Tập san BĐQ số 12 trong bài ' Sự kiện Trường Trung Học Phước Đức' đã ghi lại cuộc phỏng vấn Thiếu tá Hà Kỳ Danh (cấp bực lúc xẩy ra sự kiện) chức vụ là Trưởng Ban 3 của LĐ 5 BĐQ , người đã chứng kiến từ đầu đến cuối vụ 'bắn lầm'. Thiếu tá Danh đã cung cấp một số chi tiết rất 'đáng chú ý'.
Sau đây là những câu hỏi và trả lời liên hệ đến vụ 'bắn lầm' (Những chữ nghiêng là nguyên văn các câu hõi và trả lời trong bài đăng trên Tập san BĐQ. Quý vị muốn đọc các bài này xin vào website :
www.bietdongquan.com/baochi/munau
BBT (Ban Biên tập) : Có phải khi xẩy ra trận công kích Tết Mậu Thân đợt 1 thì LĐ 5/BĐQ đã đánh địch tại Chợ Lớn không ?
HKD (Thiếu Tá Danh) : Không phải LĐ5/BĐQ chỉ đánh địch ở Chợ Lớn khi chúng mở đợt công kích thứ nhì.
BBT : Trong cuộc công kích đợt 2, LĐ5/BĐQ được điều động vào diệt địch tại Chợ Lớn, nghe nói rằng cuộc hành quân này do Bộ Chỉ Huy BĐQ và Đại Tá Trần văn Hai trực tiếp chỉ huy phải không ?
HKD: Tất cả đều do sự chỉ huy của Bộ Tư Lệnh Biệt Khu Thủ Đô, Bộ CH BĐQ không có dính dáng tới sự điều động này hết.
BBT : Sao nghe nói lúc đó ĐT Hai chỉ huy mặt trận này mà anh ?
HKD : Không, ĐT không có chỉ huy hay điều động đơn vị nào hết. Có điều là tuy không phải nhiệm vụ nhưng nhiều lần tôi thấy ĐT Hai tới sát mặt trận, cách chỗ đánh nhau vài chục mét.. (Th/T Danh giải thích thêm cho biết ĐT Hai đến để khích lệ và kiểm soát các binh sĩ BĐQ ngăn ngừa phạm pháp..)
BBT :..Trở lại vụ Mậu Thân đợt 2 với trái rocket bắn xuống làm chết mấy Ông sĩ quan tại BCH/HQ trong một trường học ở Chợ Lớn. Trường đó tên gì và thuộc quận mấy ?
HKD: Trường đó là trường trung học của người Hoa tên Phước Đức , ở ngay trung tâm Chợ Lớn, đường Khổng Tử. Có lẽ tôi nói cho rõ hơn một chút, khu vực hành quân lúc đó bao gổm các con đường Tổng Đốc Phương, Lý Thành Nguyên và Khổng Tử. Tại nơi này có nhà hàng Soái kình Lâm đã bị VC chiếm và cố thủ. BCH hành quân của LĐ 5 đóng tại trường Phước Đức (
Ghi chú của Trần Lý : có sự nhầm lẫn của Th Tá Danh về tên Nhà hàng bị VC chiếm..xem phần trả lời phỏng vấn của Thiếu Tá Nam trong bài).
BBT : Như trên đã nói BCH/LĐ5 đóng tại Trường đua Phú Thọ, tại sao lúc đó BCH/LĐ lại đến đặt tại Trường Phước Đức ?
HKD : tại Trường đua Phú Thọ là Bộ Chỉ Huy nặng, còn Bộ Chỉ huy lưu động của LĐ thì chỗ nào sôi động, đánh nhau mạnh thì BCH/HQ lưu động tới gần đó cho tiện việc theo dõi, đôn đốc và chỉ huy..
Sau khi Th/tá Danh giải thích về lý do đặt BCH LĐ tại Trường Phức Đức, cách Nhà hàng SKL khoảng 50m đường chim bay, BBT hỏi tiếp:
BBT : Vì tình hình sôi động nên BCH/LĐ5/HQ phải di chuyển đến trường Phước Đức, vậy tại sao lại có những người không dính dáng gì đến việc chỉ huy hành quân lại có mặt tại đó ? Họ đến đó để làm gì?
HKD : Anh muốn nói những người nào ?
BBT : Thí dụ như Ông Tru. Cảnh sát Quận 5, Ông Chụ, Ông Phấn, các Ông quan thuế, cảnh sát gì đó..
HKD : Làm sao tôi biết được các ông ấy đến để làm gì !
BBT : Khi BCH/LĐ5 di chuyển từ trường đua Phú Thọ đến trường Phước Đức thì các ông sĩ quan kia cũng từ đó đi chung với Ông Đào Bá Phước hay họ đến sau từ các nơi khác ?
HKD : BCH/LĐ5 tới rồi, các ông ấy một lúc sau mới đến, các ông đến lai rai cách nhau khoảng 5,10 phút mỗi người..
BBT: tại sao các Ông ấy biết ông ĐB Phuớc ở đó mà họ đến ?
HKD : Tôi cũng không rõ làm sao các ông ấy biết để tới.
BBT : Nhưng Anh là Trưởng ban 3 mà ?
HKD : Dù là Trưởng ban 3 nhưng tôi không có quyền triệu tập mấy ông ấy và tôi cũng không nghe thấy gọi trên máy. Có thể ông Phước gọi các ông ấy tới ?
BBT : Anh có biết Ông Phước gọi các ông ấy đến để làm gì không ?
HKD : Làm sao tôi biết được. Ông Phước không nói gì với tôi về việc này. Nhưng có điều này tôi nghĩ cũng nên nói cho các anh nghe : khi BCH/HQ/LĐ5 vừa đến trường Phước Đức thì có một phái đoàn ký giả và phóng viên chiến trường quốc tế đủ mọi thứ Anh, Mỹ, Pháp..v.v kéo đến. Có lẽ họ biết BCH/LĐ5 đến trường Phước Đức vì Tr/tá Phước gọi về BKTD xin pháo binh bắn vào SKL..Có lẽ đám ký giả này đang ở BTL/BKTĐ nên họ biết và kéo đến đây để lấy tin.. Họ nói chuyện với Tr/tá Phước một lúc rồi kéo nhau đi. Khi đám ký giả đi rồi thì các Ông Lê Ngọc Chụ, Trưởng ty CS Quận 5 đến và sau đó là Th/tá Phó quốc Chụ giám đốc thương cảng Saigon, Đại Tá Phấn, Ông luận thuộc Tổng Nha Cs, Th/tá Xinh CSQG, Th/tá Nguyễn Bảo Thùy Phân Khu Đô thành, Th/tá Tô Biệt đội trưởng CSDC và có cả Đ/tá Văn văn Của Đô trưởng Saigon. Sau đó tôi được biết Đại tá Giám, Tư lệnh BKTĐ sẽ đến BCH/LĐ5 để thị sát tình hình và cho chỉ thị. Khi Đại tá Giám đến thì tất cả các vị nói trên đều có đủ mặt.
BBT : Tôi muốn biết rõ hơn, suốt thời gian đó, anh vẫn đứng cạnh Tr/tá Phước ?
HKD : Thì tôi vẫn đứng tại đó. Sau khi Đ/tá Giám đến nơi và biết rõ tình hình thì đích thân ông gọi máy lên QĐ 3 xin cho gunship yểm trợ.
BBT : Xin gunship chừng bao lâu thì có ?
HKD : Chừng 30 phút
BBT : Nếu có gunship thì tất nhiên sẽ phải có C&C phải không ? Vậy thì ai ngồi trên C&C ?
HKD : Tôi không thấy chiếc C&C nào cả, về phía VN thỉ chỉ có độc nhất một mình Đại úy Tống viết Lạc ngồi trên chiếc gunship..
BBT : Thế Đ/u TV Lạc thuộc đơn vị nào, và nhiệm vụ của Ông ta ?
HKD : TV Lạc lúc đó là Trưởng ban 3 của TĐ 30/BĐQ và ông đi với gunship để yểm trợ cho chính đơn vị của Ông.
BBT : Trưởng ban 3 TĐ 30/BĐQ đang hành quân ở vùng Chợ lớn làm sao về Biên Hòa cho kịp để leo lên gunship ?
HKD : Đâu cần về Biên hòa, gunship đáp xuống đường Tổng Đốc Phương, vì khu vực này clear rồi, duy nhất chỉ có 2 chiếc gunship của Mỹ và không có chiếc C&C nào cả. Khi Tống viết Lạc leo lên gunship là tôi contact với Lạc ngay và Tr/tá Đào Bá Phước đích thân gọi cho Lạc và cho toạ độ tác xạ. Ông bảo rằng chỉ được bắn vào mục tiêu nhà hàng SKL mà thôi, không được bắn vào bất cứ mục tiêu nào khác vì chung quanh đó là quân bạn. Hai chiếc gunship bay vòng hai ba lần để pilot và Lạc nhận định rõ mục tiêu và ngay sau đó tất cả vị trí quân bạn đều thả trái khói màu vàng, kể cả BCH/LĐ5 theo yêu cầu của Đ/u Lạc. Sau khi quan sát và nhận định mục tiêu xong, Đ/u Lạc gọi tôi và nói : ' Tôi đạ nhận định rất rõ hai vị trí trường học và Nhà hàng SKL rồi, bây giờ có cho bắn hay không để tôi báo cho pilot biết ?' Sau đó Đ/tá Giám và Tr/tá Phước liên lạc trực tiếp với Đ/u Lạc và cho lệnh bắn.
BBT : Khi ra lệnh cho gunship bắn thì trái rocket đầu tiên nổ ngay vào BCH/ LĐ hay sao?
HKD : Nó như thế này : sau khi chuẩn bị xong xuôi hết rồi thì cũng là lúc Đ/tá Giám nói với tôi : Anh Danh vẽ cho tôi cái sơ đồ khu vực hành quân của các anh lên bản đồ của tôi để tôi đem về theo dõi'. Tôi đang ngồi tại hành lang trường học cùng các ông ấy, nghe nói vậy tôi đứng lên và cầm bản đồ của ông bước vào trong để vẽ thì cũng là lúc gunship chuẩn bị bắn. Trong lúc tôi đang vẽ, khoảng 2 phút, thì Đ/tá Giám bước vào đến bên cạnh tôi và hỏi : anh Danh vẽ xong chưa, đưa cho tôi để tôi còn về BTL/BKTĐ.' Bỗng nhiên lúc đó nghe một tiếng nổ thật lớn.
Cũng trong cuộc phỏng vấn này Th/tá Danh xác nhận chỉ có một trái rocket đầu tiên và duy nhất nổ trúng vào trường Phước Đức. Đại tá Giám lúc xẩy ra vụ nổ ở tại phòng trong với Th/ tá Danh. Sau khi xẩy ra vụ nổ, Th/tá Danh mô tả thêm các chi tiết về tình trạng tử nạn của các sĩ quan có mặt như Thiếu tá Tô (CSDC) bị thương nặng; hai Ông Trụ và Chụ chết tại chỗ; Tr/tá Đào Bá Phước còn sống được Th/tá Danh ôm đưa ra xe, chạy vào BV Chợ Rạy cấp cứu, nhưng chết tại BV vì bị mảnh rocket ghim vào đầu. Th/tá Danh cũng xác nhận là khi Ông ra khỏi phòng thì Đ/tá Giám đã vọt ra trước và lên xe chạy về BKTĐ ngay ..
Thiếu tá Danh cũng kể thêm :
BBT : Sau sự kiện đó anh có liên lạc với Đ/u Tống Viết Lạc không ?
HKD : Mấy ngày sau đó, khi trở lại trường đua Phú Thọ thì có phái đoàn của Bộ TTM (hỗn hợp Việt-Mỹ) đến điều tra, họ gọi Tống Viết Lạc lên để hỏi. Cũng có tôi ở đó nữa, nhưng lạ một điều là không ai hỏi tôi một câu nào cả mà chỉ chú trọng vào hỏi TVLạc mà thôi..
Sau đó tôi gặp riêng TV Lạc và hỏi : 'Theo tôi biết, gunship bắn rất chính xác, và độ chính xác của nó lên đến 5-10m, vậy tại sao trường Phước Đức cách Nhà hàng SKL đến 50m mà gunship lại bắn nhầm ?'
TV Lạc trả lời :' không phải bắn nhầm, pilot cho biết là khi anh ta bắn trái rocket thứ nhất thì bị trở ngại kỹ thuật và anh đã bắn trái thứ nhì và không hiểu vì trở ngại gì đó trái thứ nhì đã bị ngắn tầm và đi trật mục tiêu, khi biết đã trật mục tiêu tôi đã cho ngưng tác xạ ngay cho nên chỉ bắn duy nhất có một trái thôi'..
Tất cả những giải thích của phi công Mỹ cũng chỉ được biết có bấy nhiêu thôi !
Cũng trong bài 'Sự kiện Trường Trung Học Phước Đức' (Tập san BĐQ số 12), Ban biên tập còn phỏng vấn NT Ngô Minh Hồng (LĐT/LĐ5/BĐQ 1971-73), phục vụ tại BCH/ BĐQ lúc xảy ra sự kiện 'bắn lầm' với chức vụ Phụ tá Trưởng Phòng 3 của Bộ Chỉ Huy BĐQ. Thiếu tá Ngô Minh Hồng cho biết lúc trái rocket bắn vào BCH/LĐ5 thì Ông đang ở Bộ Chỉ Huy Hành quân BĐQ tại Trường Cây Mai. Ngày hôm đó, Ông và ĐT Trần văn Hai dự định sẽ đến BCH/LĐ5 để gặp một số nhân vật (mà Ông cũng không biết là những ai) nhưng 'không hiểu tại sao chúng tôi lại đến trễ..'
Trả lời câu hỏi: Tại sao ngày hôm đó Đ/tá Hai lại muốn đến Trường Phước Đức ? Th/tá Hồng cho biết ĐT Hai là Tư lệnh hành quân của Khu vực (?) nên muốn đến gặp các nhân vật có liên quan đến chiến dịch như Tư lệnh QĐ3, hoặc Tư lệnh BKTĐ. Thật sự 'không ngờ sau này tại BCH/HQ/LĐ5 lại có một số anh em Cảnh sát, Thương cảng v.v..cái đó tôi không hiểu được..' May mắn là lúc trái rocket nổ, chúng tôi chưa đến..'
Cũng theo Th/tá Hồng : sau đó ít lâu Thủ tướng Trần văn Hương bổ nhiệm Đ/tá Hai làm TGĐ CSQG và Ông cũng được biệt phái qua CS và làm Chánh Văn Phòng Tổng Nha, Ông có được đọc hồ sơ điều tra của CS về vụ 'Phước Đức'. Lý do CS có mở cuộc điều tra vì có một số sĩ quan CS bị tử nạn và :
BBT : Thưa Anh, Anh đã được đọc hồ sơ điều tra của Tổng Nha CS, xin Anh cho biết anh có suy nghĩ gì ?
NMH (Ngô Minh Hồng) : Theo tôi, chắc không phải như những lời đồn đoán của người ta là một cuộc thanh toán mà theo hướng điều tra thì đây là một trở ngại kỹ thuật từ gunship..Nhưng vì số người tử vong lại có những người không có nhiệm vụ gì trong cuộc hành quân đó của BĐQ, đâm ra có mối nghi ngờ, người ta cho rằng đây là một cuộc thanh toán nhau vì phe phái..'
Tập san Biệt Động Quân số 13 cũng đăng thêm một bài bổ túc về 'Sự kiện Trường Trung Học Phước Đức' với bài phỏng vấn Thiếu tá Nguyễn văn Nam, khi xẩy ra vụ 'bắn lầm' Ông là Trung Úy Đại đội trưởng ĐĐ4/TĐ30 là đơn vị trực tiếp tham chiến, đánh nhau với VC trong khu vực có Nhà hàng SKL. Ông Nam (NVN) cho biết những câu trả lời phỏng vấn của Th/tá Danh đều đúng, chỉ có một điều không chính xác là mục tiêu xạ kích không phải Nhà hàng Soái Kinh Lâm, vì chính đơn vị của Ông đã đánh chiếm Nhà hàng này từ trước đó.
Sau đây là những câu hỏi và trả lời đáng chú ý :
BBT : Anh còn nhớ ngày TĐ xin trực thăng là ngày nào không ?
NVN : Tôi không nhớ được là ngày nào, có lẽ vào ngày thứ ba của trận đánh, tức là ngày N+2. TĐ đã ở trong khu vực này 3 ngày chứ không phải là 1 ngày. Và đơn vị tôi đã chiếm Nhà hàng SKL trước đó hai ngày.
BBT : Anh bảo rằng TĐ xin trực thăng để tác xạ vào cao ốc 7 tầng. Tại sao từ trước đến nay chỉ nghe nói là trực thăng bắn vào SKL mà thôi và chưa bao giờ nghe nói đến cao ốc đó ?
NVN : Tôi cũng không hiểu tại sao như vậy. SKL thì tôi đã chiếm xong trước đó 2 ngày. Tôi cũng không hiểu tại sao anh HK Danh lại nói là xin trực thăng bắn vào SKL. Có lẽ vì sự kiện xẩy ra đã quá lâu nên anh ấy không nhớ rõ. Vả lại khi trực thăng lên vùng thì TĐ 30 trực tiếp điều động chứ đâu phải BCH/LĐ. Cũng có thể là vì trong khu vực ấy Nhà hàng SKL quá nổi tiếng, làm cho anh Danh chỉ nhớ đến địa danh này..
...
BBT : Khi chiếc trực thăng đã lên vùng thì ai là người trực tiếp liên lạc ?
NVN : Chính tôi là người trực tiếp liên lạc với anh Tống viết Lạc đang ngồi trên chiếc gunship cùng với Đại úy Evan là Cố vấn trưởng của TĐ. Tôi phài liên lạc trực tiếp không qua trung gian của BCH/TĐ để khỏi mất thì giờ. Trước khi trực thăng bắn thì Th/tá Sành (TĐT/TĐ30) bảo tôi đến gặp Tr/tá Phước tại Bộ Chỉ huy LĐ nhận 4 chiếc chiến xa M41 để khi trực thăng bắn xong sẽ sử dụng các M41 này tấn công thanh toán mục tiêu..
BBT : Khi anh và những chiến xa M41 đi đến đâu thì trực thăng bắt đầu tác xạ ?
NVN : Khi còn đang di chuyển trên đường Khổng Tử, chưa đến ngã tư Tổng Đốc Phương thì anh Tống Viết Lạc trên trực thăng gọi cho tôi và báo là trực thăng đã sẵn sàng rồi. Yêu cầu tôi cho con cái đánh dấu vị trí quân bạn bằng trái khói để trực thăng tác xạ. Khi đã nhận định được vị trí bạn và địch, anh Tống Viết Lạc cho trực thăng bắn trái rocket đầu tiên. Khi trái rocket được bắn đi, tôi và 4 chiến xa M41 vẫn chưa rẽ vào đường Tổng đốc Phương- đó là trái rocket đã bắn trúng vào BCH/LĐ5BĐQ
BBT : Khi biết trái rocket đã đi trật mục tiêu là rơi vào vị trí quân bạn thì anh có liên lạc và cho anh Tống Viết Lạc biết không ?
NVN : Tôi chụp ngay ống liên hợp và la lên trong máy cho anh TV Lạc hay :' bắn sao kỳ cục vậy, trúng ngay BCH/LĐ rồi, anh cho ngưng ngay' Anh Lạc cho hay là anh đã biết rồi và cũng không hiểu tại sao kỳ cục vậy. Anh đã nói với Đại úy Evan là cho ngưng ngay không bắn nữa. Như anh đã biết trực thăng chỉ bắn có một trái rocket mà thôi Hình như tôi cũng nghe một tràng đại liên bắn từ trực thăng xuống, hình như thôi, tôi không chắc chắn..
Qua các bài viết của các người trong cuộc, kể cả những vị đã 'thoát chết' trong 'tai nạn' này, có khá nhiều vấn đề chưa có câu giải đáp như :
Buổi 'Họp hành quân' tại Trường Phước Đức theo dự trù sẽ có những ai ? (PTT Nguyễn cao Kỳ : vì nằm mơ, sợ nên không đến (?), Tướng Lê Nguyên Khang, thoát nạn, do Cố vấn mời đi sớm hơn (?) Lý do sự có mặt của các vị sĩ quan CSQG (không do sự mời củaBĐQ?)
Vai trò hành quân của Đại Tá Trần văn Hai và sự may mắn (?) của Ông khi ..đến trễ (theo Tr/tá Ngô Minh Hồng)
Ai là người liên lạc với Đ/u Tống Viết Lạc để xác định vị trí cần xạ kích ?
Trên trực thăng (gunship) có những ai : Phi công, Đ/u Lạc, Đ/u Evan..
Có 1 hay 2 trực thăng tham dự vào phi vụ yểm trợ này ?
Ngoài những bài viết của những người 'trong cuộc' còn một số các bài viết Việt và Mỹ khác chỉ nêu sự kiện và giải thích theo suy đoán.. đồng thời Đại tá Lê văn Thảo, người tham dự cuộc điều tra của KQ VNCH về tai nạn cũng đưa ra những nhận xét kỹ thuật về tai nạn này :
