loibangTQLC
04-10-2009, 08:17 PM
Giờ Thứ 25 Của Cuộc Chiến 1954-1975
Phạm Bá Hoa
Dẫn chuyện.
Ngày 7 tháng 1 năm 1975, toàn tỉnh Phước Long vào tay quân cộng sản. Tổng Cục Tiếp Vận chỉ thị Bộ Chỉ Huy 2 Tiếp Vận hằng ngày vận chuyển hàng tiếp liệu loại 1 (lương thực thực phẩm), loại 3 (nhiên liệu), và loại 5 (đạn dược chất nổ) từ Qui Nhơn lên Plei Ku, dự trữ cho khoảng 20.000 quân phòng thủ Plei Ku, nơi có bản doanh Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn II, Sư Ðoàn 2 Không Quân, nhiều đơn vị tác chiến, và đơn vị yểm trợ tác chiến đồn trú.
Ngày 13 tháng 3 năm 1975, toàn tỉnh Darlac vào tay quân cộng sản. Trong cuộc họp tối mật tại bán đảo Cam Ranh ngày 14 tháng 3 năm 1975, Tổng Thống ra lệnh Quân Ðoàn II rút bỏ Kon Tum, Plei Ku, và Phú Bổn, đem lực lượng xuống Nha Trang chuẩn bị tái chiếm Ban Mê Thuột và toàn tỉnh Darlac, vì không đủ lực lượng bảo vệ toàn bộ Cao Nguyên.
Ngày 17 tháng 3 năm 1975, cuộc rút quân khỏi Cao Nguyên theo đường liên tỉnh lộ 7 xuống Tuy Hòa bị thất bại nặng nề, đến mức không thể phản công vào Ban Mê Thuột nữa! Không biết có phải do sự thất bại chưa từng thấy này đã cuốn theo những cuộc rút quân từ Quảng trị , Huế, Ðà Nẳng, và đến tận Hàm Tân hay không, nhưng có điều chắc chắn là các đại đơn vị và lực lượng địa phương đã rút bỏ những vùng lãnh thổ đó, mà không có một trận chiến nào ngăn chận quân cộng sản cả. Tại thủ đô Sài Gòn, ngày 21 tháng 4 năm 1975, TổngThống Nguyễn Văn Thiệu tuyên bố từ chức sau khi cáo giác Hoa Kỳ bỏ rơi Việt Nam. Theo Hiến Pháp, Phó Tổng Thống Trần Văn Hương nhậm chức Tổng Thống, trong khi Ðại Tướng Dương Văn Minh tuyên bố tự nguyện nhận chức Tổng Thống, vì ông có khả năng thương lượng với Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam để thành lập chánh phủ liên hiệp, được hiểu là chấm dứt chiến tranh trong hòa bình. Cuối cùng, Quốc Hội lưỡng viện, trong một phiên họp khẩn cấp đã quyết định Tổng Thống Trần Văn Hương trao quyền cho Ðại Tướng hồi hưu Dương Văn Minh, và đã thực hiện cuộc trao quyền Tổng Thống vào chiều 28 tháng 4 năm 1975.
Vào chuyện.
Từ sau ngày Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức, hằng ngày, trước đầu giờ và sau cuối giờ làm việc, tôi thường lên văn phòng Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên để theo dõi và trao đổi tình hình. Qua câu chuyện trao đổi mang tính cách tâm tình với nhau hơn là Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưu ra lệnh cho Tham Mưu Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận.
Xin mời quí vị quí bạn vui lòng trở lại ngày 27 tháng 4 năm 1975 trước khi vào giờ thứ 25. Tại tòa nhà chánh Bộ Tổng Tham Mưu, đã hết giờ làm việc buổi chiều từ lâu, tôi vẫn còn ngồi trong văn phòng Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, nghe ông tâm sự:
- Anh biết không, Thiếu Tướng Smith nói với tôi là cấp chỉ huy của ông ta từ Pentagon (lầu năm góc, tức Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ) nói ổng đang ủng hộ một Trung Tướng cộng sản ngay tại Sài Gòn -
- Ông ta muốn ám chỉ Trung Tướng phải không? -
- Tôi cũng nghĩ vậy -
- Trung Tướng có nói gì không? -
- Không -
- Ðến lúc này, Trung Tướng có quyết định ra đi chưả -
Tôi hỏi như vậy là vì lúc sáng, Y sĩ Chuẩn Tướng Phạm Hà Thanh, Cục Trưởng Cục Quân Y, lên hỏi thăm tình hình, Trung Tướng Khuyên yêu cầu Chuẩn Tướng Thanh cho ông 2 chai thuốc độc, và tôi cũng xin 2 chai (1 chai để trong túi và 1 chai trong cặp xách tay). Khi ông xin thuốc độc, điều đó cho thấy có thể là ông không bỏ chạy, hoặc xin thì xin nhưng vẫn chạỵ Nhưng tôi nghĩ, ít ra thì Trung Tướng Khuyên đang có hai giải pháp trong đầụ Im lặng một lúc, chừng như ông đang xúc động nên lời nói của ông thật nhỏ:
- Tôi đã hứa với ổng (tức Thiếu Tướng Smith), vì tôi cảm thấy sẽ không an toàn nếu như tôi khước từ di tản -
- Thiếu Tướng Smith có nói bao giờ thì đi không, thưa Trung Tướng? -
- Ổng được lệnh từ Pentagon là sẽ đưa tôi đi -
- Thiếu Tướng Smith có nói là sẽ đi vào lúc nào không Trung Tướng? -
Trung Tướng khuyên buông thỏng:
- Giờ thứ 25 -
- Ổng có nói với Trung Tướng giờ đó là giờ nào không? -
- Giờ đó sẽ được quyết định từ Pentagon -
Sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, Tổng Thống Dương Văn Minh cho phổ biến bản tuyên bố trên đài phát thanh Sài Gòn, theo đó thì Tổng Thống yêu cầu Hoa Kỳ lập tức rút toàn bộ các cơ quan và nhân viên Hoa Kỳ ra khỏi Việt Nam Cộng Hòạ
Ngay sau bản tin ngắn ngủi nhưng rất quan trọng đó, từng đoàn trực thăng của Hải Quân Hoa Kỳ vào Sài Gòn, chuyên chở những người "di tản" ra Hạm Ðội 7 ngoài khơi Vũng Tàụ Bãi đáp chính của trực thăng là khu vực Văn Phòng Tùy Viên Quốc Phòng Hoa Kỳ ở Tân Sơn Nhất, và bãi đáp trên sân thượng tòa đại sứ Hoa Kỳ, tọa lạc trên đại lộ Thống Nhất.
Tôi xin dừng ở đây để thuật tiếp phần cuối của câu chuyện ngắn (phần đầu tôi đã thuật trong cuộc đảo chánh ngày 1 tháng 11 năm 1963) do cựu Ðại Tá Nguyễn Linh Chiêu kể cho các bạn trong bữa ăn tại nhà ông ở Orange County, Nam California, vào giữa tháng 11 năm 1991. Hôm ấy, tôi là một thực khách trong số đó. Chuyện mà cựu Ðại Tá Chiêu kể lại là nhân chuyến ông sang Paris đầu năm 1991, ông có mời cựu Tổng Thống Dương Văn Minh và cựu Trung Tướng Trần Văn Ðôn dùng cơm, để giúp giải tỏa mối bất hòa giữa hai vị mà cả hai vị đều là bạn thâm giao của cựu Ðại Tá Chiêụ Trong toàn bộ câu chuyện ngắn đó có đoạn cựu Ðại Tá Chiêu hỏi cựu Tổng Thống Dương Văn Minh:
- Tại sao anh mới nhận chức Tổng Thống mà anh ra lệnh đuổi Mỹ về nước? -
- "Moa" không đuổi Mỹ. Bản văn đuổi Mỹ là do Ðại Sứ Martin (Hoa Kỳ) đưa cho "Moi" và yêu cầu "Moi" phổ biến -
Phần cuối câu chuyện chỉ có thế, nhưng nó cho thấy là Hoa Kỳ đã "an bài chiến tranh chống cộng của Việt Nam Cộng Hòa chúng ta" đến tận cùng chi tiết. Vì vậy mà chúng ta không ngạc nhiên khi bản văn "đuổi Mỹ" vừa phát đi trên làn sóng đài phát thanh Sài Gòn, thì từng đoàn trực thăng Hoa Kỳ từ Hạm Ðội 7 của họ từ ngoài khơi Thái Bình Dương, ào ào vào Sài Gòn, cứ như các trực thăng đó túc trực ứng chiến trên đường bay của Hàng Không Mẫu Hạm vậỵ Thậm chí đơn vị Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ đã có mặt tại phi trường Tân Sơn Nhất và tòa đại sứ từ nửa đêm 28 rạng 29 tháng 4 năm 1975, để bảo vệ cuộc vận chuyển di tản. Các sự kiện đó đã xác định rõ ràng chớ không phải ngẫu nhiên. Ngôn ngữ chính trị là như vậy mà. Nghe vậy, nhưng không phải vậy, mà đôi khi cũng có thể là như vậỵ
Vẫn sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, như những ngày trước đó, tôi lên văn phòng Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, để theo dõi tình hình, vẫn chưa nghe ông nói gì về giờ thứ 25 mặc dù Tổng Thống đã chánh thức yêu cầu Hoa Kỳ rút khỏi Việt Nam Cộng Hòa trong vòng 48 tiếng đồng hồ!
Trở về văn phòng, đứng ở lan can ngay trước văn phòng tôi, nhìn sang bãi đáp bên kia hàng rào kẽm gai ngăn cách giữa khuôn viên Bộ Tổng Tham Mưu với một góc của khuôn viên phi trường Tân Sơn Nhất. Từng chiếc trực thăng hạ cánh rồi cất cánh với đầy người chen chúc bên trong, một vài chiếc có cả người còn tòn teng ở càn chân trực thăng chớ chưa vào được bên trong. Lúc ấy tôi liên tưởng đến tấm ảnh với ghi chú ngắn trên những nhật báo phát hành ngày 18 và 19 tháng 4 năm 1975. Tấm ảnh đó chụp lúc những giới chức của quốc gia Cam Bốt, đang chen lấn lên trực thăng Hoa Kỳ để di tản khỏi quê hương của họ, vì quân cộng sản đang tiến chiếm thủ đô Nam Vang (Phnom Penh). Nghĩa là họ thua trận trước Việt Nam Cộng Hòa, nhưng họ hơn ta ở chổ là họ còn chống giữ thủ đô Nam Vang được vài tuần. Câu ghi chú rằng: "Những người Cao Miên đứng bên ngoài rào, trông họ rất thản nhiên khi nhìn cái cảnh trốn chạy của những người từng lãnh đạo đất nước họ ...". Thật lòng mà nói, lúc ấy tôi không biết tôi đang nghĩ gì và phải làm gì khi trông thấy cảnh tượng như vậy diễn ra ngay trước mắt! Có vẻ như tôi chưa sẳn sàng chấp nhận hình ảnh đó là sự thật trong cuộc đời, mặc dù sự thật đó đang xảy ra trước mắt tôi!
Không biết có phải là khi một người có những suy tư lo nghĩ trong một mức độ nào đó thì họ còn kiểm soát được, có nghĩa là họ vẫn còn suy tư lo nghĩ, nhưng khi điều suy tư lo nghĩ đó vượt quá mức kiểm soát thì họ trở nên bình thản trước sự việc chăng? Nếu trong khoa tâm lý và khoa dịch lý có nói đến trường hợp như vậy, thì tôi đang trong tình trạng vượt quá mức kiểm soát đó. Ðứng nhìn cấp trên tôi, nhìn các đồng đội tôi, đang bỏ chạy mà tôi không biết tôi đang nghĩ gì và phải làm gì nữa! Trong khi cảnh di tản bằng trực thăng trong khuôn viên phi trường Tân Sơn Nhất ở phần đối diện với khuôn viên Bộ Tổng Tham Mưu vẫn diễn tiến, Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên đẩy cửa vào phòng tôi, nhưng tôi bận điện thoại cung cấp nhiên liệu cho Lữ Ðoàn 3 Kỵ Binh đã từ Biên Hòa rút về Gò Vấp. Thấy tôi bận, ông quay trở ra và sang phòng vệ sinh. Ðiện thoại xong, tôi ra đứng cạnh lan can chờ ông. Dĩ nhiên là khi trở ra, Trung Tướng Khuyên trông thấy tôi, ông đi ngang tôi, rồi đi thẳng đến xe Jeep cách tôi chừng 5 bước. Ông lên xe, nhìn thẳng phía trước, và im lặng. Chưa bao giờ tôi thấy thái độ của ông như vậy, do vậy mà tôi nghĩ: "Phải chăng giờ thứ 25 bắt đầủ".
Ông không nói một tiếng nào trong khoảng 5 phút. Ông ra hiệu bằng tay, anh Hạ Sĩ Quan tài xế cho xe lăn bánh. Tôi đứng thẳng người, đưa tay lên trán, chào ông, rồi khoa tay từ biệt để ông hiểu là tôi đoán được chuyện gì đang xảy rạ Nếu tôi nhìn không lầm, thì Trung Tướng Khuyên sẽ rất xúc động nếu như ông nói với tôi bất cứ lời nào, vì vậy mà tôi không chút phiền muộn đối với Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên cho dù ông đã không một lời từ biệt, một lời từ biệt với biết bao hiểm nguy cho người đi lẫn người chưa đi!
Lúc đó là 11 giờ 30 phút sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, và tôi xem đây là giây đầu tiên trong 3.600 giây của giờ thứ 25!
Khoảng hai tiếng đồng hồ sau đó, Thiếu Tá Tấn, sĩ quan tùy viên của Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, điện thoại tôi:
- Trình Ðại Tá, Trung Tướng đã vào gặp Thiếu Tướng Smith rồi -
- Anh đang ở đâu vậỷ -
- Tôi đang ở nhà tôi -
- Ủa, anh không đi saỏ -
- Dạ không Ðại Tá -
- Anh có thể cho tôi biết là sau khi rời chổ tôi thì Trung Tướng đi những đâu không? -
- Rời văn phòng Ðại Tá, Trung Tướng hướng dẫn tài xế lái xe trên nhiều con đường trong Tổng Tham Mưu, rồi ra cổng số 3 (cổng số 3 ra phía đường Võ di Nguy) và quanh vào cổng sau phi trường. Tại đây có sĩ quan tùy viên của Thiếu Tướng Smith đón và hướng dẫn vàọ Ði được một khoảng thì lính gác Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ gọi tôi lại, bảo tôi tháo khẩu súng lục để lại cổng. Ði bộ vào đến Văn phòng Tùy Viên Quốc Phòng thì Thiếu Tướng Smith đứng chờ ở đó, cả hai ông vào văn phòng, tôi chào Trung Tướng rồi trở về nhà -
- Anh trông thấy nhiều người trong đó chớ? -
- Ðông lắm Ðại Tá ơi! Ðông nghẹt người lận-
- Cám ơn anh nghe, và mong là anh em mình còn liên lạc nhau được ngày nào là mừng ngày ấy thôị Chào anh nhé -
Vậy là, quí vị lãnh đạo vừa bàn giao chức vụ lãnh đạo quốc gia lẫn quí vị đương kiêm chức vụ lãnh đạo quân đội, đã lần lượt "rời bỏ Việt Nam" gần như theo hệ thống quân giai cho dù là hệ thống quân giai ngẫu nhiên cũng vậy:
- Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu, vị Tướng đã hai lần đặt tay lên Hiến Pháp tuyên thệ "bảo vệ quốc gia dân tộc, bảo vệ Hiến Pháp" khi nhận chức Tổng Thống và Tổng Tư Lệnh Tối Cao Quân Ðội, lên phi cơ đi ngoại quốc!
- Ðại Tướng Trần Thiện Khiêm, hơn 5 năm trong chức vụ Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Quốc Phòng, lên phi cơ đi ngoại quốc!
- Rồi Ðại Tướng Cao Văn Viên, vị Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa từ ngày 15 tháng 10 năm 1965, lên phi cơ đi ngoại quốc!
- Ðầu giờ thứ 25, Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưu kiêm Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận, cũng lên phi cơ đi ngoại quốc!
Và khi vị Tổng Tham Mưu Trưởng và Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưu, rời bỏ chức vụ để "đi ngoại quốc", thì quí vị Tướng Lãnh cùng nhiều vị Trưởng Phòng của Bộ Tổng Tham Mưu, cũng ra đi!
Bộ Tổng Tham Mưu Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa lúc 12 giờ trưa ngày 29 tháng 4 năm 1975, không còn một vị nào có thẩm quyền quyết định bất cứ một vấn đề gì hết, ngay cả công tác phòng thủ trại Trần Hưng Ðạo -tức Bộ Tổng Tham Mưu- cũng không ai trách nhiệm nữạ Quân nhân và công chức quốc phòng của Bộ Tổng Tham Mưu trên dưới 2.000 người, không còn cấp chỉ huy, nên họ đành phải quyết định: Tự động tan hàng!
Tôi điện thoại cho Ðại Tá Nguyễn Hồng Ðài (con rể của Tổng Thống Dương Văn Minh), nguyên là Chánh Sở Kế Hoạch/ Tổng Cục Tiếp Vận biệt phái về Phủ Tổng Thống:
- Anh Ðàị Anh vui lòng trình với Tổng Thống là cho đến lúc này, trong Bộ Tổng Tham Mưu không còn vị Tướng Lãnh nào hết, cũng không ai trách nhiệm bảo vệ bản doanh Tổng Tham Mưu nữạ Tôi trình xin Tổng Thống cử người vào chức vụ Tổng Tham Mưu Trưởng và Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận. Nếu hôm nay không có vị nào vào đây thì bộ tham mưu nhẹ của Tổng Cục Tiếp Vận chúng tôi sẽ sang Biệt Khu Thủ Ðô làm việc, vì khách hàng mà tôi yểm trợ chỉ còn Biệt Khu Thủ Ðô và một phần lực lượng của Quân Ðoàn III thôi-
- Ðược rồi, tôi trình "Ông Già" ngay và sau đó sẽ điện thoại anh -
Một lúc sau, Ðại Tá Ðài gọi tôi:
- "Ông Già" cho biết, lúc 3 giờ chiều nay sẽ có phái đoàn Tướng Lãnh vào nhận chức trong Bộ Tổng Tham Mưụ Anh yên tâm -
Lúc 2 giờ chiều 29 tháng 4 năm 1975, tôi mời các vị Cục Trưởng Cục Phó, Trung Tâm Tiếp Liệu Lục Quân, Trung Tâm Ðiện Toán Tiếp Vận, Chỉ Huy Trưởng trường Tiếp Vận, đến họp gấp. Kiểm điểm lại chỉ còn Cục Trưởng Cục Quân Y (Chuẩn Tướng Phạm Hà Thanh), Cục Trưởng Cục Quân Vận (Ðại Tá Nguyễn Tử Khanh), Cục Phó Cục Quân Nhu, Cục Phó Cục Công Binh, Cục Phó Cục Quân Cụ, Cục Phó Cục Truyền Tin, Cục Phó Cục Quân Tiếp Vụ, và Cục Phó Cục Mãi Dịch. Tôi vào đề ngay:
- Trong trách nhiệm Tham Mưu Trưởng/Tổng Cục Tiếp Vận, tôi xin thông báo đến quí vị và các bạn về tình hình chung và tình hình nội bộ Tiếp Vận của mình. Về tình hình chung, hiện nay theo Phòng 2/Bộ Tổng Tham Mưu thì có khoảng 10 sư đoàn quân cộng sản bao quanh Sài Gòn và chúng đang áp sát ven ngoại ô. Ðiều đó cho phép dự đoán là chúng có thể tấn công chúng ta bất cứ lúc nào mà chúng cho là thuận lợị Về lực lượng phòng thủ của ta thì không có đơn vị nào nguyên vẹn, kể cả Nhẩy Dù và Thủy Quân Lục Chiến. Ngay cả Sư Ðoàn 106 Biệt Ðộng Quân mới thành lập với Ðại Tá Nguyễn Văn Lộc giữ chức Tư Lệnh, Ðại Tá Vũ Phi Hùng làm Tư Lệnh Phó, và Ðại Tá Cao Văn Ủy làm Tham Mưu Trưởng, cũng chỉ là sự kết hợp gấp rút các Liên Ðoàn Biệt Ðộng Quân cùng với vài đơn vị Pháo Binh và Thiết Giáp còn lại thôị Về nội bộ Tiếp Vận, thì Trung Tướng Tổng Cục Trưởng và gần hết các sĩ quan cao cấp trong Tổng Cục Tiếp Vận, đã tự động rời khỏi nhiệm sở rồị Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Tiếp Liệu Lục Quân và Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Ðiện Toán Tiếp Vận, cũng thế. Còn tại các Cục thì tôi nghĩ là các bạn biết rõ hơn tôị Thông báo một tình hình như vậy, tôi muốn quí vị và các bạn tùy nghi vì tôi không có thẩm quyền về bất cứ vấn đề gì vượt quá trách nhiệm và quyền hạn của người Tham Mưu Trưởng Tổng Cục. Tôi có bấy nhiêu lời, và nếu không có điều gì cần hỏi, tôi xin chào quí vị, chào các bạn, vì trong chúng ta không ai biết được những gì sẽ chợt đến với mình trong những ngày tháng sắp tới -
Sở dĩ phải nói lời chào ngay vì tôi thấy Ðại Tá Nguyễn Tử Khanh có vẻ như muốn rời phòng họp tức khắc. Quả thật, hơn tiếng đồng hồ sau đó, Ðại Tá Cao Văn Phước, Cục Phó Cục Quân Vận cho tôi biết là Ðại Tá Khanh đã vội vã xuống Giang Ðoàn Vận Tải và đi rồị
Lúc 3 giờ chiều ngày 29 tháng 4 năm 1975, Trung Tướng Vînh Lộc -đã một thời là Tư Lệnh Quân Ðoàn II, rồi Chỉ Huy Trưởng Trường Cao Ðẳng Quốc Phòng- vào nhận chức Tổng Tham Mưu Trưởng. Cùng lúc, Chuẩn Tướng Nguyễn Hữu Hạnh nhận chức Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưụ Và một vài Ðại Tá nhận chức Trưởng Phòng. Ðại Tá Nguyễn Khắc Tuân, chánh văn phòng Trung Tướng Tổng Tham Mưu Trưởng.
Ðại Tá Tuân gọi tôi lên trình diện Trung Tướng tân Tổng Tham Mưu Trưởng:
- Chào Trung Tướng -
- Chào anh. Những vị Tướng cầm quyền đã chạy hết rồị Bây giờ chúng mình hãy cùng nhau cố gắng nhiệm vụ trọng đại của Quốc Giạ Vào giờ phút lâm nguy này mới thấy được giá trị của mỗi người như thế nào đối với Tổ Quốc -
- Thưa Trung Tướng, giờ này tôi có mặt ở đây và đang trình diện Trung Tướng, trong khi các cấp chỉ huy trên tôi đã rời khỏi nhiệm sở, và các cấp chỉ huy dưới tôi cũng vậy, có nghĩa là tôi vẫn tiếp tục trách nhiệm của tôi, thưa Trung Tướng -
- Nhiệm vụ yểm trợ Tiếp Vận cho các đơn vị phòng thủ Sài Gòn, tôi trông cậy vào anh -
- Vâng. Tôi đã và đang làm tất cả những gì thuộc về trách nhiệm của tôi, và tôi vẫn tiếp tục như vậỵ Và nếu không có vị nào khác thì xin Trung Tướng cử Chuẩn Tướng Nguyễn Văn Chức vào chức vụ Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận, vì tôi được biết Chuẩn Tướng Chức sẳn sàng nhận chức vụ này, thưa Trung Tướng -
- Anh sẽ có vị Tổng Cục Trưởng ngay hôm nay -
- Vâng. Chào Trung Tướng -
Lúc 5 giờ chiều 29 tháng 4 năm 1975, Chuẩn Tướng Nguyễn Văn Chức, trước là Cục Trưởng Cục Công Binh, kế đến là biệt phái sang phủ Quốc Vụ Khanh đặc trách khẩn hoang lập ấp, đến nhận chức Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận. Một chức vụ mà Chuẩn Tướng Chức đã hơn một lần tự ông đề nghị thẳng với Trung Tướng Khuyên đề nghị lên cấp trên bổ nhậm ông vào đó. Chuẩn Tướng Chức, trong thời gian sinh hoạt trong "Nhóm Ðời Mới" -tôi cũng là một thành viên trong Nhóm- của cụ Trần văn Ân, có lần nói với tôi rằng "lên đến Tướng là phải hoạt động chính trị và ông cũng nói thẳng là ông muốn nắm giữ chức vụ cao hơn là Cục Trưởng nếu vẫn phục vụ trong quân đội, vì ông tự thấy khả năng của ông như vậy, và đó mới là tương lai sự nghiệp của ông. Chuẩn Tướng Chức là người rất hoạt động, khi ông tham gia công tác với đơn vị Công Binh của ông thì ông làm nhiệt tình như bất cứ người lính Công Binh nào, và trong những trường hợp như vậy ông rất thích được phóng viên báo chí tiếp xúc. Chuẩn Tướng Chức là mẫu người rất nhiệt tình trong trách nhiệm, và ông cũng rất muốn được xuất hiện trong sinh hoạt chính trường.
Tôi trình bày tình hình chung và tình hình riêng của ngành Tiếp Vận như đã thông tin cho các vị chỉ huy Tiếp Vận trong buổi họp ngắn ngủi lúc 2 giờ, và tình hình yểm trợ Tiếp Vận cho các đơn vị chiến đấụ Chuẩn Tướng Chức viết tay lệnh bổ nhiệm Ðại Tá Trần Văn Lễ (đang là Chỉ Huy Trưởng Trường Tiếp Vận) trở lại chức vụ Cục Trưởng Cục Quân Tiếp Vụ. Các vị Cục Trưởng đã bỏ nhiệm sở thì ông cử các vị Cục phó giữ chức Quyền Cục Trưởng.
- Bây giờ xin phép anh tôi về nhà dùng cơm rồi trở lại ngaỵ Trong thời gian đó nếu có đơn vị nào xin yểm trợ thì anh bảo họ điện thoại cho tôi và tôi giải quyết -
- Ðược rồi, anh về đị Anh có cần xe mở đường không vì đường phố đông nghẹt người với xe cộ đó? -
- Cám ơn anh. Không cần đâu anh -
Không chỉ là đường phố đông nghẹt người mà là hỗn loạn chưa từng thấy! Áng chừng 6 cây số mà phải gần 2 tiếng đồng hồ tôi mới về đến nhà. Dọc đường, tiếng gọi nhau chạy loạn vang vang cả một quảng dài, đúng là "loạn thì lạc!". Trời tối hẳn, những chiếc trực thăng Hoa Kỳ thả "hỏa châu" chiếu sáng liên tục, để từng đoàn trực thăng phụ trách "di tản" thi hành nhiệm vụ. Nhiều phi tuần khu trục phản lực cũng của Hoa Kỳ, gào thét trên không phận thủ đô để sẳn sàng tấn công các đơn vị Cộng sản nếu như trực thăng vận tải của họ bị bắn hạ, trong khi đạn phòng không của cộng sản tua tủa vọt lên khoảng không gian nhỏ bé vừa tối lại vừa sáng!
Trong những năm chiến tranh dữ dội, nhất là trong trận chiến "mùa hè đỏ lửa năm 1972", ngày cũng như đêm, người dân Sài Gòn rất quen với tiếng động cơ phản lực chiến đấu, từng chiếc, từng đoàn, xé không gian lên đường đánh địch bằng hỏa lực mãnh liệt mà nó được các nhà chế tạo Hoa Kỳ nghiên cứu trang bị, và quen đến mức nếu như vắng âm thanh đó thì họ cho là chuyện không bình thường. Bẳng đi một thời gian khá lâu, đêm nay, âm thanh đó trở lại, nhưng là trở lại để đánh dấu một tình huống bi thảm của dân tộc Việt Nam sau hai thập niên chiến đấu vì Dân Chủ Tự Do!
Cơm xong tôi ra xe, nhưng đến 10 giờ đêm mà vẫn chưa ra đến đường Tô Hiến Thành mặc dù chỉ cách nhà tôi có hơn 100 thước. Chừng như tất cả mọi người đều đổ xô ra khỏi nhà để tìm đường sống vậỵ Tôi xuống xe và chen nhau từng bước giữa khối người là người mới vào được trong khu cư xá do các thanh niên trong cư xá canh gác bảo vệ, vì ngay ngoài cổng trước của cư xá đã có vài nhà bị cướp giật rồị Tôi điện thoại sang Tổng Cục Tiếp Vận:
- Chào anh Chức, Hoa đây anh. Bây giờ tôi không có cách nào ra ngoài cư xá được vì hỗn loạn đến mức không sao tưởng tượng nỗi . Anh cho phép tôi ở nhà, tất cả điện thoại về nhu cầu Tiếp Vận anh chuyển sang cho tôi và tôi giải quyết ngaỵ Công việc của Tổng Cục mình bây giờ thu gọn lắm rồi anh. Hàng tiếp liệu cho các đơn vị chỉ gồm nhiên liệu và đạn dược, tôi cho lên xe sẳn sàng tại các kho để cung cấp thật nhanh theo yêu cầụ Anh an tâm -
- Ðược rồị Có gì tôi gọi anh -
Vài trái đạn đại bác của quân cộng sản đã nổ bên ngoài khuôn viên cư xá nhưng chưa gây thiệt hại quan trọng nàọ Phi trường Tân Sơn Nhất chắc là bị pháo kích nhiều, vì tôi nghe tiếng đại bác nổ liên hồi ở hướng đó. Trong cư xá có 1 đại đội Nhẩy Dù từ trên căn cứ Hoàng Hoa Thám (đầu phi trường Tân Sơn Nhất phía Hóc Môn) rút về đây, và cư dân an lòng đôi chút vì có lực lượng phòng thủ.
Gần nửa đêm, Ðại Tá Trương Ðình Liệu, Chỉ Huy Trưởng Tổng Kho Long Bình, điện thoại tôi: - Trình với anh là tôi đã cho triệt thoái toàn bộ về đây rồị Chờ lệnh Tổng Cục hoài không thấy, đến khi các đơn vị trong căn cứ Long Bình rút lui, tôi liền cho anh em theo họ -
- Anh hành động đúng thôị Chuẩn Tướng Chức nhận chức Tổng Cục Trưởng lúc chiều, ông ấy không ra lệnh thì tôi làm gì được. Về yểm trợ thì tôi lo được, nhưng ra lệnh rút lui thì tôi đâu có thẩm quyền. Anh hiểu tôi rồi hén -
Khoảng 2 giờ 30 sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975, điện thoại (nhà tôi) reo:
- Ðại Tá Hoa tôi nghe -
- Trung Tướng Lộc đây anh. Lúc nảy, Lữ Ðoàn 3 Kỵ Binh có xin tiếp tế xăng và đạn, không biết là họ liên lạc với anh chưả -
- Chuẩn Tướng (Lê Trung Tường) Tham Mưu Trưởng Quân Ðoàn III có gọi tôi, và tôi đã cung cấp rồi, thưa Trung Tướng -
- Cố gắng nghe anh Hoa -
- Vâng. Tôi đã trình bày với Trung Tướng chiều qua rồi, tôi vẫn thi hành nhiệm vụ của tôi cho đến khi nào tôi không thể tiếp tục được nữa, thưa Trung Tướng -
Khoảng 3 giờ sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975, Thiếu Tá Ông Kim Miêng, chánh văn phòng Tổng Cục Phó, và từ chiều qua là chánh văn phòng Tổng Cục Trưởng, từ văn phòng Tổng Cục Tiếp Vận điện thoại tôi:
- Thưa Ðại Tá, Chuẩn Tướng Chức đã lên xe đi rồi -
- Chuẩn Tướng đi một mình hay đi với ai vậy anh? -
- Dạ đi một mình. Chuẩn Tướng chỉ đi tay không chớ không xách cái cặp theo, và cũng không cho xe hộ tống (xe có còi hụ mà chiều qua ông mang đến) theo nữa -
- Thôi được. Sáng sáng một chút, tôi tìm cách đến Tổng Cục hẳn hay -
Tiếp đó điện thoại lại reo:
- Ðại Tá Hoa tôi nghe -
- Ðài đây anh (Ðại Tá Nguyễn Hồng Ðài). Lúc 10 giờ sáng nay (tức 30/4/1975) "Ông Già" sẽ công bố giải pháp chính trị, anh theo dõi trên đài phát thanh Sài Gòn nghe - - Nhưng mà nội dung giải pháp là gì? -
- Trung lập, như tôi nói với anh đó -
Phạm Bá Hoa
Dẫn chuyện.
Ngày 7 tháng 1 năm 1975, toàn tỉnh Phước Long vào tay quân cộng sản. Tổng Cục Tiếp Vận chỉ thị Bộ Chỉ Huy 2 Tiếp Vận hằng ngày vận chuyển hàng tiếp liệu loại 1 (lương thực thực phẩm), loại 3 (nhiên liệu), và loại 5 (đạn dược chất nổ) từ Qui Nhơn lên Plei Ku, dự trữ cho khoảng 20.000 quân phòng thủ Plei Ku, nơi có bản doanh Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn II, Sư Ðoàn 2 Không Quân, nhiều đơn vị tác chiến, và đơn vị yểm trợ tác chiến đồn trú.
Ngày 13 tháng 3 năm 1975, toàn tỉnh Darlac vào tay quân cộng sản. Trong cuộc họp tối mật tại bán đảo Cam Ranh ngày 14 tháng 3 năm 1975, Tổng Thống ra lệnh Quân Ðoàn II rút bỏ Kon Tum, Plei Ku, và Phú Bổn, đem lực lượng xuống Nha Trang chuẩn bị tái chiếm Ban Mê Thuột và toàn tỉnh Darlac, vì không đủ lực lượng bảo vệ toàn bộ Cao Nguyên.
Ngày 17 tháng 3 năm 1975, cuộc rút quân khỏi Cao Nguyên theo đường liên tỉnh lộ 7 xuống Tuy Hòa bị thất bại nặng nề, đến mức không thể phản công vào Ban Mê Thuột nữa! Không biết có phải do sự thất bại chưa từng thấy này đã cuốn theo những cuộc rút quân từ Quảng trị , Huế, Ðà Nẳng, và đến tận Hàm Tân hay không, nhưng có điều chắc chắn là các đại đơn vị và lực lượng địa phương đã rút bỏ những vùng lãnh thổ đó, mà không có một trận chiến nào ngăn chận quân cộng sản cả. Tại thủ đô Sài Gòn, ngày 21 tháng 4 năm 1975, TổngThống Nguyễn Văn Thiệu tuyên bố từ chức sau khi cáo giác Hoa Kỳ bỏ rơi Việt Nam. Theo Hiến Pháp, Phó Tổng Thống Trần Văn Hương nhậm chức Tổng Thống, trong khi Ðại Tướng Dương Văn Minh tuyên bố tự nguyện nhận chức Tổng Thống, vì ông có khả năng thương lượng với Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam để thành lập chánh phủ liên hiệp, được hiểu là chấm dứt chiến tranh trong hòa bình. Cuối cùng, Quốc Hội lưỡng viện, trong một phiên họp khẩn cấp đã quyết định Tổng Thống Trần Văn Hương trao quyền cho Ðại Tướng hồi hưu Dương Văn Minh, và đã thực hiện cuộc trao quyền Tổng Thống vào chiều 28 tháng 4 năm 1975.
Vào chuyện.
Từ sau ngày Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức, hằng ngày, trước đầu giờ và sau cuối giờ làm việc, tôi thường lên văn phòng Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên để theo dõi và trao đổi tình hình. Qua câu chuyện trao đổi mang tính cách tâm tình với nhau hơn là Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưu ra lệnh cho Tham Mưu Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận.
Xin mời quí vị quí bạn vui lòng trở lại ngày 27 tháng 4 năm 1975 trước khi vào giờ thứ 25. Tại tòa nhà chánh Bộ Tổng Tham Mưu, đã hết giờ làm việc buổi chiều từ lâu, tôi vẫn còn ngồi trong văn phòng Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, nghe ông tâm sự:
- Anh biết không, Thiếu Tướng Smith nói với tôi là cấp chỉ huy của ông ta từ Pentagon (lầu năm góc, tức Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ) nói ổng đang ủng hộ một Trung Tướng cộng sản ngay tại Sài Gòn -
- Ông ta muốn ám chỉ Trung Tướng phải không? -
- Tôi cũng nghĩ vậy -
- Trung Tướng có nói gì không? -
- Không -
- Ðến lúc này, Trung Tướng có quyết định ra đi chưả -
Tôi hỏi như vậy là vì lúc sáng, Y sĩ Chuẩn Tướng Phạm Hà Thanh, Cục Trưởng Cục Quân Y, lên hỏi thăm tình hình, Trung Tướng Khuyên yêu cầu Chuẩn Tướng Thanh cho ông 2 chai thuốc độc, và tôi cũng xin 2 chai (1 chai để trong túi và 1 chai trong cặp xách tay). Khi ông xin thuốc độc, điều đó cho thấy có thể là ông không bỏ chạy, hoặc xin thì xin nhưng vẫn chạỵ Nhưng tôi nghĩ, ít ra thì Trung Tướng Khuyên đang có hai giải pháp trong đầụ Im lặng một lúc, chừng như ông đang xúc động nên lời nói của ông thật nhỏ:
- Tôi đã hứa với ổng (tức Thiếu Tướng Smith), vì tôi cảm thấy sẽ không an toàn nếu như tôi khước từ di tản -
- Thiếu Tướng Smith có nói bao giờ thì đi không, thưa Trung Tướng? -
- Ổng được lệnh từ Pentagon là sẽ đưa tôi đi -
- Thiếu Tướng Smith có nói là sẽ đi vào lúc nào không Trung Tướng? -
Trung Tướng khuyên buông thỏng:
- Giờ thứ 25 -
- Ổng có nói với Trung Tướng giờ đó là giờ nào không? -
- Giờ đó sẽ được quyết định từ Pentagon -
Sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, Tổng Thống Dương Văn Minh cho phổ biến bản tuyên bố trên đài phát thanh Sài Gòn, theo đó thì Tổng Thống yêu cầu Hoa Kỳ lập tức rút toàn bộ các cơ quan và nhân viên Hoa Kỳ ra khỏi Việt Nam Cộng Hòạ
Ngay sau bản tin ngắn ngủi nhưng rất quan trọng đó, từng đoàn trực thăng của Hải Quân Hoa Kỳ vào Sài Gòn, chuyên chở những người "di tản" ra Hạm Ðội 7 ngoài khơi Vũng Tàụ Bãi đáp chính của trực thăng là khu vực Văn Phòng Tùy Viên Quốc Phòng Hoa Kỳ ở Tân Sơn Nhất, và bãi đáp trên sân thượng tòa đại sứ Hoa Kỳ, tọa lạc trên đại lộ Thống Nhất.
Tôi xin dừng ở đây để thuật tiếp phần cuối của câu chuyện ngắn (phần đầu tôi đã thuật trong cuộc đảo chánh ngày 1 tháng 11 năm 1963) do cựu Ðại Tá Nguyễn Linh Chiêu kể cho các bạn trong bữa ăn tại nhà ông ở Orange County, Nam California, vào giữa tháng 11 năm 1991. Hôm ấy, tôi là một thực khách trong số đó. Chuyện mà cựu Ðại Tá Chiêu kể lại là nhân chuyến ông sang Paris đầu năm 1991, ông có mời cựu Tổng Thống Dương Văn Minh và cựu Trung Tướng Trần Văn Ðôn dùng cơm, để giúp giải tỏa mối bất hòa giữa hai vị mà cả hai vị đều là bạn thâm giao của cựu Ðại Tá Chiêụ Trong toàn bộ câu chuyện ngắn đó có đoạn cựu Ðại Tá Chiêu hỏi cựu Tổng Thống Dương Văn Minh:
- Tại sao anh mới nhận chức Tổng Thống mà anh ra lệnh đuổi Mỹ về nước? -
- "Moa" không đuổi Mỹ. Bản văn đuổi Mỹ là do Ðại Sứ Martin (Hoa Kỳ) đưa cho "Moi" và yêu cầu "Moi" phổ biến -
Phần cuối câu chuyện chỉ có thế, nhưng nó cho thấy là Hoa Kỳ đã "an bài chiến tranh chống cộng của Việt Nam Cộng Hòa chúng ta" đến tận cùng chi tiết. Vì vậy mà chúng ta không ngạc nhiên khi bản văn "đuổi Mỹ" vừa phát đi trên làn sóng đài phát thanh Sài Gòn, thì từng đoàn trực thăng Hoa Kỳ từ Hạm Ðội 7 của họ từ ngoài khơi Thái Bình Dương, ào ào vào Sài Gòn, cứ như các trực thăng đó túc trực ứng chiến trên đường bay của Hàng Không Mẫu Hạm vậỵ Thậm chí đơn vị Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ đã có mặt tại phi trường Tân Sơn Nhất và tòa đại sứ từ nửa đêm 28 rạng 29 tháng 4 năm 1975, để bảo vệ cuộc vận chuyển di tản. Các sự kiện đó đã xác định rõ ràng chớ không phải ngẫu nhiên. Ngôn ngữ chính trị là như vậy mà. Nghe vậy, nhưng không phải vậy, mà đôi khi cũng có thể là như vậỵ
Vẫn sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, như những ngày trước đó, tôi lên văn phòng Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, để theo dõi tình hình, vẫn chưa nghe ông nói gì về giờ thứ 25 mặc dù Tổng Thống đã chánh thức yêu cầu Hoa Kỳ rút khỏi Việt Nam Cộng Hòa trong vòng 48 tiếng đồng hồ!
Trở về văn phòng, đứng ở lan can ngay trước văn phòng tôi, nhìn sang bãi đáp bên kia hàng rào kẽm gai ngăn cách giữa khuôn viên Bộ Tổng Tham Mưu với một góc của khuôn viên phi trường Tân Sơn Nhất. Từng chiếc trực thăng hạ cánh rồi cất cánh với đầy người chen chúc bên trong, một vài chiếc có cả người còn tòn teng ở càn chân trực thăng chớ chưa vào được bên trong. Lúc ấy tôi liên tưởng đến tấm ảnh với ghi chú ngắn trên những nhật báo phát hành ngày 18 và 19 tháng 4 năm 1975. Tấm ảnh đó chụp lúc những giới chức của quốc gia Cam Bốt, đang chen lấn lên trực thăng Hoa Kỳ để di tản khỏi quê hương của họ, vì quân cộng sản đang tiến chiếm thủ đô Nam Vang (Phnom Penh). Nghĩa là họ thua trận trước Việt Nam Cộng Hòa, nhưng họ hơn ta ở chổ là họ còn chống giữ thủ đô Nam Vang được vài tuần. Câu ghi chú rằng: "Những người Cao Miên đứng bên ngoài rào, trông họ rất thản nhiên khi nhìn cái cảnh trốn chạy của những người từng lãnh đạo đất nước họ ...". Thật lòng mà nói, lúc ấy tôi không biết tôi đang nghĩ gì và phải làm gì khi trông thấy cảnh tượng như vậy diễn ra ngay trước mắt! Có vẻ như tôi chưa sẳn sàng chấp nhận hình ảnh đó là sự thật trong cuộc đời, mặc dù sự thật đó đang xảy ra trước mắt tôi!
Không biết có phải là khi một người có những suy tư lo nghĩ trong một mức độ nào đó thì họ còn kiểm soát được, có nghĩa là họ vẫn còn suy tư lo nghĩ, nhưng khi điều suy tư lo nghĩ đó vượt quá mức kiểm soát thì họ trở nên bình thản trước sự việc chăng? Nếu trong khoa tâm lý và khoa dịch lý có nói đến trường hợp như vậy, thì tôi đang trong tình trạng vượt quá mức kiểm soát đó. Ðứng nhìn cấp trên tôi, nhìn các đồng đội tôi, đang bỏ chạy mà tôi không biết tôi đang nghĩ gì và phải làm gì nữa! Trong khi cảnh di tản bằng trực thăng trong khuôn viên phi trường Tân Sơn Nhất ở phần đối diện với khuôn viên Bộ Tổng Tham Mưu vẫn diễn tiến, Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên đẩy cửa vào phòng tôi, nhưng tôi bận điện thoại cung cấp nhiên liệu cho Lữ Ðoàn 3 Kỵ Binh đã từ Biên Hòa rút về Gò Vấp. Thấy tôi bận, ông quay trở ra và sang phòng vệ sinh. Ðiện thoại xong, tôi ra đứng cạnh lan can chờ ông. Dĩ nhiên là khi trở ra, Trung Tướng Khuyên trông thấy tôi, ông đi ngang tôi, rồi đi thẳng đến xe Jeep cách tôi chừng 5 bước. Ông lên xe, nhìn thẳng phía trước, và im lặng. Chưa bao giờ tôi thấy thái độ của ông như vậy, do vậy mà tôi nghĩ: "Phải chăng giờ thứ 25 bắt đầủ".
Ông không nói một tiếng nào trong khoảng 5 phút. Ông ra hiệu bằng tay, anh Hạ Sĩ Quan tài xế cho xe lăn bánh. Tôi đứng thẳng người, đưa tay lên trán, chào ông, rồi khoa tay từ biệt để ông hiểu là tôi đoán được chuyện gì đang xảy rạ Nếu tôi nhìn không lầm, thì Trung Tướng Khuyên sẽ rất xúc động nếu như ông nói với tôi bất cứ lời nào, vì vậy mà tôi không chút phiền muộn đối với Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên cho dù ông đã không một lời từ biệt, một lời từ biệt với biết bao hiểm nguy cho người đi lẫn người chưa đi!
Lúc đó là 11 giờ 30 phút sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, và tôi xem đây là giây đầu tiên trong 3.600 giây của giờ thứ 25!
Khoảng hai tiếng đồng hồ sau đó, Thiếu Tá Tấn, sĩ quan tùy viên của Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, điện thoại tôi:
- Trình Ðại Tá, Trung Tướng đã vào gặp Thiếu Tướng Smith rồi -
- Anh đang ở đâu vậỷ -
- Tôi đang ở nhà tôi -
- Ủa, anh không đi saỏ -
- Dạ không Ðại Tá -
- Anh có thể cho tôi biết là sau khi rời chổ tôi thì Trung Tướng đi những đâu không? -
- Rời văn phòng Ðại Tá, Trung Tướng hướng dẫn tài xế lái xe trên nhiều con đường trong Tổng Tham Mưu, rồi ra cổng số 3 (cổng số 3 ra phía đường Võ di Nguy) và quanh vào cổng sau phi trường. Tại đây có sĩ quan tùy viên của Thiếu Tướng Smith đón và hướng dẫn vàọ Ði được một khoảng thì lính gác Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ gọi tôi lại, bảo tôi tháo khẩu súng lục để lại cổng. Ði bộ vào đến Văn phòng Tùy Viên Quốc Phòng thì Thiếu Tướng Smith đứng chờ ở đó, cả hai ông vào văn phòng, tôi chào Trung Tướng rồi trở về nhà -
- Anh trông thấy nhiều người trong đó chớ? -
- Ðông lắm Ðại Tá ơi! Ðông nghẹt người lận-
- Cám ơn anh nghe, và mong là anh em mình còn liên lạc nhau được ngày nào là mừng ngày ấy thôị Chào anh nhé -
Vậy là, quí vị lãnh đạo vừa bàn giao chức vụ lãnh đạo quốc gia lẫn quí vị đương kiêm chức vụ lãnh đạo quân đội, đã lần lượt "rời bỏ Việt Nam" gần như theo hệ thống quân giai cho dù là hệ thống quân giai ngẫu nhiên cũng vậy:
- Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu, vị Tướng đã hai lần đặt tay lên Hiến Pháp tuyên thệ "bảo vệ quốc gia dân tộc, bảo vệ Hiến Pháp" khi nhận chức Tổng Thống và Tổng Tư Lệnh Tối Cao Quân Ðội, lên phi cơ đi ngoại quốc!
- Ðại Tướng Trần Thiện Khiêm, hơn 5 năm trong chức vụ Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Quốc Phòng, lên phi cơ đi ngoại quốc!
- Rồi Ðại Tướng Cao Văn Viên, vị Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa từ ngày 15 tháng 10 năm 1965, lên phi cơ đi ngoại quốc!
- Ðầu giờ thứ 25, Trung Tướng Ðồng Văn Khuyên, Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưu kiêm Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận, cũng lên phi cơ đi ngoại quốc!
Và khi vị Tổng Tham Mưu Trưởng và Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưu, rời bỏ chức vụ để "đi ngoại quốc", thì quí vị Tướng Lãnh cùng nhiều vị Trưởng Phòng của Bộ Tổng Tham Mưu, cũng ra đi!
Bộ Tổng Tham Mưu Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa lúc 12 giờ trưa ngày 29 tháng 4 năm 1975, không còn một vị nào có thẩm quyền quyết định bất cứ một vấn đề gì hết, ngay cả công tác phòng thủ trại Trần Hưng Ðạo -tức Bộ Tổng Tham Mưu- cũng không ai trách nhiệm nữạ Quân nhân và công chức quốc phòng của Bộ Tổng Tham Mưu trên dưới 2.000 người, không còn cấp chỉ huy, nên họ đành phải quyết định: Tự động tan hàng!
Tôi điện thoại cho Ðại Tá Nguyễn Hồng Ðài (con rể của Tổng Thống Dương Văn Minh), nguyên là Chánh Sở Kế Hoạch/ Tổng Cục Tiếp Vận biệt phái về Phủ Tổng Thống:
- Anh Ðàị Anh vui lòng trình với Tổng Thống là cho đến lúc này, trong Bộ Tổng Tham Mưu không còn vị Tướng Lãnh nào hết, cũng không ai trách nhiệm bảo vệ bản doanh Tổng Tham Mưu nữạ Tôi trình xin Tổng Thống cử người vào chức vụ Tổng Tham Mưu Trưởng và Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận. Nếu hôm nay không có vị nào vào đây thì bộ tham mưu nhẹ của Tổng Cục Tiếp Vận chúng tôi sẽ sang Biệt Khu Thủ Ðô làm việc, vì khách hàng mà tôi yểm trợ chỉ còn Biệt Khu Thủ Ðô và một phần lực lượng của Quân Ðoàn III thôi-
- Ðược rồi, tôi trình "Ông Già" ngay và sau đó sẽ điện thoại anh -
Một lúc sau, Ðại Tá Ðài gọi tôi:
- "Ông Già" cho biết, lúc 3 giờ chiều nay sẽ có phái đoàn Tướng Lãnh vào nhận chức trong Bộ Tổng Tham Mưụ Anh yên tâm -
Lúc 2 giờ chiều 29 tháng 4 năm 1975, tôi mời các vị Cục Trưởng Cục Phó, Trung Tâm Tiếp Liệu Lục Quân, Trung Tâm Ðiện Toán Tiếp Vận, Chỉ Huy Trưởng trường Tiếp Vận, đến họp gấp. Kiểm điểm lại chỉ còn Cục Trưởng Cục Quân Y (Chuẩn Tướng Phạm Hà Thanh), Cục Trưởng Cục Quân Vận (Ðại Tá Nguyễn Tử Khanh), Cục Phó Cục Quân Nhu, Cục Phó Cục Công Binh, Cục Phó Cục Quân Cụ, Cục Phó Cục Truyền Tin, Cục Phó Cục Quân Tiếp Vụ, và Cục Phó Cục Mãi Dịch. Tôi vào đề ngay:
- Trong trách nhiệm Tham Mưu Trưởng/Tổng Cục Tiếp Vận, tôi xin thông báo đến quí vị và các bạn về tình hình chung và tình hình nội bộ Tiếp Vận của mình. Về tình hình chung, hiện nay theo Phòng 2/Bộ Tổng Tham Mưu thì có khoảng 10 sư đoàn quân cộng sản bao quanh Sài Gòn và chúng đang áp sát ven ngoại ô. Ðiều đó cho phép dự đoán là chúng có thể tấn công chúng ta bất cứ lúc nào mà chúng cho là thuận lợị Về lực lượng phòng thủ của ta thì không có đơn vị nào nguyên vẹn, kể cả Nhẩy Dù và Thủy Quân Lục Chiến. Ngay cả Sư Ðoàn 106 Biệt Ðộng Quân mới thành lập với Ðại Tá Nguyễn Văn Lộc giữ chức Tư Lệnh, Ðại Tá Vũ Phi Hùng làm Tư Lệnh Phó, và Ðại Tá Cao Văn Ủy làm Tham Mưu Trưởng, cũng chỉ là sự kết hợp gấp rút các Liên Ðoàn Biệt Ðộng Quân cùng với vài đơn vị Pháo Binh và Thiết Giáp còn lại thôị Về nội bộ Tiếp Vận, thì Trung Tướng Tổng Cục Trưởng và gần hết các sĩ quan cao cấp trong Tổng Cục Tiếp Vận, đã tự động rời khỏi nhiệm sở rồị Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Tiếp Liệu Lục Quân và Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Ðiện Toán Tiếp Vận, cũng thế. Còn tại các Cục thì tôi nghĩ là các bạn biết rõ hơn tôị Thông báo một tình hình như vậy, tôi muốn quí vị và các bạn tùy nghi vì tôi không có thẩm quyền về bất cứ vấn đề gì vượt quá trách nhiệm và quyền hạn của người Tham Mưu Trưởng Tổng Cục. Tôi có bấy nhiêu lời, và nếu không có điều gì cần hỏi, tôi xin chào quí vị, chào các bạn, vì trong chúng ta không ai biết được những gì sẽ chợt đến với mình trong những ngày tháng sắp tới -
Sở dĩ phải nói lời chào ngay vì tôi thấy Ðại Tá Nguyễn Tử Khanh có vẻ như muốn rời phòng họp tức khắc. Quả thật, hơn tiếng đồng hồ sau đó, Ðại Tá Cao Văn Phước, Cục Phó Cục Quân Vận cho tôi biết là Ðại Tá Khanh đã vội vã xuống Giang Ðoàn Vận Tải và đi rồị
Lúc 3 giờ chiều ngày 29 tháng 4 năm 1975, Trung Tướng Vînh Lộc -đã một thời là Tư Lệnh Quân Ðoàn II, rồi Chỉ Huy Trưởng Trường Cao Ðẳng Quốc Phòng- vào nhận chức Tổng Tham Mưu Trưởng. Cùng lúc, Chuẩn Tướng Nguyễn Hữu Hạnh nhận chức Tham Mưu Trưởng/Bộ Tổng Tham Mưụ Và một vài Ðại Tá nhận chức Trưởng Phòng. Ðại Tá Nguyễn Khắc Tuân, chánh văn phòng Trung Tướng Tổng Tham Mưu Trưởng.
Ðại Tá Tuân gọi tôi lên trình diện Trung Tướng tân Tổng Tham Mưu Trưởng:
- Chào Trung Tướng -
- Chào anh. Những vị Tướng cầm quyền đã chạy hết rồị Bây giờ chúng mình hãy cùng nhau cố gắng nhiệm vụ trọng đại của Quốc Giạ Vào giờ phút lâm nguy này mới thấy được giá trị của mỗi người như thế nào đối với Tổ Quốc -
- Thưa Trung Tướng, giờ này tôi có mặt ở đây và đang trình diện Trung Tướng, trong khi các cấp chỉ huy trên tôi đã rời khỏi nhiệm sở, và các cấp chỉ huy dưới tôi cũng vậy, có nghĩa là tôi vẫn tiếp tục trách nhiệm của tôi, thưa Trung Tướng -
- Nhiệm vụ yểm trợ Tiếp Vận cho các đơn vị phòng thủ Sài Gòn, tôi trông cậy vào anh -
- Vâng. Tôi đã và đang làm tất cả những gì thuộc về trách nhiệm của tôi, và tôi vẫn tiếp tục như vậỵ Và nếu không có vị nào khác thì xin Trung Tướng cử Chuẩn Tướng Nguyễn Văn Chức vào chức vụ Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận, vì tôi được biết Chuẩn Tướng Chức sẳn sàng nhận chức vụ này, thưa Trung Tướng -
- Anh sẽ có vị Tổng Cục Trưởng ngay hôm nay -
- Vâng. Chào Trung Tướng -
Lúc 5 giờ chiều 29 tháng 4 năm 1975, Chuẩn Tướng Nguyễn Văn Chức, trước là Cục Trưởng Cục Công Binh, kế đến là biệt phái sang phủ Quốc Vụ Khanh đặc trách khẩn hoang lập ấp, đến nhận chức Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Tiếp Vận. Một chức vụ mà Chuẩn Tướng Chức đã hơn một lần tự ông đề nghị thẳng với Trung Tướng Khuyên đề nghị lên cấp trên bổ nhậm ông vào đó. Chuẩn Tướng Chức, trong thời gian sinh hoạt trong "Nhóm Ðời Mới" -tôi cũng là một thành viên trong Nhóm- của cụ Trần văn Ân, có lần nói với tôi rằng "lên đến Tướng là phải hoạt động chính trị và ông cũng nói thẳng là ông muốn nắm giữ chức vụ cao hơn là Cục Trưởng nếu vẫn phục vụ trong quân đội, vì ông tự thấy khả năng của ông như vậy, và đó mới là tương lai sự nghiệp của ông. Chuẩn Tướng Chức là người rất hoạt động, khi ông tham gia công tác với đơn vị Công Binh của ông thì ông làm nhiệt tình như bất cứ người lính Công Binh nào, và trong những trường hợp như vậy ông rất thích được phóng viên báo chí tiếp xúc. Chuẩn Tướng Chức là mẫu người rất nhiệt tình trong trách nhiệm, và ông cũng rất muốn được xuất hiện trong sinh hoạt chính trường.
Tôi trình bày tình hình chung và tình hình riêng của ngành Tiếp Vận như đã thông tin cho các vị chỉ huy Tiếp Vận trong buổi họp ngắn ngủi lúc 2 giờ, và tình hình yểm trợ Tiếp Vận cho các đơn vị chiến đấụ Chuẩn Tướng Chức viết tay lệnh bổ nhiệm Ðại Tá Trần Văn Lễ (đang là Chỉ Huy Trưởng Trường Tiếp Vận) trở lại chức vụ Cục Trưởng Cục Quân Tiếp Vụ. Các vị Cục Trưởng đã bỏ nhiệm sở thì ông cử các vị Cục phó giữ chức Quyền Cục Trưởng.
- Bây giờ xin phép anh tôi về nhà dùng cơm rồi trở lại ngaỵ Trong thời gian đó nếu có đơn vị nào xin yểm trợ thì anh bảo họ điện thoại cho tôi và tôi giải quyết -
- Ðược rồi, anh về đị Anh có cần xe mở đường không vì đường phố đông nghẹt người với xe cộ đó? -
- Cám ơn anh. Không cần đâu anh -
Không chỉ là đường phố đông nghẹt người mà là hỗn loạn chưa từng thấy! Áng chừng 6 cây số mà phải gần 2 tiếng đồng hồ tôi mới về đến nhà. Dọc đường, tiếng gọi nhau chạy loạn vang vang cả một quảng dài, đúng là "loạn thì lạc!". Trời tối hẳn, những chiếc trực thăng Hoa Kỳ thả "hỏa châu" chiếu sáng liên tục, để từng đoàn trực thăng phụ trách "di tản" thi hành nhiệm vụ. Nhiều phi tuần khu trục phản lực cũng của Hoa Kỳ, gào thét trên không phận thủ đô để sẳn sàng tấn công các đơn vị Cộng sản nếu như trực thăng vận tải của họ bị bắn hạ, trong khi đạn phòng không của cộng sản tua tủa vọt lên khoảng không gian nhỏ bé vừa tối lại vừa sáng!
Trong những năm chiến tranh dữ dội, nhất là trong trận chiến "mùa hè đỏ lửa năm 1972", ngày cũng như đêm, người dân Sài Gòn rất quen với tiếng động cơ phản lực chiến đấu, từng chiếc, từng đoàn, xé không gian lên đường đánh địch bằng hỏa lực mãnh liệt mà nó được các nhà chế tạo Hoa Kỳ nghiên cứu trang bị, và quen đến mức nếu như vắng âm thanh đó thì họ cho là chuyện không bình thường. Bẳng đi một thời gian khá lâu, đêm nay, âm thanh đó trở lại, nhưng là trở lại để đánh dấu một tình huống bi thảm của dân tộc Việt Nam sau hai thập niên chiến đấu vì Dân Chủ Tự Do!
Cơm xong tôi ra xe, nhưng đến 10 giờ đêm mà vẫn chưa ra đến đường Tô Hiến Thành mặc dù chỉ cách nhà tôi có hơn 100 thước. Chừng như tất cả mọi người đều đổ xô ra khỏi nhà để tìm đường sống vậỵ Tôi xuống xe và chen nhau từng bước giữa khối người là người mới vào được trong khu cư xá do các thanh niên trong cư xá canh gác bảo vệ, vì ngay ngoài cổng trước của cư xá đã có vài nhà bị cướp giật rồị Tôi điện thoại sang Tổng Cục Tiếp Vận:
- Chào anh Chức, Hoa đây anh. Bây giờ tôi không có cách nào ra ngoài cư xá được vì hỗn loạn đến mức không sao tưởng tượng nỗi . Anh cho phép tôi ở nhà, tất cả điện thoại về nhu cầu Tiếp Vận anh chuyển sang cho tôi và tôi giải quyết ngaỵ Công việc của Tổng Cục mình bây giờ thu gọn lắm rồi anh. Hàng tiếp liệu cho các đơn vị chỉ gồm nhiên liệu và đạn dược, tôi cho lên xe sẳn sàng tại các kho để cung cấp thật nhanh theo yêu cầụ Anh an tâm -
- Ðược rồị Có gì tôi gọi anh -
Vài trái đạn đại bác của quân cộng sản đã nổ bên ngoài khuôn viên cư xá nhưng chưa gây thiệt hại quan trọng nàọ Phi trường Tân Sơn Nhất chắc là bị pháo kích nhiều, vì tôi nghe tiếng đại bác nổ liên hồi ở hướng đó. Trong cư xá có 1 đại đội Nhẩy Dù từ trên căn cứ Hoàng Hoa Thám (đầu phi trường Tân Sơn Nhất phía Hóc Môn) rút về đây, và cư dân an lòng đôi chút vì có lực lượng phòng thủ.
Gần nửa đêm, Ðại Tá Trương Ðình Liệu, Chỉ Huy Trưởng Tổng Kho Long Bình, điện thoại tôi: - Trình với anh là tôi đã cho triệt thoái toàn bộ về đây rồị Chờ lệnh Tổng Cục hoài không thấy, đến khi các đơn vị trong căn cứ Long Bình rút lui, tôi liền cho anh em theo họ -
- Anh hành động đúng thôị Chuẩn Tướng Chức nhận chức Tổng Cục Trưởng lúc chiều, ông ấy không ra lệnh thì tôi làm gì được. Về yểm trợ thì tôi lo được, nhưng ra lệnh rút lui thì tôi đâu có thẩm quyền. Anh hiểu tôi rồi hén -
Khoảng 2 giờ 30 sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975, điện thoại (nhà tôi) reo:
- Ðại Tá Hoa tôi nghe -
- Trung Tướng Lộc đây anh. Lúc nảy, Lữ Ðoàn 3 Kỵ Binh có xin tiếp tế xăng và đạn, không biết là họ liên lạc với anh chưả -
- Chuẩn Tướng (Lê Trung Tường) Tham Mưu Trưởng Quân Ðoàn III có gọi tôi, và tôi đã cung cấp rồi, thưa Trung Tướng -
- Cố gắng nghe anh Hoa -
- Vâng. Tôi đã trình bày với Trung Tướng chiều qua rồi, tôi vẫn thi hành nhiệm vụ của tôi cho đến khi nào tôi không thể tiếp tục được nữa, thưa Trung Tướng -
Khoảng 3 giờ sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975, Thiếu Tá Ông Kim Miêng, chánh văn phòng Tổng Cục Phó, và từ chiều qua là chánh văn phòng Tổng Cục Trưởng, từ văn phòng Tổng Cục Tiếp Vận điện thoại tôi:
- Thưa Ðại Tá, Chuẩn Tướng Chức đã lên xe đi rồi -
- Chuẩn Tướng đi một mình hay đi với ai vậy anh? -
- Dạ đi một mình. Chuẩn Tướng chỉ đi tay không chớ không xách cái cặp theo, và cũng không cho xe hộ tống (xe có còi hụ mà chiều qua ông mang đến) theo nữa -
- Thôi được. Sáng sáng một chút, tôi tìm cách đến Tổng Cục hẳn hay -
Tiếp đó điện thoại lại reo:
- Ðại Tá Hoa tôi nghe -
- Ðài đây anh (Ðại Tá Nguyễn Hồng Ðài). Lúc 10 giờ sáng nay (tức 30/4/1975) "Ông Già" sẽ công bố giải pháp chính trị, anh theo dõi trên đài phát thanh Sài Gòn nghe - - Nhưng mà nội dung giải pháp là gì? -
- Trung lập, như tôi nói với anh đó -