Thông báo

Collapse
No announcement yet.

Huyền Chi, tác giả bài thơ" Thuyền Viễn Xứ"

Collapse
X

Huyền Chi, tác giả bài thơ" Thuyền Viễn Xứ"

Collapse
 
  • Filter
  • Giờ
  • Show
Clear All
new posts

  • Huyền Chi, tác giả bài thơ" Thuyền Viễn Xứ"

    Báo KIẾN THỨC NGÀY NAY ,số 768 ra ngày 10/12/2011 ,trang 31 ,tác giả NGUYỄN PHƯỚC THỊ LIÊN, NÓI:" Cô HUYỀN CHI tên thật là HỒ THỊ NGOC BÚT, sinh năm 1934,quê Bắc Ninh. Năm 1948-1949,cô ở Dalat với người chị ruột. Năm 1953, bản nhạc" Thuyền Viễn Xứ" được in ra, thâu băng và phát hành ở nước ngoài.( của nhạc sỹ Phạm Duy)." Cần nói thêm Huyền Chi là phụ nữ như đã nói ở trên, còn HÀ HUYỀN CHI là nhà thơ Quân đội của QLVNCH là nam giới".

  • #2
    Huyền Chi Tác Giả Bài Thơ "Thuyền Viễn Xứ" Là Ai?
    Source: "Nguyễn Phước Thị Liên, My.Opera.Com"



    (Để tưởng nhớ các thầy cô Trường Trung học Phan Bội Châu-Phan Thiệt, niên khóa 1954-1957).

    Ở đây chúng tôi không đề cập đến kỹ thuật âm nhạc và kết cấu bài thơ Thuyền Viễn Xứ, chỉ nên một chi tiết chưa minh bạch về tác giả bài thơ.

    Tạp chí Sông Hương số 273 tháng 11-2011, trang 62-69 có bài “ Phạm Duy: thơ phổ nhạc “của Đặng Tiến. Tác giả có nói đến bài thơ Thuyền Viễn Xứ của Huyền Chi nhưng chỉ với vài lời, vừa thuật, vừa trích lẫn lộn”…khi Phạm Duy phổ nhạc bài Thuyền Viễn Xứ, 1953, thuyền ơi viễn xứ xa khơi…sóng Đà giang…thơ của Huyền Chi, một cô hàng vải trong chợ Bến Thành không mấy ai biết đến”. Như vậy, tác giả chứng tỏ không biết Huyền Chi là ai, lại còn có ý chê thể thơ lục bát khi ông viết :” Anh (tức Phạm Duy) đã biến nhịp lục bát đơn điệu, tẻ nhạt thành những tiết tấu sinh động, tha thiết, phong phú”.

    Để bạn đọc biết thêm Huyền Chi là ai, ở đây chúng tôi xin phác họa đôi nét về tác giả:

    Vào khoảng trước và sau 1954-1957, hầu hết học sinh, sinh viên miền Nam đều thích nhạc của Phạm Duy, trong đó có bài Thuyền Viễn Xứ, loại thơ phổ nhạc. Bài này được các ca sĩ nổi tiếng như Thái Thanh, Lệ Thu…thể hiện rất truyền cảm. Bọn trẻ chúng tôi lúc đó đang học Trường Trung ho5cPhan Bội Châu –Phan Thiết. Không ai bảo ai. Đứa nào cũng “ mê “, cứ lải nhải hát Thuyền Viễn Xứ, như ngầm chứng tỏ với nhau ta đây là dân…sành điệu. Dần dần, tác giả bài thơ là Huyền Chi trở thành thần tượng của tuổi trẻ trường Phan Bội Châu-Phan Thiết. Không đứa nào không biết Huyền Chi bằng xương, bằng thịt, chính là vợ của thầy giáo dạy tiếng Pháp cho mình. Và tất nhiên, chúng tôi phải gọi nhà thơ, vợ của thầy mình bằng cô. Hơn nữa, cô Huyền Chi là người phụ nữ đẹp, tài sắc vẹn toàn. Cô có nước da trắng khỏe, dáng người cao, gương mặt tươi, miệng cười hiền hậu, dễ mến, tà áo dài màu thiên thanh đài các trong những chiều lộng gió, khi thầy cô sánh đôi giữa thành phố Phan Thiết, đã làm xao xuyến tâm hồn bao nữ sinh thời bấy giờ. Dưới mắt họ, đó là cặp đôi hoàn hảo. Chúng tôi còn biết cha chồng của cô-cụ Đức Huy, cũng là một người yêu văn thơ trong nhóm Liên Thành Thi xã, đã cùng các cụ Phú Khê, Phú Sơn, An Bình…xướng họa. Nhóm của các cụ cùng với nhóm Hương Bình Thi xã ở Huế thường trao đổi thi bài.

    Huyền Chi tên thật là Hồ Thị Ngọc Bút, sinh năm 1934, quê ở Bắc Ninh. Năm 1948-1949, cô ở Đà Lạt với người chị ruột. Năm 1950, 16 tuổi, cô về Sài Gòn ở với mẹ. Mẹ cô có sạp vải bán ở chợ Bến Thành, mỗi sáng cô thường giúp mẹ dọn hàng. Dọn hàng xong mới về đi học, có lúc vừa đi học vừa đi làm.

    Năm 1950-1952, cô làm thư ký tòa soạn tạp chí Phụ Nữ của bà Nguyễn Thị Lan Phương, chuyên trách mục thơ, cũng là phó nhóm Thơ-Văn-Nhạc Chim Việt. Cũng năm này, cô in tập thơ đầu tiên của mình là tập Cởi Mở tại nhà in Sống Chung của bà Đào. Theo lời cô kể: “Khi tập thơ mới hoàn thành, tôi sđang giở xem bản in đầu tiên thì ông Phạm Duy đến. Có lẽ ông này quen biết với chủ nhân nhà in. Qua lời giới thiệu của bà Đào, ông biết tôi là tác giả tập thơ, ông đến bên tôi và nói: “Tôi là nhạc sĩ Phạm Duy, có thể nào cô cho tôi một quyển, nếu tôi thấy có bài nào hay, tôi sẽ phổ nhạc“. Ông còn yêu cầu tôi viết lời ký tặng. Đó là lần duy nhất tôi gặp nhạc sĩ Phạm Duy“.

    Sau này, dường như năm 1953, bản nhạc Thuyền Viễn Xứ được in ra, thâu băng và phát hành ra nước ngoài. Thời ấy, cô Huyền Chi có người anh là một kỹ sư hàng không ở Pháp, có lúc ông anh gởi thơ nói với cô: “Anh không ngờ thơ em qua tân Paris”.

    Năm 1954, Huyền Chi lấy chồng. Chồng cô là người Huế, dạy học ở Phan Thiết. Lúc này, cô có mở một hiệu sách mang tên Bút Hoa tại nhà và vẫn cộng tác thơ với tạp chí Tiền Phong ở Sài Gòn. Nhưng về sau, cô không còn tiếp tục nữa. Tập thơ Cởi Mở bị thất lạc vào năm 1975, khi cô dọn nhà về Sài Gòn, do cuộc mưu sinh.

    Trở lại câu chuyện hiện nay. Năm 2005, chúng tôi được biết nhạc sĩ Phạm Duy về nước và qua anh bạn Linh Phương, tác giả bài thơ Kỷ Vật Cho Em cũng được Phạm Duy phổ nhạc- chúng tôi mới gợi ý với cô: nên chăng, cần cho Phạm Duy và bạn đọc hiện nay biết về tác giả Thuyền Viễn Xứ. Sau đó, chúng tôi và Phạm Duy trao đổi vắn gọn bằng thư. Nhạc sĩ Phạm Duy có trả lời, nhưng riêng Huyền Chi thì giữ ý không muốn gặp nhạc sĩ. Những năm gần đây, cô gởi cho chúng tôi một số bài thơ cô mới sáng tác.

    Bây giờ tác giả Thuyền Viễn Xứ chẳng còn trẻ. Chồng nữ sĩ đã mất, nữ sĩ đang sống với các con ở Sài Gòn, hằng ngày dạy kèm tiếng Anh cho các cháu trong xóm. Nhạc sĩ Phạm Duy vừa ăn mừng lễ khánh thọ cửu tuần. May mắn là những người trong cuộc vẫn còn tại thế, nhưng hai người gặp nhau chỉ một lần qua tinh thần tập thơ Cởi Mở, chứng tích là bài Thuyền Viễn Xứ. Nhắc lại chuyện này chỉ để giúp bạn đọc biết thêm đôi nét đan thanh của một tác phẩm, qua hơn nửa thế kỷ chưa nhuốm bụi thời gian.

    Nhân đây, chúng tôi cần xác minh: Huyền Chi và Hà Huyền Chi là hai nhà thơ riêng biệt. Người ta hay nhầm lẫn vì trong bút danh, có trùng hai chữ “Huyền Chi“. Ông Hà Huyền Chi là tác giả nhiều bài thơ trong quân đội Sài Gòn, thuộc chế độ cũ. Còn Huyền Chi, tác giả bài thơ Thuyền Viễn Xứ là phụ nữ.

    Vừa qua, có người nghe ca sĩ Ánh Tuyết hát bài Thuyền Viễn Xứ, mà MC giới thiệu là thơ của Hà Huyền Chi (!).

    Bài viết này đã được tác giả Thuyền Viễn Xứ thông qua và nhất trí. Xin cám ơn nữ sĩ Huyền Chi.

    Nguyễn Phước Thị Liên
    Last edited by khongquan2; 03-24-2012, 06:12 PM.

    Comment


    • #3
      Trước khi gần một triệu người sẽ di cư vào miền Nam và ai cũng sẽ đều nhớ tới cảnh vật, sự việc và con người của thôn quê miền Bắc, tôi làm quen với một cô em bán vải ở Chợ Bến Thành tên là Huyền Chi. Cô ''Bắc Kỳ nho nhỏ'' này có một bài thơ nhớ quê hương cũ nhan đề THUYỀN VIỄN XỨ và đưa cho tôi phổ nhạc...

      Bài thơ này nói lên tâm trạng một người phải rời bỏ bến Đà Giang ở miền Bắc để đi vào miền Nam và nói lên sự hoài hương, nhớ miền viễn xứ... Bài thơ trở thành bài hát và được phổ biến trong thời gian người Bắc ùn ùn di cư vô Nam nên ai cũng muốn hát nó, muốn nghe nó...

      Phạm Duy
      Source: "phamduy.com"



      Thuyền Viễn Xứ
      Nhạc: Phạm Duy
      Thơ Huyền Chi
      Trình bày: Lệ Thu
      ---oo0oo---

      Chiều nay sương khói lên khơi
      Thùy dương rũ bến tơi bời
      Làn mây hồng pha ráng trời
      Sóng Đà giang, thuyền qua xứ người

      Thuyền ơi, viễn xứ xa xưa
      Một lần qua dạt bến lau thưa
      Hò ơi, giọng hát thiên thu
      Suối nguồn xa vắng, chiều mưa ngàn về

      Nhìn về đường cố ly, cố lý xa xôi
      Đời nhịp sầu lỡ bước, bước hoang mang rồi
      Quay lại hướng làng, Đà giang lệ ướt nồng
      Mẹ già ngồi im bóng
      Nỗi tiếc thương mong con bạc lòng

      Chiều nay gửi tới quê xưa
      Biết bao là thương nhớ cho vừa
      Trời cao chìm rơi xuống đời
      Biết là bao sầu trên xứ người

      Mịt mờ sương khói lên hương
      Lũ thùy dương rũ bóng bên sông
      Chiều nay trên bến muôn phương
      Có thuyền viễn xứ nhổ neo lên đường.


      Huyền Chi


      Comment


      • #4
        Bàn về kỹ thuật viết nhạc trong vài ca khúc Phạm Duy
        Source: "Phạm Quang Tuấn", (www.tuanpham.org)

        Sách báo Việt Nam, khi bàn về ca khúc, thường chỉ chú trọng vào lời ca mà ít để ý đến khía cạnh nhạc. Thậm chí nhiều người còn cho rằng không nên nói tới "kỹ thuật viết nhạc" vì quan niệm thông thường của người VN rằng nhạc là một cái gì thần bí huyền diệu từ trong tim vọt ra và hoàn toàn không cần tới bộ óc! Bài này xin đề cập tới nét nhạc trong vài ca khúc Phạm Duy:

        Chiều về trên sông
        Thuyền Viễn Xứ
        Tình Hoài Hương
        Mộng Du
        Pháp Thân
        Một Cành Mai
        Đường Chiều Lá Rụng

        ---oo0oo---

        Thuyền viễn xứ
        theo thơ Huyền Chi

        Phạm Duy viết: "Trước khi gần một triệu người sẽ di cư vào miền Nam và ai cũng sẽ đều nhớ tới cảnh vật, sự việc và con người của thôn quê miền Bắc, tôi làm quen với một cô em bán vải ở Chợ Bến Thành tên là Huyền Chi. Cô ''Bắc Kỳ nho nhỏ'' này có một bài thơ nhớ quê hương cũ nhan đề THUYỀN VIỄN XỨ và đưa cho tôi phổ nhạc..." (Một Đời Nhìn Lại). Bài thơ nguyên tác là lục bát:

        Lên khơi sương khói một chiều
        Thùy dương rũ bóng tiêu điều ven sông
        Lơ thơ rớt nhẹ men lòng
        Mây trời pha ráng lụa hồng giăng ngang
        Có thuyền viễn xứ Đà Giang
        Một lần giạt bến qua ngàn lau thưa
        Hò ơi tiếng hát ngàn xưa
        Ngân lên trong một chiều mưa xứ người
        Đường về cố lý xa xôi
        Nhịp sầu lỡ bước tiếng đời hoang mang
        ...
        Chiều nay trên bến muôn phương
        Có thuyền viễn xứ lên đường lại đi


        nhưng Phạm Duy đã sửa đổi để tránh nhịp lục bát quá chẵn và đều đặn:

        Chiều nay sương khói lên khơi
        Thùy dương rũ sóng tơi bời
        Làn mây hồng xa ráng trời
        Bến Ðà Giang, thuyền qua xứ người...


        Ðể biểu diễn một tình cảm hoài hương êm nhẹ, Phạm Duy dùng một tiết tấu nhẹ nhàng và một giai điệu rất êm. Ông cho vào những accidentals như Mi (chú ý: đoạn này người viết dùng ký hiệu tonic sol-fa, tức là Do là chủ âm) ở chữ thứ 3 ("sương") (thay vì Mi giảm của thể minor), Sol giảm ở chữ thứ 5 ("lên"), gây ra những bán cung ẩn (implied) hoặc hiện để làm tăng vẻ bàng bạc êm dịu đó. Cấu trúc của giòng nhạc là một cấu trúc rất cổ điển, rất duyên dáng, bốn câu đầu uyển chuyển đi lên từ từ rồi rút xuống. Đường giai điệu (melodic contour) này được nhắc lại và nhấn mạnh thêm ở bốn câu sau, nghĩa là đi lên cao hơn, mạnh hơn trước khi lại rút xuống, như sóng thuỷ triều hay sóng trong lòng người nhớ quê hương:

        Thuyền ơi viễn xứ xa xôi
        Một lần qua giạt bến lau thưa
        Hò ơi giọng hát thiên thu
        Suối nguồn xa vắng, chiều mưa ngàn về


        Sang đoạn sau, cái contour này lại mạnh hơn nữa khi giòng nhạc lên cao vút và đổi qua major:

        Nhìn về đường cố lý, cố lý xa xôi
        Ðời nhịp sầu lỡ bước, bước hoang mang rồi
        Quay lại hướng làng
        Ðà Giang lệ ướt nồng


        và cuối cùng dừng lại ở âm Do cao:

        Mẹ già ngồi im bóng
        Mái tóc sương mong con bạc lòng

        trước khi trầm lắng xuống và trở về giai điệu đầu tiên:

        Chiều nay gửi tới quê xưa
        Biết là bao thương nhớ cho vừa
        Trời cao chìm rơi xuống đời
        Biết là bao sầu trên xứ người
        Mịt mù sương khói lên hương
        Lũ thùy dương rũ bóng ven sông
        Chiều nay trên bến muôn phương
        Có thuyền viễn xứ nhổ neo lên đường...


        (trích từ "Nghệ Thuật phổ Thơ của Phạm Duy", Phạm Quang Tuấn)

        Comment


        • #5
          Cám ơn NT khongquan2 đã đăng đầy đủ cho A/E thưởng lãm, bài này y chang Kiến thức Ngày Nay số 768 ra ngày 10/12/2011, mà nếu để thiennga7A đánh máy chắc hơn 1tiếng đồng hồ, cho nên hôm nọ thiennga7A chỉ trích 1 chút xíu>. Cám ơn khongquan2 1 lần nữa. Tình thân.

          Comment


          • #6
            Nguyên văn bởi thiennga7A View Post
            Cám ơn NT khongquan2 đã đăng đầy đủ cho A/E thưởng lãm, bài này y chang Kiến thức Ngày Nay số 768 ra ngày 10/12/2011, mà nếu để thiennga7A đánh máy chắc hơn 1tiếng đồng hồ, cho nên hôm nọ thiennga7A chỉ trích 1 chút xíu>. Cám ơn khongquan2 1 lần nữa. Tình thân.
            Chào anh ThienNga7A,
            Như vậy anh nợ tôi một chầu, vì tôi save anh hơn một tiếng đồng hồ, tại sao anh không copy and paste đánh máy chi cho mệt.
            Chúc anh một ngày vui vẻ.

            Tình Thân
            kq2

            Comment



            Hội Quán Phi Dũng ©
            Diễn Đàn Chiến Hữu & Thân Hữu Không Quân VNCH




            website hit counter

            Working...
            X