Thông báo

Collapse
No announcement yet.

Đột quỵ tim trong khi chơi thể thao

Collapse
X

Đột quỵ tim trong khi chơi thể thao

Collapse
 
  • Filter
  • Giờ
  • Show
Clear All
new posts

  • Đột quỵ tim trong khi chơi thể thao

    Đột quỵ tim trong khi chơi thể thao
    Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh

    Theo tin tức gần đây, ông Bob Harper, một chuyên gia về thể lực (fitness guru) điều khiển chương trình ti vi ,”The Biggest Loser”, về những người béo phì thi nhau xuống cân, đã bị đột quỵ tim, hôn mê trong bệnh viện hai ngày. Cũng may là ông đã thoát chết. Kém may mắn hơn, trong tháng qua, tôi có hai người bạn tương đối trẻ, cùng lứa tuổi, đã ra đi đột ngột vì bị đột quỵ tim bất ngờ trong khi đang chơi thể thao. Đây không phải là những trường hợp hiếm có mà đã xảy ra khá nhiều, những người hoàn toàn mạnh khoẻ, ngã quỵ trên sân tennis, trên sân cỏ khi chơi đá banh, hay chạy bộ đường trường… Thậm chí, họ lại là những “chuyên gia về sức khoẻ” như bác sĩ, nha sĩ, lực sĩ…

    Thế thì có phải tại vì tập thể dục thể thao quá sức đã làm trụy tim?

    Đột quỵ tim (heart attack) xảy ra khi nhu cầu oxygen đòi hỏi bởi trái tim không được cung ứng kịp thời. Nguyên nhân đưa đến đột quỵ tim có thể vì động mạch vành tim bị nghẽn, hay hệ thống dẫn điện của trái tim bị rối loạn, hoặc bắp thịt tim đã bị suy yếu (heart failure). Gần 90% trường hợp đột quỵ tim xảy ra trong khi bệnh nhân đang nghỉ ngơi hay làm việc nhẹ, và chỉ 10% xảy ra trong khi tập thể dục thể thao. Ngược lại, 90% trường hợp bị nghẽn mạch vách tim hạng nặng vẫn không có triệu chứng gì báo trước qua các hoạt động thường ngày, tai biến đột quỵ tim chỉ xảy ra khi chơi thể thao lúc nhu cầu oxygen tăng cao mà thôi.

    Những số liệu thống kê gần đây cho biết, ở Mỹ, lý do tử vong vì bệnh tim mạch hiện nay đứng hàng đầu, cao hơn tổng số những trường hợp tử vong vì ung thư cọng lại. Khác với thập niên trước, lứa tuổi bị đột quỵ tim có thể bắt đầu trong độ tuổi 20-30, và trên thực tế đàn bà chết vì bệnh tim nhiều hơn đàn ông. Các số liệu nầy, theo tiên đoán sẽ còn tăng cao hơn, 45% lý do tử vong, trong vòng hai thập niên kế tiếp.

    Hầu hết những nguy cơ dẫn đến đột quỵ tim đều có thể dự đoán trước để đề phòng. Vấn đề ở đây, những người “chuyên gia về sức khoẻ” lại là những người quá tự tin, hay lơ là về chính sức khoẻ của mình trong khi lo chăm sóc sức khoẻ của người khác.

    Trước hết, bị đột quỵ tim “bất ngờ” có thể vì yếu tố di truyền, có người thân trong gia đình bị bệnh tim hay đột quỵ tim khi còn trẻ, như trong trường hợp ông Bob Harper, 51 tuổi, có mẹ đã mất mạng vì bị đột quỵ tim. Tuy nhiên, hầu hết lý do dẫn đến đột quỵ tim đều khởi nguồn từ việc ăn uống bất cẩn, tăng nguy cơ bị hội chứng “mỡ, đường, máu”. Không có một gene nào quy định nguy cơ bị trụy tim cả, mà có thể là một tập hợp gene góp lại. Tuy nhiên, hệ quả của sự tương tác giữa môi trường, lề lối sống, cộng với yếu tố di truyền sẽ đưa đến đột quỵ tim, sớm hay muộn.

    Lý do di truyền có thể vì sự dị dạng của hệ thống mạch máu tim, đường kính nhỏ, nhiều mạch máu nhỏ, hoặc sự bất thường của hệ thống dẫn điện của tim, hay yếu bắp thịt tim bẩm sinh. Nếu trong gia đình có người bị bệnh tim mạch, bị đột quỵ tim ở tuổi dưới 55, sẽ làm tăng nguy cơ lên gấp 3 lần.

    Một lý do tại sao phụ nữ dễ bị trụy tim, cũng vì đường kính mạch máu tim của phụ nữ, trung bình, nhỏ hơn của đàn ông, và hệ thống mạch máu chi chít hơn, nên dễ bị nghẽn. Tuy rằng, phụ nữ khi bị đột quỵ tim có thể bị đau lồng ngực như đàn ông, nhưng lại ít đau hơn, vì chỉ bị nghẽn ở những mạch máu nhỏ. Ngoài ra các triệu chứng bị đột quy tim trong phụ nữ thường dễ bị bỏ qua, như, đau tay, đau cằm, đau lưng, buồn nôn, khó thở, chóng mặt, ăn không tiêu, mỏi mệt. Những triệu chứng nầy có thể kéo dài vài ngày, nên dễ bị tưởng lầm là cảm cúm.

    Ngoài ra, một số lý do chung khác, thường bị mọi người hiểu lầm hay hiểu sai cũng có thể đưa đến hậu quả không lường trước:

    1. Chơi thể thao mạnh, hay chạy bộ, đi xe đạp đường trường chứng minh cho tình trạng sức khoẻ tốt. Không đúng hẳn. Yếu tố chính ở đây là sự đều đặn và vừa phải. Nghiên cứu cho thấy, tập thể dục vừa phải, 150 phút mỗi tuần, chia đều ra làm 5 cử là tốt nhất. Sức bền bỉ tốn thời gian để xây dựng. Không nên, lâu lâu, ra sân tennis, hay sân cỏ, “dợt le” một lần và cho là đủ. Ngược lại, những người tập thể thao quá độ cũng có nguy cơ bắp thịt tim bị dày, tăng cơ qua độ, làm trụy tim, và tăng nhu cầu đòi hỏi oxygen hơn bình thường.

    2. Lượng cholestrol hoàn toàn bình thường, tỉ số HDL/LDL cao sẽ không có nguy cơ bị trụy tim. Trật. Tuy rằng những người có chỉ số cholesterol cao dễ bị đột quỵ tim hơn, nhưng gần một nửa những người bị đột quỵ tim lại có lượng cholesterol hoàn toàn bình thường. Ngoài cholesterol, hiện nay, chỉ số calcium score, dùng CT scan để đo lượng chất vôi calcium đóng vảy trong mạch máu tim cho biết nguy cơ bị đột quỵ tim. Nghiên cứu trên tờ báo JAMA Cardiology cho biết, những người ở độ tuổi 32 đến 46, nếu có chất vôi đóng vảy trong mạch máu tim, sẽ có nguy cơ bị đột quy tim tăng gấp 5 lần.

    3. Sức nặng cơ thể trung bình, chỉ số khối cơ thể, BMI lý tưởng, sẽ ít bị đột quỵ tim. Không hoàn toàn đúng. Tuy rằng chỉ số khối BMI vẫn là thước đo cho sức nặng lý tưởng, nhưng hiện nay, kích thước vòng cổ, vòng bụng càng cao thì vòng đời càng nhỏ cho dù sức nặng không cao lắm.

    4. Uống thuốc bổ tim, ăn thức ăn, ăn uống dược thảo bổ tim sẽ tránh nguy cơ bị độ quỵ tim. Lầm to. Không có một loại thuốc nào, thức ăn nào, thần dược nào có thể giảm nguy cơ bị bệnh tim cả. Yếu tố chính vẫn là ăn uống điều độ có chừng mực. Trên thực tế, hầu như tất cả các loại thuốc bổ có nồng đọ cao, thuốc tăng cân, giảm cân, tăng cường thể lực, tăng cường sinh lý, tăng sức bền chăn gối, đều có thể tăng nguy cơ bị đột quỵ tim.

    5. Ai cũng chết, lo gì cho mệt. Có thể đúng. Lo âu quá độ, stress, làm tăng lượng cortisol, dễ bị truỵ tim. Nên sống vui sống khoẻ, biết rằng ai cũng… tới đó, nhưng đi sớm quá sẽ làm người thân ở lại… buồn, và có thể đi theo, như vậy là ích kỷ.

    Nói tóm lại, chơi thể thao mạnh, không phải là lý do làm đột quỵ tim bất ngờ, mà chỉ là một hệ quả có thể tiên đoán được, đề phòng được, trong nhiều trường hợp. Về cơ bản, tập thể dục đều đặn, ăn uống có chừng mực, để ý để giảm bớt các yếu tố nguy cơ, vẫn giúp cho trái tim làm việc lâu dài hơn.

    Nguồn:nguoi-viet.com/phu-nu/dot-quy-tim-trong-khi-choi-thao/


Hội Quán Phi Dũng ©
Diễn Đàn Chiến Hữu & Thân Hữu Không Quân VNCH




website hit counter

Working...
X