nhà cúng giao thừa hay
phải vô phi trường trực đêm?
-Tối nay em được ở nhà.
Nói xong tôi bước thẳng xuống nhà bếp. Me tôi đang đứng phụ bên cạnh chị giúp
việc, xào nấu trên ḷ than đỏ rực.
-Con mới về à!
-Dạ,..Me!..Con có trái dưa hấu hái trên rẩy của mấy thằng Việt Cộng con đem về
ḿnh ăn Tết.
-Con nói cái chi?..Dưa hấu!?..Dưa hấu nhà ḿnh có nhiều rồi,..ăn răng cho hết,
con đem về làm chi.
Không trả lời, tôi kéo "fermeture" túi bay xách ra một con heo con co quắp, máu
đen c̣n đọng đầy trên bộ lông màu nâu, để lên trên bàn bếp.
-Trời!..- Me tôi la lên, người co rúm - Con chi mà dễ sợ rứa?
-Heo sọc dưa!.. Me coi này,..mấy cái sọc trên lưng giống trái dưa hấu phải không
Me?
-Con à,..Me đă nói hoài,..sống nghề nguy hiểm mà c̣n sát sanh không nên con à!..
Ba th́ ăn chay niệm Phật, con kiến không đụng tới,.. mà con th́ như rứa...Ba
biết th́ buồn lắm đó!
-Me dấu đi, đừng cho ba thấy. C̣n chuyện sát sanh th́ Me đừng lo, bọn Việt Cộng
con giết hoài, giết thêm mấy con thú nữa th́ có sao đâu!..Sống chết có số cả Me
à!
-Con đừng nói rứa,...giết Việt Cộng là bổn phận của con, răng mà con so sánh
được...Con đừng làm như rứa nữa nghe! Thôi,..con lên nhà chuẩn bị ăn cơm.
Nghe Me tôi nói xong, tôi quay gót bước lên nhà trên, ra trước sân đứng hút
thuốc. Ngoài đường một đám trẻ con hàng xóm đang tụ tập đốt pháo. Những sơi pháo
giây cháy lóe sáng, văng tung tóe những đốm lửa trong bóng đêm . Một làn gió nhẹ
thoảng qua phảng phất thơm mùi thuốc pháo. Đứng im trong bóng tối dưới dàn hoa
giấy, điếu thuốc trên môi, nghe tiếng tụng kinh của Ba tôi vọng ra ḥa cùng với
tiếng nổ đ́ đùng đ́ đạch, tôi cảm thấy ḿnh hạnh phúc và may mắn hơn boa nhiêu
người trai cùng thế hệ, trong giây phút này đang ở nơi tiền đồn heo hút, hay
đứng gác ngoài biên cương...
Từ khi Việt Cộng vi phạm lệnh ngưng bắn trong dịp Tết Mậu Thân, dân quân miền
Nam đă học được một bài học đắt giá về sự tráo trở của bọn Cộng Sản, nên vào
những ngày gần Tết tất cả mọi đơn vị của quân lực VNCH đều đề cao cảnh giác,
canh pḥng cẩn mật. Riêng Không Đoàn 62 Chiến Thuật đă chỉ định phi đoàn Thần
Tượng mỗi ngày cắt một phi vụ tuần thám ṿng đai phi trường trong giai đoạn
ngưng bắn "da beo" sau khi hiệp định Paris được kư kết năm ngoái. Chợt nhớ đến
phi vụ tuần thám chiều nay, tôi bật cười! Đang bay b́nh phi dọc theo bờ rừng,
ḷng th́ nôn nóng mong về nhà đón giao thừa với gia đ́nh, bỗng gặp một tiểu đội
heo con chạy lạc bên bờ sông Đồng Ḅ. Đúng là buồn ngủ mà gặp chiếu manh!..Bầu
không khí đang buồn tẻ chợt thay đổi hẳn, mấy anh lính pḥng thủ bay theo tàu
lần đầu tiên thấy thú rừng từ trên cao, la hét ầm ỉ. Nghĩ đến những con heo con
này có lẽ là món quà Tết bất ngờ đáng kể cho người lính nghèo và gia đ́nh của
họ, tôi nghiêng tàu xuống thấp. Những khẩu súng "carbine", M-16 của mấy anh lính
pḥng thủ sau khoang tàu nổ rang như pháo Tết. Mấy con heo ngă lăn quay bên bờ
cát. Thật là một niềm vui bất ngờ cuối năm! Khác hẳn một phi vụ khó quên cũng
vào ngày ba mươi Tết vài năm trước đây, đă đeo đuổi ám ảnh tôi như một áng mây
đen che khuất ánh mặt trời tươi sáng trong mấy ngày đầu Xuân. Tất cả đă trở về
trong tâm trí tôi cùng với những năm tháng hành quân liên tục trên vùng đất gió
cát tỉnh B́nh Thuận, rơ ràng như một cuốn phim quay chậm...
B́nh Thuận, vùng đất xôi đậu
Từ 1970 trở về trước, t́nh h́nh an ninh tại tỉnh B́nh Thuận vô cùng nguy
ngập. Trong giai đoạn Việt Minh - viết tắt của Việt Nam Độc Lập Đồng Minh Hội -
chống Pháp trong chín năm, từ năm 1946 đến khi hiệp định Geneve thành h́nh, tỉnh
B́nh Thuận là một cứ điểm mạnh của kháng chiến quân. Sau khi hiệp định được kư
kết ngày 21 tháng 7 năm 1954 chia đôi đất nước tại vĩ tuyến 17, một số quân Việt
Minh được để lại nằm vùng, một số rút về Bắc. Và số quân kháng chiến nằm vùng
này bắt đầu hoạt động mạnh trở lại để chống lại Miền Nam Tự do khi đất nước bắt
đầu chia đôi. Bọn Việt Cộng đă thành công trong việc biến nhiều nơi ở ngoại ô
tỉnh B́nh Thuận thành một vùng đất xôi đậu. Ngoài những thành phần mầm mống
kháng chiến từ thời chống Pháp, rất nhiều người dân nghèo đói, sinh sống trên
vùng đất cát th́ nhiều, ruộng th́ ít, ở vùng xa xôi bị Việt Cộng chiêu dụ, rủ
rê, dọa dẫm lùa theo các đơn vị du kích địa phương nằm trong các chiến khu.
Nhiều làng xă bị Việt Cộng kiểm soát gần 90%. Có rất nhiều nơi ban ngày là của
ta ban đêm thuộc về địch. Chúng hoành hành ám sát, tấn công đốt phá các trụ sở,
gài ḿn đặt bẫy, đặt trạm thâu thuế trên Quốc Lộ 1. Mọi sự di chuyển an toàn đều
phải dựa trên đường biển hoặc đường hàng không. Việt Cộng hầu như đă thành công
trong việc chia cắt miền Nam Tự Do ra làm hai phần.
Cuối năm 1969, Đại Tá Ngô Tấn Nghĩa, nguyên là Trưởng Pḥng 2 Quân Đoàn II ở
Pleiku, được Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu chỉ định chức vụ Tỉnh Trưởng tỉnh B́nh
Thuận để thay thế Đại Tá Trần Thiện Ngôn, qua sự đề nghị của Trung Tướng Lữ Lan
Tư Lệnh Quân Đoàn II.
Được giao phó cho một lănh thổ rộng lớn, mất an ninh, địch quân xâm nhập trong
mọi lănh vực, không khác ǵ một khúc gỗ mục, mọt ăn tới xương tủy, ngay cả một
vị Tỉnh Trưởng, một trong những vị Tỉnh Trưởng tiền nhiệm, Trung Tá Đinh Văn Đệ
là một tên Việt Cộng nằm vùng, Đại Tá Nghĩa đă có một trọng trách vô cùng khó
khăn và phức tạp.
B́nh Thuận, thành phố là Phan Thiết, là một tỉnh ở cực nam và rộng lớn nhất nh́
miền Trung, đứng hàng đầu về ngành ngư nghiệp cũng như kỹ nghệ chế biến hải sản.
Đây cũng là một vùng đất được coi như là khô hạn nhất Việt Nam. Quận, xă, ấp nằm
rời rạc cách khoảng. Nhiều động cát, đồi cát mênh mông xen kẽ là những đồi trọc,
rừng thưa, không trồng trọt ǵ được ngoài dưa hấu, khoai ḿ hay dừa. V́ nằm trên
mặt biển từ 100 đến 200 mét, nên không thể đào giếng được, bởi thế nước là một
nhu yếu phẩm quư giá nhất cho những người dân sinh sống trong những vùng đất
này. Người dân thường đùa cợt rằng: nhà gái vùng đất gió cát này đ̣i hỏi nhà
trai trong việc sính lễ là "nước".
Từ khi nhậm chức, Đại Tá Nghĩa bắt đầu áp dụng chương tŕnh "B́nh Định Phát
Triển", nhằm thanh lọc và tiêu diệt hạ tầng cơ sở Việt Cộng ở những vùng xôi
đậu. Áp dụng chính sách "dân vi quư", nhờ t́nh báo nhân dân để triệt hạ tất cả
những thành phần của địch đang bám sát vào dân. Và ngoài ra để tăng cường an
ninh cho vùng ngoại ô, Đại Tá Nghĩa đă ra lệnh cho tất cả cấp trưởng ty sở,
quận...phải ra vùng tiền đồn, xă ấp hẽo lánh, ngay cả Đại Tá Tỉnh Trưởng, để ngủ
chung với binh lính với mục đích chấm dứt t́nh trạnh lính ma, lính kiển, và gia
tăng tinh thần chiến đấu của binh sĩ. Cộng thêm vào đó là kế hoạch xử dụng ḿn
Claymore tối đa để các đơn vị Địa Phương Quân pḥng thủ hữu hiệu ban đêm, ngăn
chận bọn du kích hay thân nhân đem đồ tiếp tế ra bưng. Tất cả chiến thuật áp
dụng đă có một thành quả vô cùng tốt đẹp.
Một đặc điểm nhỏ, đáng đề cập về Đại Tá Nghĩa là ông có một người con trai tên
Ngô Quang Lễ chưa tới hai mươi tuổi, rất lanh lợi và gan dạ, luôn luôn sát cánh
bên ông như là một cánh tay mặt hay một cận vệ, thường xuyên làm tài xế lái ông
đi đến những ấp xă xa xôi hẻo lánh. Chính trong một chuyến đi vào xă La Gàn,
quận Tuy Phong, đoàn xe của Đại Tá Nghĩa đă bị phục kích. Nhờ sự nhanh nhẹn và
can đảm của Lễ, cậu ta đă không nghe lời ngừng xe lại, đạp ga phóng chạy, thoát
ra khỏi đoạn đường nguy hiểm. Nhờ thế tất cả thoát chết, mặc dù chiếc xe Jeep
của Đại Tá Nghĩa đă trúng nhiều viên đạn bể kính xe.
Giử chức vụ Tỉnh Trưởng ở một phần đất xôi đậu mất an ninh, nằm ngay giữa trục
lộ giao thông của miền Nam, Đại tá Nghĩa đă được ưu tiên không yểm của Sư Đoàn
II Không Quân, Nha Trang. Phi đ̣an 215 Thần Tượng thường xuyên yểm trợ hành quân
trực thăng vận cho Trung Đoàn 44, Sư đoàn 23 Bộ binh trú đóng tại Sông Mao, Phan
Thiết.
Mỗi buổi chiều vào phi đoàn xem bảng phi lệnh thấy vỏn vẹn bốn chữ ghi trên bảng
đen: " Hành Quân Sông Mao", là ḷng tôi lại ngao ngán! Đó một quận lỵ nghèo
nàn, co cụm vài trăm nóc gia, kế bên đường xe lửa xuyên Việt gần Quốc Lộ
I, cách Phan Thiết hơn năm chục cây số đường chim bay hướng đông bắc. Sông Mao
lấy tên từ tiếng Chàm, được chuyển âm thành Ma-Ó, nhưng sau một thời gian ở thời
Pháp thuộc, dấu gạch ngang mất đi và được đọc thành chữ Mao.
Mỗi buổi sáng, khi sương mai còn đọng trên đầu ngọn cỏ, tám chiếc trực
thăng cất cánh trực chỉ Sông Mao, chiều chiều lại lầm lũi nối đuôi nhau bay
về. Ít khi trực thăng võ trang có một trận đụng độ nào đáng kể nào với Cộng
Sản tại vùng này, ngoài năm việc bắn giết vài ba tên du kích lẻ tẻ. Mỗi
buổi trưa, sau khi đổ quân xong, trở về đáp trên dãi đất đỏ, nhân viên phi
hành đoàn leo lên hai chiếc xe chờ sẵn, theo con đường đất quanh co bụi
mờ ra "phố" ăn cơm. Gọi là phố, nhưng thực sự chỉ là một con đường đất nằm dọc
theo năm bảy chục căn nhà gạch, gỗ, lợp mái tôn san sát nhau. Quán ăn là một căn
nhà nhỏ kê vài cái bàn gỗ, vài chục ghế nhựa rẻ tiền. Ngồi ăn dưới cái nóng
cháy như thiêu đốt, mồ hôi nhỏ nhọt xuống đĩa cơm thập cẩm hay cơm sường và ly
"cối" trà đá, nh́n ra con đường đất đỏ mỗi khi có một chiếc xe nhà binh chạy qua
tung bụi mù là một h́nh ảnh quen thuộc đối với anh em phi hành đoàn Thần Tượng.
Sông Mao là nơi nghỉ chân của những người lính chiến xa nhà, nếu họ không muốn
ra thăm khu Chợ Lầu sầm uất hơn ở gần đó vài cây số, gọi là Chợ Lớn Mới nằm trên
QL-1 gần Phan Rí Cửa. Ở đâu có binh lính là có những dịch vụ thương măi đi theo
chân, nhất là dịch vụ giải quyết sinh lư. Một câu thơ sặc mùi lính chiến sau đây
đă nói lên ư nghĩa đó:
Mai ta đụng trận ta c̣n sống
Về ghé Sông Mao phá phách chơi
Chia sớt nỗi sầu cùng gái điếm
Đốt tiền mua vội một ngày vui
(Nguyễn Bắc Sơn)
Phan Rí cửa, B́nh Thuận
Một buổi trưa hè nóng cháy da người, sau khi ăn cơm trưa xong, chờ xe đến rước
về băi đậu, tôi theo chân mấy người bạn đi "thăm dân cho biết sự t́nh". Chúng
tôi đến thăm một nhà "thổ"ở gần đó. Đứng trước một căn nhà lụp xụp, tường đóng
ván, mái tôn, một anh bạn sành sỏi nhất đám gơ cửa. Cánh cửa hé mở, một cô gái
tóc xơa c̣n trẻ trong bộ đồ bà ba, có khuôn mặt tṛn trỉnh tḥ đầu nh́n ra, thấy
ba bốn anh phi công, súng ống đầy ḿnh đang đứng chờ, em nghoẽn miệng cười tươi:
-" Mấy anh vào chơi!"
Bước vào trong, một mùi hôi thum thủm ngột ngạt khó thở đưa lên mũi. Trước mắt
tôi là một căn pḥng nhỏ nền xi măng đen loang lổ, kê một bộ xa lông nhỏ bọc ny
lông rẻ tiền và một cái bàn nhỏ. Trên bàn để ấm trà và mấy cái ly nhựa. Ngay góc
pḥng để một cái quạt máy đang quay vù vù.
-"Mời mấy anh ngồi chơi,..uống nước. Có mấy cô mới về, để em đi kêu." Cô gái đon
đả chào mời!
Ba bốn đứa tôi đứng yên, đưa mắt nh́n nhau tủm tỉm cười. Một anh bạn nhanh
miệng:
-"Cám ơn cô, tụi tôi bữa nay chỉ ghé qua thăm cho biết,..để lần sau có nhiều th́
giờ hơn."
Tôi nh́n xung quan sát. Ở pḥng kế bên ngăn bằng một tấm màn hoa, kéo nửa chừng,
bên trong bốn năm cái gường nhỏ phủ ra trắng đă ngả sang màu ngà nhàu nát, hiện
ra trong tranh tối tranh sáng, đặt cách nhau chừng một thuớc, ngăn ra bằng những
tấm màn bông hoa ḷe loẹt. Trong bầu không khí im phăng phắc, tôi nghe tiếng cọt
kẹt đều đặn phát ra từ bên kia một tấm màn kéo kín, đồng thời có tiếng xối nước
rổn rảng vọng lên, có lẽ từ nhà bếp, ḥa lẫn với tiếng nói chuyện th́ thầm từ
một góc pḥng. Một người lính bộ binh bất ngờ vén màn buớc ra, khuôn mặt đỏ ửng,
lấm tấm mồ hôi. Anh đi ngang mặt tôi không hề nh́n, nét mặt rất nghiêm trọng như
đă "giải quyết" xong một vấn đề ǵ rất là "khẩn cấp". Một niềm cảm thông, thương
cho những người lính chiến gian khổ, băng rừng lội suối. Nhớ những lúc leo lên
tàu cất cánh trở về lại căn cứ từ những tiền đồn heo hút, tôi thường bắt gặp
những ánh mắt xa vắng nh́n chúng tôi uớt ao, thèm muốn. Thành phố là những cái
ǵ xa vời, một thế giới ngoài tầm tay với. Ngày ra mặt trận, tối về thành phố
gần bên những người thân yêu là một điều mơ ước đối với họ.
Ṭa tỉnh Phan Thiết, mỗi ngày đều được biệt phái riêng một chiếc trực thăng đậu
ngay trước sân tỉnh đường do phi đoàn Thần Tượng cung cấp và sau đó được thay
thế bằng phi đội 259D tại Phan Rang, một phi đội thành lập đầu năm 1973 bởi
những hoa tiêu xuất thân từ phi đoàn 215 Thần Tượng.
Một biến cố đau thương đă xảy đến cho biệt đội 259D biệt phái cho tiểu khu B́nh
Thuận và từ đó liên tiếp đưa đến hai biến cố khác. Vào một buổi chiều, phi đội
nhận được lệnh đi Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng. Trung úy Lê Tấn Thành biệt
đội trưởng, tự là Thành "Lọ" ngồi ghế trưởng phi cơ, và hoa tiêu phụ là Thiếu
úy Đặng Trung Ḥa. Ngồi sau tàu có Thiếu úy Nguyễn Văn Tiến và người em ruột đi
theo chơi, cọng thêm bốn mê vô xạ thủ. Ngoài ra tàu c̣n chở thêm Đại úy Quang,
sĩ quan ALO (Air Force Admissions Liaison Officer) cho ṭa tỉnh, Thiếu tá Việt
chỉ huy trưởng của Hải Quân Phan Thiết và một Thiếu tá Pháo Binh. Chiếc trực
thăng cất cánh vào khoảng sáu giờ chiều, khi trời bắt đầu chạng vạng
tối. Đường chim bay từ Phan Thiết đến Bảo Lộc khoảng bảy mươi lăm cây số, chưa
tới nửa giờ bay b́nh phi của U-H1. Tuy đây là một lộ tŕnh ngắn nhưng phải bay
qua một vùng rừng núi hiễm trở, thường xuyên mây mù, nhất là vào những tháng mùa
mưa. Quyết định bay trong ḥan cảnh này có thể gọi là một quyết định liều lĩnh,
nếu không gọi là sai lầm, nhất là với khả năng bay đêm của những hoa tiêu trực
thăng đa số c̣n thiếu sót hay yếu kém.
Sau hai mươi phút bay, tổng đài nhận đuợc báo cáo trên tần số vị trí của Trung
úy Thành "lọ", và đó là tin tức cuối cùng nhận được của chiếc trực thăng bất
hạnh này. Trung úy Lê Tấn Thành cũng như Trung úy Phạm Thành Rinh, là hai hoa
tiêu xuất thân từ phi đội trực thăng vơ trang Mănh Hổ, phi đoàn Thần Tượng, cũng
là hai người bạn thân đă từng trú ngụ tại căn nhà của Ba Me tôi và chung chia
với tôi rất nhiều kỷ niệm. Sự biến mất của Thành cũng như cái chết của Rinh,
người đă hy sinh trong mặt trận "Mùa hè đỏ lửa", là một sự mất mát lớn lao cho
cá nhân tôi cũng như cho gia đ́nh Thần Tượng và phi đội 259D.
Tin chiếc trực thăng biệt phái cho Đại Tá Nghĩa tại Phan Thiết bị mất tích đă
làm sôi động cả Sư Đoàn II Không Quân cũng như ṭa tỉnh Phan Thiết. Ngay sau đó
KĐ/62CT tức thì chỉ thị phi đoàn 215 Thần Tượng cùng với phi đội 259D tại
Phan Rang mỗi ngay bay đi tìm chiếc tàu mất tích. Theo như sự ước tính,
chiếc trực thăng của Trung úy Thành đă bay được tối thiểu là hai phần ba đoạn
đường, và khu vực t́m kiếm sẽ ở phạm vi gần thành phố Bảo Lộc. Theo thông lệ,
cuộc t́m kiếm này sẽ kéo dài một tuần lễ và nếu không có kết quả chiếc phi cơ
lâm nạn sẽ được chính thức ghi vào hồ sơ coi như là mất tích.
Hai biến cố tiếp theo đă xảy ra mấy ngày sau đó.
Trong một phi vụ bay cho tiểu khu Tuyên Đức, Trung úy Nguyễn Hồng Huỳnh, tự là
Huỳnh "râu", một phi công tải quân ṇng cốt của Thần Tượng và hoa tiêu phụ,
Thiếu úy Vàng Huy Lăng, cất cánh từ Bảo Lộc trở về Đà Lạt. Khi bay qua một khu
rừng rậm rạp, Huỳnh "râu" t́nh cờ thấy một khoảng nhỏ cháy đen nằm giữa
rừng cây xanh, dưới chân một suờn núi. Hy vọng đó là dấu vết của chiếc tàu
mất tích, anh hạ cao độ xuống thấp để quan sát. Vừa xuống tới khoảng hai
trăm bộ, thình lình một tràng súng AK nổ vang! Ngồi bên phải Thiếu úy Lăng
lãnh đúng một viên đạn độc nhất, anh giật nẩy lên như chạm phải luồng
điện cao thế, ngã nhào về phía trước đè lên cần lái (cyclic) trước ghế
bay. Chiếc trực thăng chao đảo. Bên ghế trái, Trung úy Huỳnh đang cầm cần lái,
anh vật lộn với con tàu cố lấy lại quân b́nh. Đằng sau, Thượng sĩ Cẩn, một xạ
thủ lăo làng cũng là tay súng đại liên M-60 thiện nghệ của phi đoàn, nhanh
như cắt, phóng lên "cockpit" kéo người của Thiếu úy Lăng dựa ngửa vào lưng
ghế bay, đồng thời tay "locked seatbelt", không cho thân h́nh bất động của Lăng
ngă về phía trước. Ngồi quẹo đầu, đôi mắt nhắm ghiền, một ḍng máu đỏ tươi từ
miệng chảy xuống ướt đẫm ngực áo bay. Một viên đạn AK-47 đă đi qua cửa cockpit,
chui qua kẻ hở của nách áo giáp của Lăng đi vào buồng phổi anh. Sau hai mươi
phút bay dài đăng đẳng tàu đáp xuống một quân y viện tại Đà Lạt, Lăng được đem
vào pḥng cấp cứu. Sau một cuộc giải phẩu dài, Thiếu úy Lăng đă chiến thắng tử
thần, và anh đă b́nh phục vài tháng sau đó. Cũng như một số hoa tiêu khác trong
những phi vụ liên lạc, Thiếu úy Lăng đă không kéo tấm thép chắn đạn gắn bên hông
ghế bay về phiá truớc để chặn viên đạn đă suưt làm anh mất mạng, và anh đă phải
trả một giá quá đắt sau đó: giă từ nghiệp bay v́ không c̣n đủ điều kiện sức
khoẽ.
V́ vận tốc chậm và thường bay ở cao độ thấp, tất cả ghế của phi công trên trực
thăng UH-1 tại chiến trường Việt Nam đều được bọc thép để chống lại mảnh sắt hay
đạn của súng nhỏ. Ngoài ra một loại áo giáp cá nhân đặc biệt đă được chế tạo cho
phi hành đoàn trực thăng vào năm 1968, lính Mỹ thường gọi là "Chicken Plate". Đó
là hai tấm hợp chất ceramic dày ba phân, mặt trước và sau bọc trong hai túi may
thành áo, nặng 18 cân Anh (1lb = 0.454 kg). Khi bận chỉ cần tṛng vào đầu, gài
chặt là xong. Thường thường, hoa tiêu trực thăng chỉ xử dụng tấm che
trước ngực cho nhẹ, phần sau đã có lưng ghế cản đạn.
Tr/s xạ thủ Hội, phi đội Mănh Hổ, Thần Tượng trong áo giáp "chicken plate"
Một biến cố thứ hai đã xảy ra cho phi đoàn Thần Tượng vài ngày sau.
Hôm đó, Trung úy Nguyễn Văn Bảy cùng hoa tiêu phụ, Thiếu úy Lê Văn Thạch thuộc
phi đội vơ trang của phi đoàn 215 cùng với chiếc tàu của Trung úy Trần Văn
Nghiêu, biệt đội 259D ở Phan Rang, được chỉ định trong phi vụ t́m kiếm chiếc
trực thăng mất tích. Sau một buổi sáng bay ṿng vo, xuôi ngược lục lọi hướng
đông nam của Bảo Lộc, dọc theo sông La Ngà gần hồ Đa Mi, một hồ nằm trên cao độ
gần 1900 feet thuộc quận Hàm Thuận, Trung úy Bảy thấy tàu đã gần cạn xăng,
quyết định về đáp Phan Thiết đổ xăng và ăn cơm trưa. Tình cờ nh́n thấy một
trảng cỏ tranh bên dưới vây quanh bởi rừng cây thấp có dấu chân người vạch cỏ
đi ngang, Bảy gọi chiếc số hai của Trung úy Nghiêu đang bay theo sau chừng một
phút bay:
-"Nghiêu!..tao xuống thấp xem,.. h́nh như có dấu chân người."
Không đợi Nghiêu trả lời, Bảy hạ cao độ cho tàu bay trên đầu bìa rừng cây
bao quanh trảng cỏ, hy vọng tìm được dấu vết nào của phi hành đoàn
mất tích. Khi chiếc trực thăng vừa xuống thấp cở một trăm bộ, anh thấy khói
bốc lên bên kia bìa rừng cây và cùng lúc với tiếng la thất thanh trên
"intercom" của Trung sĩ xạ thủ Mười đang ngồi sau sàn tàu:
-" Ah!..chết,.. chết tui!.."
Đúng ngay lúc đó Trung úy Bảy cảm thấy bắp chân bên phải anh mát lạnh như bị cắt
bởi những vật sắt bén, đồng thời có tiếng hú inh ỏi trong "intercom" báo hiệu
cho biết ṿng quay cánh quạt đă giảm dưới mức an toàn (low RPM audio alarm), Bảy
chỉ c̣n đủ thời giờ để la trên tần số:
-" Nghiêu!...tao rớt rồi..!"
Vừa la anh vừa cố lài con tàu huớng về băi cỏ trống truớc mặt. Ở cao độ quá
thấp, chiếc trực thăng rơi xuống ngay trên đầu tàng cây rậm rạp. Ngồi trên ghế
bay Trung uư Bảy gồng ḿnh chịu trận khi cánh quạt khổng lồ quay gần saú ngàn
ṿng một phút chém vào rừng cây. Người choáng váng sau khi qua một cú "shock"
mạnh, chân phải bị ghim đầy miễng sắt vụn do viên đạn xuyên qua thành tàu, anh
lấy hết tàn lực đạp tung cửa nhảy xuống đất. Nghe có tiếng động cơ của chiếc
trực thăng bay ngang qua đầu, Trung úy Bảy lộn ngược áo "jacket" màu vàng da
cam ra ngoài đưa lên cao vẫy tay cầu cứu. Tại bãi cỏ trống, chiếc trực thăng
của Trung uư Nghiêu đă đậu chờ sẵn. Bảy phóng lên sàn tàu cửa mở toang,
miệng la lớn:
-"Tụi nó bên kia bià rừng...coi chừng!"
-"Sao có ḿnh mày à,..Bảy!..Mấy thằng kia đâu rồi?" Nghiêu ngồi trên ghế bay
quay đầu về phía sau hét lớn.
-"Tao không biết,.. cây cối che tùm lum, mày lên coi tụi nó bị ǵ không?"
Nghiêu nhấc tàu rời băi cỏ, bay cao trên đầu chiếc trực thăng bị nạn đang
nằm lọt giữa những tàn cây lá xum xuê. Mọi người ló đầu ra nhin xuống, hy
vọng thấy h́nh bóng của phi hành đoàn c̣n lại. Tất cả im ĺm, ngoại trừ đám
khói đen từ buồng máy động cơ bán phản lực đang âm ỉ vươn lên trên mặt lùm cây.
Tiếng động cơ ầm ỉ cùng tiếng cánh quạt phành phạch của chiếc trực thăng không
một vũ khí để tự vệ*, vang vọng khắp vùng đồi núi yên tỉnh. H́nh ảnh những khẩu
súng AK lấp ló, ŕnh rập đâu đó hiện rơ trên nét mặt căng thẳng của tất cả mọi
người trên tàu. Sau vài phút bay lơ lửng trên không dài như bất tận, Trung uư
Nghiêu lên tiếng:
-"Thôi dọt!..tàu gần hết xăng rồi!..Ḿnh về chở lính bộ binh tới làm an ńnh băi
đáp cho chắc ăn."
Một tiếng đồng hồ sau, chiếc trực thăng trở lại với một tiểu đội lính địa
phương. Phi hành đoàn ba người và một xạ thủ quá giang theo tàu được bốc về Bảo
Lộc. Thiếu úy Thạch và Trung sĩ mê vô Sáu đă hồi tỉnh sau khi bị ngất đi v́ chấn
động mạnh, chỉ bị xây xát nhẹ. Trung sĩ mê vô Viên Văn Sự quá giang theo tàu của
Trung úy Bảy từ Bảo Lộc về lại đơn vị đă bị thương do một viên đạn xuyên qua
ngực. Riêng viên xạ thủ, Trung sĩ Mười, bị sụn xương sống, được đưa về Quân Y
Viện Nha Trang cứu cấp. Tại nhà thương, bác sĩ cho biết xạ thủ Mười sẽ bị bán
thân bất toại. Vài ngày sau, Trung sĩ Mười đă cắt mạch máu tự sát chết. Cái chết
của Mười là một tin sét đánh ngang tai và đă làm cho tất cả nhân viên phi đoàn
215 Thần Tượng bàng hoàng thương tiếc. Nhiều giả thuyết, cũng như tin đồn về cái
chết của Trung sĩ Mười, trong đó có đề cập tới sự hất hủi và lạnh nhạt của người
bạn gái của anh sau khi cô ấy biết tin về t́nh trạng của người yêu (?).
Sau hơn hai tuần lễ t́m kiếm ráo riết, chiếc phi cơ của Trung úy Thành "lọ" vẫn
biệt vô âm tín. Tất cả biệt đội của phi đội 259D tại Phan Thiết coi như là đă
mất tích vĩnh viễn.
Hai trường hợp phi hành đoàn đi t́m chiếc phi cơ bị bắn đều xảy ra trong giai
đoạn ngưng bắn "da beo", sau khi hiệp định Paris đă được kư kết đă nói lên sự vi
phạm trắng trợn của bọn Cộng Sản khốn kiếp, xảo trá. Câu nói trứ danh của Tổng
Thống Nguyễn Văn Thiệu đă từng được nhắc nhở nhiều lần về bản chất của bọn Cộng
Sản: "Đừng nghe những ǵ Cộng Sản nói, mà hăy nh́n những ǵ Cộng Sản làm", quả
không sai!
Sông Mao, ngày ba mươi Tết Tân Hợi, 1972
Khác hẳn mọi ngày, trong khi Nha Thành đang rộn rịp chuẩn bị đón Giao Thừa,
hợp đoàn tám chiếc trực thăng của phi đoàn 215, Thần Tượng cất cánh ra đi lúc
c̣n tờ mờ sáng, trực chỉ Sông Mao nắng cháy da người. Dẫn đầu hợp đoàn là Đại úy
Lê Hữu Đức và hai trực thăng vơ trang Mănh Hổ cùng năm chiếc chở quân, trợ lực
cho chương tŕnh "B́nh định phát triển - Xây dựng nông thôn" của Tỉnh Trưởng
Phan Thiết, Đại Tá Ngô Tấn Nghĩa.
Tới mười giờ sáng, hợp đoàn năm chiếc đă đổ một đợt quân đầu, đang trên đường
trở về Sông Mao lấy thêm quân. Chiếc trực thăng chỉ huy "Charlie" (C and C =
Command and Control) của Đại úy Đức chở bộ chỉ huy hành quân của Sư Đoàn 23 Bộ
binh, đang lượn ṿng trên cao độ để điều động quân bên dưới. Trong thời gian chờ
đợi, nhiệm vụ của tôi là bay lục soát những vùng phụ cận của băi đáp, t́m kiếm
những dấu vết khả nghi của địch, bảo vệ cho hợp đoàn trực thăng và cho toán quân
đang ở dưới đất.
Trên ghế bay tôi nh́n xuống vùng đất cỏ cháy mọc những bụi cây thấp chạy lùi vùn
vụt sát dưới bụng tàu. Mặt trời nóng như thiêu đốt rọi vào pḥng lái. Cái áo
giáp nặng ch́nh chịch ép sát vào lồng ngực, thêm vào đó chiếc áo bay "nomex"
(fire retardant fly suit) dán sát vào làn da nhớp nháp mồ hôi cho tôi một cảm
giác rít rát khó chịu. Bên trái tôi, Thiếu úy Thạch "nhí" đang ngồi im lặng nh́n
xuống dưới. Bay theo sau một khoảng khá xa, Trung úy Bùi Hữu Sơn, tự là Sơn
"mực", đang chúi mũi phóng theo.
Vùng đất trải rộng dưới chân tôi là một mật khu Việt Cộng lấy tên của một đảng
viên Cộng Sản quốc tế: Lê Hồng Phong. Đối với người dân tỉnh B́nh Thuận, không
ai xa lạ mật khu này, thường được biết tên là Khu Lê, một hậu cứ thường trực của
hai tiểu đoàn 480, 482 và Trung đoàn chính quy 812 của Bắc Việt. Mật khu này nằm
hướng đông-bắc Phan Thiết, từ Quốc Lộ I ngay núi Tà Dôn chạy ra tới mũi Né, nơi
đây là địa điểm CSBV dùng để tiếp tế vũ khí cho Việt Cộng chống lại chính quyền
miền Nam. Lê Hồng Phong tên thật là Lê Huy Doăn với các bí danh như, Hải An,
Litvinov.., sinh năm 1902 tại Hưng Thông, tỉnh Nghệ An. Theo học trường Sĩ Quan
Ḥang Phố của Trung Hoa Quốc Dân Đảng, và sau đó theo chân HCM gia nhập đảng
Cộng Sản Quốc Tế do Hồ Tùng Mậu và Lê Hồng Sơn lập ra tại Quảng Châu. Về sau Lê
Hồng Phong được HCM nhường Nguyễn Thị Minh Khai, một nữ đảng viên đầu tiên của
đảng Cộng Sản Quốc Tế, cũng là chị ruột của vợ lớn Vơ Nguyên Giáp tên là Nguyễn
Thị Quang Thái, để lấy làm vợ. Nguyễn Thị Minh Khai bị Pháp bắt và xử bắn ngày
28 tháng 8 năm 1941 tại Hóc Môn. Đầu năm 1940, Lê Hồng Phong về Việt Nam hoạt
động. Một thời gian sau Lê Hồng Phong bị mật thám Pháp bắt tại Phan Thiết, đày
ra Côn Đảo và chết tại đó năm 1942. Chính HCM đă chỉ điểm cho mật thám của Pháp
bắt Lê Hồng Phong với mục đích tiêu diệt hết đám trung ương đảng Cộng Sản tại
Nam kỳ, để đảng bộ miền bắc nắm trọn quyền lănh đạo.
Lê Hồng Phong với vợ là Nguyễn Thị Minh Khai, hai tên Cộng Sản
Quốc Tế, bị HCM âm mưu chỉ điểm mật thám Pháp bắt tại Phan Thiết.
Bay sát trên đầu vùng rừng núi cao nguyên trùng điệp, tôi thường gặp nhiều ruộng
rẫy tươi tốt mới khai phá nằm tận nơi thâm sâu cùng cốc, những luống cày mới
toanh phơi màu đất đỏ, những chiếc cầu treo bắc ngang con suối cạn hay những căn
nhà tranh ẩn núp dưới những tàng cây rậm rạp, trước sân phơi ngũ cốc, lúa
gạo...Nhưng tuyệt nhiên, tôi chưa bao giờ bắt gặp bóng dáng của một tên du kích
nào, cho dù h́nh ảnh sống động đó đă nói lên một sự hiện hửu không chối căi được
của chúng. Tiếng động ầm ỉ của chiếc trực thăng chậm chạp vang vọng từ xa đă báo
động cho đám du kích hậu cần cao bay xa chạy, hay trốn chui nhủi ở một hầm hố
hay một bụi rậm nào đó. Ngoại trừ một lần, vô t́nh chúng đă để quên chiếc máy
cày màu đỏ* ngay giữa đồng trống, gần những luống cày và đă bị tôi oanh kích làm
cho hơn mười mấy tên chui dưới đụn rơm gần đó banh xác. Nhưng trái lại, ở vùng
đất khô khan nắng hạn B́nh Thuận này, ngay cả mật khu Lê Hồng Phong, một nơi nổi
tiếng Việt Cộng dùng làm sao huyệt, ít khi tôi phát hiện được sự sinh hoạt hay
canh tác khai khẩn nào của chúng, ngoài những miếng ruộng rẫy nhỏ hiếm hoi trồng
khoai ḿ, hay dưa hấu.
Sau một thời gian bay ṿng vo trên một vùng đất đầy bụi cây thấp, khô cằn xen kẽ
những đụn cát trơ trụi, t́m kiếm lục lọi không có một dấu hiệu nào khả nghi,
định ṿng tàu trở lại, bỗng có tiếng la của người xạ thủ ngồi phía sau tàu làm
tôi giật thót người:
-"Dưa hấu!..dưa hấu!..rẩy dưa hấu!."
-"Dưa hấu chớ cái ǵ mà la toáng lên vậy!..mẹ,..tao thấy rồi!" Tôi bực ḿnh nói
với anh mê vô.
Không xa hướng hai giờ của tôi là một đám rẫy vuông vức, rào bằng những cây khô
đan chéo nhau nằm chơ vơ giữa một vùng đất mọc những bụi cây nhỏ rời rạc. Những
trái dưa tṛn trịa nằm trên đám lá xanh mọc dọc trên những luống đất thẳng hàng
trông rất hấp dẩn.
-"Hổ hai!..đây Hổ một gọi!" Chiếc Hổ hai đang nhấp nhô trên những đụn cát đằng
sau đuôi.
-"Hổ hai nghe!"
-Hai 'cover' trên cao nghe,..Hổ một đáp xuống 'dzớt' vài trái dưa ăn cho đở
khát!"
Anh mê vô đang ngồi êm ru phía sau tàu nghe tôi nói hốt hoảng:
-"Trời!..ông đáp không sợ tụi nó gài ḿn à!.."
-"Ḿn đâu mà rảnh quá vậy..Làm sao mấy thằng du kích biết trước tao sẽ 'ghé
thăm' để chuẩn bị 'đón tiếp'.. Tụi mày hái chừng bốn trái thôi,...làm lẹ lên!..
hợp đoàn sắp trở lại rồi đó."
Tôi vừa nói, vừa để hai càng tàu xuống ngay giữa hai luống cày. Cát bụi cùng cỏ
lá tung bay mù mịt.
-"Hổ một nhớ lựa trái to cho Hổ hai nghe!..Ha...ha...ha..." Sơn cuời lớn trên
tần số FM của Mănh Hổ.
Ngay trên đầu, chiếc trực thăng của Sơn "mực" vừa bay vù ngang, hai khẩu súng
sáu ṇng chỉa ra ngoài cùng với hai bó hỏa tiễn bên hông trông dữ dằn như con
mănh hổ, tôi yên chí ngồi chờ. Dưới rẩy dưa, hai anh mê vô xạ thủ, hai tay ôm
hai trái dưa hấu tṛn như trái banh bóng chuyền đang lom khom chạy trở lại tàu
trong đám bụi mù. Nh́n anh mê vô người nhỏ con, đội cái nón bay quá khổ lại bận
thêm cái áo giáp "chicken-plate" nặng nề, bị vấp té bên luống cày, hai trái dưa
rơi xuống đất lăn lông lốc, tôi không nín được cười! Thấy Thạch đang ngồi bên
ghế trái, nét mặt lộ vẻ căng thẳng. Biết Thạch chưa quen vùng, tôi trấn an:
-"Đừng lo Thạch!..vùng này trông trải, mấy thằng du kích thấy ḿnh trốn chui
trốn nhủi,..không dám làm ǵ đâu!"
Nh́n mấy trái dưa nằm trên sàn với hai anh mê vô xạ thủ cỏ lá dính đầy trên mặt
đỏ gay đă an vị trên hai thùng đạn, tôi kéo vội cần cao độ, đẩy cần lái, chiếc
trực thăng vơ trang nặng nề cắm đầu chổng mông nhớm ḿnh rời mặt đất, để lại
phía sau một đám bụi mịt mù và một rẫy dưa mất đi bốn trái.
-"Mănh Hổ, đây Charlie!" Tiếng của Đại úy Lê Hửu Đức vang trên tần số.
-"Nói đi!..Hổ nghe!"
-"Hợp đoàn sắp đến,..Hổ chuẩn bị!"
Hai chiếc trực thăng vơ trang nối đuôi nhau bay về băi đáp. Chợt nghĩ đến mấy
thằng du kích đang chui rúc đâu đó, không dằn được ḷng, tôi kéo ngược cần lái
đạp "pedal", con tàu chổng ngược đầu bốc lên cao quay 180 độ trở lại, cánh quạt
đập vào không khí kêu phần phật, rung chuyển. Chờ rẫy dưa lọt vào hồng tâm máy
nhắm (gunsight), tôi bấm nút, trái "rocket" xé gió rít lên, lao vút đi như một
mũi tên lửa.
-"Oành!.."
Tiếng nổ ầm tung cao đất cát ḥa lẩn với cây lá.
-"Mẹ,..cho chúng mày hết dưa cúng Tết ông bà luôn!" Tôi nói trên tần số.
-"Ha...ha...ha...!" Sơn "mực" đang bám theo sau cười lớn, rồi chêm và
-"Tụi nó làm cái đếch ǵ có ông bà mà cúng!..cúng già Hồ th́
có!..ha...ha...ha..."
Tiếng cười của Sơn ḍn dă trên tần số. Từ ngày Trung úy Sơn chinh phục được trái
tim của một người đẹp có đôi mắt to, lông mi dài, ngồi "cashier" tại quán nước
"Liz", sau mấy ngàn giờ...chầu ŕa "biểu diễn" một bộ mặt "si mê khờ dại" trước
mặt nàng, đời chàng lên hương thấy rơ. Người tầm vóc không lấy ǵ là cao ráo,
nhưng Sơn có nụ cười "duyên dáng" luôn nở trên khuôn mặt ngăm đen "mặn mà", để
lộ hàm răng trắng tinh đều đặn. Mỗi buổi chiều đi bay về, chàng hối hả kư vào sổ
bay xong là leo lên xe phóng như bay đến thăm người đẹp ở tận măi bên Ḥn Chồng,
để tận "hưởng" thành quả sau bao nhiêu công sức đă bỏ ra. Cũng nên đề cập tới
quán Liz, một nơi lịch sự, trang nhă rất nhiều người biết đến tại Nha thành. Đây
là chốn ḥ hẹn của trai thanh gái lịch, củng là nơi những chàng phi công "đi mây
về gió" ghé nghỉ chân sau những giờ vẫy vùng trên ṿm trời cao. Chủ nhân quán
Liz là Trung tá Tôn Thất Lăng, xuất thân từ Trường Vơ Bị Đà Lạt, Chỉ huy trưởng
Liên đoàn Khóa sinh Trung Tâm Huấn Luyện Nha Trang, một nguời đă có công lao hun
đúc, đào luyện hàng ngàn sinh viên SQKQ, những phi công tương lai của đất nước,
trong giai đoạn căn bản quân sự.
Một sự kiện nho nhỏ đă xảy ra mà tôi t́nh cờ là chứng nhân, đă nói lên một phần
nào cá tánh con nguời của vị Chỉ Huy Truởng này. Một đêm nọ tôi được Hải Quân Đề
Đốc Châu tự Châu "cao bồi"*, một vị Chỉ Huy Truởng chịu chơi của Trung Tâm Huấn
Luyện Hải Quân Nha Trang kêu đi nhảy đầm tại pḥng trà Baccara nằm ngay trên
đường Biệt Thự, dẫn vào cổng Long Vân của TTHL/KQ Nha Trang. Đang ngồi uống rượu
với mấy cô bạn gái trong tiếng đàn tiếng nhạc xập x́nh dưới ánh đèn mầu chớp
nháy, th́ trên sàn nhảy có chuyện lộn xộn xăy ra. Một viên Đại úy Bộ Binh trong
quân phục có vẻ hơi quá chén, nhảy nhót vung vít, vô t́nh đạp chân của Trung Tá
Lăng, đang bận thuờng phục. Không những không xin lổi, mà vị Đại úy này c̣n lớn
tiếng la lối. Sau vài lời qua lại, vị Đại uư quá chén này thách thức Trung Tá
Lăng ra ngoài. Không nói một lời, Trung Tá Lăng theo gót vị Đại úy Bộ Binh rời
sàn nhảy. Ngay cái bàn kế tôi ngồi, ba nguời trong quân phục bộ binh bỗng xô ghế
đứng dậy đi ra cửa. Đă là "không quân không bỏ anh em, không bỏ bạn bè", tôi
không có sự chọn lựa nào khác hơn là theo chân mấy anh lính vừa đi ra. Vén màn
bước ra ng̣ai, truớc mắt tôi ngay sân trải sỏi, một "mặt trận" đă dàn ra sắp sửa
bùng nổ. Một bên là vị Đại uư mặt mày đỏ gay với ba anh lính đứng sau lưng, đối
đầu là Trung tá Lăng đang đứng chống nạnh một ḿnh. Tôi vừa bước xuống ba bậc
cấp th́ thấy Trung tá Lăng đưa tay chỉ mặt đối thủ, nói lớn gần như hét: "Cở
như mày tao trói hay tay, chỉ cần hai chân không cũng đủ xài rồi!". Vừa nghe
xong, tôi hết hồn muốn lộn trở lui vô trong!.. sợ lỡ Trung tá Lăng nhờ
tôi...chạy đi kiếm giây để trói tay trong giờ phút khuya khoắc này th́ quá mất
vui. May thay!..hai anh Quân Cảnh Hải Quân của Đề Đốc Châu "cao bồi" đang đậu xe
ngoài đuờng nghe lộn xộn chạy vào can thiệp kịp. Thế là cuộc chiến sắp sửa bùng
nổ bị ngưng ngang xương. Hú hồn! Tôi mừng thầm trong bụng vội vàng quay trở lại
bên trong tiếp tục cuộc vui bị gián đoạn, tuy nhiên trong ḷng vẫn thắc mắc
không hiểu Trung tá Lăng, một người tầm thước "rất" trung b́nh, không biết dựa
vào chỗ nào mà lại dám thách thức đối thủ có một lực lượng "hùng hậu" hơn nhiều.
Về sau này biết vị Chỉ Huy Trưởng này là một người "vơ nghệ rất cao cường" (đai
đen Vovinam), tôi mới vỡ lẽ!
-"Hai Hổ đâu rồi?..Hợp đoàn c̣n vài phút nửa đáp, nghe không Hổ?"
Trên bầu trời trong xanh, chiếc Charlie nhỏ như một chấm đen đang bay ṿng tṛn
trên cao. Dưới thấp năm chiếc trực thăng nối đuôi nhau giảm cao độ chuẩn bị đáp,
trong khoang tàu chở đầy những người lính ngồi chân thỏng ra ngoài trong tư thế
sẵn sàng.
-"Mănh Hổ!..Sau khi hợp đoàn thả quân đợt này xong, hai Hổ ở lại bao vùng lục
soát chờ 'Charlie' về Sông Mao đổ xăng ăn cơm trưa luôn!"
Cho hai chiếc "guns" ṿng lại, chờ cho hợp đoàn đổ quân xong cất cánh rời băi
đáp, tôi bắt đầu nới rộng vùng hoạt động về hướng nam. Trước mũi tàu, một con
suối đang uốn lượn giữa vùng đất cỏ cháy, cây cối mọc xanh um hai bên bờ. Khi
tàu băng qua con suối cạn, tôi nghiêng đầu nh́n xuống dưới. Bất chợt, giữa
khoảng trống của những tàng cây, tôi bắt gặp lóang thoáng vài bóng người đang
chạy vụt ngang ḷng suối. Tim tôi thót lại!..chưa kịp phản ứng th́ con suối xanh
đă biến mất về phía sau đuôi tàu như chớp mắt! Có lẽ đây là những tên du kích
bất ngờ đương đầu với cuộc hành quân trực thăng vận, chạy xuống ẩn náu dưới
suối. Tôi nghĩ thầm: "Tụi mày hết đường chạy rồi!"
Không cho biết chúng đă bị phát giác, tôi giữa nguyên hướng bay. Quay đầu trở
lại lúc này là một hành động thiếu khôn ngoan, nếu không gọi là nguy hiểm. Khi
bị đưa vào đường cùng, cho dù ở thế yếu địch thường bắn trả để tự vệ. Bay ở địa
thế trống trải, chiếc trực thăng ầm ỉ, chậm chạp ở cao độ thấp là một mục tiêu
dễ dàng cho những loại súng AK-47, có tầm sát hại từ một ngàn feet đến bốn ngàn
năm trăm feet (Killing range: 1,500 m - Effective range: 300 m), cũng đủ làm
phương hại đến phi hành đoàn hay con tàu. Một người bạn thân tôi, Trung úy
Nguyễn Đ́nh Toản đă tử thương v́ một viên đạn AK-47 độc nhất bắn xuyên qua nón
bay khi đang thả toán ở mật khu An Lăo, B́nh Định.
Sau đuôi tàu, chiếc Hổ hai vừa băng qua ngang con suối.
-"Hổ hai!..Bạn có thấy mấy thằng chạy dưới suối không?" Tôi hỏi.
-" Không!..Băng qua nhanh quá,..không thấy kịp...Quẹo lại làm thịt tụi nó đi...,
Hổ một c̣n chờ ǵ nửa!" Sơn trả lời.
-"Không được!..chờ chút đi,...để 'check' với Charlie đă!.."
-"Charlie đây Hổ một gọi!.."
-"Charlie nghe...nói đi!"
-"Tôi phát giác có người chạy giữa ḷng suối cách băi đáp khoảng năm cây số,
hướng hai giờ của trục đáp."
-"Hổ lập lại!.." Tiếng của Đại úy Đức rè trên tần số.
-"Có người di chuyển dưới suối, cách băi đáp khoảng năm cây số, hướng hai giờ
của trục đáp, 'Charlie' cho chỉ thị!"
-"Có phải con suối hướng nam băi đáp không?"
-"Đúng năm!.."
-"Hổ chờ...để tôi 'check' với thẩm quyền."
Cho tàu bay song song với con suối một khoảng khá xa, tôi cố ghi nhận vị trí hai
tàng cây cao bên bờ suối nơi chiếc trực thăng vừa băng qua.
-"Mănh Hổ đây Charlie!"
-"Hổ một nghe!"
-"Negative!..Hổ một nghe rơ không? Negative!..Thẩm quyền cho biết không có quân
bạn ở vị trí bạn báo cáo. Tự do tác xạ! Hổ nghe rơ...trả lời! Tôi sẽ đến gặp
bạn."
Tiếng của Đại úy Đức vừa dứt lời, nhịp đập tim tôi tăng vọt!
-"OK!..Negative!..Tự do tác xạ... Hổ một nghe năm!"
-"Hổ hai đây Hổ một!..Bạn nghe không?..Bay 'cover' cho tôi nghe không Sơn?"
Thông báo cho Hổ hai xong, tôi cho tàu bay thật xa về hướng tây của mục tiêu để
tránh sự nghi ngờ của địch, rồi ṿng lại trên đầu nguồn suối. Cho tàu lướt
nhanh, tôi uốn lượn theo con suối trên đầu đọt cây, mắt dán vào máy nhắm hỏa
tiễn. Chờ cho hai tàn cây lọt vào hồng tâm, tôi bấm nút. Hai trái hỏa tiễn đầu
tiên rít lên rời dàn phóng đâm đầu xuống con suối cạn.
-"̉anh! Oành!" Hai tiếng nổ ầm vang vọng, khói đen bốc lên từ ḷng suối.
Thạch đang ngồi yên như pho tượng bỗng nhảy nhổm trên ghế bay:
-"Có người!..có người chạy!.." Thạch vừa la vừa đưa tay chỉ về hướng một giờ
trước mặt.
Cách đám khói đen đang lơ lững trên đầu đọt cây, sáu bảy bóng người bận áo màu
xanh cứt ngựa từ bờ suối chạy vụt ra ngoài đồng. Không một giây suy nghĩ, tôi
đẩy con tàu về phía trước, miệng hét:
-"Mini-gun!..mini-gun!"
Tay đang để trên nút điều khiển vũ khí (armament control knob), Thạch tức khắc
đổi qua vị trí súng. Người xạ thủ đứng hẳn người lên chỉa mũi súng xuống dưới
bóp c̣n. Khẩu "mini-gun" quay tít, gầm lên như ḅ rống!
-"Whoo...whoo..."
Tiếng rú khủng khiếp của khẩu súng sáu ṇng nổ sát bên lổ tai, nghe đinh tai
nhức óc. Hàng trăm viên đạn lửa tuôn ra xối xả xuống đầu đám người đang chạy
theo hàng ngang giữa băi cỏ vàng cháy. Thần kinh tôi kích thích, căn thẳng đến
tột độ. Bỗng dưng, đám người đang chạy nằm rạp xuống đất, đưa tay lên trời vẫy
rối rít!..Mắt nổ đôm đốm! Linh cảm một điều ǵ bất ổn!.. tay buông cần cao độ,
tôi chụp vội nút vũ khí ngay giữa hai ghế bay vặn qua vị thế "off". Khẩu sáu
ṇng đang quay tít ṃng đứng khựng lại!..Tiếng ḅ rống tắt ngúm. Một cụm khói
màu đỏ bất chợt nở bung trên băi cỏ vàng. Cụm khói từ từ vươn lên cao rồi tỏa
rộng bay theo chiều gió. Trước một cảnh tượng quá bất ngờ xảy ra trước mắt,
người tôi choáng váng. Giải pháp tốt đẹp nhất lúc này là rời vùng, tôi vội vă
nghiêng tàu, quay mũi về hướng biển trực chỉ. Trên trời cao chiếc "Charlie"
đang trên đường bay đến.
-"Charlie! đây Mănh Hổ gọi!.."
-"Nghe Hổ!..nói đi!"
Tai c̣n lùng bùng v́ tràng súng "mini-gun" vừa rống sát bên tai, tôi hét lớn
trên tần số:
-"Charlie!..Có người thả trái khói đỏ nơi tôi vừa đánh!..Yêu cầu 'check' lại tọa
độ!..Charlie nghe rơ trả lời!"
-"Cái ǵ?.. Khói đỏ? ".
-"Đúng năm!..Có người thả trái khói trên tọa độ...Nghe rơ trả lời!"
-"Hổ chờ,.."
Tôi cho tàu lên cao. Trước mũi tàu, mặt biển lấp lánh, gợn sóng lăn tăn.
-"Hổ một!..Hổ một!.. Ngưng tác xạ tức khắc!..Ngừng tác xạ tức khắc!.. nghe rơ
không? Hổ một!..thẩm quyền cho biết vị trí bạn vừa tác xạ có quân bạn!..Ngưng
tác xạ! "
Đă quá trể! Đầu óc xây xẫm, tôi lạc giọng trên tần số:
-"Charlie!?..tôi đă bắn lầm quân bạn?..đúng không Charlie?..Nghe rơ trả lời!.."
-"Đúng năm, bạn đă tác xạ vào toán viễn thám!..Hổ!..Thẩm quyền cho biết...toán
tiền sát tiến quân quá nhanh,..chưa kịp bao cáo vị trí !..Hổ 'hold' chờ chỉ
thị,..nghe rơ không Hổ một!..
-"OK!..Tôi bay ra biển chờ."
Nói
xong, tôi giao cần lái cho Thạch, ra dấu cho tàu bay ṿng tṛn trên mặt biển
rồi ngả người vào lưng ghế móc thuốc ra châm lửa đốt, đầu óc quay cuồng những tư
tuởng hỗn độn. Từ khi viên đạn đầu tiên ra khỏi ṇng đến khi khẩu súng ngừng
quay chỉ trong ṿng ba bốn giây đồng hồ. Nhưng với khả năng khạc ra bốn năm ngàn
viên đạn một phút, ba bốn giây ngắn ngủi đó cũng đủ tai hại chết người. Nghĩ đến
đó, điếu thuốc ngậm trên môi run rẩy.
Gió biển trên cao lộng vào khoang tàu mát lạnh. Tiếng nổ động cơ ḥa với tiếng
cánh quạt đập vào không khi kêu phầng phật. Tôi ngồi im lặng trên ghế, mở mắt vô
hồn nh́n xuống dưới chân. Mặt biển chói chan, óng ánh bạc như một tấm gương
khổng lồ trên đại dương mênh mông bát ngát. Xa trước mũi tàu, Phan Rí cửa đang
nằm im ĺm sát bờ cát vàng, những căn nhà mái đỏ, mái tôn chen chúc, chấp chóa
dưới ánh mặt trời bên cửa sông Lũy mở rộng. Hàng trăm chiếc ghe, chiếc thuyền
con con neo san sát bên nhau dọc theo hai bên bờ.
Những h́nh ảnh vừa xảy ra bên bờ suối bỗng trở lại trong đầu tôi, rơ mồn một!
Khi toán viễn thám đang ở trong ḷng suối, nghe tiếng hỏa tiễn nổ quá gần, họ
chạy ra ngoài đồng trống cho phi cơ biết là đây là quân bạn, không ngờ sự việc
diễn tiến quá nhanh, họ đă trở thành nạn nhân của sự ngộ nhận, lầm lẩn chết
người này. Đại úy Lê Hữu Đức là một hoa tiêu kinh nghiệm của Thần Tượng, luôn
luôn quan tâm đến sự an toàn của hợp đoàn. Người cao ráo, khỏe mạnh, có đôi vai
rộng, trên khuôn mặt chữ điền lúc nào cũng sẵn sàng nở nụ cười tươi. Bản chất ôn
ḥa được anh em thương mến. Trong giây phút này, tôi hiểu rơ sự lầm lẫn đáng
tiếc này là hoàn toàn dưới trách nhiệm của người chỉ huy hành quân Bộ binh đang
ngồi trên chiếc "Charlie".
Bắn chậm th́ chết! Tiên hạ thủ vi cường! Đó là điều mà tôi luôn tâm niệm ngay từ
khi bước lên chiếc trực thăng vơ trang để đương đầu mặt trận du kích chiến.
Chiến tranh trực thăng vận được Hoa Kỳ đem vào chiến trường rừng rú Việt Nam là
một thí điểm để thực nghiệm một chiến lược mới. Khác hẳn ngành "fixed- wing"
(phi cơ có cánh), "pilots" của Không quân Hoa Kỳ đă lấy kinh nghiệm từ Thế Chiến
Thứ Nhất, những huấn luyện viên trực thăng Mỹ ở trường bay tuyển những phi công
trở về từ Việt Nam sau khoảng một năm phục vụ, với một mớ kinh nghiệm ít ỏi
không quá một ngàn giờ bay. Khóa sinh đă học được ǵ của họ trên chiến trựng,
ngoài chuyện lèo lái điều khiển chiếc trực thăng? Bay một con tàu chậm chạp, ồn
ào, hỏa lực yếu là những khuyết điểm lớn của chiếc trực thăng vơ trang. Để hoạt
động hửu hiệu và sống c̣n, người hoa tiêu trực thăng phải luôn đề cao cảnh giác,
thận trọng cũng như uyển chuyển theo t́nh thế tại mặt trận, nhất là khi chiến
trường càng ngày càng ác liệt, vũ khi địch quân càng ngày càng tối tân hơn.
.
Tôi c̣n nhớ rơ trong giai đoạn "mùa hè đỏ lửa", một phi vụ bay yểm trợ cho một
nguời bạn thân, Trung úy Huỳnh "râu", đổ toán biệt kích sát bên đường ṃn HCM.
Hai chiếc "guns" theo thông lệ, bay theo sát chiếc chở toán biệt kích đến tận
băi đáp. Sau khi thả quân xong, chiếc "slick" (danh từ dùng để chỉ tàu chở quân)
của Huỳnh trống rỗng, "thăng thiên" nhanh như diều gặp gió, để lại sau lưng
không phải hai con Mănh Hổ mà hai con "vịt đẹt", nặng nề, ́ ạch lên cao độ giữa
những cụm khói đen treo lơ lững giữa trời xanh do những viên đạn bắn lên từ
những khẩu pḥng không đặt dọc theo đường ṃn HCM. Ngồi chết cứng trên ghế bay
mà tôi có cảm tưởng như ḿnh là một tử tội đang ngồi trên ghế điện chờ bị bấm
nút. Từ đó, những phi vụ thả toán sâu vào ḷng địch, nếu t́nh trạng quá "hot"
th́ chiếc "Charlie" ở trên cao điều khiển, hướng dẫn chiếc chở quân bay sát trên
đầu rừng cây từ vùng an toàn vào tận băi đáp, trong khi hai chiếc "gunships" ở
trên cao độ theo dơi và sẵn sàng nhào xuống tiếp cứu nếu cần thiết.
-"Ăn dưa hấu không anh? Ngọt lắm!" Thạch đang cầm múi dưa đỏ đưa lên miệng, hỏi
tôi.
-"Cám ơn, Thạch ăn đi!"
Nh́n mấy miếng dưa hấu đỏ tươi nằm trên sàn tàu, tôi liên tưởng đến gia đ́nh của
những người lính viễn thám đi theo bước chân quân hành rồi lập nghiệp sinh sống,
đang chờ đợi người thân yêu trong ba ngày Tết này. Ray rức trong ḷng, tôi nôn
nóng bấm nút gọi Đại úy Đức:
-"Charlie! Hổ một gọi!"
-"Nói đi Hổ!.."
-"Charlie cho biết t́nh trạng thiệt hại của toán tiền sát!?"
-"Chưa rơ t́nh trạng...sẽ cho tàu đến bốc họ. Hai Hổ về đáp Sông Mao đổ xăng, ăn
cơm trưa. Có thể phi vụ ngày hôm nay là xong rồi, Hổ có thể về trước."
Tôi ra dấu cho Thạch Sông Mao trực chỉ. Bên dưới mặt biển xanh biếc lóng lánh
ánh mặt trời, những con sóng lăn tăn vô tri vô giác đang nô đùa rượt đuổi vào bờ
cát vàng...
Sông Mao, Mùng 6 Tết
Cho tàu bay dọc theo ven biển, Phan Rí cửa bên bờ sông Lũy đang trải dài dưới
chân. Nghiêng cần lái, tôi theo con Quốc Lộ I về hướng Phan Thiết. Sau lưng tôi,
Trung úy Phạm Chí Thành đang bay chiếc trực thăng vơ trang số hai theo sát. Chỉ
hơn vài phút bay phi trường dă chiến Sông Mao hiện ra trước mũi tàu. Sáu chiếc
trực thăng của phi đoàn 215 Thần Tượng đậu theo hàng dọc, cạnh bên dăi đất đỏ,
cánh quạt chưa cột c̣n buông lững lờ. Mấy chiếc xe nhà binh đang nối đuôi nhau
chạy trên đường đất dẫn vào băi đậu, để lại sau lưng đám bụi mờ mịt. Lính bộ
binh đă có mặt, ngồi từng nhóm nhỏ dọ theo hông tàu, chờ trực thăng vận vào mật
khu Lê.
Hạ cao độ, tôi cho tàu đáp kế bên hợp đoàn. Sau lưng chiếc Hổ hai vừa hạ càng,
bụi mù cỏ rác tung bay lên đầu những người lính khốn khổ đang ngồi gần đó. Làm
thủ tục tắt máy tàu xong, tôi móc nón bay lên sau lưng ghế rồi mở cửa bước xuống
đất. Đứng vươn vai, làm vài cử động cho giãn gân cốt một lúc, tôi bước
đến bên chiếc Hổ hai vừa tắt máy, cánh quạt c̣n quay chậm chậm chưa ngưng hẳn,
nh́n lên Thành "râu" đang ngồi trên ghế bay, chân gát lên cánh cửa mở, miệng ph́
phèo điếu thuốc.
-"Sao mày?!..ra Tết có ǵ phát tài chưa Thành?"
Thành nhe răng cười đưa hàm răng trắng bóng dưới bộ râu rậm cắt tỉa kỹ càng.
-"Phát tài cái đếch ǵ!..đánh đâu thua đó!..Đen như cái mơm chó!"
Chợt có tiếng nói chuyện sau lưng. Tôi quay lại thấy sáu bảy người lính đầu đội
nón sắt, lưng mang ba lô vừa bước đến gần, bu quanh khẩu "mini-gun" chỉ
chỏ, bàn tán.
-"Đ. m.!..Tuần trước chiếc này 'bén' tụi ḿnh đó!.."
Câu nói vô t́nh vừa lọt vào tai, tôi giật thót người!
-"Đúng là chiếc này chứ c̣n ǵ nữa!..Chính nó,.. tao thấy con voi trước mũi mà!"
Thành "râu" trợn mắt nh́n tôi, tỏ vẽ ngạc nhiên. Đưa tay lên miệng ra dấu cho
Thành im lặng, tôi quay người đưa lưng về phía mấy anh lính, móc điếu thuốc ra
hút, tai lắng nghe. Trong tiếng quay máy ầm ỉ của chiếc "Charlie" đang chuẩn bị
cất cánh, tôi nghe loáng thoáng tiếng đuợc tiếng mất:
-"...nhờ tao thả kịp trái khói...đ.m..."
Tim tôi như muốn ngưng đập, tôi rít dài hơi thuốc cố giữ b́nh tĩnh.
Một giọng nói khác chen và
-"...bi đông nước... bị lủng mấy lỗ...đ.m,..tao đái trong quần..."
-"...thằng B....với thằng...bị què gị..."
-"Đ.m!..may mà tụi nó bắn quá dở... đ. có đứa nào chết cả!"
Nghe tới đó tôi nháy mắt nh́n Thành đưa tay ra dấu chào, rồi lặng lẽ cất bước,
rời xa những tiếng nói lao xao. H́nh ảnh những người lính viễn thám nằm rạp dưới
lằn đạn của khẩu súng sáu ṇng bất chợt sống lại trong tôi. Bước đi trên băi cỏ
úa vàng, tôi đưa điếu thuốc lên môi, cố nén cơn xúc cảm đang dâng trào. Những
chiếc trực thăng trước mắt tôi bỗng nḥe hẳn đi. Tôi th́ thầm : "Đúng
vậy!..may mà tụi nó bắn quá dở...đ. có đứa nào chết cả!"
Lời Kết: Trong một cuộc chiến, nhất là một cuộc chiến tranh kéo dài, sự
thương vong ngoài mặt trận do hỏa lực của chính quân bạn gây ra do sự lầm lẫn
hay ngộ nhận là một điều không thể tránh được. Quân đội Hoa Kỳ có từ ngữ
"friendly fire" để chỉ rơ sự thương vong trong trường hợp này. (Friendly
fire is inadvertent firing towards one's own or otherwise friendly forces
while attempting to engage enemy forces, particularly where this results in
injury or death). "Friendly fire" không ám chi cho bất cứ sự thiệt mạng hay
bị thương nào do sự bất cẩn, cố ư hay tai nạn gây ra từ quân bạn.
Nguyên nhân của "friendly fire" thuờng v́ những yếu tố chính sau đây:
-Lầm lẫn vị vị trí hay tọa độ (Errors of position): Vô t́nh tác xạ vào quân bạn
khi hai lực lượng đối nghịch quá gần nhau. Một thí dụ điễn h́nh đă xảy ra vào
ngày 11.03.1975 tại mặt trận Ban Mê Thuột: khi hơn 10 chiến xa của Cộng Sản Bắc
Việt bao vây Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 23 Bộ Binh tại phi trường Phụng Dựt, tiến đến
gần hầm chỉ huy. Vị Tư Lệnh Chiến Trường chấp nhận nguy hiểm, yêu cầu Không Quân
đánh bom thẳng vào những chiếc xa của địch. Ba chiến xa T-54 đă bị bốc cháy,
nhưng hai trái bom khác rơi trúng hầm chỉ huy và truyền tin của Đại Tá Tư Lệnh
Phó Sư Đoàn 23 BB. Tất cả mọi liên lạc với Tư Lệnh chiến trường và Tỉnh Trưởng
Ban Mê Thuột bị cắt đứt từ đó.*
-Ngộ nhận mục tiêu ( Error of identification): Thường thường trường hợp này hay
xảy ra trong những trận đánh mà những mũi dùi tiến quân quá nhanh, cọng thêm sự
thiếu phối hợp của bộ chỉ huy hành quân với những đơn vị tiền sát. Phi vụ ngày
30 Tết tại Sông Mao là một thí dụ điển h́nh. Ngoài ra trong những trận chiến
phối hợp bởi nhiều quốc gia khác nhau cũng sẽ đưa đến t́nh trạng ngộ nhận dễ
dàng. Thời tiết và địa thế cũng đóng góp rất nhiều cho thực trạng tai hại này.
Một trường hợp "friendly fire" đă gây ra nhiều tiếng vang, xảy ra trong một trận
chiến khốc liệt giữa quân đội Mỹ và VNCH đụng độ Cộng Sản Bắc Việt tại ngọn đồi
937 (Hill 937), được gọi là "Trận Đồi Thịt Bằm" (Battle of Hamburger Hill), và
Holliwood đă quay thành phim. Vào ngày 11 tháng 5 năm 1969, khi một tiểu đoàn
Hoa Kỳ bao vây ngọn đồi A-Bia giữa thung lũng A-Lưới, tỉnh Thừa Thiên, gần biên
giới Lào, Trung Tá Weldon Honeycutt chỉ huy mặt trận đă điều khiển trực thăng vơ
trang yểm trợ xung kích. Trực thăng vơ trang đă bắn hỏa tiễn vào bộ chỉ huy đóng
giữa ngọn đồi v́ đă tưởng lầm là quân địch đă làm hai người lính thiệt mạng, ba
lăm người bị thương kể cả Trung Tá Honeycutt. Hậu quả đă làm bộ chỉ huy phải
triệt thoái xuống chân ngọn đồi.
Một trường hợp khác, sự tổn thương nhân mạng cao hơn nhiều: Một chiến đấu cơ
F4-Fhantom của Hoa Kỳ đă thả một trái bom 500 cân Anh vào Bộ chỉ huy tiểu đoàn
dù Hoa Kỳ (2nd Battalion 503d, 173d Airborne Brigade) trong khi yểm trợ chống
lại một lực lượng đông đảo của CSBV. Kết quả: 45 lính dù bị chết và 45 bị
thương.
Trên đây chỉ là một vài trường hợp điển h́nh, c̣n bao nhiêu trường hợp khác đă
không được nhắc nhở đến trong một cuộc chiến kéo dài gần hai mươi năm. Trách
nhiệm trong tai nạn "friendly fire" thường đặt nặng trên cấp chỉ huy, nhưng đôi
khi lên vai những người trực tiếp gây ra tai nạn.
Không yểm là một yếu tố tối quan trọng đóng góp trên chiến trường Việt Nam. Hành
động vội vă hay sai lầm của phi công có thể đưa đến một hậu quả tai hại vô
lường về phương diện vật chất cũng như tâm lý và có thể làm ảnh hưởng
tới sự thành bại của chiến trận. Bởi thế, người phi công, nhất là phi công khu
trục, với một hỏa lực đáng kể trong tay, đ̣i hỏi phải có một tinh thần trách
nhiệm cao độ, cũng như một sự khôn ngoan sáng suốt và thận trọng khi xử dụng hỏa
lực. Cũng nên đề cập đến phi công quan sát, một đơn vị đă có công lao rất lớn
trên chiến trường nhưng ít được nhắc nhở đến hoặc vinh danh đúng mức. Họ là
những người hùng cô độc trên chiến trường, là những cặp mắt trên trời cao, luôn
luôn soi mói t́m ṭi những dấu vết của quân địch. Nhiệm vụ chính của phi công
quan sát là hướng dẩn những khu trục cơ xạ kích mục tiêu và cũng như điều chỉnh
tọa độ cho pháo binh. Sự hiện diện của "em Lan-19", một từ ngữ thường dùng để
chỉ phi cơ L-19, trên vùng trời hỏa tuyến là gạch nối giữa những đơn vị đang
hành quân và bộ chỉ huy không yểm hậu cứ, và nâng cao tinh thần cho những người
lính bên dưới. Họ cũng đóng một vai tṛ rất quan trọng trong việc ngăn ngừa
thương vong ngoài mặt trận do sự ngộ nhận hay lầm lẫn.
Qua quá trình của cuộc chiến chống lại bọn Cộng Sản xâm lược, cho dù
một đôi khi có những lầm lẫn không thể nào tránh khỏi trong một cuộc
chiến quy mô lâu dài, phi công của QL/VNCH đã làm rạng danh quân chủng
Không Quân với lòng can đảm và những thành tích đã đạt được trên những
chiến trường dậy sóng...
Hết
* Xin đọc bài
"Chiếc Máy Cày Màu Đỏ"
* Xin đọc bài
Ngày Tàn Cuộc Chiến III: Vĩnh Biệt Nha Trang
* Theo như Hiệp định Paris đă được kư kết, trong giai đoạn ngưng bắn "da
beo", phi cơ không được trang bị vũ khí nặng trong tất cả các phi vụ.
* Cuộc Triệt Thoái Cao Nguyên" của Phạm Huấn.
Chân thành cám ơn sự đóng góp chi tiết trong bài viết này của những hoa
tiêu thuộc phi đoàn 215 Thần Tượng: Trung úy Nguyễn Văn Bảy, Trung úy Trần Văn
Nghiêu, Đại úy Nguyễn Hồng Huỳnh và Thiếu úy Nguyễn Thế Ṭng.
o0o