Lời người viết: Đây là một hồi kư chiến trường ghi lại những biến chuyển cũng như những giây phút cuối cùng về cuộc di tản của phi đoàn trực thăng 215 Thần Tượng trú đóng tại Nha Trang, Không Đoàn 62 Chiến thuật, cùng với những kỷ niệm của một hoa tiêu trong những tháng năm phục vụ tại thành phố này.
Những chi tiết cũng như tên tuổi trong bài hồi kư này đă được viết lại hoàn toàn trên sự thật, v́ thế nếu có ǵ sai trái th́ xin tất cả các Niên Trưởng cũng như các chiến hữu và độc giả tha thứ.
Bài này để tưởng nhớ đến anh Trần Văn Vân, một người bạn thân, một khóa sinh xuất sắc đă tử nạn tại trường bay Fort Hunter, Georgia, trong một phi vụ huấn luyện .
 

Vĩnh Hiếu
Phi Đoàn 215
Thần Tượng


Vài ḍng sơ lược: Khi thành phố Ban Mê Thuộc thất thủ ngày 13 tháng 3 năm 1975, toàn bộ vùng Tây nguyên hầu như đă lọt vào tay của CSBV. Hai Sư đoàn F10 và Sư đoàn 320 của Cộng quân thừa thắng, tiến quân dọc theo Quốc lộ 21 về hướng đông. Mục tiêu kế tiếp của Bắc quân là tỉnh Phú Yên và Khánh Ḥa.

Hai Trung đoàn của Sư đoàn 23 Bộ Binh đóng quân tại Pleiku tức tốc được không vận xuống quận Phước An cách Ban Mê Thuột 12 km hướng đông bắc, để làm bàn đạp phản công tái chiếm. Cuộc chuyển quân đang tiến hành tốt đẹp th́ được lịnh hủy bỏ, cùng với quyết định rút tất cả chủ lực quân của Quân đoàn II từ Kontum và Pleiku về vùng duyên hải, sau khi Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu họp khẩn cấp với các tướng lảnh tối cao tại Cam Ranh ngày 14 tháng 3 năm 1975.
Để ngăn chận sự bành trướng của Bắc quân từ vùng Cao nguyên, Quân đoàn II chỉ thị Lữ đoàn 3 Nhảy dù tăng viện cho Trung đoàn 40/SĐ22 Bộ Binh và hai tiểu đoàn Địa phương Quân, trải dài tuyến pḥng thủ từ quận Khánh Dương đến đèo Phượng hoàng, dọc theo QL-21, con đường nối liền hai tỉnh Dắk Lắt và Khánh Ḥa.

Cuối tháng 3, 1975 nút chặn chiến lược này bắt đầu lung lay dưới sức áp đảo dồn dập của địch quân với một quân số đông đảo gấp bội phần, trang bị đầy đủ xe tăng, pháo binh hạng nặng. Mặc dù được trấn thủ bởi một đơn vị thiện chiến nhất của QL/VNCH nhưng v́ thiếu hụt đạn dược, vũ khí nặng cũng như lương thực, mảnh hổ nan địch quần hồ, pḥng tuyến của Lữ đoàn 3 Nhảy Dù đă hoàn toàn tan vỡ ngày 2 tháng 4/ 1975. Hơn ba tiểu đoàn thiện chiến nhất của quân đội miền Nam, quân số khoảng vài ngàn người chỉ c̣n lại hơn năm ba trăm người rút lui được bằng đường bộ về tới Nha Trang.

Mục tiêu đă mở rộng trên đường tiến quân của Bắc quân. Nha Trang hầu như bỏ ngơ cho bước chân của đoàn quân xâm lược, không một đơn vị chủ lực quân nào c̣n lại được chỉ thị để pḥng thủ, bảo vệ. Con đường tiến chiếm trọn miền duyên hải của CSBV, cũng như những phần đất c̣n lại chỉ c̣n là yếu tố thời gian...
 

Nếu một mai ra đi không trở lại
Nha Trang ơi, xin vĩnh biệt cùng người.
Đời phi công vẫy vùng trong băo lửa
Đứa ra đi ...đứa găy cánh ngang trời.


M.r.