chimtroi
07-15-2009, 03:04 AM
Một trong những trò chơi dân gian của người Tân Ban Nha là đấu bò đã trở thành truyền thống với ít nhiều tính man rợ thời Trung cổ và không ngớt bị chỉ trích bởi những người bảo vệ thú vật. Dù vậy bộ môn nầy vẫn còn người xem đông đảo và cũng là một sự kiện thu hút du khách vào Tây Ban Nha hàng năm.
Bên cạnh bộ môn đấu bò nầy là môn chạy đua với bò ( encierro), hay đúng hơn là ... để cho bò rượt.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo7.jpg
Địa điểm truyền thống của Tây Ban Nha, nơi thường tổ chức trò bò rượt nầy là Pamplona, thời Trung cổ là một nơi người ta lùa những con thú ra chợ thịt nhân lễ hội Sanfermines từ 1591 được tổ chức từ ngày 6 đến 14 tháng 7 hàng năm. Cũng giống như các bộ môn thể thao, trước khi tham gia vào trò chơi bò rượt nầy cần lưu ý:
- Không say rượu
- Vận động cơ thể cho ấm lên trước khi chạy
- Luôn giữ khoảng cách an toàn trước đôi sừng bén nhọn
- Các đoạn đường thẳng thì chạy phía ngoài, đoạn đường cong thì chạy chính giửa
- Nếu có bị té phải nằm sát xuống mặt đường như có thể để tránh bị sừng bò hút, thà bị bò đạp lòi phân còn hơn bị lòi ruột. Chỉ được đứng dậy khi không còn bò chạy gần mình.
- Tay phài cầm theo một tờ báo để làm lạc sự chú ý của bò trong trường hợp khẩn cấp mà thoát thân.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo9.jpg
Năm nay đã có một người "hy sinh" là một thanh niên Tân Ban Nha 27 tuổ bị bò húc rách phổi và hơn một tá người bị thương từ ngáp ngáp cho đến gảy tay chân, còn chuyện bầm mình bầm mẩy chỉ là chuyện nhỏ. Có người cho rằng, trò chơi máu me - đặc trưng của đất nước Tây Ban Nha - là một phần không thể thiếu được của văn hóa bản địa. Đối với những kẻ khác thì đây chỉ là một cách hành hạ tàn bạo thú vật.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo8.jpg
Thế giới biết tới lễ hội thả bò ra để rượt đuổi ở Pamplona từ đầu những năm 20 của thế kỷ trước, khi Ernest Hemingway đưa câu chuyện lạ lùng đó vào cuốn tiểu thuyết “The Sun Also Rises” nổi tiếng. Song chẳng mấy ai vỗ tay tán thưởng hay phản đối, vì cũng chỉ có vài chục người chứng kiến món tiêu khiển này của dân miền Bắc Tây Ban Nha. Hôm nay, nó đã nghiễm nhiên trở thành biểu tượng Pamplona, khi có đến nửa triệu kẻ hiếu kỳ từ Tây Ban Nha và nước ngoài đổ xô về đây. Pamplona sẵn sàng chi 2,9 triệu euro cho ngày hội được truyền hình trực tiếp ra khắp thế giới.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo1.jpg
Đúng 8 giờ sáng, sau khi bắn một quả pháo đùng, các nhân viên của ban tổ chức mở tung cửa cho đàn bò mộng xổ ra đường. Mỗi đợt 12 con đã bị giam cho cuồng cẳng, nay hăng máu lao ra tham gia cuộc đua với hàng trăm "đấu sĩ tình nguyện" trong bộ quần áo trắng và thắt khăn đỏ. Cuộc đọ sức này không phải là trận đấu bò tót bằng gươm dao như trong các đấu trường ở Tây Ban Nha, mà chỉ đơn thuần là cuộc chạy đua qua các ngõ hẹp ngoằn ngoèo của khu phố cổ giữa 12 khối cơ bắp điên cuồng nặng tới 600 kg với những kẻ liều mạng bằng xương bằng thịt, trong tay không trang bị một vũ khí nào ngoài tờ báo cuộn tròn.
825 m là độ dài chính xác của đường chạy, cuộc đọ tài khoảng 2 phút kết thúc tại đấu trường lớn, nơi những con vật bị hạ sát vào lễ hội buổi tối bởi chính tay các đấu sĩ chuyên nghiệp, sau đó lên dàn lửa để biến thành món ăn cho khách dự hội.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo2.jpg
Kể ra 2 phút vui vẻ cũng chẳng hề hấn gì trong một ngày hội dân gian nếu không xảy ra chuyện sứt đầu mẻ trán. Từ năm 1924 đến nay đã có 14 người ham vui phải bỏ mạng vì những con bò mộng xóc lên đầu sừng hoặc giẫm chết, số người gãy tay chân không đếm nổi. Riêng trong lễ hội năm ngoái, các nhân viên y tế phải băng bó tới 432 nạn nhân.
"Hãy lăn ra đất, vòng tay ôm qua đầu và nằm im như chết cho đến khi đàn bò chạy qua" là lời khuyên in trên hàng chục nghìn tờ áp phích bằng mọi thứ tiếng của mozos - những "vận động viên chạy đua với bò" thuộc loại chuyên nghiệp. Họ chuẩn bị tập hàng tháng trời trước khi vào hội, do đó cũng ít khi bị gặp nạn, và lời khuyên ấy quả không thừa đối với các khách du lịch định thử tài rượt bò tót, hay đúng hơn là bị bò tót rượt. Do không có kinh nghiệm, phần lớn những cú thương tích hoặc tử nạn đều nằm vào người lạ từ xa đến. Chủ yếu các vết thương cũng không phải do bò tót gây ra, mà do chen lấn và ngã trong khi chạy trong ngõ hẻm lát đá lổn ngổn.
Một phần lớn những du khách vào trận sau một đêm đọ sức với bia rượu, vốn hay xảy ra trong các kỳ nghỉ vui vẻ. Khi những con bò mới xổng ra khỏi hàng rào, họ tìm cách nhảy lên cưỡi hoặc nắm đuôi chúng. Con bò điên tiết liền quay đầu tìm thủ phạm, và cả người khác cũng chịu vạ lây.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo3.jpg
Năm nay trò chơi rất đặc trưng cho dân Tây Ban Nha máu nóng còn kéo dài, nối tiếp truyền thống hàng trăm năm ở đất này. Ngày ấy nông dân dồn những đàn bò qua ngõ phố quanh co tới đấu trường hoặc lò mổ, sau vụ mùa vất vả họ kiếm vài ngày lễ hội xả hơi, thờ cúng thánh Navarra San Fermin bảo trợ cho thành phố.
Javier Itoiz bực tức ra mặt, khi anh thay mặt các cựu chiến binh của Pamplona nhận xét về thói nhẹ dạ của du khách khi chạy đua với bò: "Nhiều người còn xỏ dép lê, mồm thì sặc mùi rượu". Những vận động viên chính thống của địa phương đòi phải kiểm tra kỹ những phần tử muốn tham gia rượt bò, nhằm tránh các tai nạn do bất cẩn xảy ra. Năm nay, từ hôm khai mạc đến cuối tuần qua "mới có" 335 người bị thương, một phần cũng nhờ ban tổ chức vệ sinh kỹ lưỡng bằng máy phun nước cao áp, và lần đầu tiên thử nghiệm rải chất chống trượt lên nền đường lát đá cuội, chưa kể đến vô số bệnh nhân bị nhiễm độc do quá chén.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo4.jpg
Vụ một vận động viên 62 tuổi người bản xứ bị bò húc lòi ruột đã qua 2 năm, lần này lễ hội rượt bò đồng thời để tưởng niệm Matthew Peter Tassio, một du khách người Mỹ 22 tuổi bị bò húc chết cách đây 10 năm. Nhưng không chỉ vì sự nguy hiểm ấy mà các nhà hoạt động bảo vệ động vật năm nào cũng biểu tình phản đối. Họ coi cả truyền thống đấu bò lẫn chạy thi với bò là kiểu hành hạ súc vật một cách dã man mà chính luật châu Âu cấm. Nhưng phép vua thua lệ làng, người địa phương không cho luật của EU được xen vào những giá trị văn hóa truyền thống của họ. Những cuộc đấu bò vẫn được đông đảo khán giả đến xem, mặc cho phong trào tẩy chay dần dần hình thành. Pamplona dân số chỉ vẻn vẹn 190.000 người nhưng có 3 đại học Tổng hợp. Thành phố thơ mộng bên sông Arga từ năm 1512 thuộc về Tây Ban Nha quyết tâm giữ ngày hội lâu đời này của mình.
Tập tục cổ truyền là một. Nguồn thu nhập to lớn từ số du khách hàng năm mang đến cho thành phố khiến người ta khó lòng làm ngơ mà bỏ đi được.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo5.jpg
Sưu tầm tổng hợp
Bên cạnh bộ môn đấu bò nầy là môn chạy đua với bò ( encierro), hay đúng hơn là ... để cho bò rượt.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo7.jpg
Địa điểm truyền thống của Tây Ban Nha, nơi thường tổ chức trò bò rượt nầy là Pamplona, thời Trung cổ là một nơi người ta lùa những con thú ra chợ thịt nhân lễ hội Sanfermines từ 1591 được tổ chức từ ngày 6 đến 14 tháng 7 hàng năm. Cũng giống như các bộ môn thể thao, trước khi tham gia vào trò chơi bò rượt nầy cần lưu ý:
- Không say rượu
- Vận động cơ thể cho ấm lên trước khi chạy
- Luôn giữ khoảng cách an toàn trước đôi sừng bén nhọn
- Các đoạn đường thẳng thì chạy phía ngoài, đoạn đường cong thì chạy chính giửa
- Nếu có bị té phải nằm sát xuống mặt đường như có thể để tránh bị sừng bò hút, thà bị bò đạp lòi phân còn hơn bị lòi ruột. Chỉ được đứng dậy khi không còn bò chạy gần mình.
- Tay phài cầm theo một tờ báo để làm lạc sự chú ý của bò trong trường hợp khẩn cấp mà thoát thân.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo9.jpg
Năm nay đã có một người "hy sinh" là một thanh niên Tân Ban Nha 27 tuổ bị bò húc rách phổi và hơn một tá người bị thương từ ngáp ngáp cho đến gảy tay chân, còn chuyện bầm mình bầm mẩy chỉ là chuyện nhỏ. Có người cho rằng, trò chơi máu me - đặc trưng của đất nước Tây Ban Nha - là một phần không thể thiếu được của văn hóa bản địa. Đối với những kẻ khác thì đây chỉ là một cách hành hạ tàn bạo thú vật.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo8.jpg
Thế giới biết tới lễ hội thả bò ra để rượt đuổi ở Pamplona từ đầu những năm 20 của thế kỷ trước, khi Ernest Hemingway đưa câu chuyện lạ lùng đó vào cuốn tiểu thuyết “The Sun Also Rises” nổi tiếng. Song chẳng mấy ai vỗ tay tán thưởng hay phản đối, vì cũng chỉ có vài chục người chứng kiến món tiêu khiển này của dân miền Bắc Tây Ban Nha. Hôm nay, nó đã nghiễm nhiên trở thành biểu tượng Pamplona, khi có đến nửa triệu kẻ hiếu kỳ từ Tây Ban Nha và nước ngoài đổ xô về đây. Pamplona sẵn sàng chi 2,9 triệu euro cho ngày hội được truyền hình trực tiếp ra khắp thế giới.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo1.jpg
Đúng 8 giờ sáng, sau khi bắn một quả pháo đùng, các nhân viên của ban tổ chức mở tung cửa cho đàn bò mộng xổ ra đường. Mỗi đợt 12 con đã bị giam cho cuồng cẳng, nay hăng máu lao ra tham gia cuộc đua với hàng trăm "đấu sĩ tình nguyện" trong bộ quần áo trắng và thắt khăn đỏ. Cuộc đọ sức này không phải là trận đấu bò tót bằng gươm dao như trong các đấu trường ở Tây Ban Nha, mà chỉ đơn thuần là cuộc chạy đua qua các ngõ hẹp ngoằn ngoèo của khu phố cổ giữa 12 khối cơ bắp điên cuồng nặng tới 600 kg với những kẻ liều mạng bằng xương bằng thịt, trong tay không trang bị một vũ khí nào ngoài tờ báo cuộn tròn.
825 m là độ dài chính xác của đường chạy, cuộc đọ tài khoảng 2 phút kết thúc tại đấu trường lớn, nơi những con vật bị hạ sát vào lễ hội buổi tối bởi chính tay các đấu sĩ chuyên nghiệp, sau đó lên dàn lửa để biến thành món ăn cho khách dự hội.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo2.jpg
Kể ra 2 phút vui vẻ cũng chẳng hề hấn gì trong một ngày hội dân gian nếu không xảy ra chuyện sứt đầu mẻ trán. Từ năm 1924 đến nay đã có 14 người ham vui phải bỏ mạng vì những con bò mộng xóc lên đầu sừng hoặc giẫm chết, số người gãy tay chân không đếm nổi. Riêng trong lễ hội năm ngoái, các nhân viên y tế phải băng bó tới 432 nạn nhân.
"Hãy lăn ra đất, vòng tay ôm qua đầu và nằm im như chết cho đến khi đàn bò chạy qua" là lời khuyên in trên hàng chục nghìn tờ áp phích bằng mọi thứ tiếng của mozos - những "vận động viên chạy đua với bò" thuộc loại chuyên nghiệp. Họ chuẩn bị tập hàng tháng trời trước khi vào hội, do đó cũng ít khi bị gặp nạn, và lời khuyên ấy quả không thừa đối với các khách du lịch định thử tài rượt bò tót, hay đúng hơn là bị bò tót rượt. Do không có kinh nghiệm, phần lớn những cú thương tích hoặc tử nạn đều nằm vào người lạ từ xa đến. Chủ yếu các vết thương cũng không phải do bò tót gây ra, mà do chen lấn và ngã trong khi chạy trong ngõ hẻm lát đá lổn ngổn.
Một phần lớn những du khách vào trận sau một đêm đọ sức với bia rượu, vốn hay xảy ra trong các kỳ nghỉ vui vẻ. Khi những con bò mới xổng ra khỏi hàng rào, họ tìm cách nhảy lên cưỡi hoặc nắm đuôi chúng. Con bò điên tiết liền quay đầu tìm thủ phạm, và cả người khác cũng chịu vạ lây.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo3.jpg
Năm nay trò chơi rất đặc trưng cho dân Tây Ban Nha máu nóng còn kéo dài, nối tiếp truyền thống hàng trăm năm ở đất này. Ngày ấy nông dân dồn những đàn bò qua ngõ phố quanh co tới đấu trường hoặc lò mổ, sau vụ mùa vất vả họ kiếm vài ngày lễ hội xả hơi, thờ cúng thánh Navarra San Fermin bảo trợ cho thành phố.
Javier Itoiz bực tức ra mặt, khi anh thay mặt các cựu chiến binh của Pamplona nhận xét về thói nhẹ dạ của du khách khi chạy đua với bò: "Nhiều người còn xỏ dép lê, mồm thì sặc mùi rượu". Những vận động viên chính thống của địa phương đòi phải kiểm tra kỹ những phần tử muốn tham gia rượt bò, nhằm tránh các tai nạn do bất cẩn xảy ra. Năm nay, từ hôm khai mạc đến cuối tuần qua "mới có" 335 người bị thương, một phần cũng nhờ ban tổ chức vệ sinh kỹ lưỡng bằng máy phun nước cao áp, và lần đầu tiên thử nghiệm rải chất chống trượt lên nền đường lát đá cuội, chưa kể đến vô số bệnh nhân bị nhiễm độc do quá chén.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo4.jpg
Vụ một vận động viên 62 tuổi người bản xứ bị bò húc lòi ruột đã qua 2 năm, lần này lễ hội rượt bò đồng thời để tưởng niệm Matthew Peter Tassio, một du khách người Mỹ 22 tuổi bị bò húc chết cách đây 10 năm. Nhưng không chỉ vì sự nguy hiểm ấy mà các nhà hoạt động bảo vệ động vật năm nào cũng biểu tình phản đối. Họ coi cả truyền thống đấu bò lẫn chạy thi với bò là kiểu hành hạ súc vật một cách dã man mà chính luật châu Âu cấm. Nhưng phép vua thua lệ làng, người địa phương không cho luật của EU được xen vào những giá trị văn hóa truyền thống của họ. Những cuộc đấu bò vẫn được đông đảo khán giả đến xem, mặc cho phong trào tẩy chay dần dần hình thành. Pamplona dân số chỉ vẻn vẹn 190.000 người nhưng có 3 đại học Tổng hợp. Thành phố thơ mộng bên sông Arga từ năm 1512 thuộc về Tây Ban Nha quyết tâm giữ ngày hội lâu đời này của mình.
Tập tục cổ truyền là một. Nguồn thu nhập to lớn từ số du khách hàng năm mang đến cho thành phố khiến người ta khó lòng làm ngơ mà bỏ đi được.
http://hoiquanphidung.com/tailieu/daubo5.jpg
Sưu tầm tổng hợp