VÀI NHẬN XÉT VỀ BỘ PHIM CHIẾN TRANH VIỆT NAM
CỦA KEN BURNS & LYNN NOVICK
By Christina Ngọc Cao
https://hoiquanphidung.com/uploadpic...4212970-t7.jpg
Dược Sĩ TTNĐH Christina Cao K14/2 độc nhất là người nhận giải
và tặng lại giải cho ban tổ chức phong trào Hưng Ca Việt Nam
Với tư cách là người hậu duệ của một Cựu Sinh Viên Sĩ Quan Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam (SVSQ/TVBQGVN), chúng tôi rất thất vọng sau khi xem bộ phim Chiến Tranh Việt Nam “The Vietnam War” của hai nhà đạo diễn Ken Burns và Lynn Novick.
Trước hết chúng tôi xin nói đôi điều về những người làm phim.
Bộ phim tài liệu này được biên tập bởi ông Geoffrey C. Ward, một nhà biên tập chuyên nghiệp và cũng là một sử gia. Ông sinh ra tại Newark, Ohio; lớn lên tại Chicago và gần như suốt quãng đời trai trẻ, ông sống tại Ấn Độ. Ông từng mắc bệnh bại liệt và sống sót. Hầu hết cuộc đời của mình, ông dùng cho những nghiên cứu về Ấn Độ, đời sống Hoa Kỳ, âm nhạc... Ông có nhiều nghiên cứu thâm sâu về những đề tài này. Ông không có một nghiên cứu nào về Đông Nam Á, Việt Nam, Trung Quốc, Pháp Quốc cả. Điểm này làm chúng tôi khá ngạc nhiên! Tại sao mướn một người hoàn toàn ngoài cuộc, không có kiến thức gì về Việt Nam để viết một câu chuyện về Việt Nam? Tôi không thể nào đi mướn một người Ai Cập, nghiên cứu chuyên sâu về Ai Cập học để viết cho tôi một câu chuyện lịch sử của nước Nhật được, nhưng họ đã làm như thế. Mặt khác ông là người có tư tưởng Chủ Nghĩa Xã Hội rất sâu đậm. Ông sống ở Ấn Độ trong khoảng thời gian mà quan hệ Ấn Độ - Liên Xô “nồng ấm” nhất và quan hệ Ấn Độ - Hoa Kỳ lạnh lẽo nhất. Điều đó đã gieo vào tư tưởng ông một sự dễ dãi đặc biệt với Chủ Nghĩa Cộng Sản và một cái nhìn khắc khe với Chủ Nghĩa Tư Bản. Vợ của ông cũng là một nhà hoạt động mang tư tưởng Chủ Nghĩa Xã Hội.
Bây giờ chúng ta nói về ông Ken Burns - một trong hai đạo diễn của bộ phim. Ken vốn là người cộng tác của Geoffrey từ lâu như cặp bài trùng. Ken bắt đầu sự nghiệp phim ảnh tại đài BBC và sau đó làm việc cho một người Ý. Sau khi đã nổi tiếng, ông mới về làm việc cho đài PBS. Ken là một người Dân Chủ tả khuynh sâu đậm. Ông đóng góp rất nhiều cho Đảng Dân Chủ. Có lần ông đã quyên góp đến 40 nghìn đô la cho Đảng này! Ken đặc biệt hâm mộ Obama và làm phim vận động cho Obama. Tương tự Geoffrey, ông không có nghiên cứu chuyên môn về Đông Nam Á, Trung Quốc, và Việt Nam. Như vậy cả đạo diễn và người biên kịch thực tế đều là hai anh thầy bói mù mà thôi!
Nhân vật thứ ba là bà đạo diễn Lynn Novick. Bà xuất thân không phải trong nghề phim nhưng sau đó tham gia và thân với Ken trên con đường sự nghiệp phim ảnh. Lynn là người hành động hơn là dẫn dắt tư tưởng; bà là người trực tiếp đi tìm đường xây dựng phim. Đến Việt Nam, bà Lynn không được chính quyền Hà Nội hỗ trợ nhưng được họ giới thiệu cho một người, người này trở thành cánh tay đắc lực, và là người thực hiện chính cho cuốn phim trong bóng tối. Người đó là ông Hồ Đăng Hoà. Ông Hòa là người Hà Nội được cho ăn học tử tế và du học tại Liên Xô. Sau khi về nước, ông Hòa làm việc cho Không Quân Việt Cộng và trở thành sĩ quan phòng không trong 13 năm; sau đó chuyển về cục tình báo Không Quân Việt Cộng. Ông Hòa cố vấn và dẫn dắt Lynn trên mọi nẻo đường xây dựng phim và họ trở thành bạn thân thiết với nhau. Bộ phim được chuyển ngữ tiếng Việt và được phát hành trên mạng (online) tại Việt Nam với sự đồng ý của Ban Tuyên Giáo trung ương đảng CSVN.
Một người quan trọng nữa mà bà Lynn đã tìm đến để lấy ý kiến và là người cố vấn cho bộ phim là ông Jack Todd, một người lính Mỹ đào ngũ, trốn tại Canada và tự tuyên bố từ bỏ quốc tịch Mỹ. Nói chung một kẻ thù của Hoa Kỳ và một tên phản quốc là hai nhà cố vấn cho đoàn làm phim. Điều này cũng có thể giúp cho chúng ta hiểu và đoán được nội dung và kết cấu của bộ phim sẽ theo chiều hướng nào rồi!
Trước khi đánh giá về bộ phim chúng tôi xin nói về vấn đề "làm sao để đánh giá một vấn đề?"
Nếu bạn làm quan và có 3 người đến kiện vì có sự ẩu đả bạn phải làm sao? Trước hết bạn phải tìm hiểu nguyên nhân sâu xa nhất, cũng như đứng trên nền tảng của chân lý, công lý, và đạo lý. Bạn không thể nào phân xử nếu chỉ lấy 1/2 câu chuyện và đứng trên nền tảng cảm tính nào đó được. Muốn đánh giá một sự kiện lịch sử bạn càng cần đến điều đó hơn lúc nào hết. Bạn phải biết ai là kẻ ác, ai không chính danh, ai chính danh, ai gây chiến, và ai tự vệ. Đoàn làm phim bỏ qua hết tất cả tiến trình đó; nói đúng hơn họ che giấu bằng cách dẫn dắt từ những thời điểm thích hợp cho họ.
Khởi đầu câu chuyện, họ bắt đầu rằng, "Hồ Chí Minh thành công dẫn dắt dân tộc Việt Nam đánh thắng thực dân xâm lược Pháp, kết thúc 100 năm đô hộ… nhưng sự can thiệp từ bên ngoài đưa đến sự chia cắt đất nước làm 2, và Miền Nam do chính phủ không nền tảng Ngô Đình Diệm cầm đầu và được Mỹ ủng hộ." Nói như vậy nghĩa là ngay từ đầu họ đã mặc định rằng Hồ Chí Minh là chính nghĩa, là đúng, là đại diện cho dân tộc Việt. Họ mặc định Hồ Chí Minh có chính nghĩa khi thực hiện chiến tranh. Khi họ mặc định như thế thì đương nhiên Hoa Kỳ và Miền Nam là phi chính nghĩa rồi. Sự mặc định ngụy biện dối trá này đã ngay từ đầu của bộ phim. Từ đầu đến cuối, bộ phim đặt chính phủ Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng Hoà vào vị trí đứng bên phía sai trái.
Họ mặc định như vậy để làm gì? Từ đầu đến cuối của bộ phim họ cố gắng làm ra vấn đề rằng:
1- Liên tục nhấn mạnh cái họ gọi là "Sự Dối Trá Của Các Chính Phủ"; đặc biệt là sự dối trá của chính phủ Mỹ.
2- Sự dối trá đó đưa đến tổn thất to lớn về sinh mạng, tinh thần, và vật chất cho dân chúng Hoa Kỳ.
3- Sự dối trá đó đưa đến sự chia rẽ sâu sắc xã hội Hoa Kỳ
4- Sự dối trá đó đưa đến tổn thất nhân mạng lớn lao cho người Việt.
Và rồi họ làm như vậy để làm gì?
Điều lớn nhất họ muốn nói và chính Lynn đã phát biểu khi được phỏng vấn rằng, "Chính phủ Mỹ đã dối gạt dân và lao vào một cuộc chiến nhằm ngăn chận giả thuyết không tưởng về Sự Bành Trướng Của Trung Quốc."
Họ cho rằng không hề có sự bành trướng nào từ Trung Quốc cả, tất cả chỉ là ảo tưởng và phải trả một giá rất đắt cho việc ngăn chận một ảo tưởng. Đến đây, chúng ta thấy mọi chuyện đã hiện ra rất rõ ràng rồi. Tại sao vào thời điểm 2017, khi mà người Mỹ đã gần quên về cuộc chiến tại Việt Nam, và đang chăm chú đến cuộc chiến chống khủng bố thì họ lại bật nó ra, cố ý nhấn mạnh sự sai lầm khi đem quân chống một ảo tưởng?
Đó là vì tinh thần chống Trung Quốc đang gia tăng tại Hoa Kỳ, người dân đang bắt đầu hoảng sợ về thảm họa bành trướng của Bắc Kinh. Bộ phim đưa ra vào thời điểm này nhằm lấy cái kinh hoàng của chiến tranh, làm cho người ta phải suy đi nghĩ lại việc ngăn chận Bắc Kinh thì điều đó có phải là ảo tưởng không? Cuốn phim rõ ràng kích động tâm lý dân chúng chống lại hành động thực thi chiến tranh ngăn Bắc Kinh. Vấn đề cuối cùng mà chúng ta không được biết, đó là ai đã bỏ tiền ra cho bộ phim được thực hiện và phát hành khắp nơi?
Bộ phim là một sự phản bội với nước Mỹ, với những cựu chiến binh Mỹ tình nguyện ra chiến trường bảo vệ tự do, công lý và đã hy sinh. Đối với Việt Nam Cộng Hòa của chúng ta, bộ phim này cũng hoàn toàn giống như muôn vàn phim tài liệu khác mà những người Mỹ phản chiến thực hiện mà thôi. Tất cả những gì họ làm chỉ có một mục đích giết chết nền tự do dân chủ Miền Nam cho lợi ích riêng của họ và người sai khiến họ mà thôi.
Tổng Hội Võ Bị tham dự Lễ Trao Giải Thưởng Truyền Thông Hưng Ca - "Nhận Định Phim Tài Liệu The Vietnam War" Nam California 16-03-2019.
