Phường Bát Âm

[ducquany]

PHƯỜNG BÁT ÂM thời ... vượn
(Ban nhạc đám ma)


(Nghĩa tử là nghĩa tận – ngạn ngữ)
(Trần Ngọc Tuấn)

Tốt nghiệp Nhạc Viện chưa xin được việc làm. Tôi chơi nhạc đám cưới, vũ trường, đệm đàn cho các ca sĩ hạng Phường, Quận, thỉnh thoảng leo tới cấp Thành Phố… vậy mà vẫn xác xơ chẳng đủ trám miệng, dạ dầy bữa đầy bữa vơi, “điểm phổi” bằng thuốc lào hay thuốc lá nhìn kẻ no đủ lượn SH rồi mơ tưởng đời mình tới lúc thăng hoa…
Anh Lễ nói:
- “Mày hãy ly dị phố phường đi, theo chúng tao vài năm mày sẽ thoát kiếp sâu bọ”.
– Thế các anh làm gì? Tôi hỏi (thoáng nghĩ trong đầu một đường giây buôn lậu ma túy).
Anh Lễ bảo:
- ĐI CHƠI NHẠC ĐÁM MA
Khi cuộc sống đã lên tới cao trào của sự lòe loẹt. Kẻ giầu tiền thường đem cái chết của người thân để triển lãm lòng hiếu hạnh, nếu không có quy luật sinh tử họ chẳng biết thể hiện chữ hiếu ra sao. Chính vì vậy, họ chi rất đẹp cho các thủ tuc tiễn đưa người quá cố về thế giới bên kia, phường bát âm hoặc những người làm nghề khóc thuê qua đó cũng được nhờ.
Thế là tôi tạm xa thành phố theo phường bát âm xuôi ngược khắp nơi…
Nhờ khả năng cảm âm thiên phú, sau chỉ vài buổi tập tôi đã sử dụng thành thạo cây đàn tam mà anh Lễ giao cho. Mà cũng chẳng mấy khó khăn tôi nắm vững quy luật hòa âm giản đơn ở các phường bát âm thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ. Tôi hỏi anh Thứ (người thổi kèn):
-“Chỉ có năm sao lại gọi là bát âm?. Anh Thứ trả lời:
-“Tao cũng đếch biết! Trước thì đủ cả tám giờ còn năm vừa vặn một mâm gia chủ khỏi thêm bát đũa cho phường.
Lúc trẻ, anh Thứ thổi kèn trong “Đội Quân Nhạc” chuyên tiếp đón nguyên thủ quốc gia ngoại quốc hoặc trong ngày lễ trọng đại, và các cuộc họp quan trọng của chính phủ. Khi mất sức, anh mang quân hàm thượng úy, gia nhập phường bát âm với anh Lễ nhờ bạn bè giới thiệu. Anh Thứ rất thương đứa con gái út, lúc tan đám, anh hay xin nhà chủ gói xôi, miếng giò mang về cho nó. Anh bảo: Từ ngày theo phường con tôi đỏ da thắm thịt, càng nhiều người chết nó sẽ béo lên.
Linh hồn kiêm cán bộ tổ chức phường bát âm tên Tiết. Anh có biệt tài thám tử nắm rất chắc lý lịch các gia đình có “máu mặt” trong phạm vi 100 cây số. Anh biết họ là những người giàu lâu hay mới phất, địa vị xã hội ra sao, thân nhân họ chết vì nguyên do gì? Anh biết rất tường tận tới đường tơ kẽ tóc.
Vốn làm giáo viên giảng dậy môn Tâm Lý, chỉ thoáng dăm câu đôi điều anh đã nắm bắt được tình hình, dù gia đình đó đang lúc tang gia bối rối.

ĐÁM MA BỐ CỦA ÔNG TỔNG GIÁM ĐỐC
Nhà ông Tổng cách trung tâm thành phố 20 cây số. Ông tiếp phường bát âm chúng tôi với phong cách xuề xòa:
-“Tôi không thích ở thành phố dù được phân nhà. Các anh cứ đàn thật lâm ly vào, mấy cô khóc thuê thì gào cho thật thảm thiết, bao nhiêu tôi cũng chi hết !”.
Anh Tiết thì thào:
-“Bố ông ấy chết vì suy nhược thần kinh đấy.
Tôi hỏi:
-“Sao anh biết?”
Anh Tiết bảo:
-“Bí mật !...”
… Cỗ quan tài nằm giữa căn phòng rộng thênh thang, chính giữa bàn thờ là trầm hương tỏa khói. Phường bát âm ngồi cạnh linh cữu trên chiếc chiếu Nga Sơn.
Rượu ngoại, thuốc lá ba số 5 cứ hết lại được tiếp.. Chúng tôi xả láng trong lúc nghỉ. Anh Lễ mắt trước mắt sau rút trộm thuốc lá. Anh Tiết ngang nhiên cầm chai rượu ngoại tuồn vào túi, miệng lẩm bẩm: “Mang ra chợ hàng Da cũng xấp xỉ một chỉ”. Anh Thứ lầu bầu: “Tụi mình giống con kền kền chuyên ăn thịt xác chết”. Anh Thức (người đánh trống trong phường) bảo: “Đời là mấy tí, chẳng mấy khi trấn lột các ông quan hợp một cách pháp”
Tôi ngồi đàn như kẻ vô hồn, nhìn mấy ngọn nến chập chờn trên nắp quan tài.
Ai rồi cũng đều kết thúc tại vị trí này, con người sinh ra, sướng khổ, vinh quang, quyền lực hay nghèo hèn khốn khó đều giống nhau. Cuộc đời thật tạm bợ, thần chết cào bằng tất cả…
… Tiếng người khóc thuê lên bổng xuống trầm, nghẹn ngào, khắc khoải:
-" Con yêu bố/Hiếu với bố như hiếu với dân, bố đã về trời tung cánh hạc cõi Bồng Lai…."
Ông Tổng nói với phường bát âm rằng : Lời bài khóc đó do tôi sáng tác đấy. Các anh có thấy trong đó vừa mang tình văn học lại không mất quan điểm, lập trường không nào !”
Anh Lễ bảo:
-“Tuyệt vời, bác có khả năng duy mỹ”.
Ông Tổng nói:
-“Duy vật chứ chứ đông chí?!.
Anh Tiết góp vào:
-“Cả hai! Ngoài ra nó còn mang nhạc tính nữa”.
Ông Tổng xua tay:
-“Các anh nói hơi khó hiểu, mặc dù tôi biết đó là lời khen. À! Khi khách tới đông nhờ mấy anh chơi bản nhạc “Diệt Phát Xít” cho không khí thêm hùng tráng nghen”.
– “Vâng! Phường chúng tôi lúc nào cũng sẵn sàng” – anh Thứ bảo.
Tiếng xe, tiếng người ồn ào…
– Dạ! Mời các quý vị… Quý hóa quá!… Ông cụ nhà tôi chắc mát lòng mát dạ…
– Cụ “đi” từ lúc nào thế ạ?
– Hôm qua, lúc chính ngọ…
– Thủ trưởng yên tâm, em sẽ cho đăng trên báo. Cho em tạm mượn bức ảnh cụ nhà, in vào mục chia buồn để thêm phần trang trọng…
– Hết bao nhiêu?
– Em như con cháu trong nhà, xin ủng hộ vô điều kiện, tiền nong làm gì, nếu được chỉ xin thủ trưởng cái chữ ký vào bản hợp đồng chuyển nhượng…
– Cứ từ từ, đợi qua ngày mở cửa mả. Có quen ai bên tờ “Thi văn” không?
– Thằng bạn em phụ trách phần biên tập thơ của tạp chí…
– Tốt! Cậu nhờ anh ta làm một bài thơ ca ngợi ông cụ, tôi sẽ tóm tắt quá trình quê quán, đức độ cụ nhà cho chú ấy …
– Tưởng gì chứ việc đó thằng em làm một phát ăn ngay…
Kìn kìn vòng hoa các cơ quan đoàn thể từ thấp tới cao đề hàng chữ Kính viếng… Vô cùng thương tiếc…
Cỗ bàn cũng được bày ra...
Nếu như vắng những người khóc thuê và tiếng nhạc nỉ non của phường bát âm chúng tôi, rất dễ lầm tưởng đây là một đám cưới. Khách, chủ đều tươi cười nâng ly chúc tụng nhau. Vợ ông chủ tich nói:
-“Đám nhà tôi có vui không quý vị?”
– Vui, vui lắm, còn hơn cả ngày Tết đấy ạ. Cũng nhờ cụ qua đời anh em chúng ta mới được hân hạnh gặp nhau đông đủ như ngày hôm nay.
– Mời anh em nhạc sĩ ngừng tay xơi bữa cơm dưa muối – ông Tổng nói với phường bát âm…
Nhìn các món trên bàn, anh Tiết bảo:
-“Dưa muối kiều này còn hơn thịt cá nhà mình!”. Anh Thứ nói:
- Thịnh soạn như vậy chứng tỏ là con cháu hiếu thảo lắm đây!. Anh Lễ hỏi:
-“Hết khoảng mấy cây hở các huynh?” Tôi bảo:
-“Không liên quan gì đến chúng ta, mấy cây cũng vậy thôi. Xin mời các đại sư huynh cứ khai chiến với đĩa thịt gà, nào nâng đũa!”
Ông Tổng nói với thực khách:
-“Làng tôi sinh nhiều anh hùng, ngay đầu làng dựng đền thờ vị thành hoàng có tài đánh giặc…”
– Chắc thành hoàng đem lại ấm no cho toàn dân? Ai đó hỏi ông chủ tịch.
– Làng tôi vẫn nghèo, nhưng giàu lòng yêu nước lắm lắm..
Đám kết thúc Ông Tổng cùng vợ tiếp phường bát âm vào buổi chiều ngày hôm sau:
– Cám ơn các anh.
Rồi ông quay sang hỏi vợ: “Thế nào?”.
-“ Lãi mình ạ! Tiền phúng viếng hơn tám trăm triệu, chưa kể đồ cúng.”
– Vợ ông trả lời.
– Vậy bồi dưỡng thêm cho mỗi người trong ban nhạc năm trăm ngàn nữa nhé…
Trên đường về anh Tiết bảo:
-“Cứ đà này, tôi chỉ mong các bậc giàu tiền lần lượt quy tiên”.
Anh Thứ thì nói (sau khi đếm tiền):
-“Cái chết của các bậc quyền quý lợi nhiều hơn hại, nó đem lại cho chúng ta nguồn sống, nó giúp chúng ta tồn tại và nếu chúng ta sống mạnh sống hùng thì cả dân tộc hồng hào. Khuôn mặt xanh xao truyền thống sẽ đổi màu, dạ dày chẳng còn sôi réo đòi báo động.” Tôi bảo:
-“Có nghĩa chiến tranh hết đe dọa”. Anh Thứ gắt:
-“ Tầm bậy nào! Giống người khi đủ ăn rồi họ lại đòi hỏi nhu cầu khác.” Tôi hỏi:
-“Nhu cầu gì?
Anh Tiết nói:
-“Mày chỉ đáng ăn cứt khi hỏi câu này”. Anh Lễ cười:
-“Nếu vậy thì tổ quốc dấu yêu hết cả cứt, vì rất nhiều thằng hỏi như nó…”
....