PDA

View Full Version : Đà Lạt Mỵ Nương Sầu



Longhai
03-09-2014, 09:54 PM
Đà Lạt Mỵ Nương Sầu


Lê Thị Huệ


Tôi lẻn về Quê hương thăm Ðà Lạt vào một chiều thứ Ba sương pha nắng vàng hiu hắt gió một chiều Hè tháng Sáu. Tôi có một tuần lễ riêng mình ở Ðà Lạt. Thành phố thổi vù vù u mọi những năm con gái tươi tốt vạm vỡ đời tôi.

Ở Ðà Lạt tôi ở Khách sạn. Ở Ðà Lạt có những cục đá to thách thức tôi. Khều chân tôi khập khiểng. Những cục đá to chình ình ở ngay Trung tâm Hòa Bình môi xinh má hồng của Ðà Lạt. Những cục đá bắn muôn nghìn hạt bụi dính đỏ quạnh váy ví tôi. Những cục đá to tổ chảng thô bỉ chắn lối tôi đi dạo bộ mua áo len tím than thẫm một đêm u trầm. Ở Ðà Lạt có những hố đất như những hố thương ngay trong trái tim chợ Ðà Lạt. Trời làm một trận mưa nước ối vỡ bắn đục ngầu áo quần điệu đóm của tôi.

Hỡi ơi Ðà Lạt sau bao năm xa cách.
Sao xấu đui như cục đất chui.
Hai mươi năm sao Ðà Lạt vẫn đen thui.
Sao Ðà Lạt vẫn lủi nhủi như một gã lủi thủi.

Tôi muốn hỏi cuộc đi một câu hỏi lớn ! Lịch sử u mê nào chịu trách nhiệm biến Ðà Lạt thành ổ gà ổ voi lộm cộm đau chân sau hai mươi năm hoà bình. Ở Ðà Lạt tôi là người khách lạ đêm đêm gối đầu lên giường Khách sạn chạnh lòng sầu nhớ một giàn su su xanh xanh và bữa cơm chiều tịnh tâm của mẹ.

Tôi thích nối với Quê hương qua ngôn ngữ và khí hậu. Khí hậu Ðà Lạt vật ngã những địch thủ khác. Tôi bỏ những dự tính đi Cần Thơ, Tây Ninh, hay Phan Rang để ở lại với Ðà Lạt. Khí hậu cần thiết và lôi cuốn lớn lao mà đôi khi người ta không ngờ đến.

Ở Ðà Lạt tôi tương tư tức khắc những trận mưa rào ngôn ngữ. Ở Mỹ tôi nhớ thương ngũ âm ngân nga trong ngõ ngách tâm hồn nên thừơng ngồi một mình viết như là một cách khai quật thế sống. Tiếng Việt thắm thiết tĩnh từ nên dù ở Mỹ lâu bằng và ngó bộ muốn lâu hơn sống Việt Nam, mà tôi vẫn thích trầm mình trong những tĩnh từ tiếng mẹ đẻ. Ngôn ngữ mẹ đẻ và kỷ niệm ấu thời quan trọng ghê. Quan trọng hơn số dài của thời gian người lớn sống.

Ở Ðà Lạt đứng giữa chợ tôi nghe tiếng Việt ngọt xớt rớt vào hồn. Ở Ðà Lạt tôi khoái nghe hai cô bé bán chè nóng ở ngõ Ngọc Hiệp kể chuyện bán chè Ðà Lạt chiều khách hơn bán chè Vũng Tàu. Thổ âm Ðà Lạt nhựa - nhựa lơ lớ chút Huế chút Quảng chút Nha Trang chút Nam Kỳ. Ðà Lạt hiền lương của Việt Nam hiếu chiến. Những Thành phố lôi cuốn tôi nhất vẫn là những Thành phố dân tình dễ thương giữa nhau và dễ mến với du khách. Càng sống lâu ở Ðà Lạt, con người càng hiền lương. Đó là một bí mật của Ðà Lạt.

Ở Ðà Lạt tôi muốn làm thơ theo những cơn mưa bay ngang Thành phố lúc ba lúc năm giờ chiều. Bầu trời là những đám bông gòn to xam xám. Mưa phùn bay lưa thưa. Tôi ngồi nhìn ra cửa sổ trông xuống lũng rau xanh mướt tóc mây Ðà Lạt. Ngôi nhà bên hiên cửa sổ có những giỏ lan tím treo lủng lẳng. Có người đàn ông ngồi hút một điếu thuốc thả Mini mây bay qua ly Cà phê quán vắng. Chợt nhìn lên tôi và ngó sửng một cách rất nhẹ nhàng đằm thắm con trai Ðà Lạt. Làm tôi rùng mình.

Tôi nhìn ra cửa sổ. Mưa lại bay lất phất. Lạnh chun mũi. Vườn xanh trong mắt. Ngồi nghe chút hạnh phúc thiên địa thấm qua da mềm vào lay lệch hầm hồn. Chỉ ở Ðà Lạt mưa bay trong buổi chiều và một ánh mắt đàn ông nhìn mới làm tôi muốn làm thơ.

Ở Đà Lạt lúc bảy giờ tối, tôi đứng trên dốc đồi xinh xinh nhà thờ Tin lành đường Hàm Nghi ngó xuống Thị phố dưới chân. Những chiếc áo lạnh dúi nhau xuống phố, vang rân những tiếng nói và tiếng cười rộn rã của nhân gian phía dưới lẫn trong tiếng gió trời vi vu huyền diệu của thiên gian phía trên cao. Đà Lạt bỗng thòi ra câu hát thanh xuân : “Theo em xuống phố trưa nay đang còn ngất ngất cơn say…” Tôi đứng đây và chợt nhớ đã có lần tôi lộng ngôn trong một lá thư gửi người cha đẻ ra âm nhạc Đà Lạt, Lê Uyên Phương, rằng Đà Lạt hãy mau mau tạc cho anh một bức tượng và cắm vào trái tim thơ mộng nhất của Thành phố là vị trí mà tôi đang đứng đây.

Ở một khoảng xa sân khấu nhỏ.
Họ chết xanh cùng tiếng hát.
Trên thịt da tình yêu.
Trời tháng Bảy mưa ngâu.
Ướt se môi tình nhân.
Gió quạt dưới chân anh.
Hương đất luồn lũng đồi.
Tỏa ngát thịt da nhầu.
Đi với em chiều nay.
Xuống phố hát sầu câu.
Đà Lạt ngợp trời họ.
Đà Lạt dưới chân họ.
Những vì sao chìm trong hơi thở chợ.
Mùi phố nhoà hết mặt trời đêm.
Cuộc tình rồi phụt tắt ở Quốc lộ.
Ngả ba ngả bảy họ chia tay.
Khi thanh xuân tàn phai.
Họ níu mắt nhau ca hát.
Rống lên như loài thú.
Muốn yêu mình.
Giữ nhau làm của nô lệ.
Muốn kiếp với một cuộc tình già.

Ở Ðà Lạt tôi đi phất phơ giữa đường để cho bất ngờ gặp Thi sĩ. Thi sĩ đẩy tôi vào quán Thủy Tạ. Quán nước bên Hồ Xuân Hương. Ai biết đặt thơ và biết yêu Ðà Lạt thì phải có một lần ghé quán Thủy Tạ bên Hồ Xuân Hương. Dù đó là khố rách áo kiếm tiền cho Ðà Lạt, hay đó là chốn yêu kiều của người Ðà Lạt lui tới khi Ðà Lạt là khách hào hoa phong nhã áo đẹp nhà lành.

Bên ngoài nhà Thủy Tạ sóng nước Hồ Xuân Hương chênh vênh. Bên trong quán Thủy Tạ thi sĩ ngồi ngó tôi trân trân và nói, thôi từ rày về sau em đừng có yêu ai nữa. Thôi từ rày về sau em hãy yêu một mình tôi thôi. Thi sĩ níu áo đòi nợ.

Người đàn ông này đã từng ướp tôi đẫm những bài thơ tình. Em gái tôi mê thơ Thi sĩ. Bạn gái tôi thuộc lòng những bài thơ tình của Thi sĩ. Tôi đã bỏ Thi sĩ để đi theo Họa sĩ. Chỉ có thi sĩ mới nói những câu như anh đọc bài thơ em viết anh muốn chết. Một Thi sĩ có ý tưởng chết đi vì những câu thơ, thi sĩ ấy đáng hưởng một bất ngờ. Tôi hứa. Một lời hứa dịu dàng nhất dành riêng cho Thi sĩ bên bờ Hồ Xuân Hương Ðà Lạt.

Ở Ðà Lạt tôi có một tình yêu sống và một tình yêu chết. Tôi bỏ họa sĩ rời Việt Nam khi anh còn là một gã con trai tập tành làm Họa sĩ. Nghèo mạt. Không nhà cửa. Không bình yên. Không gì cả ngoài một thân hình trai trẻ gồ ghề như một bức tượng và một tình yêu đớn đau tha thiết với tôi. Tôi trở về Ðà Lạt và Minh đã chọn lựa cái chết. Ôi Minh. Người Họa sĩ trẻ đã không thể sống nổi với những thô bỉ của trần gian.

Người đàn bà đã ngoài bốn mươi. Qui cố hương. Tôi mang theo mình đôi hia sang trọng và quý giá tuyển chọn nhất. Đôi giày đính những hàng chỉ nhung mượt ấy bị đày đọa quét thân mòn đau trên những hố đường. Nhuộm bụi đỏ quạch. Vùi dập cùng cỏ dại vương chân. Perry Ellis Portfolio xước đế há mỏ. Sak Fifth Avenue đạp phải cẩu - phân ở ngang ngõ Ngọc Hiệp. Một đêm tối trời, đứng bên Hồ Xuân Hương dơ bẩn và đục ngầu tôi đã liệng đôi giày xuống lòng nước cùng một tiếng kêu thương rất lớn.

Ở Ðà Lạt tôi không biết ngôi mộ của Họa sĩ ở đâu để đến ngắt một bông hoa bươm bướm cắm lên đấy như một lần đã hứa. Những lời hứa của một phụ nữ nhẹ lòng, nhưng tại sao vẫn có những người đàn ông cứ muốn nghe lời tôi nói.

Ở Ðà Lạt tôi ngồi trong cà phê Tùng nâng niu tập thơ của Nguyễn Bắc Sơn. Người đàn ông đã đặt những nụ hôn thơm nhất lên cánh tay trần của những đàn bà con gái đời thường Nam Phương. Ôi Thi sĩ và những Nam Phương hiền hậu nghèo và đẹp.

Người Hoa Khôi Áo Rách, thơ Nguyễn Bắc Sơn.

Anh có nghe chuyện đời em lận đận.
Những chuyến đi buôn và những chuyến xe đò.
Tiếng nói sau lưng lời chua chát nhỏ to.
Giòng lệ em khô nhưng vẫn là giòng lệ mặn.

Tại sao ở Việt Nam đã để Hoa khôi mặc áo rách quá lâu. Tại sao những người đàn ông Việt Nam đi làm lịch sử đã thất bại trong nhiệm vụ kiếm áo lành cho Hoa khôi mặc. Tại sao xứ sở này cứ nằm trong tay những tên đàn ông thổ phỉ. Tại sao những người đàn ông lương thiện như Thi sĩ không thắng trận để những Hoa khôi được mặc áo đẹp, dành thời giờ trang điểm cuộc đời thay vì cứ mất thời giờ đi buôn khoai lang, đi lau chùi khách sạn.

Tiếc câu thơ anh không thể làm cho đi em ấm cúng.
Tiếc loài người bày ra xích xiềng huyễn mộng.
Đến nỗi quên mình là hạt giống vô biên.

Chúng tôi cần những thi sĩ này. Hãy mang họ trở về Thành phố. Chúng tôi cần vòng mắt môi ấm nồng của những người đàn ông này.

Đứng trên núi thấy hàng đèn Thị trấn
Là thấy mình lạnh buốt mấy nghìn năm.
Vì đêm nay trời đất lạnh căm căm.
Nên chợt nhớ chút lửa hồng bếp cũ.
Đã nhìn mình rất ấm một ngày xưa.

Hãy để cho Hoa khôi sống cạnh Thi sĩ. Hãy để hoa khôi nấu cá bống kho tộ cho Thi sĩ đi câu cá.

Ta ngồi câu cá bên bờ sông.
Để cho tâm trí được phiêu bồng.
Cá chẳng đớp mồi càng thấy thích.
Miễn là câu được đám mây bông.

Ôi ước chi xứ sở ấy biết trải chiếu hoa về một chân dung đàn ông lương thiện cạnh hoa khôi hiền lương. Là tấm ảnh màu đáng lồng khuông tôn thờ hơn là những lãnh tụ. Là chỉ tiêu đáng đạt hơn bất cứ chỉ tiêu lịch sử nào khác. Tại sao một tâm hồn hào hoa yêu người như thế không ra chỉ huy Văn minh Văn hóa nhân loại mà lại đi biến thành người điên. Nguyễn Bắc Sơn, tôi nghe nói anh đang bị điên như muốn chết. Việt Nam hiện đại và danh sách Thi sĩ điên. Bùi Giáng, Thi sĩ điên. Nguyễn Tất Nhiên, Thi sĩ điên, Nguyễn đức Sơn, Thi sĩ điên.

Xứ sở nào để cho nhiều Thi sĩ điên là xứ sở đó tệ quá đi thôi.

Hãy lay động hỡi xứ sở u mê.
Hãy thức tỉnh hỡi những xứ sở nô lệ.
Hãy choàng tỉnh dậy hỡi những Quốc gia mỏi mệt.

Tôi rời khỏi cà phê Tùng. Bước đi một mình trong đêm tối. Lại mò mẫm và chân vấp những cục đá to chình ình nằm bổ nghiêng bổ ngửa trên những đại lộ gió Bấc Ðà Lạt. Tôi nhân danh là một nàng thơ. Tôi nhân danh là một phụ nữ trong thơ, phản đối xứ sở đã tra tấn những Thi sĩ và biến những Hoa khôi thành những nàng Mỵ áo rách.

Tôi muốn Thi sĩ được sống cạnh Hoa khôi của anh trên một ngọn đồi thơ mộng ở Cao nguyên Việt Nam.



Lê Thị Huệ, 1995