Longhai
01-25-2016, 12:50 AM
Pháo Binh VNCH
Tài Liệu Sưu Tầm
Pháo Binh (PB) Việt Nam được thành hình vào đầu thập niên 1950. Thoạt đầu các pháo đội tác xạ biệt-lập được thành lập. Sau đó những pháo đội này được kết hợp thành các Tiểu đoàn pháo binh. Dưới đây là những pháo đội biệt lập đầu tiên thành lập tại Bắc Việt ngày 1 tháng 11 năm 1951 :
# Tiểu Đoàn 5 Pháo Binh, thành lập ngày 1 tháng 7 năm 1952. Đơn vị này do tiểu đoàn Pháo Binh Liên Hiệp Pháp số 1/41 RAC chuyển sang.
# Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 11 năm 1952 tại Bắc Việt.
# Tiểu Đoàn 2 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 2 năm 1953 tại Trung Việt.
# Tiểu Đoàn 4 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1953 tại Cao Nguyên Trung Việt.
# Tiểu Đoàn 1 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 5 năm 1953 tại Nam Việt.
Mỗi tiểu đoàn Pháo Binh có có một Bộ tham mưu, một pháo đội chỉ huy và công vụ, và ba pháo đội tác xạ. Tổng cộng quân số trong Tiểu đoàn gồm có 410 người được trang bị 12 khẩu đại bác 105-ly.
Năm 1953, Pháo Binh vị trí được thành lập do quyết định của Hội Đồng Cao Cấp Việt Pháp vào ngày 24 tháng 2 năm 1953. Thông thường, mỗi tổ chức pháo binh vị trí miền gồm có một ban chỉ huy 17 người (một Sĩ quan cấp Tá, hai Sĩ quan cấp Úy, 5 Hạ sĩ quan, và 9 Binh sĩ). Một ban chỉ huy của pháo đội chỉ huy có 19 người (một Sĩ quan cấp Úy, bốn Hạ sĩ quan và 14 Binh sĩ), nhiều Trung đội bán lưu động với mỗi Trung đội gồm 36 người (một Sĩ quan, 5 Hạ sĩ quan, và 30 Binh sĩ). Nhiều Trung đội cố định với mỗi Trung đội 17 người (4 Hạ sĩ quan và 13 Binh sĩ). Mỗi khẩu đội cố định có 7 người.
Pháo binh vị trí đã sử dụng những loại đại bác lỗi thời và hết sức phức tạp. Có cả thảy 173 khẩu mà có tới những 5 loại như sau :
# Đại bác 105-ly loại HM-3 : 11 khẩu.
# Đại bác 88-ly : 122 khẩu.
# Đại bác 75-ly : 29 khẩu.
# Đại bác 90-ly : 7 khẩu.
# Đại bác 138-ly : 4 khẩu.
Kể từ tháng 9 năm 1953, tất cả các tiểu đoàn pháo binh hiện hữu được hệ thống hóa vào các liên đoàn Bộ binh (tổ chức mỗi Liên đoàn gồm có một Bộ chỉ huy, Đại đội chỉ huy công vụ, ba Tiểu đoàn Bộ binh, một Tiểu đoàn pháo binh 105-ly, một pháo đội 155-ly, một phân đội Truyền tin, một đơn vị Công binh), và vì sự xuất hiện của các Liên đoàn Bộ binh mà những Tiểu đoàn được thành lập sau đó đã mang những danh hiệu theo một thứ tự khác với những Tiểu đoàn tiền lập :
# Tiểu Đoàn 22 Pháo Binh thành lập ngày 1 tháng 12 năm 1953 tại Huế, trực thuộc thành phần cơ hữu của Liên Đoàn 22 Bộ Binh (BB).
# Tiểu Đoàn 33 Pháo Binh thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1954 tại Bắc Việt, trực thuộc thành phần cơ hữu của Liên Đoàn 33 BB.
# Tiểu Đoàn 34 Pháo Binh thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1954 tại Bắc Việt, trực thuộc thành phần cơ hữu của Liên Đoàn 34 BB.
# Tiểu Đoàn 12 Pháo Binh thành lập ngày 15 tháng 8 năm 1954 tại Nam Việt, là đơn vị trừ bị dự định sẽ bổ sung vào Liên Đoàn 12 BB.
Nhưng thật sự chỉ có các Liên đoàn Bộ binh 11, 21, 31, 32, và 41 được thành lập. Còn các Liên đoàn Bộ binh số 12, 22, 33, và 34 bị cắt bỏ. Trước sự kiện này, trong số bốn tiểu đoàn tân lập, chỉ có ba Tiểu đoàn được duy trì. Còn Tiểu Đoàn 33 Pháo Binh được giải tán ngày 1 tháng 3 năm 1955. Khi giải tán Tiểu đoàn này, Quân đội phải chấp nhận thâu nạp Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh RACM với các Binh sĩ hoàn toàn là những người thuộc sắc dân thiểu số Nùng. Tiểu đoàn này do quân đội Pháp chuyển giao ngày 1 tháng 4 năm 1955. Về sau Tiểu đoàn được cải danh thành Tiểu Đoàn 6 Pháo Binh Việt Nam
Liên Đoàn Nhảy Dù cũng thành lập một đại đội súng cối 106-ly. Đến năm 1960 đổi thành Pháo Đội Súng Cối Nhảy Dù. Cũng phải nói thêm là từ khi ngưng chiến, các đơn vị pháo binh vị-trí lần lượt bị giải tán cho đến tháng 3 năm 1955 thì công cuộc giải tán này hoàn tất.
Ngày 16 tháng 3 năm 1955, Pháp chuyển giao Trung Tâm Huấn Luyện Pháo Binh Phú Lợi cho Quân đội Việt Nam Quốc Gia. Pháo Binh Việt Nam lúc bấy giờ có 9 Tiểu đoàn và một Trung tâm Huấn luyện phân phối như sau :
# Tiểu Đoàn 1 Pháo Binh đồn trú tại Bình Thủy.
# Tiểu Đoàn 2 Pháo Binh đồn trú tại Đông Hà.
# Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh đồn trú tại Nha Trang.
# Tiểu Đoàn 4 Pháo Binh đồn trú tại Pleiku.
# tiểu Đoàn 5 Pháo Binh đồn trú tại Quảng Ngãi.
# Tiểu Đoàn 6 Pháo Binh đồn trú tại Sông Mao.
# Tiểu Đoàn 12 Pháo Binh đồn trú tại Dĩ An.
# Tiểu Đoàn 22 Pháo Binh đồn trú tại Huế.
# Tiểu Đoàn 34 Pháo Binh đồn trú tại Mỹ Tho
Năm 1954, Pháo Binh Việt Nam có quân số 4,248 người, gồm 163 Sĩ quan, 732 Hạ sĩ quan và 3,453 Binh sĩ. Bắt đầu tháng 10 năm 1954, các chức vụ Tiểu đoàn trưởng pháo binh mới được bắt đầu giao cho Sĩ quan Pháo Binh Việt Nam.
Kể từ ngày 1 tháng 1 năm 1954, trước một quân số pháo binh càng ngày càng gia tăng cần được quản trị và huấn luyện một cách chu đáo, phái bộ thanh tra đã phải đặt riêng ra hai phòng thuộc lãnh vực thanh tra của họ để chuyên phụ trách về Pháo Binh Việt Nam. Hai phòng đó là: phòng tổ chức theo dõi những vấn đề liên quan đến tổ chức đơn vị, thực hiện quân số, vật liệu, thăng thưởng và kỷ luật, và phòng nghiên cứu tổng quát theo dõi những vấn đề liên quan đến việc sử dụng đơn vị, huấn luyện đơn vị và cá nhân, kinh nghiệm sử dụng vật liệu và kiểm soát điều hành.
Trước đà tiến triển của các đơn vị Pháo binh và cũng để cho các Tư lệnh Quân khu Việt Nam có thể sử dụng được các đơn vị này một cách dễ dàng, ngày 3 tháng 5 năm 1954, các bộ chỉ huy Pháo Binh quân khu được thành lập, nhưng vẫn do Sĩ quan Pháp điều khiển vừa với tư cách cố vấn vừa là chỉ huy trưởng Pháo Binh cho quân khu liên hệ. Việc tổ chức này được áp dụng cho cả các Binh chủng Thiết Giáp, Công Binh, và Xa Binh. Nhưng đến cuối tháng 1 năm 1955, tất cả các bộ chỉ huy Binh chủng của Quân khu này đều bị giải tán.
Tiếp sau đó một cơ quan thanh tra các Binh chủng tại Bộ Tổng Tham Mưu được thành lập vào tháng 3 năm 1955, trong đó có Binh chủng Pháo Binh. Chính cơ quan thanh tra này đã khai sinh ra bộ chỉ huy Pháo Binh cũng như Thiết Giáp, Công Binh và Xa Binh, kể từ ngày 1 tháng 12 năm 1955. Chỉ huy trưởng Pháo Binh Việt Nam đầu tiên là Trung Tá Bùi Hữu Nhơn đảm nhiệm chức vụ vào tháng 8 năm 1955.
Do kế hoạch quân số của Quân đội phát triển đến 150,000 người, ngành Pháo binh đang từ 9 Tiểu đoàn gia tăng thành 11 Tiểu đoàn, trong đó có một Tiểu đoàn pháo binh 155-ly đầu tiên được thành lập. Tiểu Đoàn 34 nhận lãnh đại bác 155-ly và rời miền Nam để ra đồn trú tại Đà Nẵng.
Tháng 8 năm 1955 Quân đội Việt Nam Quốc Gia có 4 Sư đoàn dã chiến (mỗi Sư đoàn khoảng 8,000 người), 6 Sư đoàn khinh chiến (mỗi Sư đoàn khoảng 5,000 người). Mỗi Sư đoàn dã chiến có một Bộ chỉ huy Sư đoàn và một Tiểu đoàn pháo binh 105-ly.
Đầu năm 1956 Pháo binh tăng thêm hai đơn vị là các Tiểu đoàn 23 và 25 được thành lập liên tiếp trong các ngày 1 tháng 1 và 1 tháng 2, cũng như ba Tiểu đoàn 155-ly là các Tiểu đoàn 35, 36, và 37.
Trong lúc đó để hòa nhịp với sự tái tổ chức của Quân đội, một số đơn vị Pháo Binh đã được cải danh như sau :
# Tiểu Đoàn 2 PB tại Đông Hà đổi thành Tiểu Đoàn 1 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 1 BB.
# Tiểu Đoàn 5 PB tại Quảng Ngãi đổi thành Tiểu Đoàn 2 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 2 BB.
# Tiểu Đoàn 6 PB tại Sông Mao đổi thành Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 3 BB.
# Tiểu Đoàn 3 PB tại Nha Trang đổi thành Tiểu Đoàn 4 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 4 BB.
# Tiểu Đoàn 1 PB tại Bình Thủy đổi thành Tiểu Đoàn 21 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 1.
# Tiểu Đoàn 12 PB tại Dĩ An đổi thành Tiểu Đoàn 27 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 1.
# Tiểu Đoàn 22 PB tại Huế đổi thành Tiểu Đoàn 26 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 2.
# Tiểu Đoàn 4 PB tại Pleiku đổi thành Tiểu Đoàn 24 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 4.
# Tiểu Đoàn 34 PB tại Mỹ Tho được tân trang đại bác 155-ly và di chuyển ra Đà Nẵng.
Cuối năm 1958, mười Sư đoàn Bộ binh kể trên được tái tổ chức thành bảy Sư đoàn : 1, 2, 5, 7, 21, 22, và 23 với quân số là 10,500 người cho mỗi Sư đoàn. Quân số của các đơn vị Pháo Binh cũng được gia tăng. Mỗi Sư đoàn Bộ binh có một Bộ chỉ huy pháo-binh Sư-đoàn, một Tiểu đoàn pháo binh 105-ly, và một Tiểu đoàn súng cối với 27 khẩu 106-ly.
Năm 1961, Sư Đoàn 9 BB được tăng cường một Tiểu đoàn pháo binh (số 9) và một Tiểu đoàn súng cối (cũng số 9). Sư Đoàn 25 BB được tăng cường một Tiểu đoàn pháo binh (số 25) và một Tiểu đoàn súng cối (cũng số 25). Cả hai Sư đoàn đều có một Bộ chỉ huy pháo-binh Sư-đoàn. Riêng Bộ Chỉ Huy Pháo Binh của Sư Đoàn 9 đã cùng với hai Tiểu đoàn di chuyển vào Sa Đéc. Còn Bộ Chỉ Huy Pháo Binh Sư Đoàn của Sư Đoàn 25 BB thì di chuyển về Hậu Nghĩa.
Năm 1964 các Tiểu đoàn súng cối được tân trang với đại bác 105-ly. Như vậy mỗi Tiểu đoàn Pháo Binh được trang bị 18 đại bác 105-ly.
Tháng 8 năm 1965, Quân đội thành lập thêm Sư Đoàn 10 BB. Như vậy, Binh chủng Pháo Binh có thêm một Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn và hai Tiểu đoàn pháo binh 105-ly.
Sau trận chiến Tết Mậu Thân năm 1968, pháo binh Sư-đoàn gồm một Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn, một Tiểu đoàn đại bác 155-ly, ba Tiểu đoàn đại bác 105-ly, và mỗi Tiểu đoàn đều được trang bị 18 khẩu đại bác.
Một số đơn vị Pháo Binh sau đó lại được tái tổ chức và cải danh như sau :
# Tiểu Đoàn 34 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 1 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 10 Pháo Binh.
# Tiểu Đoàn 20 PB vừa được thành lập đã được bổ sung cho Sư Đoàn 22 BB.
# Tiểu Đoàn 35 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 5 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 50 PB.
# Tiểu Đoàn 32 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 18 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 180 PB.
# Tiểu Đoàn 38 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 25 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 250 PB.
# Tiểu Đoàn 45 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 22 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 220 PB.
# Tiểu Đoàn 39 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 23 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 230 PB.
# Tiểu Đoàn 33 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 7 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 70 PB.
# Tiểu Đoàn 34 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 9 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 90 PB.
# Tiểu Đoàn 36 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 21 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 210 PB.
Năm 1971, Pháo Binh thành lập 5 Tiểu đoàn pháo binh với các đại bác 175-ly cơ động (Quân Đoàn 1 được ba Tiểu đoàn, Quân Đoàn 2 được 1 Tiểu đoàn, Quân Đoàn 3 được một Tiểu đoàn). Cuối năm 1971, pháo binh Tiểu khu được thành lập, phần lớn cố định tại các các vị trí cạnh quận lỵ để yểm trợ lãnh thổ hay di chuyển theo yểm trợ các cuộc hành quân ngắn hạn của các Tiểu khu. Mỗi Tiểu khu có một ban pháo binh tiểu khu chuyên phối hợp hỏa lực yểm trợ cho Tiểu khu. Số lượng đại bác tùy thuộc vào nhiệm vụ và lãnh thổ của mỗi Tiểu khu. Tổng số tất cả pháo binh Tiểu khu là 176 Trung đội.
Đầu năm 1972, Sư Đoàn 3 BB được thành lập. Pháo Binh lại thành lập thêm một Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn. Lúc đó Tiểu Đoàn 48 PB (với đại bác 155-ly) được sát nhập vào Sư Đoàn 3 BB và cải danh thành Tiểu Đoàn 30 PB. Ngoài ra, thêm ba Tiểu đoàn pháo binh khác cũng được thành lập là 31, 32, và 33.
Tính đến tháng 4 năm 1975 Pháo Binh Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa có Bộ Chỉ Huy Pháo Binh tại Sài Gòn, Trường Pháo Binh tại Trung Tâm Huấn Luyện Dục Mỹ ở Ninh Hòa, bốn Bộ chỉ huy pháo binh Quân-đoàn tại Đà Nẵng, Pleiku, Biên Hòa, và Cần Thơ. Ngoài ra, có tổng cộng là 11 Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn tại Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, An Sơn (Bình Định), Ban Mê Thuột, Long Khánh, Lai Khê, Củ Chi, Mỹ Tho, Sa Đéc, và Sóc Trăng.
Mỗi pháo binh Sư-đoàn có một Tiểu đoàn đại bác 155-ly và ba Tiểu đoàn 105-ly. Lực lượng pháo binh trực thuộc mỗi Quân đoàn gồm có ba Tiểu đoàn pháo 105-ly, ba Tiểu đoàn pháo 155-ly, năm Tiểu đoàn pháo cơ động 175-ly, và bốn Tiểu đoàn pháo binh phòng không. Cũng cần nói thêm là lúc đó hậu cứ của Pháo Binh Nhảy Dù và Pháo Binh Thủy Quân Lục Chiến đều nằm tại Sài Gòn (các đơn vị pháo của Nhảy Dù và Thủy Quân Lục Chiến chỉ có đại bác 105-ly và không có đại bác 155-ly hay 175-ly).
Tài Liệu Sưu Tầm
Tài Liệu Sưu Tầm
Pháo Binh (PB) Việt Nam được thành hình vào đầu thập niên 1950. Thoạt đầu các pháo đội tác xạ biệt-lập được thành lập. Sau đó những pháo đội này được kết hợp thành các Tiểu đoàn pháo binh. Dưới đây là những pháo đội biệt lập đầu tiên thành lập tại Bắc Việt ngày 1 tháng 11 năm 1951 :
# Tiểu Đoàn 5 Pháo Binh, thành lập ngày 1 tháng 7 năm 1952. Đơn vị này do tiểu đoàn Pháo Binh Liên Hiệp Pháp số 1/41 RAC chuyển sang.
# Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 11 năm 1952 tại Bắc Việt.
# Tiểu Đoàn 2 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 2 năm 1953 tại Trung Việt.
# Tiểu Đoàn 4 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1953 tại Cao Nguyên Trung Việt.
# Tiểu Đoàn 1 Pháo Binh Việt Nam thành lập ngày 1 tháng 5 năm 1953 tại Nam Việt.
Mỗi tiểu đoàn Pháo Binh có có một Bộ tham mưu, một pháo đội chỉ huy và công vụ, và ba pháo đội tác xạ. Tổng cộng quân số trong Tiểu đoàn gồm có 410 người được trang bị 12 khẩu đại bác 105-ly.
Năm 1953, Pháo Binh vị trí được thành lập do quyết định của Hội Đồng Cao Cấp Việt Pháp vào ngày 24 tháng 2 năm 1953. Thông thường, mỗi tổ chức pháo binh vị trí miền gồm có một ban chỉ huy 17 người (một Sĩ quan cấp Tá, hai Sĩ quan cấp Úy, 5 Hạ sĩ quan, và 9 Binh sĩ). Một ban chỉ huy của pháo đội chỉ huy có 19 người (một Sĩ quan cấp Úy, bốn Hạ sĩ quan và 14 Binh sĩ), nhiều Trung đội bán lưu động với mỗi Trung đội gồm 36 người (một Sĩ quan, 5 Hạ sĩ quan, và 30 Binh sĩ). Nhiều Trung đội cố định với mỗi Trung đội 17 người (4 Hạ sĩ quan và 13 Binh sĩ). Mỗi khẩu đội cố định có 7 người.
Pháo binh vị trí đã sử dụng những loại đại bác lỗi thời và hết sức phức tạp. Có cả thảy 173 khẩu mà có tới những 5 loại như sau :
# Đại bác 105-ly loại HM-3 : 11 khẩu.
# Đại bác 88-ly : 122 khẩu.
# Đại bác 75-ly : 29 khẩu.
# Đại bác 90-ly : 7 khẩu.
# Đại bác 138-ly : 4 khẩu.
Kể từ tháng 9 năm 1953, tất cả các tiểu đoàn pháo binh hiện hữu được hệ thống hóa vào các liên đoàn Bộ binh (tổ chức mỗi Liên đoàn gồm có một Bộ chỉ huy, Đại đội chỉ huy công vụ, ba Tiểu đoàn Bộ binh, một Tiểu đoàn pháo binh 105-ly, một pháo đội 155-ly, một phân đội Truyền tin, một đơn vị Công binh), và vì sự xuất hiện của các Liên đoàn Bộ binh mà những Tiểu đoàn được thành lập sau đó đã mang những danh hiệu theo một thứ tự khác với những Tiểu đoàn tiền lập :
# Tiểu Đoàn 22 Pháo Binh thành lập ngày 1 tháng 12 năm 1953 tại Huế, trực thuộc thành phần cơ hữu của Liên Đoàn 22 Bộ Binh (BB).
# Tiểu Đoàn 33 Pháo Binh thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1954 tại Bắc Việt, trực thuộc thành phần cơ hữu của Liên Đoàn 33 BB.
# Tiểu Đoàn 34 Pháo Binh thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1954 tại Bắc Việt, trực thuộc thành phần cơ hữu của Liên Đoàn 34 BB.
# Tiểu Đoàn 12 Pháo Binh thành lập ngày 15 tháng 8 năm 1954 tại Nam Việt, là đơn vị trừ bị dự định sẽ bổ sung vào Liên Đoàn 12 BB.
Nhưng thật sự chỉ có các Liên đoàn Bộ binh 11, 21, 31, 32, và 41 được thành lập. Còn các Liên đoàn Bộ binh số 12, 22, 33, và 34 bị cắt bỏ. Trước sự kiện này, trong số bốn tiểu đoàn tân lập, chỉ có ba Tiểu đoàn được duy trì. Còn Tiểu Đoàn 33 Pháo Binh được giải tán ngày 1 tháng 3 năm 1955. Khi giải tán Tiểu đoàn này, Quân đội phải chấp nhận thâu nạp Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh RACM với các Binh sĩ hoàn toàn là những người thuộc sắc dân thiểu số Nùng. Tiểu đoàn này do quân đội Pháp chuyển giao ngày 1 tháng 4 năm 1955. Về sau Tiểu đoàn được cải danh thành Tiểu Đoàn 6 Pháo Binh Việt Nam
Liên Đoàn Nhảy Dù cũng thành lập một đại đội súng cối 106-ly. Đến năm 1960 đổi thành Pháo Đội Súng Cối Nhảy Dù. Cũng phải nói thêm là từ khi ngưng chiến, các đơn vị pháo binh vị-trí lần lượt bị giải tán cho đến tháng 3 năm 1955 thì công cuộc giải tán này hoàn tất.
Ngày 16 tháng 3 năm 1955, Pháp chuyển giao Trung Tâm Huấn Luyện Pháo Binh Phú Lợi cho Quân đội Việt Nam Quốc Gia. Pháo Binh Việt Nam lúc bấy giờ có 9 Tiểu đoàn và một Trung tâm Huấn luyện phân phối như sau :
# Tiểu Đoàn 1 Pháo Binh đồn trú tại Bình Thủy.
# Tiểu Đoàn 2 Pháo Binh đồn trú tại Đông Hà.
# Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh đồn trú tại Nha Trang.
# Tiểu Đoàn 4 Pháo Binh đồn trú tại Pleiku.
# tiểu Đoàn 5 Pháo Binh đồn trú tại Quảng Ngãi.
# Tiểu Đoàn 6 Pháo Binh đồn trú tại Sông Mao.
# Tiểu Đoàn 12 Pháo Binh đồn trú tại Dĩ An.
# Tiểu Đoàn 22 Pháo Binh đồn trú tại Huế.
# Tiểu Đoàn 34 Pháo Binh đồn trú tại Mỹ Tho
Năm 1954, Pháo Binh Việt Nam có quân số 4,248 người, gồm 163 Sĩ quan, 732 Hạ sĩ quan và 3,453 Binh sĩ. Bắt đầu tháng 10 năm 1954, các chức vụ Tiểu đoàn trưởng pháo binh mới được bắt đầu giao cho Sĩ quan Pháo Binh Việt Nam.
Kể từ ngày 1 tháng 1 năm 1954, trước một quân số pháo binh càng ngày càng gia tăng cần được quản trị và huấn luyện một cách chu đáo, phái bộ thanh tra đã phải đặt riêng ra hai phòng thuộc lãnh vực thanh tra của họ để chuyên phụ trách về Pháo Binh Việt Nam. Hai phòng đó là: phòng tổ chức theo dõi những vấn đề liên quan đến tổ chức đơn vị, thực hiện quân số, vật liệu, thăng thưởng và kỷ luật, và phòng nghiên cứu tổng quát theo dõi những vấn đề liên quan đến việc sử dụng đơn vị, huấn luyện đơn vị và cá nhân, kinh nghiệm sử dụng vật liệu và kiểm soát điều hành.
Trước đà tiến triển của các đơn vị Pháo binh và cũng để cho các Tư lệnh Quân khu Việt Nam có thể sử dụng được các đơn vị này một cách dễ dàng, ngày 3 tháng 5 năm 1954, các bộ chỉ huy Pháo Binh quân khu được thành lập, nhưng vẫn do Sĩ quan Pháp điều khiển vừa với tư cách cố vấn vừa là chỉ huy trưởng Pháo Binh cho quân khu liên hệ. Việc tổ chức này được áp dụng cho cả các Binh chủng Thiết Giáp, Công Binh, và Xa Binh. Nhưng đến cuối tháng 1 năm 1955, tất cả các bộ chỉ huy Binh chủng của Quân khu này đều bị giải tán.
Tiếp sau đó một cơ quan thanh tra các Binh chủng tại Bộ Tổng Tham Mưu được thành lập vào tháng 3 năm 1955, trong đó có Binh chủng Pháo Binh. Chính cơ quan thanh tra này đã khai sinh ra bộ chỉ huy Pháo Binh cũng như Thiết Giáp, Công Binh và Xa Binh, kể từ ngày 1 tháng 12 năm 1955. Chỉ huy trưởng Pháo Binh Việt Nam đầu tiên là Trung Tá Bùi Hữu Nhơn đảm nhiệm chức vụ vào tháng 8 năm 1955.
Do kế hoạch quân số của Quân đội phát triển đến 150,000 người, ngành Pháo binh đang từ 9 Tiểu đoàn gia tăng thành 11 Tiểu đoàn, trong đó có một Tiểu đoàn pháo binh 155-ly đầu tiên được thành lập. Tiểu Đoàn 34 nhận lãnh đại bác 155-ly và rời miền Nam để ra đồn trú tại Đà Nẵng.
Tháng 8 năm 1955 Quân đội Việt Nam Quốc Gia có 4 Sư đoàn dã chiến (mỗi Sư đoàn khoảng 8,000 người), 6 Sư đoàn khinh chiến (mỗi Sư đoàn khoảng 5,000 người). Mỗi Sư đoàn dã chiến có một Bộ chỉ huy Sư đoàn và một Tiểu đoàn pháo binh 105-ly.
Đầu năm 1956 Pháo binh tăng thêm hai đơn vị là các Tiểu đoàn 23 và 25 được thành lập liên tiếp trong các ngày 1 tháng 1 và 1 tháng 2, cũng như ba Tiểu đoàn 155-ly là các Tiểu đoàn 35, 36, và 37.
Trong lúc đó để hòa nhịp với sự tái tổ chức của Quân đội, một số đơn vị Pháo Binh đã được cải danh như sau :
# Tiểu Đoàn 2 PB tại Đông Hà đổi thành Tiểu Đoàn 1 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 1 BB.
# Tiểu Đoàn 5 PB tại Quảng Ngãi đổi thành Tiểu Đoàn 2 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 2 BB.
# Tiểu Đoàn 6 PB tại Sông Mao đổi thành Tiểu Đoàn 3 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 3 BB.
# Tiểu Đoàn 3 PB tại Nha Trang đổi thành Tiểu Đoàn 4 Pháo Binh, trực thuộc Sư Đoàn 4 BB.
# Tiểu Đoàn 1 PB tại Bình Thủy đổi thành Tiểu Đoàn 21 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 1.
# Tiểu Đoàn 12 PB tại Dĩ An đổi thành Tiểu Đoàn 27 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 1.
# Tiểu Đoàn 22 PB tại Huế đổi thành Tiểu Đoàn 26 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 2.
# Tiểu Đoàn 4 PB tại Pleiku đổi thành Tiểu Đoàn 24 Pháo Binh, trực thuộc Quân Khu 4.
# Tiểu Đoàn 34 PB tại Mỹ Tho được tân trang đại bác 155-ly và di chuyển ra Đà Nẵng.
Cuối năm 1958, mười Sư đoàn Bộ binh kể trên được tái tổ chức thành bảy Sư đoàn : 1, 2, 5, 7, 21, 22, và 23 với quân số là 10,500 người cho mỗi Sư đoàn. Quân số của các đơn vị Pháo Binh cũng được gia tăng. Mỗi Sư đoàn Bộ binh có một Bộ chỉ huy pháo-binh Sư-đoàn, một Tiểu đoàn pháo binh 105-ly, và một Tiểu đoàn súng cối với 27 khẩu 106-ly.
Năm 1961, Sư Đoàn 9 BB được tăng cường một Tiểu đoàn pháo binh (số 9) và một Tiểu đoàn súng cối (cũng số 9). Sư Đoàn 25 BB được tăng cường một Tiểu đoàn pháo binh (số 25) và một Tiểu đoàn súng cối (cũng số 25). Cả hai Sư đoàn đều có một Bộ chỉ huy pháo-binh Sư-đoàn. Riêng Bộ Chỉ Huy Pháo Binh của Sư Đoàn 9 đã cùng với hai Tiểu đoàn di chuyển vào Sa Đéc. Còn Bộ Chỉ Huy Pháo Binh Sư Đoàn của Sư Đoàn 25 BB thì di chuyển về Hậu Nghĩa.
Năm 1964 các Tiểu đoàn súng cối được tân trang với đại bác 105-ly. Như vậy mỗi Tiểu đoàn Pháo Binh được trang bị 18 đại bác 105-ly.
Tháng 8 năm 1965, Quân đội thành lập thêm Sư Đoàn 10 BB. Như vậy, Binh chủng Pháo Binh có thêm một Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn và hai Tiểu đoàn pháo binh 105-ly.
Sau trận chiến Tết Mậu Thân năm 1968, pháo binh Sư-đoàn gồm một Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn, một Tiểu đoàn đại bác 155-ly, ba Tiểu đoàn đại bác 105-ly, và mỗi Tiểu đoàn đều được trang bị 18 khẩu đại bác.
Một số đơn vị Pháo Binh sau đó lại được tái tổ chức và cải danh như sau :
# Tiểu Đoàn 34 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 1 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 10 Pháo Binh.
# Tiểu Đoàn 20 PB vừa được thành lập đã được bổ sung cho Sư Đoàn 22 BB.
# Tiểu Đoàn 35 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 5 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 50 PB.
# Tiểu Đoàn 32 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 18 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 180 PB.
# Tiểu Đoàn 38 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 25 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 250 PB.
# Tiểu Đoàn 45 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 22 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 220 PB.
# Tiểu Đoàn 39 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 23 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 230 PB.
# Tiểu Đoàn 33 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 7 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 70 PB.
# Tiểu Đoàn 34 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 9 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 90 PB.
# Tiểu Đoàn 36 PB được sát nhập vào Sư Đoàn 21 BB, cải danh thành Tiểu Đoàn 210 PB.
Năm 1971, Pháo Binh thành lập 5 Tiểu đoàn pháo binh với các đại bác 175-ly cơ động (Quân Đoàn 1 được ba Tiểu đoàn, Quân Đoàn 2 được 1 Tiểu đoàn, Quân Đoàn 3 được một Tiểu đoàn). Cuối năm 1971, pháo binh Tiểu khu được thành lập, phần lớn cố định tại các các vị trí cạnh quận lỵ để yểm trợ lãnh thổ hay di chuyển theo yểm trợ các cuộc hành quân ngắn hạn của các Tiểu khu. Mỗi Tiểu khu có một ban pháo binh tiểu khu chuyên phối hợp hỏa lực yểm trợ cho Tiểu khu. Số lượng đại bác tùy thuộc vào nhiệm vụ và lãnh thổ của mỗi Tiểu khu. Tổng số tất cả pháo binh Tiểu khu là 176 Trung đội.
Đầu năm 1972, Sư Đoàn 3 BB được thành lập. Pháo Binh lại thành lập thêm một Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn. Lúc đó Tiểu Đoàn 48 PB (với đại bác 155-ly) được sát nhập vào Sư Đoàn 3 BB và cải danh thành Tiểu Đoàn 30 PB. Ngoài ra, thêm ba Tiểu đoàn pháo binh khác cũng được thành lập là 31, 32, và 33.
Tính đến tháng 4 năm 1975 Pháo Binh Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa có Bộ Chỉ Huy Pháo Binh tại Sài Gòn, Trường Pháo Binh tại Trung Tâm Huấn Luyện Dục Mỹ ở Ninh Hòa, bốn Bộ chỉ huy pháo binh Quân-đoàn tại Đà Nẵng, Pleiku, Biên Hòa, và Cần Thơ. Ngoài ra, có tổng cộng là 11 Bộ chỉ huy pháo binh Sư-đoàn tại Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, An Sơn (Bình Định), Ban Mê Thuột, Long Khánh, Lai Khê, Củ Chi, Mỹ Tho, Sa Đéc, và Sóc Trăng.
Mỗi pháo binh Sư-đoàn có một Tiểu đoàn đại bác 155-ly và ba Tiểu đoàn 105-ly. Lực lượng pháo binh trực thuộc mỗi Quân đoàn gồm có ba Tiểu đoàn pháo 105-ly, ba Tiểu đoàn pháo 155-ly, năm Tiểu đoàn pháo cơ động 175-ly, và bốn Tiểu đoàn pháo binh phòng không. Cũng cần nói thêm là lúc đó hậu cứ của Pháo Binh Nhảy Dù và Pháo Binh Thủy Quân Lục Chiến đều nằm tại Sài Gòn (các đơn vị pháo của Nhảy Dù và Thủy Quân Lục Chiến chỉ có đại bác 105-ly và không có đại bác 155-ly hay 175-ly).
Tài Liệu Sưu Tầm