Thành Phố Cũ -nay còn đâu!-
Thành Phố Cũ -nay còn đâu!-
Trở về Đà Lạt… buồn ơi
Sương mù chẳng toả ra hơi, ngậm ngùi!
Một bóng trên đồi lủi thủi. {Da diết...
Đà Lạt xưa duyên dáng lặng lờ (mà) tha thiết
Bao rung cảm nhớ miết… lẫn đợi chờ
Huyền thoại đấy -hạnh phúc đến như mơ-}
Giờ bỏ ngỏ lang bạt tìm kiếm
Đà Lạt chừ mọc nhiều tửu điếm
Tôi về quê ngơ ngác kiếm mãi con đường
Đâu? dũng khí quân trường cùng đi lên đi xuống
Đầm ấm thi vị gieo vào đời nhiều ước muốn
Trả tôi bước chân luống cuống niềm thương
Mưa dầm gội sạch phong sương
[“Lâm Viên hào nhoáng” chẳng còn tình ta
“Tham sinh úy tử”] (*) chỉ là…
*
Tình Hoài Hương
Tháng 9 -2017
“Tham sinh úy tử”(*)= Ý thơ- do từ ông Lê Lai cao cả hy sinh liều mình chịu chết, để cứu chuá Lê Lợi ; Cũng do từ điển tích:
Hán Vương thấy Hạng Vương (nước Sở) cử đại binh bao vây thành Huỳnh Dương rất chặt chẻ. Lúc đó, lại có thêm tin cấp báo: “Hạng Vương ra lịnh ngăn hạ lưu sông Vinh, để cho nước chảy ngập thành Huỳnh Dương”.
Khiến Hán Vương càng lo sợ, đã kêu các tướng, Trương Lương và Trần Bình vào nghị kế với các quan. Vua nói:
- Hàn Tín chưa về. Trong thành không có ai có đủ sức đánh lại Hạng Vương. Ai có kế gì hay để giải vây bây giờ?
Trần Bình tâu:
- Tôi có một kế phá vòng vây cuả giặc, nhưng ở đây không có một trung thần nào dám hy sinh thay cho đại vương.
Chu Bột và các tướng nghe thế, tỏ ý bất bình. Trần Bình lại tâu:
- Kế đó rất thâm diệu, các ông chưa hiểu ý tôi… nên giận là phải đấy thôi.
Trần Bình lại ghé vào tai Hán Vương nói nhỏ mấy câu. Hán Vương liền tươi ngay nét mặt:
- Kế đó hay lắm! Giao cho Trương Lương thực hiện mới được.
Trương Lương nhận lệnh về dinh cuả mình mở tiệc mời tất cả các tướng đến dự. Trương Lương dụng ý treo một bức tranh vẻ chiếc xe có một người ngồi, sau xe có hằng vạn kỵ binh tới tấp đuổi theo xe. Phiá trước xe là khu rừng rậm có một người đang ẩn nấp. Trương Lương giải thích với mọi người:
- Xưa, vua Cảnh Công nước Tề đánh với quân Tấn. Vua Tề thua to, quân chết như rạ, lớp quân khác trốn hết, họ bỏ vua ngồi một mình trong xe. May thay lúc đó có một nông dân xin vua cỡi áo bào cho mình mặc, giả làm vua- còn vua thì mặc quần áo cuả nông dân ấy, mà ra đi. Cảnh Công không chịu, vì để mình sống mà người khác chết thay sao đành. Nông dân ấy thúc giục:
- Tôi chết, chẳng khác nào trong rừng rậm chỉ mất một cây. Ngược lại, nếu chúa công chết, thì mất cả giang sơn.
Sau đó, quân giặc bắt được “Cảnh Công giả” đem về nạp cho vua Tấn, vua Tấn biết đó không phải là vua Cảnh Công, cũng ra lệnh giết chết. Nông dân ấy nói:
- Tôi dám thay mạng sống mình cho chúa công cuả tôi, thì tôi không sợ chết. Chỉ tiếc một điều: Nếu chuá công giết tôi, sau nầy người dân Tấn nào muốn chết thay mạng cho vua, họ cũng không dám, vì họ sợ cũng bị giết như tôi.
Nhờ câu nói đó mà nông dân ấy thoát chết. Các tướng hiểu được dụng ý của Trương Lương khi cho treo bức tranh giữa phòng tiệc, nên đồng thanh nói:
- Chúng tôi xin đem mạng thay cho Hán Vương, giúp vua thoát khỏi vòng vây.
Trương Lương nói:
- Lòng trung nghiã của các tướng rất đáng biểu dương, nhưng ta chỉ cần một người có diện mạo hơi giống vua; đó là Kỷ Tín. Không biết Kỷ Tín nghĩ sao?
Kỷ Tín bằng lòng. Trương Lương và Trần Bình đưa Kỷ Tín vào ra mắt Hán Vương. Hán Vương không chịu để Kỷ Tín chết thay mình. Vì “hại người mà lợi cho mình” là việc vua không chấp nhận. Kỷ Tín doạ tự tử, khi ấy Hán Vương mới bằng lòng. Hán Vương biết Kỷ Tín thế nào cũng bị giết, nên hỏi kỹ hoàn cảnh gia đình Kỷ Tín ra sao, thì được tâu:
- Thần còn một mẹ già, vợ và một con còn rất nhỏ.
Hán Vương ngậm ngùi nhận nuôi dưỡng họ suốt đời. Sau đó Trương Lương, Trần Bình thảo hàng thư, sai sứ giả đem trao cho quân Sở, trong thư hẹn lúc cận tối, Hán Vương sẽ ra hàng. Trời vừa tối, thì mở cửa thành phiá Đông, quân Sở thấy một đoàn mỹ nữ vài ngàn người ung dung chậm rãi thong dong chậm chạp bước ra nhảy múa, nên quân Sở rối loạn hàng ngũ, họ rần rần kéo nhau ùa đến cửa đông xem cho thoả mãn! Nhờ đó Hán Vương và các tướng thoát ra cửa Tây an toàn. Cuối đoạn cuả đoàn mỹ nữ mới thấy đội nghi vệ bao quanh chiếc long xa. Hạng Vương mừng rỡ vì tưởng là Hán Vương thật, nên cho ngựa chạy tới. Kỷ Tín liền trợn mắt, hét:
- Ta đây là Kỷ Tín, chớ không phải vua Hán Vương. Hán Vương đã kéo đại binh ra khỏi thành Huỳnh Dương từ lâu. Ngươi không biết hay sao?
Hạng Vương nghe thế, giận lắm, nhưng trong lòng cảm phục khen ngợi người chí sĩ có lòng trung nghĩa. Ông sai Qúy Bố đến dụ Kỷ Tín về hàng. Nhưng Kỷ Tín thà chết, chứ không hèn mà hàng giặc.
*
Tình Hoài Hương
