Status :
Tham gia: Jun 2016
Nguyên quán: Saigon
Posts: 81
Thanks: 7
Thanked 2 Times in 1 Post
Sáng nay Nam ra thu hoạch khoai lang, vì hôm kia Ba Du đi ngang qua đám khoai thấy nhiều lá ngã màu vàng vì thời gian trồng đã gần ba tháng, nên nói củ bên dưới đã to. Tuần trước anh ra đào những luống khoai của người chủ trước trồng trên miếng đất ở tận trong góc gần lô cao su, từ ngày sang nhượng lại, đám khoai đó chủ yếu là để lấy hom giống nên Nam không chú ý chăm sóc đến nó, tuy vậy cũng thu hoạch được vài chục ký, dùng để ăn độn thêm. Khoai lang dể trồng, ít công chăm sóc, nhưng không được giá như đậu, bắp, tiêu …
Nhìn những luống khoai chạy dài tít tắp, Nam tính công việc thu hoạch cũng phải mất cả tuần, xong rồi phải để đất nghỉ ngơi một thời gian, sau đó lại cuốc đất lên chuẩn bị cho vụ kế tiếp, nhưng tình hình như vậy không biết nên trồng trọt thứ gì, chắc lại trồng khoai lang cho đỡ công sức.
Ba Du từ bên nhà đi qua, nhìn khoai chất thành đống nhỏ rải rác trên rẩy liền nói:
-Nếu nhiều quá ăn không hết, tui nhắn Năm Bình vô mua bớt cho, chú Nam tính sắp tới đất này trồng gì?
-Chưa biết nửa anh Ba, tôi đang muốn trồng lại khoai như mùa rồi, vì không chắc còn ở đây lâu
Ba Du gật đầu tỏ vẻ hiểu ý và nói:
-Chiều nay ra tắm sớm, chú Nam nhớ đem theo dây
Buổi chiều anh gùi khoai từ ngoài rẩy về chất đống vào góc nhà, nếu bán không hết, nông dân ở đây thường sắc ra từng lát mỏng rồi hấp hoặc luộc chín và phơi khô làm lương thực dự trữ hay nuôi heo, nhưng thời buổi này lương thực hiếm hoi, chủ yếu dành để ăn độn.
Thấy trời đã về chiều, Nam lấy cuộn dây dù dấu sau mấy bao bắp và đậu rồi đi xuống bờ hồ. Ba Du đang ngồi trên bờ hút thuốc, con Ki đang nắm kế bên, thấy con Đốm đến, hai con bắt đầu rượt đuổi và cuộc chơi trốn tìm trong các bụi rậm xung quanh.
Chiều nay Nam chọn điểm đầu tiên trên đất của anh ở bên cạnh rừng chồi, nơi kế tiếp là ngay trong đám cây ở giữa khu rừng gần mé nước, và điểm cuối cùng là nơi con suối chảy ra hồ giáp ranh đất của Ba Du.
Nhìn xung quanh chỉ có anh và Ba Du, tuy vậy vẩn phải cảnh giác vì có thể ai đó bất ngờ xuất hiện, sự có mặt của hai con chó cũng giúp ích được rất nhiều, ít ai đến gần nơi này mà không bị tụi nó phát hiện.
Anh tìm hòn đá to cột vào đầu sợi dây, Ba Du lặn xuống trước, tay nắm chặt dây và đi từ từ ra bên ngoài rồi chìm theo hòn đá, Nam thả sợi dây theo lực căng của Ba Du và hòn đá chìm bên dưới, chỗ này độ sâu của khoảng bốn, năm mét, trong lòng hồ thì đầy thân cây, rong rêu … Vài phút sau, nhiều bong bóng nhỏ nổi lên theo các gợn nước xóay, Ba Du trồi lên và bơi vào bờ:
-Nước khá sâu, cây cối, rong rêu bên dưới nhiều, khó thấy rỏ cái gì …
-Anh Ba có di chuyển được cây cối bên dưới đó không?
-Sâu quá nên xuống đến đó rồi không còn nhiều sức nửa
-Nghỉ một chút đi anh Ba, lần này tôi sẽ lặn xuống với anh
Năm phút sau, Ba Du vẩn xung phong xuống trước, Nam đưa tay dò theo sợi dây lặn theo sau, sức nước ép mạnh vào hai tai làm khó chịu, đến đáy Ba Du đang dùng hai tay cố xê dịch những thân cây nằm ngổn ngang bên nhau, anh cũng lấy hết sức lực lôi kéo đống thân cây bám đầy rêu, nhưng không có kết quả. Nam hết hơi trồi lên trước, vài giây sau Ba Du cũng nổi lên theo, cả hai vào bờ ngồi nghỉ, có vẻ như bế tắc nếu mực nước hồ còn giữ nguyên độ sâu như vậy …
Sau bửa cơm tối, Nam ra sân đốt đống lửa to và ngồi hút thuốc lá trên khúc gổ, lát sau Ba Du và con Ki xuất hiện:
-Cơm nước chưa chú Nam?
-Xong rồi anh Ba
Đến ngồi kế bên, anh đưa Ba Du bao thuốc lá, hút một hơi thuốc, Ba Du hỏi:
-Hai chỗ kia nước cũng sâu như chỗ này?
Nam gật đầu:
-Độ sâu bằng nhau, riêng chỗ có suối chảy ra hồ, dưới đáy có nhiều đá, sỏi
-Chú Nam nói đúng, nếu nước hồ không xuống thấp, mình khó mà lặn xuống và ở lại đủ lâu để có thể làm gì
-Tối nay mình ra chỗ đập để anh Ba xem qua tình hình, sẵn cầm theo cục sáp để lấy dấu trục quay, xong rồi là tôi về Saigon làm cái tay quay luôn
Ba Du gật đầu:
-Nếu trạm đã bắt đầu mở cửa đập rồi, mình sẽ ít tốn sức vì sẽ đỡ nặng nề hơn khi quay nó lên cao thêm, chắc cũng phải ra đó nhiều lần để nâng cái cửa lên từ từ, vì mở lớn ngay một lần dể bị ngoài trạm phát hiện …
Ngồi hút hết điếu thuốc lá, Ba Du đứng dậy đi về và dặn anh cứ ở nhà, khi nào nghe tiếng gõ cửa thì đi ra. Còn lại một mình, nhìn những tàn lửa bắn ra như pháo bông rất đẹp sau những tiếng nổ tí tách, Nam nghĩ lan man đủ chuyện, sau vụ này, thành hay bại anh cũng sẽ đưa Ngọc Minh về sống dưới Saigon, mong là không có chuyện xui rủi gì xảy ra trong lúc này, hi vọng trời phật che chở và phù hộ. Còn nếu bị du kích và công an xã phát hiện, anh và Ba Du sẽ bị chính quyền bắt và kết tội rất nặng, tương lai tù tội và cải tạo là điều dể thấy nhất.
Nam dập tắt đống lửa và khép cửa vào nhà, đi ngủ sớm lấy sức để giữa khuya cùng với Ba Du chèo ra con đập.
Nằm trên tấm phản nghe tiếng côn trùng kêu rả rích và những bọn chim ăn đêm vổ cánh đậu trên cây mít trước nhà nghe rất rỏ trong đêm thanh vắng. Mơ màng một lúc sau, cơn mệt mỏi của cả ngày làm việc tay chân kéo anh vào giấc ngủ.
Nghe tiếng Ba Du gõ cửa và kêu nhỏ, Nam choàng dậy, ra mở cửa và quay vào sau nhà vốc nước lên mặt cho tỉnh ngủ.
Cả hai bơi ra xa bờ và lặng lẻ tiến về phía ngoài xã, bóng đêm thật yên tỉnh, ở phía xa tận rừng cao su, mảnh trăng lưỡi liềm nhỏ xíu và mờ nhạt nằm chơ vơ trên vòm trời đêm. Đã bơi nhiều lần trong đêm tối, Nam đã quen với cảnh vật trên bờ nên dể nhận ra khoảng cách, quan trọng nhất là vẩn tránh không để bị mấy đội tuần tra phát hiện, ban đêm họ chỉ đi tuần quanh trung tâm xã, ít khi bung ra xa, nhưng phải đề phòng vì du kích giỏi hoạt động về đêm, đó là sở trường của họ trong chiến tranh.
Từ xa đã thấy thấp thoáng bóng cây me, Nam ở phía trước ra dấu cho Ba Du biết và bơi chậm lại, chiếc xuồng cập vào sát gốc cây to dưới tàn lá xum xuê vươn ra trên hồ. Ba cánh cửa đã được mở và nước hồ chảy mạnh về phía hạ lưu tạo nên những tiếng rào rào nghe rỏ trong đêm khuya, Nam và Ba Du căng tai và mở mắt ra quan sát. Về đêm, cái trạm này lúc nào cũng đóng cửa im ỉm, vì xưa nay có ai mà dám đến phá phách hay trộm cắp món nào ở đây đâu.
Nghe ngóng một lúc lâu, Ba Du đến kế bên Nam ra dấu nhớ quan sát và báo hiệu bằng ba tiếng tắc kè nếu có ai xuất hiện, rồi bước lên bờ chạy lom khom đến phía sau cái trạm, sau vài giây dừng lại, Ba Du khom người chạy lên con đập đến nơi ba cánh cửa, hôm nay có đem theo cục sáp, Ba Du sẽ lấy dấu đầu trục. Nghe tiếng chó sủa từ xa vọng đến, Nam biết là đội tuần tra của xã sắp đi qua, anh giả ba tiếng tắc kè kêu, trên kia Ba Du kịp núp vào sau mấy trụ bê-tông. Ở trên đường, mấy con chó trong các căn nhà ở gần trạm sủa vang khi mấy tay du kích đi qua, bổng một tay rẽ vào trạm và gọi cửa:
-Ê ! Tám Coi, còn thuốc lá cho tụi tao vài điếu?
Bên trong vẩn im lìm không có tiếng động nào, hắn đập mạnh và kêu lớn hơn:
-Mẹ, ngủ gì mà mê dử, cho tụi tao mấy điếu thuốc lá Tám, mày có trong đó không?
Mấy con chó hàng xóm càng sủa lớn tiếng, Nam nằm trong khoang nhìn về chỗ mấy trụ bê-tông, bóng tối vẩn âm u. Có tiếng bên trong trạm vọng ra và có người ra mở cửa:
-Khuya khoắt mà tụi bây làm gì đập cửa ầm ầm …
-Khuya gì, mới chừng 12 giờ, một giờ … có thuốc lá cho tụi tao mấy điếu hút đỡ ghiền!
Vài phút sau, mùi thuốc lá bay ra phía sau trạm, rồi bóng hai tay du kích đi lên con đập, hai đốm sáng cháy đỏ lập lòe trong đêm đen, tụi nó đứng vạch quần tè xuống mặt nước.
Chờ cho tiếng của mấy con chó im hẳn, Nam giả bốn tiếng kêu tắc kè, lát sau bóng Ba Du lom khom chạy về cái trạm và vòng ra phía sau đến chỗ cây me và nhanh nhẹ lên xuồng, anh bơi từ từ ra ngoài xa, phía trước Ba Du nhẹ nhàng chèo đưa chiếc xuồng lướt êm trong đêm tối, trên bờ thỉnh thoảng vài con chó tru dưới các căn nhà tranh xiêu vẹo trên bờ hồ.
Sáng hôm sau, Nam đi qua Ba Du, đang làm cỏ cho khoảnh đất gần nhà, anh hỏi:
-Tối qua lấy được dấu của nó chưa anh Ba?
Ba Du gật đầu rồi vào góc nhà thò tay xuống dưới đống bắp lấy ra cục sáp, cả hai đem ra ngoài để nhìn cho rỏ, đầu trục quay có hình sáu cạnh khá lớn, Nam lấy cây bút chì vẽ lại kích thước của nó lên mặt sau tờ lịch cũ, rồi hỏi Ba Du:
-Ngoài trạm mở cửa xả nước nhiều hay ít anh Ba lên đó có nhìn thấy được không?
-Theo tui nhìn thấy thì ba cái cửa chỉ mới mở được chừng một phần nhỏ, muốn mực nước xuống nhanh, phải nâng mấy cái cửa lên thêm, ngày mai chú Nam về Saigon lo vụ tay quay sớm nhé, cầm cục sáp về dưới luôn.
Nam gật đầu nói:
-Chút nửa nhờ anh Ba chở ra ngoài xã rồi ra quốc lộ đón xe về luôn
-Ừ, vậy chú Nam về nhà chuẩn bị đi, chút nửa tui bơi xuồng qua, còn đủ tiền để lo công việc không chú Nam?
-Còn đủ anh Ba, về dưới nếu thiếu, tôi mượn ở nhà
Lát sau, cả hai bơi xuồng về phía ngoài xã, đến gốc me, Nam nhảy lên bờ rồi theo con đường đi về trung tâm ngàng qua ủy ban, đến cái chợ nhỏ và bước nhanh qua dãy hàng quán ra bãi tìm xe xin qúa giang ra ngoài đường lớn đón xe đò.
Về đến nhà ở Phú Nhuận đã hơn hai giờ chiều, sau những câu trả lời để giải thích vài câu hỏi của gia đình, Nam đi rửa mặt mủi cho tỉnh táo và kiếm được khúc bánh mì trên kệ bếp bỏ bụng, rồi lấy chiếc xe đạp chạy vào quận 5, Chợ Lớn gặp tay chủ sạp bán hàng người Tàu quen thuộc, lâu ngày gặp lại, ông ta vui vẻ cười hỏi:
-Lâu quá mới gặp lại nị, khỏe không anh Nam?
-À, cũng khỏe, dạo này buôn bán khá không A Chí?
-Cũng đủ sống qua ngày, không khá nổi, có mua gì không anh Nam?
Đưa mắt nhìn xung quanh thấy cũng có vài tay lạ đứng gần đó, A Chí hiểu ý nói:
-Không sao, anh Nam nói đi, tụi nó cũng là dân mua bán chợ trời ở đây thôi …
Nam lấy tờ giấy trong túi quần ra đưa cho tay chủ sạp rồi hỏi:
-Trong này là kích thước của đầu ốc lục giác, ông có sẵn ống nào kích cỡ này không?
-Cỡ này lớn lắm, đâu có sẵn, còn đi tìm thì có hàng quân đội cũ, nhưng cũng không có liền đâu, lâu lắc lắm …
-Vậy A Chí có làm được không, tôi cần cái ống mở vừa kích cỡ đó, dài khoảng năm phân, có hàn thêm tay quay?
-Chờ tui hỏi lại chút xíu đi cho chắc ăn
Ông ta cầm tờ giấy Nam đưa đi qua bên kia đường vào con hẻm, khoảng năm phút sau quay trở lại, gật đầu nói:
-Làm được đúng kích cỡ yêu cầu, ngày mốt anh Nam vô lấy
Sau khi thỏa thuận giá cả, Nam chạy xe về Phú nhuận.
Cơm tối xong, Nam nghỉ ngơi một lát rồi lấy xe chạy xuống nhà Huy. Mới 8 giờ tối mà con đường Bùi Hữu Nghĩa bên kia cầu sắt tối mù mù vì thiếu ánh sáng đèn đường như mọi khi, quẹo vào con hẻm vắng và dừng xe trước cổng nhà nó, sao thấy trong nhà không khí vắng lặng, Nam nhìn vào trong và cất tiếng gọi:
-Huy ơi, có ở nhà không?
Dưới ánh đèn nê-on yếu ớt, anh thấy có khung hình nhỏ và bát nhang nhỏ đặt trên cái bàn thấp kê trong góc nhà hơi tối, Nam đang cố nhìn xem ai trong khung hình, lần rồi anh đến nhà Huy cách đây chừng một tháng thì không thấy có, đang phân vân tự hỏi nhà thằng bạn có chuyện gì xảy ra, thì má nó với nét mặt buồn bả từ trong nhà đi lên, thấy Nam đứng trước nhà liền nói:
-Nam đó hả, vào đi cháu …
Mở cửa rào cho anh dắt xe vào trong sân, Nam linh cảm có chuyện chết chóc, từ hai con mắt của má Huy, hai dòng nước mắt chầm chầm ứa ra trên khuôn mặt xanh xao, đau khổ:
-Huy nó mất rồi cháu ơi, mới hồi tuần trước đây thôi…
-Huy nó bị bệnh hay bị tai nạn gì vậy bác?
-Không, tối hôm đó nó nói sáng mai có công việc nên phải dậy sớm, sáng mới gần 4 giờ rưởi nó lấy xe đạp chạy ra đến chân cầu thì bị cướp xe, chắc nó chống cự nên bọn cướp đâm nó bị thương nặng, sáng sớm ít người nên không ai thấy để đưa vào nhà thương cấp cứu, nó cố lết về đầu hẻm, nhưng mất máu nhiều quá nên bất tỉnh, đến lúc dân trong xóm phát hiện đưa vào bệnh viện thì không kịp …
Nam cảm thấy có một nổi buồn đè nặng lên trái tim, anh đến trước cái bàn thờ nhỏ nơi có tấm ảnh của thằng bạn với khuôn mặt thông minh và nụ cười hiền, thắp cho nó cây nhang và nói thầm trong miệng:
-Huy ơi, buồn quá, sao mày ra đi quá sớm …!
Quay sang má Huy, anh hỏi:
-Bên công an có điều tra ra thủ phạm không bác?
-Họ nói đang điều tra để tìm thủ phạm đó cháu …
Nhỏ Kim Anh em gái từ trong nhà đi ra, đôi mắt đỏ hoe trên khuôn mặt tiều tụy vì cuộc sống thiếu thốn nay lại gánh thêm nổi buồn từ cái chết của người anh trai:
-Anh Nam mới về hả?
-Ừ, anh mới về hồi sáng nay, không nghe ở nhà anh nói gì nên khi đến đây mới biết Huy mất, còn mấy đứa bạn kia, có ai biết không hả Kim Anh?
-Dạ, em có tới nhà anh Ý nhờ nói cho mấy anh kia biết, hôm đám ma anh Huy, có anh Ý và anh Can, Qui đến …
-Vậy mà trưa nay về đến nhà, không nghe ai nói anh Huy chết, đến lúc anh vào đến đây mới biết, anh Tam đi học tập ở ngoài bắc có gửi thư hay tin gì về nhà không bác?
-Lâu lâu ở nhà mới nhận được một lá thư, chưa biết khi nào họ cho về …
-Thưa bác cháu đi xuống nhà Ý, bác vào nhà nghĩ cho khỏe … anh đi nhé Kim Anh, lúc nào về, rảnh anh sẽ ghé thăm nhà …
Nhìn nhỏ em gái Huy mắt đỏ hoe, rướm lệ làm Nam thấy buồn tan tác, cuộc sống bí bối, thiếu thốn làm anh mất thằng bạn thân ở những năm trung học dài đăng đẳng với nhiều kỹ niệm không thể quên, anh sẽ nhớ nó mải mải.
Nam chạy xe xuống nhà Ý, đường vào xóm lò heo tối mờ mờ, dừng xe trước căn nhà tường gạch rêu phong, ngoài sân vài chậu cây cảnh lơ thơ, hai cánh cửa nhà khép hờ, anh lấy tay gõ vào cánh cửa sắt kêu lộc cộc và gọi, vài giây sau ông anh kế nó đi ra:
-À, Nam mới về hả, vào nhà chờ đi, Ý mới chạy qua nhà thằng bạn nó trong xóm, chờ tôi qua kêu nó về
-Dạ, mới về lúc chiều anh
Vài phút sau, Ý chạy về trước ông anh, nhìn Nam với đôi mắt lồ lộ không chớp, có lẻ Ý biết anh đã hay tin của Huy, nó nói:
-Mầy chờ tao mặc quần áo ra kiếm chỗ uống cà- phê
Anh gật đầu, ông anh nó đi ngang vổ vai Nam nói:
-Thằng Huy tội nghiệp quá Nam, nghe thằng Ý nói nó chết thấy khó tin quá …
-Ừ, em đến nhà nó định rủ xuống đây, ba thằng đi uống cà- phê … má nó mới cho biết
Ý trong nhà bước ra, hai thằng chở nhau qua gần cổng Lăng Ông Bà Chiểu có con đường nhỏ bên hông, Nam nói:
-Kiếm quán nào lai rai đi Ý …
Hai thằng nhìn nhau hiểu ý, đi tới chút nửa, có sạp nhỏ bán rượu bên đường treo mấy con khô tòn ten phía trước và cái lò than cháy đỏ, với vài ba cái bàn gổ và mấy cái ghế con con đặt sát bên vỉa hè. Nam dựa chiếc xe vào bức tường, cả hai thằng đến ngồi cái bàn gần đó, Ý gọi bà chủ quán:
-Cho hai xị với khô nướng
-Khô cá khoai hay cá đuối cậu? – bà bán quán hỏi lại
Ý nhìn anh như dò hỏi, Nam gật đầu:
-Cho cá đuối đi
Bỏ hai xị và hai cái ly lên cái bàn nhỏ, bà ta quay ra lấy miếng khô cá nhanh tay trở qua, trở lại trên cái vỉ sắt, bên dưới là lửa than nóng đỏ rực vì cái quạt bà ta phe phẩy liên tục, Nam rót rượu vào ly và nói:
-Uống đi Ý
Bên kia đường, vài người ăn mày và mấy con chó đang gầm gừ tranh nhau bới trong đống rác hổ lốn từ chợ Bà Chiểu dọn ra từ buổi chiều dưới ánh đèn đường mờ nhạt, mùi hôi thum thủm thỉnh thoảng theo cơn gió bay sang bên đường. Nam bẻ một miếng khô nướng chấm vào dĩa tương ớt, nhìn Ý hỏi:
-Không biết Huy hôm đó đi đâu sớm quá?
-Ừ, tao cũng không nghe ở nhà nó nói đi đâu, chắc có thể hẹn đi đâu với nhỏ bồ của nó ngoài đó …
-Nếu nó bỏ chạy, thì mất chiếc xe thôi, người thì chắc không sao …
-Ừ, chắc nó giằng co để tụi cướp sợ có người khác đến thì bỏ chạy … ờ sao mày biết mà về Nam, sau đám tang Huy, tao có đến nhà mày hai lần đều thấy đóng cửa, không có ai ở nhà …
-Tao về có công việc, ngày mốt lên lại, tình cờ qua nhà nó định rủ xuống nhà mày đây …
Chiếc xe cũ kỹ của tổ vệ sinh phường chạy tới dọn dẹp đống rác bên kia đường, tiếng mấy ông công nhân nhảy xuống cầm cây đinh ba xua đuổi mấy con chó ốm đói, mấy người ăn mày đang cố vớt vát những mẫu rau khoai bị vất bỏ, cộng với tiếng cái đầu máy xe nổ ầm ầm điếc tai … Trong vòng rào khuôn viên Lăng Ông, những ngôi nhà mái ngói cổ cong cong im lìm trong bóng tối. Dọn xong đống rơm rạ, rau củ, rác rến hầm bà lằng, chiếc xe rác phóng vụt ra đầu đường Bạch Đằng, không gian con đường hẹp yên tĩnh trở lại. Thấy mồi gần hết, Nam kêu bà bán quán:
-Cho thêm mấy con cá khoai nướng, tương ớt …
-Thêm hai xị nửa không cậu?
Ý nhìn Nam, rồi gọi:
-Cho thêm một xị thôi
Bà ta để bốn con khô cá khoai dài ngoằng và chai rượu lên bàn cạnh dĩa tương ớt. Từ bên kia đường, một ông già ăn xin đi sau cô con gái nhỏ độ 10 tuổi, hai cha con họ đến gần chỗ Nam và Ý, cô gái nhỏ đưa hai bàn tay bụm lại sát nhau ra phía trước, vẻ mặt hiền lành, buồn bả đưa mắt nhìn anh và Ý chờ đợi, Nam lấy mấy đồng tiền lẻ trong túi quần bỏ nhẹ vào tay cô gái, cô gật đầu nói:
-Con cám ơn hai chú
Bóng dáng hai cha con người ăn mày bước đi lẹt xẹt khuất xa dần trên vỉa hè, bà bán quán nhìn theo với đôi mắt tội nghiệp và quay qua nói:
-Ông già đó trước 75 ở quận 1, gia đình ổng buôn bán giàu có lắm, cách mạng vô sau 75 bị cải tạo tư sản và bắt lên kinh tế mới, mấy năm nay trốn về đây đi xin ăn, thấy tội nghiệp ghê đó hai cậu …
Hai thằng nghe bà bán quán kể chuyện xong không biết nói gì, Ý cầm ly lên uống đánh ực, bẻ nửa con khô chấm tương ớt nhai, Nam nhìn Ý hỏi nhỏ:
-Mày với ông anh chừng nào đi?
-Chủ tàu không cho biết trước ngày, họ nói cứ chuẩn bị sẵn, có người tới gọi là đi liền …
Uống hết xị rượu sau cùng và mấy con khô, Ý kêu tính tiền. Nam đứng dậy lấy xe, thấy có vẻ còn sớm, hai thằng chở nhau lên cầu Bông gần chợ Đa-kao kiếm cà phê đen, tới quán cóc lề đường của bà cụ già lần trước uống với Huy, thấy anh và Ý lấy ghế ngồi, bà cụ hỏi:
-Hai cậu uống cà phê đen …?
-Dạ, cho hai cái đen và mấy điếu thuốc lá
Bà cụ chủ quán bê ra hai ly đen, mấy điếu thuốc lá và cái đèn dầu hột vịt, Ý bốc điếu thuốc châm lửa hút, mới khoảng 9 giờ tối mà con đường Trần Quang Khải chạy về hướng cầu Kiệu vắng vẻ, vài người ăn mặc rách rưới, có lẻ là dân thành phố Saigon bỏ về từ các vùng kinh tế mới đang tìm chỗ ngủ trên mấy cái sạp trong chợ, Ý nhìn hai ông bà già, má hóp đang ngồi sát bên nhau trên mặt sạp gổ với cái bị kế bên, rồi hỏi Nam:
-Chỗ mày trên Bình Long có gần khu kinh tế mới nào không?
-Có chứ, dân bỏ đi gần hết, nhà cửa xiêu vẹo, ruộng rẩy bỏ không … còn ma nào đâu!
-Ừ, vậy mà mày lên đó ở làm rẩy hay thiệt đó Nam – Ý cười cười
-Thật ra là tao tính xem mua đất trồng, rồi thu hoạch và mang về Saigon bán có kiếm lời nhiều hơn đi buôn không, chứ lâu dài thì chưa biết ra sao … còn không thì về lại Saigon, theo tao vượt biên là cách hay nhất
-Vụ bắt dân Saigon đi lên kinh tế mới thất bại rồi, dân bỏ trốn về thành phố đi ăn xin, ăn mày đầy đường, chợ trời bây giờ đầy con buôn mánh mung, ừ … tao nhớ rồi Nam, trước ngày thằng Huy chết, vài lần rảnh tao có ra chỗ của nó hay ngồi ở góc Hàm Nghi – Pasteur dọc sau lưng trường Cao Thắng uống cà- phê, nó có giới thiệu với tao nhỏ bồ của nó, tên Mai, dân từ miền tây lên đây buôn bán chợ trời, rồi quen với thằng Huy và nghe nó nói cũng yêu nó lắm, không biết cô đó biết Huy mất chưa …
-Cô bồ nó nhìn ra sao?
-Hơi nhỏ người, nhưng trắng trẻo, đẹp, ăn nói ngọt ngào lắm … đúng dân miền tây, mày tính ra tìm hả?
-Chưa biết, ra đó gặp rồi nói gì đây …
Ý nghe Nam nói ngồi gật gù hút thuốc, rồi trầm ngâm nói:
-Số phận của Huy xui xẻo, tao nghe ông già ở nhà nói chương trình đi Mỹ dành cho sĩ quan cải tạo lâu năm sẽ có luôn cả mọi người trong gia đình, ông anh nó trung úy học tập đã hơn năm năm rồi, lại độc thân nửa, nếu còn sống trở về, gia đình nó được đi là cái chắc …
-Ừ, nếu đúng như vậy cũng may cho nhà nó
Nam thấy mừng cho gia đình thằng bạn thân, chỉ tội mình nó vắn số, anh nói:
-Ý, không biết lúc nào mày đi, tao không ở đây, chỉ có mấy lúc này là gặp nhau, chúc mày và ông anh thành công, nếu đi thoát nhớ viết thư về nhà, thỉnh thoảng tao sẽ ghé thăm nhé
Ý tỏ vẻ hơi buồn, gật đầu, Nam kêu bà cụ tính tiền, chở thằng bạn chạy qua cầu sắt về chợ Bà Chiểu, con đường trống trải, lác đác vài người đi bộ lếch thếch bên vỉa hè, xa xa chiếc xe đạp kêu cọt kẹt chạy qua hàng phố tối đen …
Sáng dậy, căn nhà vắng vẻ, chỉ còn mẹ anh đang đứng trước cổng nói chuyện với bà hàng xóm, con hẻm nhỏ trong xóm cũng thưa thớt bóng người, Nam ra sau bếp rửa mặt, lấy gói xôi bắp trên bàn ra ăn.
Anh lấy xe đạp chạy thẳng vào Chợ Lớn gặp A Chí xem vụ làm cái tay quay cho anh xong chưa, dừng xe bên sạp hàng lưu động, không thấy ông ta đâu, Nam hỏi thằng nhỏ đứng kế bên:
-A Chí có ở đây không?
Nó nhìn Nam rồi lắc đầu, anh hỏi tiếp:
-Hôm nay nghĩ bán hay sao mà A Chí không ra?
-Không biết nửa chú, sáng ổng kêu con đứng coi hàng rồi bỏ đi đâu mất … chú mua hàng hả, mua gì?
-Ờ, không! tìm ổng có chuyện thôi
Một tay đàn ông cao ốm, đội cái nón kết đen và bộ quần áo kaki thanh niên xung phong cũ đi tới, ông ta nhìn Nam:
-Kiếm A Chí hả, nó đi công chuyện rồi, chiều ghé lại đi, cỡ bốn, năm giờ đó …
Nam nhìn ông ta gật đầu, rồi chạy xe về chợ Bến Thành và gửi nó vào trong bãi của bệnh viện Saigon, anh trở ra đường Hàm Nghi và đi bộ về phía mặt sau trường Cao Thắng, đến góc Pasteur, mấy tay bán chợ trời tưởng anh là khách hàng nên vui vẻ săn đón:
-Mua bán gì ông anh?
Nam lắc đầu đi tiếp, anh cố tìm trong đám phụ nữ đang đi đứng trên vỉa hè và dưới những mái hiên xem có cô gái nào có vóc dáng như Ý mô tả.
Mới khoảng 10 giờ, không khí buổi sáng các khu chợ trời nơi nào cũng náo nhiệt, ồn ào, người đi tới, kẻ chạy lui. Nam bị bỏ lơ vì sau một hồi được mấy tay đàn ông và đàn bà hỏi han, chèo kéo nhưng vẩn lắc đầu không mua bán món nào, anh đến gần một bà đeo cái hộp gổ nhỏ bán thuốc lá mua mấy điếu lẻ, sẵn dịp hỏi nhỏ:
-Ở ngoài này, chị có biết cô tên Mai, bán đồng hồ đeo tay, ra-điô … trắng, nhỏ người không?
Người đàn bà đội cái nón lá sụp xuống trán che gần nửa khuôn mặt đen đúa, nhìn anh như dò xét rồi trả lời:
-Phải quê nó ở miền tây không?
-Đúng rồi, cô đó nói tiếng nam, dân miền tây …
-Nảy giờ chưa thấy nó ra, nó hay đứng mua bán ở xung quanh góc này, nếu anh còn đứng đây, lúc nó ra tui chỉ cho
Nam gật đâu rồi đi loanh quanh cố ý đợi thêm một lát nửa xem cô bồ của Huy sáng nay có ra đây không. Cảnh mua bán trên vỉa hè diễn ra chớp nhoáng, nhanh chóng giữa người mua, kẻ bán, hầu như những món đồ có trong nhà của người Saigon đều có thể bắt gặp ở đây, cuộc sống qua đói khổ nên gia chủ lần lượt phải cho tụi nó “đội nón” ra đi, người ra bán cái đồng hồ để bàn cũ, ra-điô, cát xét, người ra bán tivi, máy may, bộ ly chén … Nhiều món đã có mặt trong các gia đình giàu có, trí thức nhiều chục năm qua và được xem tựa như những món gia bảo, nay cuộc sống đổi thay, những món này chạy ra các chợ trời ở Saigon, lần lượt theo mấy ông bộ đội vào nam, ra bắc và xuất hiện đâu đó rất xa như ở Hà nội, Hải Phòng … bổng có tiếng la lớn:
-Công an, công an!
Đám đông vừa đàn ông, đàn bà đang mua bán náo nhiệt, đứng ngồi dọc các vỉa hè nhanh chóng tản ra các con đường khác gần đó. Nam nhìn xung quanh chỉ thấy còn mỗi mình anh và ông già ăn mày cụt chân ngồi sát bên trong, bà bán thuốc có vẻ chậm chạp lúc nảy, bây giờ cũng đang ôm cái hộp gổ chạy băng ngang qua bên kia đường Hàm Nghi, tuy vẩn chưa thấy bóng dáng một ông công an nào.
Nam suy nghĩ chắc tình hình này thì khó có thể gặp cô bồ người miền tây của Huy, phần không muốn bị mấy tay công an hỏi giấy tờ thêm lôi thôi, nên quay trở lại bải lấy xe về nhà.
Buổi chiều Nam chạy xe vào Chợ Lớn, may quá gặp A Chí đang nói chuyện mấy tay bán hàng gần đó, thấy anh đến, ông ta gật đầu nói:
-Anh Nam chờ thêm chừng nửa tiếng, tui đang chờ tụi nó đem ra, kiếm đồ làm khó quá!
Nam gật đầu:
-Tui chờ lấy luôn
Tay chủ sạp dẩn anh qua bên kia đường vào con hẻm có quán cà phê cóc, ông ta kêu hai ly đen rồi lấy cái ghế gổ khác kê làm bàn.
Bên kia đường Hàm Tử, con kênh nước đen ngòm chạy dài về phía quận 1, hai bên bờ những dảy nhà sàn nằm đưa mình thòi ra trên dòng nước. Vài chiếc ghe nhỏ đang chèo chống len lỏi chậm chạp trên mặt nước, không còn cảnh mua bán sầm uất như ngày xưa.
A Chí chạy tới chạy lui như con thoi, vừa ngồi xuống hỏi Nam mấy câu thì lại thấy có người ngoắc tay gọi ra.
Chợ Lớn không còn cảnh mua bán thịnh vượng ngày xưa, nhưng hình như chính quyền mới cũng không thể dẹp bỏ tận gốc chuyện làm ăn và tinh thần phi thương bất phú của dân Saigon, cho dù sau năm 75, đã có nhiều cuộc cải tạo thương nghiệp để tiêu diệt tư sản mại bản, và hậu quả của nó là vài chục ngàn, vài trăm ngàn người phải đi kinh tế mới hay vượt biên ra đi. Thời gian đó, ngày nào ở Saigon, Chợ Lớn cũng có người nhảy lầu hay uống thuốc độc tự tử vì tài sản bị tịch thu, ngoài chợ thì các loại hàng hóa thiết yếu trở nên khan hiếm, xa xỉ.
Nhìn qua bên kia đường thấy A Chí lấy tay ra dấu kêu, Nam đứng dậy móc túi trả tiền, bà già bán quán lắc đầu chi tay về phía A Chí, anh hiểu ý dắt chiếc xe đạp qua bên kia đường, thấy ông ta đã gói hàng sẵn trong tờ giấy báo cũ. Nam mở ra xem, thấy món đồ được mấy tay thợ Chợ Lớn làm cũng khá như ý, anh hỏi giá cả có gì thay đổi không, ông ta trả lời:
-Tui lấy đúng giá đã nói với anh Nam hôm qua
Anh trả tiền, cầm món đồ cẩn thận cột nó vào gui-đông xe rồi lên yên chạy về Phú Nhuận.
Cơm tối xong, trong nhà nóng nực, mùa nắng mùi hôi từ lòng con kinh cạn đầy bùn, thỉnh thoảng theo cơn gió bay vào xóm. Nam lấy xe đạp chạy lòng vòng qua các con đường ở trung tâm quận 1, quận 3. Hầu như không khí u buồn bao trùm khắp các con đường Saigon, những căn nhà phố mặt tiền đóng cửa im lìm, thỉnh thoảng mới có một, hai chiếc xe đạp hay chiếc Honda chạy qua, Saigon giống như một thành phố đang chết dần trong cơn bệnh tuyệt vọng.
Bên đường thấp thoáng trong các góc tối, những cô gái đứng tụm lại hay đi lang thang trên các vỉa hè, thấy Nam chạy xe đạp qua liền đưa tay ngoắc lại.
Anh chạy qua đường Huyền Trân Công Chúa, rẽ qua Nguyễn Du, rồi đến góc Nguyễn Trung Trực – Lý Tự Trọng, thấy còn hàng cà phê lề đường để mấy cái ghế gổ, Nam dừng xe lại và tấp vô, giờ này chắc chỉ còn cà phê hay trà.
Dựa chiếc xe vào gốc cây gần đó, Nam lấy ghế ngồi sát tường căn nhà vắng vẻ không một tiếng động bên trong, anh kêu ly cà phê đen, bà chủ quán đổ cà phê pha sẳn từ cái bình nhôm nhỏ ám khói trên cái bếp than âm ỉ ra ly, cho vào chút đường và khuấy lên vài cái, tiếng kêu long cong vang lên trong đêm tối mờ mờ.
Nam ngồi uống cà phê nhìn ra con đường Nguyễn Trung Trực chạy về hướng đại lộ Lê Lợi, ngoài đó hầu như tối om và không có một âm thanh nào, một nổi buồn nhẹ nhàng dâng lên theo tiếng cơn gió thổi trên con đường vắng, một cơn trốt nhỏ xoáy đám lá khô thành những vòng tròn chạy xào xạc trên hè phố, mới có năm, sáu năm từ ngày bộ đội miền bắc vào giải phóng miền nam, một bầu không khí thê lương bao trùm đất nước. Anh nhìn qua kiến trúc màu vàng hiện ra lờ mờ trong sân sau tòa án bên kia đường, ở xéo hướng đối diện bóng cây phượng to cao che khuất một góc tòa nhà thư viện cũ, xa hơn ngang qua đường Công Lý là dinh Gia Long nằm ẩn mình trong khuôn viên đậm đặc bóng đêm. Thành phố đêm nay hình như chỉ còn mình anh và bà cụ bán quán đang ngồi thu mình lặng lẻ trong góc tối, thêm cơn gió thổi tung đám lá bay xào xạt khắp các con đường vắng lặng.
Buổi sáng 5 giờ, Nam đã ra bến xe lên chuyến đầu tiên chạy về Bình Long. Vào đến xã, mặt trời đang đứng bóng, mới hơn 12 giờ trưa nên đường xá vắng vẻ. Anh đi ngang qua khu chợ thấy còn một bà ngồi bán khoai và bắp luộc trên cái sạp gổ, Nam ghé vào mua hai trái bắp bỏ chung trong cái túi đựng trục tay quay. Đến gần dảy hàng có quán cà phê nhà Năm Bình, anh cố đi nhanh qua đó để tránh khỏi gặp ông ta, Nam sợ gặp Năm Bình tò mò hỏi và để ý đến món đồ anh đem từ Saigon lên.
Qua khỏi trạm gác đập, cái nắng miền đông đất đỏ buổi trưa lên cao độ, tiếng nước chảy qua ba cửa đập phát ra tiếng rào rào, hình như mấy nhân viên trực đã quay các cánh cửa lên cao hơn, anh cố nhìn nhưng vì khá xa và bị khuất, nên không thể thấy rỏ. Nam lấy bắp ra vừa đi, vừa ăn chứ không dám ngừng lại nghĩ chân dưới gốc me cạnh đó. Ăn xong hai trái bắp, anh lấy chai nước ra uống, rồi ra bờ hồ lấy tay vốc nước lên rửa mặt và đốt điếu thuốc hút cho tỉnh táo. Nam đi sát vào bên trong dưới bóng mát của những cây điều, mít, tràm bông vàng … trồng thưa thớt dọc bên đường để trốn cái nắng chói chang, bên trong sân những căn nhà tranh, vài con chó ốm thấy người lạ đi ngang liền chồm dậy sủa vang.
Thấy được khoảng nửa đường, Nam đến ngồi nghỉ chân dưới bóng mát của cây xòai to, cành lá của nó xum xuê, nhìn vào trong sân ngôi nhà tranh xiêu vẹo không thấy người, cũng không nghe tiếng kêu của chó, mèo hay đàn gà …
Bổng từ xa xa trên mặt hồ, anh thấy chiếc xuồng chở ba người đàn ông đi về phía con đập, lát sau khi nó đến gần hơn, Nam nhận ra Tư Có và tay du kích có nét mặt xương xẩu, còn tay du kích kia thì lạ, chắc họ mới đi tuần trong đó ra. Anh đứng dậy tiếp tục lội bộ theo con đường quanh co chạy qua vùng đồi núi, nương rẩy đang phơi mình dưới cái nắng như nung của buổi chiều.
Về đến nhà, không thấy con Đốm đâu, Nam mở cánh cửa bước vào bên trong, mọi thứ vẩn nguyên vẹn, biết anh về Saigon, chắc Ba Du cũng thường xuyên qua lại để trong chừng mọi thứ giùm anh.
Nam cầm cái tay quay mới làm ở Saigon đi qua nhà Ba Du, qua khỏi đám rừng chồi đến chỗ con suối, thấy Ba Du đang đang cuốc đất bên những luống khoai mì, anh bước đến đưa nó cho Ba Du xem và nói:
-Thợ ở trong Chợ Lớn làm nhanh, nên có sớm, chiều hôm qua tôi vào lấy, rồi sáng nay lên đây luôn
Ba Du mở túi vải lấy tay quay ra xem, gật gù khi thấy nó có vẻ chắc chắn, gọn gàng:
- Chiều nay chú Nam qua bên này ăm cơm luôn nhé, tối nay nếu thuận lợi mình ra ngoài để thử nó xem sao!
Nam gật đầu, rồi hỏi Ba Du về tình hình hai ngày anh về Saigon:
-Lúc trưa trên đường về, thấy Tư Có và hai tay du kích đi xuồng trở ra ngoài xã, có tin gì mới không anh Ba?
Ba Du lắc đầu, nhớ lại con Đốm, Nam hỏi tiếp:
-Về nhà không thấy con Đốm đâu, anh Ba có thấy nó qua bên đó không?
-Lúc trưa thấy nó và con Ki chạy loanh quanh ngoài rẩy bên đó, từ buổi chiều đến bây giờ thì thấy hai con chạy vào trong mấy bụi cây gần rừng chồi, không biết còn trong đó không …
-Anh Ba sắp tới tính trồng thêm đậu hay bắp hay sao?
Nghe anh hỏi, Ba Du cười cười trả lời:
-Ừ, trồng thêm mớ đậu hay bắp, bỏ đất trống nhiều quá, tụi ngoài xã nói mình nhàn cư, không thích hăng say lao động …
Nam bật cười khi nghe Ba Du khôi hài, anh quay trở lại đám rừng chồi tìm hai con chó, đứng bên ngoài nhìn vào chỉ thấy cây lá um tùm, có tiếng sột soạt bên trong, anh kêu lớn tiếng:
-Đốm, Ki … Đốm, Ki!
Vừa kêu vừa vổ tay thật lớn, mấy phút sau hai con chó mới chịu chạy ra, lưỡi le dài, thở hồng hộc, anh nhìn vào đám cây mọc chen chút bên những tảng đá, không biết trong đó có cái gì mà hai con chó sục vào mò mẩm, thấy Nam hai con đều vẩy đuôi mừng và sủa lớn, rồi chạy theo anh về nhà.
Chiều ra hồ tắm, cái mệt và hơi nóng đeo bám Nam trên đường về trôi đi mất theo dòng nước trong xanh, và điều làm anh ngạc nhiên, là lần đầu tiên con Đốm phóng xuống hồ bơi theo anh ra xa, chứ không còn sợ nước như mọi khi.
Đã ba, bốn hôm nay không gặp Ngọc Minh, Nam bổng thấy nhớ cô và cái buôn thượng xa lắc trong rừng đó, kiên nhẫn chờ thêm một, hai hôm nửa, anh sẽ rủ Ba Du vào đó, không biết trong rừng còn du kích và công an đóng chốt hay không.
(còn tiếp)