Thông báo

Collapse
No announcement yet.

Góc Truyện Tình HOÀI HƯƠNG...

Collapse
X

Góc Truyện Tình HOÀI HƯƠNG...

Collapse
 
  • Filter
  • Giờ
  • Show
Clear All
new posts

  • Photo by Hoài Hương (cell phone)

    Lữ Khách
    Nhạc: Phạm Thiên Tứ
    Lời: Phạm Kim Khôi


    Vua Quang Trung NGUYỄN HUỆ (1753 – 1792)
    Nhà chính trị lỗi lạc & quân sự tài ba kiệt xuất.
    *
    Tình Hoài Hương


    Phân tranh giữa Nam Triều & Bắc Triều
    (theo thiên-niên-kỷ)

    Phần 1* Quân Trịnh tiến vô Đàng Trong.
    Phần 2* Tây Sơn đi đánh thành Gia Định.
    Phần 3* Trận đánh oanh liệt ở Rạch Gầm & Xoài Mút.
    Phần 4* Kế-hoạch điều phối & tấn công của quân Tây Sơn
    Phần 5* Trận Đống Đa, Hà Hồi, Ngọc Hồi
    Phần 6* Tây Sơn & đoàn quân viễn chinh: Pháp + Miên + Xiêm La.
    Phần 7* Sự rùng rợn dã man khi "người thắng cuộc" trả thù.
    ***

    Phần 4* Kế-hoạch điều phối & tấn công của quân Tây Sơn

    Triều đại xưa một thời ôi hưng phế
    Tỉnh giấc nồng dụi mắt nhớ thương nhau
    Thềm lục địa bên trời em khan cổ
    Gởi lời ru ta con sóng bạc đầu
    Có những lúc muốn vá trời lấp biển
    Vác kiếm qua sông dựng lại ngọn cờ
    Ngày tháng qua rồi, cả một đời ta
    Nợ áo cơm vướng vai từng thân phận
    Một đời người qua vội, có gì đâu?
    Dẫu ngàn năm không vơi được nỗi sầu… (1)
    *
    Sông La ở gần cửa biển tên La Hà, thuộc Quảng Bình, rộng 170 trượng, gồm có ba nguồn hợp lưu tạo thành: Nguồn 1: có 70 dặm bắt đầu từ Tây Nam Hà Tĩnh chảy tới sông Lổ Cảng mà nhập thành. Chi nhánh phía Bắc 13 dặm nước chảy đến An Lệ. (Từ làng Văn Phú, phía Nam Cao Lao, và phía Tây sông Cổ Bồng: Tất cả những chi nhánh sông ấy chảy về hướng Đông Nam, tạo thành sông Gianh). Nguồn 2: nước từ Kim Linh chảy vô La Hà. Nguồn 3: từ sông An Niệu. Tất cả ba nguồn sông trên đã hợp lại mà tạo thành Sông La, tuy sông không rộng lắm, nhưng mùa nước lũ thì lòng sông rất sâu, dòng sông nước chảy xiết.

    - “Lũy Thầy” là do ông Đào Duy Từ đắp từ năm 1630, thuộc thời Chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên, để chống cự với quân Trịnh Tráng. Lũy Thầy ở vùng đất hiểm trở được làm rất chắc chắn, kiên cố. Lũy Thầy bắt đầu đắp, xây từ làng Trường Dục (Huyện Phong Lộc, Tỉnh Quảng Bình) chạy dài dọc theo sông Nhật Lệ và hữu ngạn sông Rào Đá, qua các làng: Động Hải. Quảng Xá. Trường Dục. Xuân Dục. Cổ Hiền, cuối cùng lũy thành rẽ về đông cuả hướng Bình Thôn. Năm 1672 quân Trịnh đại chiến với quân Nguyễn bảy lần. Nhưng nhờ có lũy Thầy nầy, nên quân Trịnh muốn tiến quân vô Phú Xuân hoài, vẫn thất bại không thể nào lọt vô thành, do đó bên phía Nguyễn đã gìn giữ trọn vẹn lãnh thổ. Đó là vua Quang Trung NGUYỄN HUỆ nhà chính trị lỗi lạc & quân sự tài ba kiệt xuất.

    *Kỷ thuật điều-phối-quân của vua Quang Trung

    Quân Tây Sơn với danh nghĩa "phù Lê diệt Trịnh", làm một chuyến ra Bắc chỉ trong chớp mắt. Khi biết tin Nguyễn Nhạc ra Bắc, Nguyễn Hữu Chỉnh khuyên vua Chiêu Thống sắp sẵn ngọc tỷ để ra hàng, Chỉnh lại giục quan văn trong triều thảo gấp tờ biểu xin hàng. Triều thần bàn bạc mấy ngày chẳng xong, mọi người ngơ ngẩn nhìn nhau không ai dám hạ bút trước. Khi vua Thái Đức ra đến nơi, vua Lê thân hành đi đón Thái Đức ở cửa Nam, vua Lê đứng sẵn bên trong cửa ô, vua sai hoàng thân là Thanh Nguyên Hầu quỳ ở bên trái ngoài đường, để chào Thái Đức mà Mguyên Hầu nói thay mình. Vua Thái Đức cứ thế đi qua cửa ô không đáp lễ, vua giục ngựa đi thẳng, Thái Đức cho một người quay lại nói rằng:
    - Quả nhân thấy nhà vua lễ độ quá, sợ rằng nếu xa giá ở lại chậm trễ. Hoặc giả quả nhân làm phiền quý thể phải quỳ lạy mệt nhọc. Thì quả nhân mang tiếng suốt đời là thất lễ. Bởi thế, quả nhân vội vã đi ngay. Xin ngự giá hãy cứ về cung nghỉ ngơi, ngày khác thong thả ta sẽ cùng gặp nhau.

    Vua Lê nghe vậy, biết là vua Tây Sơn còn ưu đãi mình, mới không bàn đến việc đầu hàng nữa.
    Ngày hôm sau, mùng sáu tháng Tám âm lịch, vua Thái Đức sai bày ở phủ đường của Nguyễn Huệ ba chỗ ngồi. Chính giữa phủ kê sập của vua Thái Đức, bên trái là ghế của vua Chiêu Thống, bên phải là ghế của Nguyễn Huệ. Như thế, đủ chứng tỏ vua Lê cũng biết điều, nhún nhường, rất có nhân cách cầu hoà cuả một người giữ tiết độ khoan hoà và khoan đãi có khả trung tín trực. Dẫu sao thì do vua dấu nỗi buồn riêng khi quá yếu thế, bất lợi mọi mặt và để bảo vệ ngai vàng cuả mình, nên vua Lê Chiêu Thống phải đi cầu viện quân Thanh, (mà có người cho hành động đó là “cõng rắn cắn gà nhà”):
    Dấu mưa sa tôi vuốt mặt âm thầm
    Cơn mưa dầm xanh thêm đám mạ
    Luống cày vở đất mềm, tôi đau xót
    Con trâu già đứng gậm nổi buồn riêng (1)

    Vua Càn Long (nhà Thanh) liền lợi dụng cơ hội ấy, muốn lạm dụng “kẻ đàn anh” có uy thế quyền hành, nhân tiện ấy đi xâm lược nước ta, Càn Long đã cử Tôn Sĩ Nghị đem 20 vạn quân Thanh tới nước Nam, ngoài miệng leo lẻo thơn thớt mượn cớ giúp nhà Lê, nhưng thực tâm tà ý là chúng muốn xâm lăng chiếm đoạt và cai trị dân nước ta:

    Ngày 21-12-1788, đô đốc Nguyễn Văn Tuyết ngày đêm phi ngựa vô tại Phú Xuân, báo tin lâm nguy cấp bách về việc “rước voi về dày mã tổ”. Được tin ấy, mượn cớ phò Lê, Nguyễn Huệ làm lễ chính thức đăng quang tại núi Bân lên ngôi hoàng đế, ông đặt niên hiệu là Quang Trung. Vua lập tức hạ lệnh xuất quân, tự thống lãnh mười vạn quân thủy, bộ, ngày đêm xuất quân tiến ra Bắc, để đánh Bắc Hà.

    Ngày 15-l-1789, trên đường hành quân từ Phú Xuân ra Tam Điệp, Nguyễn Huệ tăng cường tuyển dụng quân số, mọi sự phát triển rất mau, thành một binh chủng hùng hậu, họ tiến công đột phá cao độ. Quân Tây Sơn có tác dụng ưu việt hơn quân địch (Thanh), vì tình cảm và tư tưởng quân dân Việt đều có truyền thống thiết tha yêu nước mãnh liệt, khi đất nước lâm nguy thì tình cảm ấy đã tác động sâu sắc đến tinh thần dân tộc, họ có ý thức về bổn phận, trách nhiệm & quật khởi, quân dân quạt bùng ngọn lửa đấu tranh bất khuất dâng tràn, ưu thế vượt trội là họ cùng chung một lòng đoàn kết, quật cường chiến đấu trong gian nan khổ cực trăm bề nằm sương gối đất, đói khát nhọc nhằn, họ vẫn dũng cảm cương quyết xua tan quân cướp bạo tàn, phát huy khí thế tiến công mãnh liệt như vũ bão.

    Đại quân Bộ-binh Tây Sơn tập hợp tại phòng tuyến Tam Điệp, vùng Huyện Hà Trung, Tỉnh Thanh Hóa. Thủy-binh tập hợp tại Biện Sơn. Gò Bia, đồi ông Đùng, Pháo-binh Tây Sơn tập bắn. Tại Thung Voi –nhốt voi chiến. Đồng Cắm quân tại làng Gạo chứa lương thực tại đồng Cán Cờ, đồng Con Chuối: là nơi tập trận, tập chém chuối, v.v...

    Trong buổi nói chuyện bàn về mưu kế đánh giặc giữa vua Quang Trung với Nguyễn Thiếp, (một danh sĩ có tiếng của đất Nghệ An), ông Nguyễn Thiếp nói với vua Quang Trung:
    - “Bây giờ trong nước trống không, lòng người tan rã. Quân Thanh ở xa tới đây, không biết tình hình quân ta yếu hay mạnh, chúng sẽ không thể hiểu rõ nên đánh ta, hoặc nên giữ yên giống hiện tại ra sao. Tôi nghĩ chúa công đi ra chuyến này, không quá mười ngày thì giặc Thanh bị dẹp tan”.
    Khi tiến quân ra đến Nghệ An, Thanh Hóa, vua Quang Trung sai người đưa thư đến Tôn Sĩ Nghị xin đầu hàng, lời lẽ vua viết trong thư nhún nhường, nhã nhặn, khiêm tốn. Khiến Tôn Sĩ Nghị cứ tưởng Nguyễn Huệ yếu kém, nhút nhác, hèn & dở tệ như vậy. Tôn Sĩ Nghị càng tỏ ra ngạo mạn, vênh váo khinh khi vua Quang Trung ra mặt, hắn ra lệnh cho vua Quang Trung:
    - Hãy rút quân về Thuận Hóa, chờ ta phân xử.

    Biết rõ ý đồ cuả Tôn Sĩ Nghị, vua Quang Trung quyết định mở chiến lược tập kích chớp nhoáng, bất ngờ trước ngày 6 tháng Giêng, Tết Kỷ Dậu. Khi vua Quang Trung làm lễ “thệ sư” tại Thọ Hạc (Thanh Hóa), vua đã dõng dạc nói những lời tuyên bố đanh thép trước ba quân, vua Quang Trung biểu lộ ý chí quyết tâm tiêu diệt địch, mong đất nước mau chóng được tự do, độc lập, tự chủ, tự cường:
    - Trẫm đứng trước ba quân động viên tinh thần thượng võ của mọi người, ta nâng cao ý chí quyết chiến quyết thắng, gieo cho toàn quân binh có ý thức nhận được trọng trách, bổn phận của người công dân khi đất nước lâm nguy, thất phu hữu trách. Trẫm hai lần gây dựng họ Lê, thế mà tự quân họ Lê không biết giữ xã tắc, bỏ nước đi bôn vong; sĩ dân Bắc Hà không hướng về họ Lê, lại trông mong vào Trẫm.

    Tại trấn doanh Nghệ An (thành phố Vinh), vua Quang Trung tổ chức một cuộc duyệt binh lớn, vua đọc bài hịch kêu gọi quân sĩ đã khẳng định sự tồn tại bền vững của đất nước:
    - Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao nấy, đã phân biệt rõ ràng, thì phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị cho thuận lòng người, dấy nghĩa quân, chỉ đánh một trận là thắng, mà đuổi chúng về phương Bắc. Nay người Thanh lại quá mưu đồ độc ý chiếm lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết noi gương mấy đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng…”
    Hoặc:
    - Bớ chư quân! Phàm ai bằng lòng chiến đấu, hãy vì ta giết sạch quân giặc Thanh. Nếu ai không muốn, hãy xem ta giết vài vạn người trong một trận, đó không phải là chuyện hiếm lắm đâu.

    Đại quân Tây Sơn đi theo hai đường: thủy, bộ, tiến ra Bắc. Vua Quang Trung có sáng kiến khá thông minh, tuyệt chiêu & độc đáo: Toán quân đi bộ thì ba người một nhóm đi theo thế liên hoàn, cho hai người khiêng võng, để một người nằm nghỉ ngơi trên võng đung đưa dưỡng sức cho khoẻ, họ thay phiên nhau mà xoay vần. Cứ như vậy bộ binh đông đảo từ Quy Nhơn rầm rộ ra Bắc chớp nhoáng chỉ mất ít ngày.
    Tiếng nhạc ngựa lần chen tiếng trống,
    Giáp mặt rồi phút bỗng chia tay.
    Hà Lương chia rẽ đường này,
    Bên đường, trông bóng cờ bay ngùi ngùi.
    … Hơi gió lạnh, người rầu mặt dạn,
    Dòng nước sâu, ngựa nản chân bon.
    Ôm yên gối trống đã chồn,
    Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh. (2)

    Vua Quang Trung chuẩn bị cả những phương tiện chống lại hoả lực của địch, đó là những tấm mộc từ tấm ván gỗ phản, cửa nhà, cửa đình, cửa chùa… ghép chặt lại, phía ngoài quấn rơm ướt dày. Những tấm ván gỗ đó do dân địa phương tự nguyện đóng góp giúp quân Tây Sơn đánh thắng giặc ngoại xâm. Vua Quang Trung có sáng kiến ở các trận đánh công hãm đồn giặc dùng hỏa công tượng quân: lấy rơm bọc đuôi voi rồi đốt, khiến cho voi nóng rát sợ hãi, chúng liền quơ vòi quay mòng mòng đập đuôi vô chân mà chạy đâm sầm tới thành lũy đồn giặc. Trong khi đó cứ mười người bộ binh khiêng một tấm ván dày làm mộc, toán quân đi phiá sau tấm ván ào ạt xung phong chạy tiến lên.

    Thủy-binh Tây Sơn giữ vai trò quan trọng khi vận chuyển tốc độ mau, hành quân nhanh, được trang bị nhiều hỏa hồ (súng phun lửa) đại bác các cỡ đặt trên chiến thuyền. Thủy-binh được trang bị nhiều loại thuyền chiến và thuyền vận tải lớn chở 100 voi chiến, các thuyền mang được 60 khẩu đại bác (loại 24 livres), chở 700 người*. Theo thư Barizy gởi Letondal trong Archives des Missions étrangères de Pari, Cochinchine, một sĩ quan người Pháp Jean Baptiste Chaigneau, khi chạm trán với Thủy-quân Tây Sơn, ông đã thán phục và thừa nhận:
    - “Trước khi tận mặt thấy Thuỷ-quân của địch (tức quân Tây Sơn), tôi có ý khinh thường, nhưng bây giờ xin thú thực là tôi đã lầm, địch có những tàu mang đến 50, 60 khẩu đại bác…”

    Trên đất liền thì họ đặt đại bác lên lưng voi chiến, như một thứ “pháo tượng hành binh”.
    Cuối tháng Chạp năm Mậu Thân, vua Quang Trung mở tiệc khao cho quân binh ăn Tết Nguyên Đán trước thời gian. Trong bữa tiệc khao quân trước giờ xuất trận, Quang Trung khẳng định lại một lần nữa quyết tâm đánh tan quân giặc, chiếm thành Thăng Long, để ngày mồng 5 tháng Giêng một lần nữa sẽ mở tiệc ăn mừng chiến thắng vẻ vang giữa kinh thành tráng lệ:
    - Người Thanh nghe quân ta ra Bắc, tất nhiên hắn sẽ tập trung hết quân tinh nhuệ xuống phía Nam mà giữ Thượng Phúc, Phú Xuyên. Vậy thì ta sẽ xuất kỳ bất ý chia quân chẹn ở Thái Nguyên, Lạng Sơn… Lần này ta thân hành cầm quân tiến đánh quân Thanh, thì ta đã tính sẵn, chẳng quá mười ngày là đuổi được người Thanh.

    Trong buổi lễ bừng bừng khí thế chống xâm lăng đó, vị thống soái trẻ trung lừng danh gang thép ấy mới 36 tuổi đã tuyên bố trước ba quân về ý chí sắt đá, quyết tâm phải san bằng mọi khó khăn, gian khổ, không tiếc hy sinh, để quét sạch giặc ngoại xâm ra khỏi đất nước. Một lần nữa Quang Trung kêu gọi quân sĩ:
    - Nhà Thanh, từ khi vua Càn Long lên ngôi đến nay, luôn luôn mưu toan khuếch trương bờ cõi, đã chiếm phía Tây, lại toan lấn áp phía Nam. Sự mất còn của nước ta là do quyết định ở trận nầy. Nay chúng ta hãy làm lễ ăn Tết Nguyên đán trước, đợi đến sang xuân ngày mổng 7 vào thành Thăng Long sẽ mở tiệc lớn. Các ngươi hãy ghi nhớ lấy lời ta nói xem có đúng thế không?”
    ***
    * Quân Thanh có 29 vạn quân Thanh, trong số đó có hai vạn quân “cần vương” của “bù nhìn” Lê Chiêu Thống bao gồm nghĩa binh “quân lính mới” tuyển mộ các đạo và “cựu binh” (quân lính vua Lê, chúa Trịnh (trước gọi là “ưu binh”, hay “quân tam phủ”, hay “quân Thanh Nghệ” bị tan rã, nay tập hợp lại).
    Khi Tôn Sĩ Nghị được Trần Nguyên Nhiếp cho tin vua Quang Trung đang ráo riết tuyển quân rầm rộ ở Nghệ An, Thanh Hóa, để chuẩn bị tiến công ra Bắc, thì Sĩ Nghị mới bật ngửa ra, giật mình rối rắm bao âu lo hãi hùng, Y quýnh quáng truyền lệnh:
    - Đề phòng địch gấp, cho quân đi đóng giữ các nơi hiểm yếu khắp bốn ngả đường.

    Ngày 23 tháng chạp âm lịch (18-l-1789) khi biết tin quân Tây Sơn trên đường tiến ra Bắc, Tôn Sĩ Nghị bồn chồn hạ lệnh cho đại quân sáng chiều tập dượt để chuẩn bị tác chiến, và tăng thêm quân đóng giữ các đồn lũy, tăng thêm quân sĩ chia nhau đi tiếp ứng các đồn, phòng giữ trên bốn ngả đường. Từ cửa ô Thăng Long đến Hà Hồi, quân Thanh phòng bị rất cẩn thận, sửa sang doanh trại đóng thêm đồn, lũy, trang bị súng đại bác, ngoài đồn đặt ngầm địa lôi”.

    Phía Nam Thăng Long, Tôn Sĩ Nghị sai thành lập nhiều đồn lũy phòng thủ dài gần 90 ki-lô-mét từ Gián Khẩu (Ninh Bình) Nguyệt Quyết, Nhật Tảo, Hà Hồi đến Thăng Long. Nhứt là Hà Hồi giữ một vị trí quan trọng, có binh lực lớn, chốt nầy có công sự kiên cố, là cứ điểm then chốt khi quyết định mọi việc.
    - Đạo quân chủ lực Sầm Nghi Đống giữ vị trí quan trọng ở Đống Đa, vì những cự ly nhứt định trên đường thiên lý càng gần Thăng Long, thì có chiều sâu càng dày, vã lại ưu điểm ở Đống Đa kiên cố, có trọng điểm & có binh lực lớn hơn mấy chỗ khác. Tuy vậy nhược điểm của Đống Đa là hai bên mạn sườn bị “hở hang lồ lộ” ở trên đường thiên lý. Tôn Sĩ Nghị để bốn đạo quân Thanh đóng ở bốn vị trí: Tây Long, Đống Đa, Hải Dương, Sơn Tây.
    - Đội quân quan trọng cuả Lê Chiêu Thống đóng trong nội thành Thăng Long, số khác chia ra đóng giữ ở Bắc Hà.
    - Quân Thanh ở Thăng Long tập trung binh lực phòng thủ ở cung Tây Long, & đại quân chủ lực tinh nhuệ do Tôn Sĩ Nghị trực tiếp chỉ huy, thì đóng ở hai bên bờ sông Nhị.
    - Hai đạo quân Thanh đóng ở Sơn Tây và Hải Dương, bảo vệ hai cạnh sườn phía Tây – Bắc và Đông – Nam của Thăng Long.
    Đồng thời Tôn Sĩ Nghị lập ba đồn lũy không kém phần quan trọng khác: Ngọc Hồi (Thường Tín, Hà Tây), đồn Nhật Tảo (Duy Tiên, Nam Hà), đồn ở bờ Bắc sông Nguyệt Quyết (Thanh Liêm, Nam Hà).
    ***
    * Kế hoạch tấn công của quân Tây Sơn

    * Trong khi đó tại Phú Xuân, quân đội Tây Sơn chỉ có khoảng 6 vạn quân (theo thư của Doussain gởi Blandi ngày 6-6-1787, nguyên bản L. Cadière, dẫn trong Documents relatifs à l’epoque de Gia Long). Tất nhiên Nguyễn Huệ cần để một số quân ở lại bảo vệ Phú Xuân, đề phòng Nguyễn Ánh ở Đàng Trong (miền Nam). Nguyễn Huệ biết rằng: “quân lính thì cốt hòa thuận không cốt đông, cốt tinh nhuệ không cốt nhiều” và… thắng bại của chiến tranh “không phải lấy mạnh đè yếu, lấy nhiều hiếp ít”.

    1. Đạo quân chủ lực của vua Quang Trung gồm: tiền quân, trung quân, hậu quân. Đạo quân chủ lực: tập trung lực lượng Bộ-binh đột kích, Tượng-binh voi chiến, Kỵ-binh hỏa hổ, đại bác do vua Quang Trung trực tiếp đảm nhiệm chỉ huy tiến công mau, mạnh, gồm: đại tư mã Ngô Văn Sở, nội hầu Phan Văn Lân, Hám hổ hầu tức Chiêu Viễn tướng quân tiến công thẳng vô hệ thống phòng thủ ở phía Nam mặt trận chính của quân Thanh.

    2.- Chỉ huy đạo quân thứ hai: do đô đốc Đặng Tiến Đông, đảm nhiệm gồm Bộ-binh và Tượng-binh, lực lượng khá mạnh và cơ động. Đạo quân thứ hai và thứ ba gồm hữu quân.
    Từ Tam Điệp ra Thiên Quan (Nho Quan, Ninh Bình), xuyên qua (Chương Đức, Chương Mỹ, Hà Tây), vua & quân binh tiến thẳng đến Nhân Mục (nay thuộc Nhân Chính, Từ Liêm, Hà Nội), đô đốc Đông bất ngờ bao vây tiêu diệt đạo quân Sầm Nghi Đống ở Đống Đa, rồi qua cửa Tây – Nam (ô Chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội) thọc sâu vào thành Thăng Long, làm rối loạn khu trung tâm phòng thủ của dịch, uy hiếp đại bản doanh của Tôn Sĩ Nghị.

    3.- Đạo quân thứ ba gồm hữu quân: đi theo đường nhỏ nằm giữa hướng tiến công chủ yếu, và thứ yếu, gần nơi tiến quân của đạo quân chủ lực qua Sơn Minh (Ứng Hòa, Hà Tây) tiến ra Đại Áng (Thường Tín, Hà Tây) ở phía Tây – Nam đồn Ngọc Hồi, do đại đô đốc Bảo chỉ huy lực lượng cơ động gồm Kỵ binh, Tượng binh, có đội voi chiến mạnh.

    4.- Đạo quân thứ tư & đạo quân thứ năm- là tả quân. Thủy, do đô đốc Nguyễn Văn Tuyết chỉ huy vượt biển vào sông Lục Đầu, để tiếp ứng dưới mặt Đông & phối hợp với hướng tiến công chủ yếu, thứ yếu, tiêu diệt lực lượng quân địch đóng ở Hải Dương, và đánh vô Thăng Long, uy hiếp quân chủ lực Tôn Sĩ Nghị.

    5.- Đạo quân thứ năm: đạo quân Thủy-binh vượt biển tiến vào sông Lục Đầu do đại đô đốc Lộc chỉ huy từ Lục Đầu, đạo quân nầy mau chóng tiến lên vùng Lạng Giang, Phượng Nhãn, Yên Thế, bí mật tiến sau lưng địch, là một mũi vu hồi chắn ngang, bịt kín đường tháo rút của địch, chặn đường chạy của quân Thanh từ Thăng Long về Quảng Tây.
    ***
    Đêm giao thừa đến kết thúc năm cũ, nàng Xuân hân hoan rộn ràng tưng bừng đón chào năm mới. Tại cung Tây Long bên bờ sông Nhị, Tôn Sĩ Nghị cùng bọn tướng soái quân sĩ Thanh đang mở “yến tiệc tưng bừng truy hoan hát xướng ngây ngất vui thú” trong không khí “hào hứng chiến thắng” và Tết nhất. Thì giữa đêm 30 tết – đạo quân chủ lực của vua Quang Trung ồ ạt vượt sông Gián Khẩu, hăng hái đi đại phá quân Thanh. Trước tiên quân Tây Sơn tấn công một đồn do đội quân Lê Chiêu Thống đóng giữ, rồi bất ngờ đánh úp quân Thanh ở tiền đồn nầy, quân Tây Sơn hùng dũng đánh phá quyết liệt.

    Quá đột ngột bàng hoàng sửng sốt, vì vậy chúng không thể chạy đi báo tin cho đồng bọn biết, nên chỉ trong chớp nhoáng địch hoảng sợ, tan vỡ hàng ngũ và bỏ chạy tứ tán. Vua Quang Trung ra lệnh truy kích ráo riết đuổi theo chúng đến Phú Xuyên, (Hà Tây) thì bắt gọn được toàn bộ tàn quân và bọn lính do thám của địch, không một tên nào trốn thoát. Quân Thanh ở tiền đồn nầy đã bị tiêu diệt trọn ổ. Quân Tây Sơn thừa thắng xông lên mau chóng tiến đi tiêu diệt luôn các đồn quân Thanh ở bờ Bắc sông Nguyệt Quyết và Nhật Tảo.
    ***
    Tình Hoài Hương


    (1) thơ Đông Quyên
    (2) Chinh Phụ Ngâm
    ***
    Tôi xin mạn phép kể hầu quý vị (và riêng các em học sinh) về những chiến tích oai hùng, những kỳ công anh dũng, quật cường của tổ tiên chúng ta: đã dày công xây dựng đất nước, giữ gìn non sông gấm vóc Việt Nam hưng thịnh trường tồn. (Bài viết nầy được trích riêng ra từ quyển vở: “Soạn Bài Dạy” cuả Hoài Hương & biên soạn; dựa theo lịch sử Việt Nam qua:
    * Biên soạn bài viết theo lịch sử Việt Nam, từ:
    * ít sách trong Bộ Giáo Dục V N C H
    * Việt Nam Sử Lược (Trần Trọng Kim).
    * Nam Hải Dị Nhân (Phan Kế Bính).
    * Đại Cương Lịch sử Việt Nam (Nguyễn Khắc Thuần).
    * Notion d’ Histoire d’ Annam, par Maybon et Ruissier.
    * Abrégé de l’ Histoire d’ Annam, par Shreiner.
    * L'Empire d' Annam, par Goselin.
    * L'ínurrection de Gia Dinh, par J. Silvestre.
    * ít nghiên cứu từ Wikipedia.
    - Sử quán triều Nguyễn, "Đại Nam thực lục".
    - Sách “Tây Sơn thực lục”.
    - Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ...
    - (Đại Nam chính biên liệt truyện).
    ***
    Tình Hoài Hương
    Last edited by Tinh Hoai Huong; 12-14-2020, 02:08 AM.
    Bút trần nào tả được lưu luyến!
    Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
    Tình Hoài Hương

    Comment


    • Photo by Hoài Hương (cell phone)

      Đêm NOEL & Những Phím Loan
      Tình Hoài Hương
      *

      Đêm Noel về thật sâu lắng, sương muối hạt to to, mòng mọng tròn tròn lung linh là đà rơi đầy trên thành phố Đà Lạt trầm lặng nên thơ, thi vị và mơ mộng mà huyễn hoặc. Từng bè mây trắng phiêu lãng thấp thoáng sau những vũng sương mù tan loãng bay bay về cuối rừng, mây cuộn thành từng lọn trắng bồng bềnh nhấp nhô lờ lững trôi trên không trung nhợt nhạt. Gió lồng lộng lũ lượt thổi qua vườn thông sau đồi nhà ba má tôi ở số 2 Pasteur, nhạc thông reo vi vu nghe lao xao, rì rào và bất diệt. Mùi thơm muôn hoa trong vườn quyện lẫn mùi nhựa thông thoang thoảng đưa vô phòng, bất giác lòng tôi se lại qua khe rèm hở giữa hai cánh cửa chớp. Bầu trời tỏa lạnh cùng khắp các mạch núi rừng hoang dại, cái lạnh buốt giá se se mà xoáy vô thịt da, ăn sâu vào lòng người, nhưng đầy thi vị hữu tình & nên thơ biết bao!

      Sau khi các bạn đã đi rồi, tôi tỉnh ngủ nhưng vẫn leo lên giường nằm đắp mền kín cổ, nhìn mấy con thạch sùng cắn đuôi nhau chạy quanh ánh đèn néon. Lòng cảm thấy trống trải, ưu phiền, bâng khuâng vô ngần, chen lẫn nỗi buồn chán tiếc nhớ vẩn vơ lại nghẹn ngào muốn ứa lệ. Tôi hồi tưởng không biết bao nhiêu buồn vui xếp lớp lăn tăn, và nhịp tim dập dồn đập mạnh, cuồng quay trong những phím loan. Tôi không thể hiểu tôi cần gì, muốn gì!? Bây giờ… Có thể người ta đang tưng bừng rộn rã đón mừng đêm Noel, đang hoà mình vào làn sóng người lượn trên phố như trẫy hội. Chứ chả ai ngu dại trầm mình vào nỗi cô quạnh như tôi. Tôi hiểu rằng: Từng nầy cảm xúc, buồn phiền, tủi hờn, có thể quật ngã một con người khỏe mạnh, vui tươi mau chóng như vậy!

      Ừ nhỉ! Lẽ ra mình không nên “ác” với Phú trước mặt các bạn. Không nên diễu cợt tình cảm với Nam đến thế! Để làm gì? Tất cả những thứ đó chỉ là đùa trò trẻ con hợm hĩnh và lố bịch. Vì những tha thiết mặn nồng yêu thương chân thật, tôi có thể tìm thấy ở Phú (nếu không phải là ai khác). Thế nhưng, tại sao tôi lại chối từ Phú? Sao tôi nỡ lòng quay lưng ngoảnh mặt, “tự dày vò làm khổ nhau” đến vậy không biết?! Tại sao? Hay chả còn bao lâu nữa, tôi sẽ lạnh lùng quay mặt về hướng khác, vứt bỏ sau lưng quãng đời dài thân thiết nhứt? Dù những chuyện đó sâu thẳm như thung lũng tình yêu, hấp dẫn đầy ắp như chân trời hứa hẹn một tương lai tươi sáng đang bừng tỉnh?

      Bỗng chú kiến lửa cắn vô cổ tôi nhức nhối đau nhói và rát kinh khủng, tôi nhăn mặt xuýt xoa, vụt ngồi dậy tung mền ra, tôi quay quắt chà xát vào chỗ sưng vù nhiều lần. Sợi dây chuyền vướng vít vô ngón tay đã bị đứt lìa ra hai đoạn. Sợi dây chuyền nầy vào dịp Noel năm xưa cố nhân đã ưu ái đeo vào cổ tôi, anh ân cần nói những lời âu yếm nồng nhiệt yêu thương xiết đỗi. Kỷ vật đó suốt tháng năm tôi vẫn mang trong cổ, dù thời gian đã trải qua bao giông tố, ấy thế mà tôi vẫn không rời sợi dây chuyền vàng có chữ HH, là quà tặng đính ước của hôn phu đã nói với tôi điều gì!? Trước mắt tôi là những đợt sóng ngầm lạnh lùng vùi dập, làm tan biến hình ảnh người yêu, nó đã mất hút tầm nhìn vô vùng ký ức từ bao tháng năm qua.

      Nay dù đã xa rồi, nhưng chẳng hiểu sao dĩ vãng bừng sống lại, khiến tim tôi đau thắt và sợ hãi kinh khủng. Tôi ngẩn người cầm hai đoạn dây chuyền đưa ra ánh đèn xem xét, lòng cảm thấy tiếc ngẩn tiếc ngơ. Dường như tôi vừa đánh mất một cái gì quý giá nhứt đời: giống như mất một cánh tay, một bàn chân, một nhịp thở lỗi nhịp, một mãnh tim vỡ, một chéo mộng quan hoài, khiến vết thương lòng thêm héo hắt hơn. Bởi vì chuyện chia xa nầy rất phi lý là: do chính tôi đoạn tuyệt mối tình nên thơ êm đẹp rất trong sáng, đứng đắn đàng hoàng; cả hai chúng tôi đối với nhau chẳng hề có lỗi lầm nho nhỏ nào (nhưng chỉ vì anh ta có thói buông thả tình cảm lả lơi đùa cợt tíu tít với mấy cô! Anh ta giống như cây bồ công anh khi đã trổ bông, lúc có gió lùa thì bồ công anh tự mang tình thương đi gây giống khắp nơi trên mặt đất! Do lỗi tại tôi quá ghen, tức bực, nên tự ý tôi lặng lẽ giã biệt anh, mới ra nông nỗi)! Tôi đã muốn như thế, thì lẽ ra tôi đừng khêu to đống tro tàn bên lò sưỡi, đừng đốt thêm ngọn bạch lạp nơi góc phòng xưa làm gì.

      Bản tính muôn thuở của tôi vốn dĩ không thích thay đổi, tôi rất mến yêu kỷ niệm, thủy chung. Dư vị quá khứ đắng cay đọng trên lệ nến nầy: Khung ảnh gỗ xinh xinh lồng tấm ảnh cố nhân ngày ấy, hôm nay còn trống chỗ vẫn ở trên mặt bàn lạnh từ bao năm. Kỷ vật đã yên ổn trong vị trí tôi đặt để: Lọ hoa màu huyết dụ còn cánh nhung hồng héo úa gục đầu. Bàn viết, ghế dựa, sách vở, bút viết, tạp chí, giấy trắng với bình mực tím vơi cạn. Những phong thư bạn bốn phương nằm im trong hộp đựng. Tủ quần áo, giường nệm độc thân y nguyên chỗ cũ. Chúng lẵng lặng nhìn chân dung tôi có nét ủ dột thẩn thờ đã treo trên bức tường vàng lạnh lẽo.

      Tôi tin rằng mình không sai lầm khi con búp bê biết cười nói đặt trên giá sách do anh Phong gởi từ Mỹ về. Cạnh ô cửa là chú mèo lông xù của Thắng. Bên đàn gà mẹ gà con lít chít của Đan. Phía dưới là chú nai tơ xinh xắn của Phú ngơ ngác nhìn tôi buồn rầu. Cạnh đó là gấu đen của Nam bừng giận lúc tôi chán chê cuộc đời. Mấy cành hoa giấy đỏ của Yến Nga cúi đầu rơi lệ khi tôi khóc. Còn đây, gần khung cửa sổ là những kỷ vật của “người xưa”. Những món quà vô tri vô giác nhưng thiết tha trìu mến vô ngần: Chúng từng theo gót chân tôi phong trần đi đó đây suốt quãng đời dài, lẵng lặng đồng cảm cùng tôi vui buồn thương giận, yêu và đau khổ, mà không thốt nên lời chăng!?

      Sáng, trưa, khuya, chiều, sớm, tối; “chúng lặng câm” chia sẻ nỗi niềm. Tôi yêu chúng, vì chúng đã tận hiến cho tôi bao kỷ niệm đắm say yêu kiều dịu ngọt lẫn vò xé nỗi đớn đau tận cùng. Chúng trọn vẹn tận hiến cho tôi một lần duy nhứt trong cuộc đời vô tri, rồi lặng lẽ xếp mình vào niềm vui kỷ vật. Chúng trân trân nhìn tôi đắm chìm trong cơn mê, như muốn nhắn nhủ tôi điều gì!? Gợi lên lòng mình những bài học xót xa bị vùi quên vào dĩ vãng lăn lăn sóng gợn. Chúng nhìn tôi như thầm trách bao điều không thể nói được. Vì thế, chúng lạnh lùng câm nín giận dỗi giương đôi mắt nai tơ chối từ thân thiện cùng tôi mỉm cười.

      Cùng với sự giận dữ vô cớ bừng bừng dâng cao, phản ứng tuy vô tình nhưng chớp nhoáng, mau hơn nhịp đập tim co giật trong lồng ngực cuồng quay, tôi nhảy phóc xuống giường, chạy đến mở cửa sổ, tôi mạnh tay quăng hai khúc dây chuyền lủng lẳng chữ HH ra ngoài đêm tối, xa thật xa khu vườn thông rợp bóng đêm, như cố đoạn tuyệt với dĩ vãng đáng buồn. Gió lạnh ùa vô căn phòng buốt giá, khiến toàn thân tôi co ro, cúm rúm, mặt mày dúm dó, tái xanh, tay chân nổi ốc trâu sần sùi, hai hàm răng lập cập va vào nhau lộp cộp. Tôi bàng hoàng, xúc động, run rẩy ngẩn ngơ tựa lưng vào tường, đăm đăm nhìn giá sách mập mờ đong đưa kỷ niệm vàng son một thuở. Tại sao thế nhỉ?! Nhứt cử nhứt động hôm nay, là bước lại những bước chân quá thuộc lối trên nẽo đường mòn hôm qua? Ở mỗi lối ngoặt trong cơn lốc đều hiện rõ từng nét mặt thân thiết, ân cần mời gọi, nhớ nhung, mơ hồ, và tuyệt vọng!? Cho dù sóng thần có cuốn phăng đi chân dung người ấy và gió bão uà về xua mây mù che khuất nẽo tương lai. Thì cái thế trong tôi vẫn không nao núng! Kỷ niệm xa xưa về cuốn phim dài ẩn hiện chập chờn trên sóng nhấp nhô, luôn bừng sống nơi lòng tôi, dù trong khoảnh khắc nhưng rõ đến nỗi tôi nhìn trân trân vô bóng tối, mà hình dung bước tình xưa như rón rén bên hiên nhà, có tiếng "ai" thì thầm rất khẽ lời tỏ tình vụng dại giữa đêm Đông!

      Bầy dế quay cuồng bay lượn reo hoan ca hát trong đêm muôn trùng, rồi chúng bu quanh trên những ngọn đèn đường vàng vọt trước cổng, vòng bay mỗi lúc một mau, khi chúng bay toả rộng ra, khi thu nhỏ lại, rồi hình như chóng mặt nên chúng bất thần rơi phịch xuống đất. Trên lầu ngay chỗ tôi đứng, một con cánh cam có lớp vỏ cứng, bóng láng ánh lên màu biếc xanh, trông rất đẹp, nó xòe đôi cánh cứng, bên trong lộ ra hai cánh màu nâu mỏng te, có nhiều sợi gân nổi trên lớp cánh thưa mềm mại như tấm voan xinh xinh. Nó khéo léo uyển chuyển khép dần bốn cánh, coi thật nhẹ nhàng gọn ơ. Nó lại bay vù vù và bỗng dưng đập đầu vào ô cửa kính kêu cái cộp. Tôi mở rộng cánh cửa sổ ra, len lén thò tay nhón bắt con cánh cam, cúi xuống nâng niu trong hai bàn tay khẽ khàng bụm lại. Con cánh cam thừa lúc tôi sơ hở không bụm chặt tay, nó vuột ra khỏi lòng bàn tay tôi, bay đi mất dạng.
      - Vân Thụy! Làm gì mà ngẩn ngơ vậy? Em?

      “Vân Thụy” là nick name gọi thương yêu ở nhà. Giật bắn người, tôi bàng hoàng nhìn xuống đường, ngơ ngác ngó kỹ, tìm kiếm trong bóng đêm, khi tôi ngờ ngợ hình như mình nghe lầm. Tôi cứ tưởng người đứng thấp thoáng dưới cánh cổng cao dày kia, là kẻ trộm định leo tường vô nhà mà run run. Những giọt sao đêm Noel qua ô cửa lấp lánh nghiêng mình vẫy gọi tôi vui mừng hân hoan rảo bước xuống lầu khi nghe Cảnh gọi lần thứ hai. Tôi đi dọc theo khu vườn hoa đã thấm đẵm sương đêm rơi lộp độp trên lá mít. Đôi dép da nghiến lạo xạo trên lớp sỏi trắng, tôi đi mau gần như chạy trên con đường rộng và dài dẫn ra cánh cổng sắt rất to dày cao lút đầu người. Tôi tới gần cổng ngoài, tôi do dự có chút ngỡ ngàng giây lát, lách cách mở ổ khoá, và chào Cảnh. Tôi nhìn anh chằm chằm, rồi né qua một bên cho anh vô sân. Cảnh đóng cánh cửa, bấm ổ khóa xong, anh quay nhìn tôi mỉm cười, e dè hỏi:
      - Trong nhà đi lễ hết rồi sao? Em!?
      - Dạ vâng. Chẳng còn ai.
      - Anh đến bất ngờ. Xin lỗi em.
      - Ư hừ…
      - Em dám ở nhà một mình?
      - Sao lại không.
      - Ghê ha.
      - Lẽ là ma quỷ mà còn sợ em, chẳng dám tới đây quậy phá.
      - “Yên hùng” hơn anh rồi.


      Cười tít mắt, tôi đi trước dẫn đường, anh bước vô phòng khách, tôi trêu ghẹo Cảnh:
      - Anh không sợ gì bằng sợ bị ký củ ngày Thứ Bảy, Chủ Nhật. Nên anh thấy em “yên hùng” hơn anh. Ha!?
      - Em nhảy dô trong tim đen của anh rồi còn gì…
      Tôi cười, nụ cười ngọt hơn mía lùi:
      - Mời anh ngồi tạm, để Thụy đi “pha chút ấm áp” nha.


      Cảnh cười hì hì ngồi vô chiếc ghế bành da. Tôi loay hoay dưới bếp cắm điện, pha cho anh ly cà phê sữa bốc hơi thơm phức. Bưng ly cà phê ra đặt trên bàn, tôi mỉm cười thân thiện mời anh. Cảnh mồi diêm hút thuốc, anh nhả khói thuốc thành từng vòng chữ O uốn khúc bay lượn lên trần nhà. Dường như anh gắn chúng với dòng suy nghĩ, đắn đo nào đó. Tôi lại trở vô bếp làm cho anh bốn miếng French Baguette kẹp thịt nguội quẹt bơ và ba tê. Khệ nệ bưng dĩa bánh ra, tôi vui vẻ ngồi xuống ghế đối diện Cảnh. Chúng tôi nhìn nhau mỉm nụ cười vu vơ. Tôi cũng hồn nhiên ăn lát bánh lạt phết bơ và rắt chút đường. Bất ngờ tôi nghe anh nói:
      - Ngày lễ trọng đại vui vẻ vậy, mà em không đi chơi đâu sao?
      - Không thích chỗ đông người, nên em ở nhà coi cháu Cường, cho anh chị Tuế đi xem lễ khuya. Mai em mới đi xem lễ.
      - … Anh được trường cho phép đi ra phố. Cố ý đến thăm em, nhưng anh cứ do dự, lo lo, thắc mắc riết. Anh đi qua đi lại ngoài đại lộ mấy vòng rồi. Anh thấy nhà tối đen, tưởng là không có ai ở nhà. Nào ngờ khi thấy em mở cửa sổ. Anh mừng húm, may mắn thiệt.

      Bây giờ tôi mới để ý thấy trên góc kệ cạnh cái bàn tròn có gói quà nho nhỏ thắt nơ hồng. Cảnh để xuống đó từ lúc nào.
      - Anh có món quà mọn nầy gởi tặng em.
      - Anh đến thăm em, dù bất ngờ... nhưng vui rồi, quà bánh làm gì, anh.
      - Em vui là anh mừng hà.


      Tôi mỉm cười nhìn Cảnh giả vờ trợn mắt lên, rồi nheo nheo chớp chớp. Cảnh cũng không vừa, anh đá lông nheo kịch kịch. Chúng tôi cười to.
      - Thụy nghĩ sao về việc chúng ta được quen biết nhau?
      - “Được” quen biết nhau sao?!
      - Chính vậy.
      - Nếu anh nói “được”, thì em trả lời “rất hân hạnh”. Còn anh nói “bị”, thì em trả lời “không có chi”.
      - Một câu đáp lễ sâu sắc.
      - Còn anh, nghĩ sao khi hỏi em câu đó?
      - Sau bóng mây đen cùng cơn gió lộng, sẽ có trận mưa dầm ấm áp mát mẻ, giống như trời Đà Lạt luôn trong lành, thoáng mát, thi vị ấy em à.
      - Chưa hẳn thích.
      - Bởi vì chưa quen.

      Trong khi đó Cảnh cười cười tinh tế dùng mấy câu thơ (ngỏ hầu anh cố ý sẽ... sẽ gián tiếp “phán một câu xanh dờn”):
      Giả dụ như tôi nói lời “yêu em”
      Em có như mây trên đỉnh trời Đà lạt
      Lững lờ trên cao rồi lặng lẽ bay đi
      Không quay lại vẫy tay chào từ biệt?
      Giả dụ như tôi nói lời “yêu em”
      Em có như thác Datanla đứng thẳng
      Mặc cho tôi leo hút xuống tận chân
      Vẫn lộng lẫy như Venus kia, ướt át?
      Giả dụ như tôi nói lời “yêu em”
      Em có như hồ Liang Biang im lặng
      Ngước mặt lên trời, đếm từng cánh chim bay (1)

      Tôi hơi lúng túng ngỡ ngàng nhìn anh, chưa biết nên "đối phó" ra sao với người trai từng trải nầy, thì anh vui vẻ:
      - À... Ngày mừng Tết Dương Lịch, anh có nhã ý mời em vô trường Võ Bị dự buổi dạ tiệc. Hen!

      - Sao anh mời em? Em thiết nghĩ chị Dung kia... thân anh hơn em nhiều lắm.
      - Thân không có nghĩa là thương. Thương lại chưa hẳn là yêu say đắm. Nhứt là Dung kia không phải là Vân Thụy nầy.
      - Em chịu thua.
      - Có nghĩa là em từ chối khéo ha?
      Tôi cười cười, lí lí lắc lắc vui vui nhìn Cảnh giả lả:
      - Anh nghĩ sao về việc kia?
      - Dễ thương đến thế là cùng.


      “Dễ thương” theo nghĩa của Cảnh vừa vang lên, nghe hay hay dí dỏm thế nào ấy! Nó ẩn chứa cái gì đó vừa hờn mát, lại trách yêu lẫn dịu ngọt, hóm hỉnh, ân cần vẫy gọi nhau thân thiết, như thông reo vi vu hoà lẫn với nước suối rì rào se sẻ chảy qua bờ bụi lau lách. Giống vết điêu khắc thần tiên sống động của nghệ nhân tài ba tạt trên đá. Không có nét dễ thương, thì bức vẽ sẽ không linh động, vô cảm, vô hồn. Tôi biết rằng người thanh niên lịch lãm đối diện với tôi đang thành tâm thật lòng yêu tôi, (chứ chưa hẳn là người tôi yêu). Tuy thế tôi không thể dễ dàng tự do, mau chóng, đường đột nhận lời Cảnh đi vô trường Võ Bị ngay. Vì; đây là lần đầu tiên tôi trực diện Cảnh, (trong căn nhà vắng lặng đến ghê rợn, mà "chỉ có hai người ú ớ dật dờ"… khuya khoắt thế nầy). Tôi dám mời “người ta” vô nhà, trao đổi chuyện trò với một thanh niên mới quen biết vài ba tháng trước, cũng là điều quá đáng lắm rồi.

      Cảnh nói chuyện về gia đình cha mẹ, bầy em của anh, Cảnh là anh Hai. Anh nói lý do vì sao anh tình nguyện đăng vô trường sĩ quan hiện dịch, qua những giờ phút cùng tháng năm luôn chịu khó miệt mài kinh sử:
      Những buổi trưa hàng dương buồn trong nắng
      Ðứng im lìm ủ rủ nhớ thương ai
      Thoáng ngày nào làm bạn những chàng trai
      Xếp sách vở, chọn đường mang cung kiếm

      Thao trường đổ mồ hôi lên cát sỏi
      Mai chiến trường bớt đổ máu đào rơi!
      Ðời chiến binh phiêu bạt bốn phương trời
      Mang chí cả tung hoành muôn vạn nẽo (2)

      Tôi cũng nói về gia đình cha mẹ, anh chị, các cháu của tôi. Chúng tôi tếu tếu dí dỏm vui đùa cười nói với nhau những câu vớ vẩn, không thân mà chẳng nhạt, đôi khi đắt ý qua vài vấn đề nào đó, chúng tôi lại nhìn nhau đá lông nheo kịch kịch mà khúc khích cười. Thế rồi không ngờ trong “tâm đầu ý hợp” vô tình và vu vơ, pha chút thi vị lãng mạn hữu duyên thật tình cờ kia, chúng tôi chụm đầu vô nhau, luyến lưu hí hoáy viết thành bài thơ vô thưởng vô phạt: Tình Xuân:

      Gió Đông qua lùa Xuân tới
      Xinh xinh góc phố quê tôi hoang dã
      Mai cánh vàng khoe mình trong kẽ lá
      Én xôn xao bay lượn trên vườn hoa mơ
      Lan cúc hồng ỏn ẻn nép bên hồ
      Hòn non bộ cá lượn lờ khởi sắc
      Sóng gợn mưa Xuân rơi lắt rắt
      Nhạc tưng bừng rộn rã vang xa
      Giờ mình tôi độc ẩm với ly trà
      Nhớ biết mấy thuở xa nhà tối sáng
      Mừng Tết tới... viết đôi lời gởi bạn
      Chúc yên bình muôn phước vạn an khương
      Vui đời gói trọn tình thương (3)
      *
      Chuông giáo đường rộn ràng ngân vang báo hiệu giờ tan lễ nửa đêm Noel. Tôi nghĩ đến bản nhạc Silent Night nổi tiếng, lời gốc do linh mục Josef Mohr viết bằng tiếng Đức, có hai nhạc sĩ người Áo: Franz Xaver, Gruber ghi lại. Sau nầy bản nhạc được dịch ra hơn 140 ngôn ngữ trên thế giới:
      Silent night! Holy night!
      All is calm, all is bright
      Round yon Virgin Mother and Child,
      Holy infant so tender and mild,
      Sleep in Heavenly peace!
      Sleep in Heavenly peace!
      Silent night! Holy night!
      Shepherds quake at the sight;
      Glories stream from Heaven afar,
      Heavenly hosts sing Alleluia,
      Christ, the Saviour, is born!
      Christ, the Saviour, is born!
      Silent night! Holy night!
      Son of God, Love’s pure light
      Radiant, beams from Thy Holy face,
      With the dawn of redeeming grace,
      Jesus, Lord at Thy birth.


      Biết anh chị Tuế đi lễ nửa đêm sắp về, Cảnh từ giã tôi đi ra phố, anh sẽ đến tạm nghỉ ở nhà của anh chị bạn ngoài đường Phan Đình Phùng.
      *
      Tình Hoài Hương


      (1) Chu Tất Tiến
      (2) Phạm Hùng
      (3) Thơ Tình Hoài Hương
      Last edited by Tinh Hoai Huong; 12-25-2020, 06:26 PM.
      Bút trần nào tả được lưu luyến!
      Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
      Tình Hoài Hương

      Comment


      • (cell phone) Photo by Hoài Hương


        Ngất Ngây “Tình Tu Huýt”
        Tình Hoài Hương
        *


        Nhiều cuộn mây trắng lững lờ gợn trên lưng trời sáng bạc thêm óng ánh, mây là đà in bóng trên mặt hồ Than Thở, thoáng chốc mây trôi về chân núi Lâm Viên. Khi nắng ươm hồng những cành hoa anh đào lả lơi chúm chím nụ hồng xinh xinh, cánh lá nhung lam mông mốc mươn mướt rung rinh, từng chùm mimosa vàng lác đác phấn e ấp run run theo gió, hoa mimosa tỏa mùi hương thoảng nhè nhẹ là lạ vì mùi hoa hơi hăng hắc. Từng đàn chim én thoăn thoắt chao liệng trên không trung, chúng bay bướm vẽ những đường cong khá lả lướt, ngoạn mục. Bao tiếng chim ríu rít rủ gọi nhau về mở hội ngày đầu năm mới ở hiên ngoài.

        Anh đến thăm tôi vào một ngày Chủ Nhật. Cảnh: dáng người to to, cao cao, mái tóc quăn quăn gợn sóng cắt ngắn ép sát vô gáy, dưới vầng trán rộng và cao là cặp lông mày rậm nhưng không dữ dằn, đôi mắt anh hai mí to và đẹp, hàng mi cong cong, miệng rộng, nụ cười tươi với hàm răng trắng bóng khá đều, mũi lân to bè khoan khoái, làn da Cảnh ngăm ngăm vì nhuốm ít phong trần gió bụi quân trường. Nói chung chung gương mặt và thân thể Cảnh tạo thêm phần hiên ngang, đĩnh đạc, an hoà & toát lên một vẻ gì độ lượng, mực thước, chững chạc, hiền hậu, ân cần mời gọi mà tính anh lại thẳng thắng, trang nghiêm, làm cộm lên trong lòng tôi niềm thương thương vóc dáng oai dũng, dạt dào trìu mến, hay hay sao sao ấy. Cảnh là chàng trai sinh trưởng ở miền sông Hậu. Ba của anh ở miệt Cầu Kè (Trà Vinh), quê mẹ anh ở chợ nổi Cái Răng, nơi ấy:
        Cần Thơ chợ nổi Cái Răng
        Ai đi đến đó rằng không muốn về
        Cái Răng chợ nổi miền quê
        Quanh năm tấp nập xuồng về trên sông
        Xuồng ghe buôn bán bềnh bồng
        Bởi cơn sóng lượn trên sông vào mùa
        Trái cây thu hút người mua
        Xanh tươi ngon ngọt vụ mùa trái cây
        Hàng bông chở bán chất đầy
        Dừa xiêm tươi mát ngất ngây lòng người
        Xoài xanh quả chín ngọt tươi
        Mọi người buôn bán vui cười khách mua
        Ghe xuồng vào bến chen đua
        Sao cho kịp chợ hàng mua đêm về
        Đậm đà hủ tiếu miền quê
        Cháo lòng, phở tái, đê mê lòng người
        Cái răng chợ nổi đẹp tươi
        Niềm vui, nỗi nhớ, mọi người khó quên. (1)

        Cho nên Cảnh hấp thụ lối sống đơn giản hồn nhiên, chân thật, vui tính, bộc trực, anh ăn nói ngọt ngào mà thẳng thắn, với tư cách là người anh muốn góp ý xây dựng, thành thật. Cảnh không khách sáo, không ngại ngùng tự nhiên gõ cửa phòng riêng, khi ngày Chủ Nhật cần nghỉ ngơi, tôi đang chập chờn trong giấc ngủ trưa. Cảnh cởi tấm áo quân-phục sinh-viên sĩ quan Võ Bị đã mặc ra, anh máng chiếc áo có cầu vai đỏ lủng lẳng dây biểu chương lên lưng ghế dựa. Cảnh cởi bỏ cà vạt đen lủng lẳng trước ngực áo sơ mi trắng ngần, áo quần thẳng nếp ly hồ ủi cẩn thận. Anh chỉ mặc áo thun trắng và mặc quần tây, chân mang đôi giày đen bóng loáng.

        Có một lần đến thăm tôi, Cảnh đã cởi đôi giày ra, anh nhìn lui nhìn tới ở trong phòng (thiếu nữ độc thân thì làm gì có đôi dép loại đàn ông nào, mà tìm). Cảnh muốn đi chân không cho thoải mái, mát mẻ nhẹ nhàng xí. Tôi hiểu ý và tinh nghịch cầm đôi giày cao gót của mình giơ ra trước chân anh. Cảnh tủm tỉm cười ung dung xỏ ba ngón chân vô chiếc giày, còn ngón kế và ngón út thì chìa ra ngoài, cọ quệt xuống nền gạch. Rồi Cảnh hóm hỉnh đứng lên đi ưỡn ẹo, nhoi nhoi cái đít như… như đít vịt, ì ạch uốn éo vặn vẹo thân hình ẹo qua ẹo lại, Cảnh đủng đỉnh đi lui đi tới, hai tay đánh đằng xa giống mấy cô người mẫu điệu hạnh. Cho tới lúc đôi giày không chịu nổi sức nặng “trăm cân”, đã xẹo qua một bên, khiến Cảnh đo ván nằm chổng cù đơ, ngã lăn cù cù trên sàn gạch.

        Chúng tôi cùng cười rộ, bốn mắt đã âu yếm lắng đọng say sưa niềm khát vọng yêu thương trong bể tình. Tôi cảm thấy xôn xao niềm hứng khởi vui thích, tự tay mình mở rộng cánh cửa đón nhận một hình ảnh tin yêu, nung nấu cồn cào “chất đam mê” đang âm ỉ cháy rực trong lòng. Gợn tình hây hây phơi phới, đồng thời mang nhiều luyến thương dĩ vãng mờ phai đã xốc đứng tôi dậy. Hiện tại khẽ khàng ỏn ẻn và líu ríu lí lắc nhí nhảnh đọng lại ở giếng mắt tôi; kể từ khi chúng tôi tíu ta tíu tít rón rén nhón gót… nhè nhẹ lâng lâng ríu rít nháy nhó thầm hẹn rủ rê nhau bước vào đời. Cảnh nheo nheo mắt, cười cười:
        - Hồi tối đi ăn trộm ở đâu, mà bi giờ ngủ say quá vậy. Em?
        Vào phòng rửa mặt, tôi khúc khích cười, nói vọng ra:
        - Ấy! Em “dừa dô” trong “Dõ” Bị, “ginh” anh “dìa” nè. Anh hổng thấy sao!
        - Khỏi cần rinh anh. Anh cũng phải đến. Vì Ngân Thụy đó.
        - Anh nhớ ai... mà ưa gọi em là “Ngân” Thụy há!?
        - Ừa. Vì đôi mắt em long lanh, quá đẹp như ngấn thụy… tinh.
        - Ơ! ... Em?
        - Chúc mừng em ngày đầu năm mới Dương-lịch, và… happy birthday em mười chín tuổi, bảy tháng có ba ngày lẻ nữa.
        - Trời! Anh còn tính kỹ hơn cả em à.
        - Có những điều… chính mình chưa nghĩ đến. Thì có thể người khác đã nghĩ thay cho em rồi.

        Cảnh đến bên cạnh nâng tay tôi lên, anh đặt gói quà to tướng vô lòng bàn tay tôi mát lạnh. Tôi ngỏ lời cảm ơn anh, khệ nệ bưng tới chiếc bàn rộng, từ tốn mở ra: hộp kẹo dâu nhỏ thơm ngon. Quyển “Đắc Nhân Tâm” của Dale Canergie. “Cách Mạng Con Người” của Krishnamurti. “Ba Chàng Ngự Lâm Pháo Thủ” của Alexandre Dumas. Mấy quyển sách nầy là do Cảnh đã mua đem vô trường, để đọc trong giờ giải trí, Cảnh rất mê đọc sách, nay anh mang ra cho tôi. Nhưng còn bức tranh lụa của Tạ Tỵ, như gợi lên lòng tôi bao nhớ nhung. Mỉm cười chỉ bức tranh, tôi hỏi:
        - Anh thích bức tranh nầy sao?
        - Hôm trước đi xem triển lãm, anh thấy em đứng ngẩn người, biến thân vào cả cái nhìn. Anh cho rằng: em thích bức tranh hoàng hôn bên suối, mà hoạ sĩ đã ghi lại rất thần bút. Phải không nào!?
        Quả thật bức tranh sinh động, tuyệt vời, phong cảnh cây lá ở vùng quê có dãi mây ngà với ánh hoàng hôn chiếu trên bãi cát ươm vàng bên suối, thật mơ màng, trông rất đẹp. Trải tranh lên bàn rộng, thuận tay Cảnh ghi hai câu thơ của V.S. Yeats:
        “Dưới chân nhau, ước mơ ta dàn trải
        Hãy êm đềm nhẹ bước, kẽo mơ phai”.

        Tôi cảm thấy vui vẻ hẳn, lên ý nhị thầm nghĩ: “Có lẽ anh chàng nầy xứng-hợp với mình đây”. Cảnh tự động xuống lầu lấy đinh, búa, ở dưới garage lên, anh lúi húi đóng đinh, rồi treo bức tranh trên tường gạch:
        - Anh nghĩ ta nên treo thêm bức tranh trong phòng em, coi sinh động lên đôi chút. Chớ không thì… căn phòng rộng mà chỉ có một mình em ngủ, quả là vắng lạnh đơn điệu và buồn bã. Ha em.
        - Anh chu đáo, biết lo cho người khác lắm. Cảm ơn anh.

        Cười khà khà, Cảnh ngồi lên mép chiếc bàn vừa trải tấm tranh lúc nãy, chân phải anh gác lên ghế dựa, một tay anh chống ngang hông, tay kia có hai ngón kẹp điếu thuốc lá. Chỉ khung ảnh bỏ trống và lọ hoa hồng héo tàn từ lâu quá lâu, Cảnh nhìn tôi nheo nheo mắt… kịch kịch. Anh nhướng cao cặp lông mày nhúc nhích lên xuống, thiệt tức cười ghê, như trêu ghẹo tôi. Anh tỏ ý ngạc nhiên nhìn tôi dò hỏi:
        - Hư vô trong khung ảnh nầy ha!?
        - Vô duyên như Thụy, thì làm gì có ảnh đối diện chứ.
        - “Ảnh” có hai nghĩa chính nghen em: “ảnh” có nghĩa là tấm hình, tấm ảnh. Có nghĩa nữa là “anh ấy”. “nhà tôi” hay “ông xã” đó Thụy à. Còn khung ảnh ở trên bàn nầy chưa có hình ai: có nghĩa là em chưa chọn một “ảnh” tâm đầu ý hợp, để lộng kiến mà ngắm nhìn. Phải không em?
        - Dạ... Anh muốn hiểu sao thì hiểu.

        Sau cơn bão lòng hấp hối gần kề vực sâu, tôi thường có trạng thái vật vờ, dật dờ trôi từ hiện tại bơi về quá khứ, rồi lơ lửng bay vào hư vô. Tôi đã im lặng đóng khung đời mình mấy chục tháng câm nín hờn giận rồi!? Vết rạn lớn nhứt về mối tình đầu tiên ấy, làm hỏng niềm tin yêu, đó là: đam mê duy nhứt một mối tình rất trong sáng. Tôi tôn “người ấy” lên hàng thần tượng, lý tưởng cao vời. Nhưng khi biết ra… thì tôi và "hoàng tử ấy" quá khác biệt, “cố nhân” đa tình, bay bướm... lẽo lự, lừa dối và ích kỷ chỉ muốn yêu lấy bản thân. Có lẽ cố nhân coi tình yêu cũng tầm thường như miếng kẹo cao su, khi "ăn & mút" hết chất ngọt và thơm, thì người ta phải nhổ đi. Như thế thì tầm thường quá! (rất trái ngược tôi); thực chất tình cảm ấy giống cục đá, giống như con heo đất, nếu có mỹ cảm chăng, thì chỉ đáng đồng bạc nằm ngửa trên nền gạch. Thiệt quá thất vọng!

        - Thụy có nghĩ rằng: nếu em có vài tấm ảnh của “chàng trai tập sự làm Lính” ở trường Võ Bị trong tập album của em, ấy là thời trang của mỗi thiếu nữ, thì sẽ tăng phần thi vị cho cuộc sống hiện tại không. Em?
        - Anh có ý tưởng ngộ nghĩnh ghê à nha.
        - Mong rằng em hãy “lộng kiến” hình của anh nhe, chớ đừng “liệng cống” thì … đau khổ đời trai nầy.
        - Hay ha…
        - Nếu anh có nhã ý tặng em…
        - Em nghiêng đầu nói: “rất hân hạnh”.
        - Không khách sáo chớ.
        - Cũng tùy.
        - “Ong độc là ở cây kim.
        Độc nhứt vẫn là con tim đàn bà…”
        - Hứ! Nè anh, em là cô gái, chứ chưa phải... núi Bà Nà!
        - “Em là cô gái anh yêu.
        Nhớ em khôn tả sớm chiều bâng khuâng”.
        - Anh xuất khẩu thành thơ đó à.

        Cảnh tủm tỉm cười, dí dỏm và hồn nhiên đến nỗi tự tiện lồng tấm hình của anh vô trong khung hình trống để trên bàn, anh chả cần xin phép xin tắc gì ráo trọi hết. Rồi Cảnh xuống lầu ra vườn hoa cắt mấy đoá hồng nhung. Cảnh đem vô cắm vào cái lọ, (vừa rửa sạch và thay nước mới). Cảnh đến gần bên tôi, lại tự nhiên tình cờ đến nỗi tôi cảm thấy như việc Cảnh quen biết tôi… cứ coi như thân thiết từ lâu lắm ở kiếp nào xa lắc xa lơ. Cảnh nhìn tôi mỉm cười, nhẹ đá hàng lông mi dài cong cong, anh tình tứ cười cười quàng tay qua vai tôi. Tay kia anh chỉ bức ảnh và lọ hoa:
        - Em thấy sao?
        - Thanh lịch lắm. Anh biết cách cắm hoa.
        - Không. Em hãy quan sát anh ấy chớ. Em thấy anh ra sao kìa?
        - À. “Lính Võ Bị” oai hùng và khá dễ coi.
        - Dễ thương không?
        - Không biết nữa.
        - Không biết là phải.
        - Sao cơ?
        - Vì… khi anh đã yêu, thì “Lính Võ Bị chưa sĩ quan” rất dễ thương.
        - À ra vậy.
        - Anh xin em cho “Lính ấy” ở mãi trong ngôi nhà nầy. Em chịu không?
        - Anh không sợ chứ.
        - Không có gì cản được, không có gì phải sợ khi tình yêu chân thật đến.
        - Anh tin như vậy à?
        - Hẳn nhiên rồi:
        Em ở lại với đời ta em nhé
        Em đừng đi cho ta nắm tay em
        Ta muốn nói bằng thơ bay nhẹ nhẹ
        Vào trong mơ em mộng rất êm đềm
        Ta sẽ đặt mười ngón tay lên mắt
        Ðể nhìn em qua khe hở du dương
        Vòng theo máu hai vòng tay khép chặt
        Ồ thưa em ta thấy mộng không thường (2)

        Anh thiệt quá nồng nàn ngọt ngào khôn khéo, nhưng rất thực tế và chân thật khi tỏ tình. Mém chút nữa thì tôi... thì tôi ôm chầm cánh tay anh. Và cũng xém chút nữa tôi ngâm những vần thơ đáp lễ, để gián tiếp giới thiệu với anh về tôi trong hiện tại: “Đường Chiều Ướt Mi”:
        Một mình trên đường dốc
        Buổi chiều buồn cô độc gió cuốn quanh mình
        Bốn bề quạnh vắng phố xá làm thinh
        Mọi ngỏ nhà thấp cao càng vắng vẻ
        Dưới suối bên đèo thông reo khẽ
        Trên đồi dõi bóng nắng liêu xiêu
        Có ai kia vội vã bước đường chiều
        Tiếng guốc vông lóc cóc nhịp nhàng rộn rã
        Áo tím than bay bay theo đám lá
        Trăng lên đưa viễn khách về làng
        Nhìn quanh… cảm thấy ngỡ ngàng
        Mình em mắt lệ bàng hoàng chốn xưa
        Nỗi niềm đọng lại như mưa (3)
        * * *
        Câu chuyện “tình Lính Võ Bị” chợt đến, làm ngây ngất lòng nhau từ hai phía chúng tôi đã dừng lại ở đấy. Không quá thân thiết say đắm hơn qua vòng tay Cảnh buông hờ trên bờ vai áo len màu tím hoa sim. Cũng là lần đầu tiên Cảnh mời tôi đi ăn tối ngoài tiệm; trước khi tôi tiễn anh lên xe taxi, để Cảnh trở về quân trường. Nơi mà ngày thường Cảnh sẽ mặc quần áo kaki vàng, đội mũ nhựa, hoặc nhiều lần anh kể cho tôi nghe:
        - Anh ẵm vợ con giơ lên đầu, chạy quanh cột cờ, có khi anh bị hít đất lia chia, thiệt mệt bá thở.
        - Ố! Anh nói sao? Dám ẵm vợ anh à!?
        - Ah ha! Có nghĩa: súng là vợ, đạn là những thằng nhóc con tí nị. Úi! Nặng kinh khủng em à. Các anh phải cặp súng đạn ở sát bên mình như… đầu gối tay ấp vợ con vậy mờ!
        - Em ghét nhứt là cái tướng cứng cỏi khi anh đi đứng, ăn cơm.
        - Em không rõ, chớ đó là một “đặc thù quý tộc” rất lịch sự tuyệt vời của con nhà tướng, giống gà nòi cứng cựa đó em à! Trước khi vào “phạn xá” tân sinh viên áo quần thẳng tưng, không sổng sểnh, họ ngực ưỡn ra, “ta hiên ngang" đứng trước cửa, đọc thuộc lòng quân số của mình, đọc thiệt to à nhen, không vấp váp, không ấp úng, không nhìn ngang liếc dọc cười đùa. Khi nào niên trưởng hô: “ngồi”, thì sinh viên sĩ quan đồng loạt đáp: “xuống”.
        - Ngộ ha anh.
        - Ưà. Sau đó anh kéo ghế ra, thanh nhã lịch sự nhẹ nhàng thôi, từ tốn không gây tiếng động rột rẹc sồn sột à nha. Ngồi lưng thẳng đứng, không dựa vô ghế.
        - Coi giống người máy thấy mồ!
        - … Tay bưng chén cơm giơ lên ngang miệng, và-cơm tuy ăn mau, nhưng lịch sự không hít hà húp rột rột, không hả miệng nhai chóp chép, ngồm ngoàm cẩu thả cho thức ăn dính tum lum trên mép miệng, trên má. Không nhìn ngang liếc dọc, hay cười nói ba láp, láp dáp ồn ào khi còn thức ăn ở trong miệng nghe em.
        - Hứ. Ai… mà chẳng như vậy!
        - Đôi khi cũng có người quên, vì đói, hoặc họ vội vã ăn, để có thì giờ đi làm việc khác cần, nên họ ưa rớt đài, bị phạt hoài đó chớ!
        - Ui xà…
        ***
        Từ nay như đã ước hẹn, thỉnh thoảng bất đắc dĩ, kẹt lắm nếu bất ngờ anh có phép xuất trường, mà chẳng thế nào hẹn tôi trước, thì Cảnh mới vô nhà anh chị Tuế. Nhà không có đường phone, khuôn viên khu đất ngôi biệt thự nầy nằm ngay ở đầu góc hai đại lộ: Yersin và Pasteur; từ trong nhà ra ngoài sân quá rộng, khá xa cổng chừng ba mươi mét. Người ở trong nhà không thể nào nghe tiếng gọi, nếu họ không bấm chuông ngoài cổng lớn. Nhưng anh lại không muốn bấm chuông, vì nếu nghe tiếng chuông là sẽ “bị lộ”, chúng tôi không muốn cho ai biết chuyện hẹn hò. Mặc dù anh Tuế thường xuyên bận đi làm, chị Hạc không cấm đoán chúng tôi. Nhưng mình vẫn thấy e ngại, do anh chị Tuế chỉ mến thích “cố nhân”, họ không muốn tôi quen Cảnh. Có thể anh chị không cần biết lý do tại sao cố nhân & tôi đã vĩnh biệt:
        Nay đi xa nhớ hoài dòng sông nhỏ
        Ôm cuộc tình con nước chảy loanh quanh…
        … Áo em bây giờ sương phai mấy độ
        Nắng bên đời em tắm gội đục trong
        Ta về đâu theo nước chảy ngược dòng
        Có thể là xa... là xa mãi mãi (4)

        Thật ra tôi đã lớn khôn, sắp ra trường và đang đi làm việc, tôi có chút tự do, độc lập cho chính thân, hoặc quyết định tình yêu đời mình. Ấy vậy mà… khi sống chung dưới mái nhà anh chị Tuế, tôi không muốn Cảnh đến nhà nầy nhiều, dù anh chị Tuế có ưa hoặc không ưa ai, thì có mắc mớ gì! Họ không hề tìm hiểu về tâm tư, nguyện vọng tình cảm hay lối sống của người nào tôi quen biết ra sao. Nhưng chúng tôi e ngại anh chị Tuế buồn lo cho tôi, mà có thể la em.

        Vã lại, cá tính anh rể buồn vui bất chợt. Có khi anh rể vui vẻ nồng nhiệt ân cần vồn vã chào hỏi bạn của tôi thiệt vui như Tết. Và, khi nào “trái gió trở trời” ủ dột, giông tố kéo tới, thì anh Tuế bốc đồng trở chứng nổi cơn tam bành lục tặc lên. Nếu ai đến nhà anh chị, dù người ấy có là quan, là tướng tá đi chăng nữa, anh rể cũng la cũng mắng và xua đuổi, anh rể bất lịch sự chưởi như tát nước vô mặt “khách phải gió”. Tôi cũng quê xệ với người bạn, ê mặt quá chừng. Thật xấu hổ!

        Còn ý của tôi ngày nay đã nghiêng về Cảnh chút chút hơn vài ba bạn trai khác (bạn-hữu đúng nguyên nghĩa). Một cảm tình riêng tôi dành cho Cảnh khá đặc biệt, sâu thẳm từ từ nhè nhẹ vươn lên trong tâm hồn. Quả thật tình nhẹ như mây, đằm thắm như tơ trời vương trên đỉnh Lâm Viên… Cũng nhờ tiếng còi tu huýt thay tiếng chim trời cất giọng ngân vang réo gọi mời chào! Và, Cảnh là người con trai “dễ thương nhứt” mà tôi muốn chọn, để bầu bạn. Tâm sự. Chia sẻ; hầu xoa dịu nỗi niềm.

        Thế thì, khi Cảnh thấy cửa sổ ở phòng riêng của tôi trên lầu mở; ấy là lúc tôi có ở nhà. Cảnh sẽ dùng cái còi tu huýt hướng đạo thổi lên hai tiếng ngắn, một tiếng dài lê thê, để báo tin về "ám hiệu" chỉ có hai người trong cuộc mới cảm nhận. Nghe “tiếng tu huýt gợi tình xuân”, biết là có Cảnh, thì tôi sẽ hiện ra bên khung cửa vui vẻ vẫy chào anh. Đó cũng là một câu chuyện dí dỏm thiệt vui và hồn nhiên của “mối tình tu huýt có đặc thù riêng”. Ha ha ha... Nhìn thấy nhau rồi, Cảnh sẽ tà tà đi xuống đường Phạm Phú Thứ, anh đi lui đi tới chờ đợi tôi nơi đó. Cái trò chơi cút bắt ngây thơ hồn nhiên lồng trong tình mến nầy khiến tôi thích thích, vui vui hẳn lên.

        Tôi đi dạo phố bên Cảnh kèm theo nhiều vui thích và cảm thấy thiệt hãnh diện, đôi má ửng hồng, tôi e lệ nép hờ bên cánh tay anh. Tôi liếc nhìn thấy người người đang lượn phố, hầu như ai ai cũng quay đầu ngoái nhìn lại một kiều nữ thẹn thùng, ăn mặc model, đã sánh bước cùng một sinh viên sĩ quan Võ Bị tốt tướng. Họ không ngại trầm trồ xuýt xoa khen chúng tôi đẹp đôi. Đi bên nhau giữa khung trời thơ mộng, thoáng mát, từng giọt sương mọng rung rinh trên ngọn lá anh đào, rồi tí tách rơi xuống đám cỏ bồng bên vệ đường; Cảnh đã nói cho tôi nghe mấy câu sau:

        I have been waiting for you to return.
        To this home of yours and hear the enchanting heart.
        From spring through summer to chilling autumm.
        I have been consistent in keeping my thoughts for you only…
        *
        Tình Hoài Hương


        (1) Thiên Phong Vũ
        (2) Bùi Giáng
        (3) Tình Hoài Hương
        (4) Đông Quyên
        Last edited by Tinh Hoai Huong; 01-02-2021, 01:01 AM.
        Bút trần nào tả được lưu luyến!
        Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
        Tình Hoài Hương

        Comment


        • (cell phone) Photo by Hoài Hương

          Bà Nà đi Đà Nẵng >> Hải Vân Quan (phiá Nam)
          Tình Hoài Hương
          *

          Núi Bà Nà an ngự tại huyện Hoà Vang, nằm hơi chếch về phía Tây Nam, cách thành phố Ðà Nẵng chừng 45 km, diện tích 8.500 ha. Núi Bà Nà có một bên cao sừng sững 1.487m so với mặt biển. Một bên kia là vực sâu hun hút, có nhiều rừng chiếm 6.056 ha, toàn những đồi thông xanh ngắt, ngút ngàn. Khí hậu Bà Nà bán ôn đới thoáng mát do nhiệt độ trung bình khoảng 18/oC. Mùa Đông thấp nhứt 12/oC, mùa Hè cao nhứt là 25/oC, khi lên cao độ ẩm càng lạnh, giống tựa như ở Đà Lạt. Bà Nà có nhiều suối chằng chịt, có sông Túy Loan, sông Lỗ Đông, sông Vàng.

          Có thể nói Bà Nà quy tụ bốn mùa kỳ lạ trong một ngày: Buổi sáng trời thanh thanh tươi tươi. Buổi trưa trời ấm áp rực rỡ như mùa Hạ. Buổi tối gió hiu hiu thổi như mùa Thu. Và, lúc tối đến khuya về Bà Nà giống như mùa Đông lành lạnh gây gây rét. Bà Nà tuyệt vời với những đồi xanh ngắt ngút ngàn thông reo vi vu rì rào lao xao vẫy gọi gió. Tầng mây xôm xốp bồng bềnh lơ lửng bay bay suốt ngày đêm. Trên đỉnh cao Bà Nà trời luôn sáng rạng, nhưng tầng mây ưa vần vũ e ấp ôm quanh lưng núi chẳng lúc nào tan: mây chia thành hai tầng lớp tách bạch: sáng chói và bàng bạc bãng lãng. Mây không bao giờ vượt lên cao, mây là là trong không gian mơn man lơi lả ở đất Bà Nà nơi vùng quê hương cẩm tú Việt Nam. Bà Nà có trầm hương, gụ lau, kim giao, hoàng đàn… gỗ, cây thích ba thùy, chò lào, sồi lá hạnh, chẹo bông, hồng diệp… Tại vùng nầy có những loài thú độc đáo qúy hiếm mà ít nơi nào có, như: sói vàng, cheo cheo, chồn dơi, trĩ sao, gà mặt vàng, gà lôi lam màu trắng, gà lôi lông tía, hươu vàng, vượn má hung, khỉ đuôi dài, trăn dây, trút, gấu đen, v.v…
          Bước lên cái dốc Bà Nà
          Biển, dâu bãi bắp là đà, anh thương
          Em về thưa lại gia nương
          Anh đi xây dựng quê hương đẹp giàu. (1)

          ***

          Khi “Liên Bang Đông Dương” Pháp ghi tên danh địa nầy là “Tourane”, thành lập từ năm 1888, đã phác thảo sơ lược về Đà Nẵng, thì địa hình Đà Nẵng đa dạng tự tại an ngự ở trung bộ, hướng Tây và Nam giáp Tỉnh Quảng Nam. Bắc giáp Tỉnh Thừa Thiên, Đông giáp biển Đông. Đà Nẵng cách xa Sài Gòn độ 850km, trên tọa độ 15o/15o’ > 16o/40’ vĩ độ Bắc – 107’ > 108o/20’ kinh độ Đông. Thành phố cao sang & đẹp. Mùa Đông Đà Nẵng không lạnh bao nhiêu, bởi tuy có gió từ phương Bắc thổi về, đều bị ngọn núi Hải Vân cao sừng sững chận lại. Dù Đà Nẵng có gián tiếp hứng chịu nhiều trận bão chung miền từ tháng 9 đến cuối năm. Đà Nẵng nằm trong vùng có hai mùa rõ rệt: mùa mưa & mùa khô. Khí hậu nhiệt đới trung bình khoảng 29/o – 33o/C, nhưng không mấy oi bức ngột ngạt, vì có con sông Hàn Giang dài khoảng 7,2km chảy từ phía Nam lên Bắc thành phố, có biển Thanh Bình cách trung tâm thành phố non vài km, & do thành phố ở bên nách sông Hàn và các biển gần & không xa, nên Đà Nẵng có phần mát mẻ dịu êm vào mỗi sáng sớm, hoặc chiều về, đêm buông.

          Đà Nẵng thuận lợi về trục giao thông nhiều mặt, tiện đường bộ hai trục giao thông: trên quốc lộ 1A nối đường xuyên Việt với Tây Nguyên nhộn nhịp, ồn ào, đông đúc náo nhiệt. Quốc lộ 14B nối cảng biển với Tây Nguyên: đường biển, đường sắt, đường hàng không… đều là huyết mạch từ Đà Nẵng. Phố nằm ở trung độ đất Việt thuận lợi, nói nôm na Đà Nẵng có thể coi như là “cái rốn trung độ” của miền Trung (nói riêng) và miền Nam Việt Nam (nói chung), vì nó nằm ở vị thế chính yếu quan trọng khi đối nội, điều phối trung tâm từ “cái rốn” với miền Trung, Tây Nguyên. v.v… Đối ngoại dễ dàng thiết lập đường bay với Manila, Hồng Kông, Malaysia, Singapore, Phillippine, Thái Lan, Đài Loan… Đà Nẵng là một thương cảng rất tốt, là trung tâm có cửa ngỏ thương mại vô cùng quan trọng cho cả nước Việt Nam (lớn vào bậc nhứt ở các vùng Tỉnh phụ cận).

          Đà Nẵng có nhiều di tích, cảng sông Hàn Giang, Liên Chiểu, sông Túy Loan, sông Cu Đê. Biển Mỹ Khê, Tiên Sa, Thanh Bình: mỗi vùng biển mang một dáng vẽ đáng yêu khác nhau. Đà Nẵng có các Quận: Hải Châu, Thanh Khê, Sơn Trà, Ngũ Hoành Sơn, Liên Chiểu, Hoà Vang & quần đảo Hoàng Sa. Đà Nẵng là thành phố đẹp oai sang với những ngôi biệt thự xinh lịch & nhiều toà nhà tráng lệ từ thời Pháp thuộc bỏ lại. Ven ranh có đồi dốc quanh co ở Huyện Hòa Vang xen kẽ vùng đồng bằng trù phú. Núi Mang cao 1708m, núi Bà Nà 1487m, đèo Hải Vân cao 500m. Núi Chúa, núi Ngũ Hoành Sơn cao 106m. Núi non phóng khoáng nhìn xuống tứ phương. Biển Nam Ô xa thành phố 17km ở Phường Hoà Hiệp, hướng Tây Bắc.

          Ngọn Hải Đăng bóng láng rêu phong cổ xưa. * Cảng biển Tiên Sa sâu, (phi cảng Đà Nẵng đứng sau Tân Sơn Nhứt, vượt trội không thua kém Vũng Tàu, Nha Trang). * Biển Mỹ Khê xa thành phố 900m, không sâu, có phong cảnh êm đềm tĩnh mịch, cát trắng mịn, nước biển ấm với hàng dừa rũ bóng, đặc biệt nơi đây có nhiều rong câu chỉ vàng, rong câu chân vịt, có loại cá chuồn làm gỏi trứng cá thì ngon lắm. Có nhiều san hô đẹp. * Biển Tiên Sa có bờ cát mịn ở phía Bắc Sơn Trà. * Biển Non Nước bao la mênh mông nằm dọc ven chân núi Ngũ Hoành Sơn, có rặng phi lao ngày đêm lao xao theo tiếng rì rào sóng vỗ bờ trong thiên nhiên hữu tình. * Biển Mỹ An xinh xinh nho nhỏ ở Quận Ngũ Hoành Sơn. * Biển Nam Ô xa thành phố 17km ở Phường Hoà Hiệp, hướng Tây Bắc. * Biển Tiên Sa có bờ cát mịn ở phía Bắc Sơn Trà:
          Cảnh trí nào hơn cảnh trí này,
          Bồng Lai âu hẳn cũng là đây.
          Núi chen sắc đá màu phơi gấm,
          Chùa nức hơi hương khói lẫn mây.
          Ngư phủ gác cần ngơi mặt nước,
          Tiều phu chống búa tựa lưng cây.
          Nhìn xem phong cảnh ưa lòng khách,
          Khen bấy thợ trời khéo đắp xây (2)

          Đà Nẵng là thành phố đẹp oai sang với những ngôi biệt thự xinh lịch & nhiều toà nhà tráng lệ từ thời Pháp thuộc bỏ lại. Nhiều night club mọc lên như nấm mời chào ít chàng lính Mỹ đầu tiên vô miền Nam Việt Nam, thì thành phố ngái ngủ hầu như bừng sống, kẻ mua người bán chụp giựt… sau những năm thao thức xa Tây. Đà Nẵngnơi sinh ra những danh nhân nổi tiếng: Hoàng Diệu, Trần Cao Vân, Trần Qúy Cáp, Thái Phiên. Đặc biệt những thánh đường uy nghi. Nhà thờ, am tự, v.v... nhiều di tích lịch sử dân tộc Chăm…Chùa chiền nhang khói u trầm nghi ngút, rợp bóng cây um tùm, thánh thất Cao Đài rất đẹp “Thiên nhân hợp nhất. Thiên chân vô ngã”. Các chức sắc quần áo trắng tinh, họ ung dung trang trọng đến thánh thất, vào bàn thờ Cửu Trùng thờ một con mắt tỏa sáng trên quả địa cầu. Bên trên là thế giới đại đồng: Lão Tử. Phật. Chúa Jésu Kitô Vua. Khổng Tử. Mô Ha Met… Họ cung kính trang nghiêm đi cúng bốn lần một ngày: Sáng. Trưa. Chiều. Tối. Tất cả những gì thuộc về Đà Nẵng đều độc đáo, thi vị, duyên dáng nét đặc thù nên thơ riêng!

          Chợ Hàn nối liền với chợ Cồn trên đại lộ Hùng Vương dài hun hút, hai bên đại lộ có những ngôi nhà san sát cư dân sinh sống, cũng là nơi buôn bán sầm uất từ những cửa tiệm lớn. Bến Bạch Đằng tấp nập người đi hóng mát, bán buôn đủ thứ quà bánh linh tinh trên công viên đầy xác phượng vào mùa hè. Bên kia sông Hàn là Sơn Trà lộng gió, trên sông nào đò ngang đò dọc, và những chiếc phà to đưa đón khách lại qua. Bên kia sông Bạch Đằng là bán đảo Sơn Trà hùng vĩ cách xa trung tâm thành phố Đà Nẵng 10 km về hướng Đông Bắc. Bán đảo Sơn Trà coi thật phóng khoáng cao 693m (so với mực nước biển). Bãi biển bằng phẳng đầy cát trắng phau vẫn vắng lặng hoang sơ tự nhiên, nhưng tuyệt đẹp: biển xanh màu ngọc bích lấp lánh như tráng men sứ. Đặc sản nơi đây có rong tảo quý hiếm, rong câu chỉ vàng, rong câu chân vịt có giá trị. Một con đường hẹp độc nhứt vắt vẻo uốn mình bên sườn núi. Núi choài chân ra biển ghép những tảng đá to dầm mình dưới nước, núi rừng hoang dã nguyên sinh thật dễ thương. Đây là nơi quầng cư của vô số loài Vọc, Chà-Và. Hươu, Nai. Đười Ươi. Khỉ đuôi dài. Vượn. Gà mặt đỏ:
          Trên hải-đảo một loài chim rất lạ
          Chợt tình cờ đậu lại bảo đêm qua
          Đôi cánh nhỏ rũ đời soi bóng nước
          Ván thuyền ai rã mục tự bao giờ
          Chim nhớ nước trên nguồn xưa đã uống
          Lòng bỗng chùn rụng xuống những cơn mưa
          Dẫu nổi trôi đời chim luôn cất tiếng
          Hát lên chìm lạc giọng biển mù khơi (3)

          Đường vào chùa Non Nước gập ghềnh khúc khuỷu, bụi đỏ mù bay, nhiều ổ gà lởm chởm, đứng dưới chân núi nhìn lên chùa mỏi cả cổ. Người bán hàng mời chào du khách mua hàng mỹ nghệ, do chính thợ thủ công đi lấy đá xanh, về nhà đục đẽo, trau chuốc thành những hình tượng tuyệt tác, độc đáo nét văn hiến lịch sử Việt Nam.
          Ngũ Hành Sơn với núi đá hoa cương vân ngũ sắc dựng đứng, cao chót vót, nằm kề đại dương bao la. Ngũ Hành Sơn gọi chung có năm ngọn núi mang tên: Kim Sơn. Mộc Sơn. Hoả Sơn. Thủy Sơn. Thổ Sơn. Các động: Linh Nham. Vân Thông. Huyền Không. Tàng Chơn. Ngoài ra có hang Gió, hang Ráy. Chùa Non Nước an toạ trên đỉnh núi cao vời vợi, tiền đường vắng lặng, văn uyển đẹp đẽ, như chuyện ngày xưa Lưu Nguyễn lạc chốn bồng lai tiên cảnh vậy. Đứng trên sân chùa Non Nước nhìn xuống tít chân núi sâu thẳm, tôi thấy trời đất như quay cuồng, mà hết hồn hết vía. Trên Chùa cao ngất gần chân mây, có vị hoà thượng trụ trì mày rậm mũi cao, râu bạc trắng như cước dài tới ngực, khuôn mặt sư cụ đầy đặn, dáng dấp phương phi. Sư cụ mặc áo trúc bâu, một tay cầm gậy ngà, một tay cầm chuỗi cung kính chắp trước ngực. Phong cách sư cụ mực thước niềm nở ôn hoà vui vẻ đón chào du khách:
          Thế sự nhìn xem rối cuộc cờ,
          Càng nhìn càng ngắm lại càng dơ.
          Khua tan tục niệm hồi chuông sớm,
          Gõ vỡ trần tâm tiếng mõ trưa.
          Châu Tử chán mùi nên giải ấn,
          Đỉnh chung lợm giọng hóa chay dưa.
          Lên đàng cứu khổ toan quay lại,
          Bể ái trông ra nước đục lờ. (2)

          Có mấy chú tiểu đồng hồn nhiên mặt mày hồng hào dễ thương, họ để chùm tóc trái đào, mặc áo nâu sồng lon ton hướng dẫn du khách xuống thạch động. Con đường trơn hẹp, đi xuống, đi lên ẩm ướt giá lạnh. Nhứt là động Huyền Không với giếng tuyền cầm: tự phát ra những âm thanh trầm bổng ngút ngàn véo von đêm ngày, nghe như tiếng đàn tiếng sáo nhè nhẹ nhã nhạc theo sóng biển lao xao thoảng đưa về, êm thật êm. Tượng Phật tạc đá xanh thấp thoáng đó đây. Khe đá nước chảy róc rách, trong veo, ta uống vào nghe mát từng khúc ruột. Thạch động ươn ướt màu ngà ngà đầy ngân nhũ, chen lấn những khe suối róc rách. Động Chiêm Thành, Bàn Cờ. Nói chung đa số hang động như một bức tranh thiên nhiên hữu tình phong phú tự nhiên quá đẹp! Nơi có loại tảo quý hiếm như: Rong câu chân vịt, rong câu chỉ vàng.

          ***
          Thương nhau chẳng quản chi thân
          Phá Tam Giang cũng lội, đèo Hải Vân cũng trèo (1)
          Núi Mang cao 1708m xa đèo Hải Vân cao 500m. Núi Chúa, núi Ngũ Hoành Sơn cao 106m, núi non phóng khoáng nhìn xuống tứ phương. Ven ranh có đồi dốc quanh co ở Huyện Hòa Vang xen kẽ vùng đồng bằng trù phú. Nông Sơn, Lệ Trạch, Thanh Khê, Kim Liên, Bến Ván, Nam Ô, nằm dưới chân đèo Hải Vân, đường đèo chật hẹp đi một chiều, khá quanh co hiểm trở:
          Hải Vân đèo lớn vừa qua
          Mưa xuân ai bỗng đổi ra nắng hè (1)
          Đoàn xe lên và xuống trên quốc lộ số 1 từ hai hướng: *Hải Vân Nam và *Hải Vân Bắc, dọc theo bờ biển Đà Nẵng đến làng Nam Ô, là làng chuyên làm nước mắm ngon nổi tiếng ở Việt Nam.
          Dù cho cạn nước Thu Bồn
          Hải Vân hóa cát, biển Đông thành đèo
          Dù cho cay đắng trăm điều
          Cũng không lay được tình keo nghĩa dày (1)

          Đèo Hải Vân quanh co cao chót vót hiểm trở ngoằn ngoèo dài độ chừng 20km. Con đường đèo uốn khúc lên xuống nối liền hai miền Nam và miền Bắc. Từ dưới chân đèo Hải Vân đoàn xe của hướng Nam chạy chậm rì rì, mò mò bò lên tóp đỉnh Hải Vân. Gió lồng lộng trên đỉnh đèo lả tả mây trắng quyện sương mù vần vũ buông lơi quanh năm suốt tháng. Trời rất lạnh! Người ta gọi “Hải Vân” là thậm chí lý, do ở đây chỉ thấy toàn mây và nước. Mây trời bàng bạc mênh mông ngút ngàn trên cao, xen lẫn biển nước xanh thẳm bao la dưới vực đèo. Màu xanh da trời và màu xanh đại dương: đã giao hoà quyến quấn với nhiên nhiên, tạo thành nét đặc thù tự nhiên xanh rất xanh. Thế nên đã có một anh đứng trong vũng sương mù lạnh giá trên đỉnh đèo, anh bâng khuâng xao xuyến ngước nhìn mây bay, gió cuốn lá rơi, lại nhìn xuống phiá xa mờ dưới vực mênh mông, có những con thuyền nhỏ li ti lượn lờ nhấp nhô trên biển cả bao la, thi sĩ đã tức cảnh thành bài thơ hay:
          Buồn chuyện đảo điên, ta hỏi trăng
          Chị hằng nghiêng xuống ủi an rằng:
          “Cớ sao lại cứ buồn ôm mãi
          Hãy gởi nhờ cho gió cuốn phăng”.
          Ngẫm nghĩ rồi than thở với mây
          Mây cười chẳng biết tính sao đây!
          Thôi thì cứ gởi buồn ra biển
          Sóng thủy triều trôi, hoạ hết chăng? … (4)

          Hải Vân còn có tên gọi là “Ải Vân Quan”. Vì ngày xưa cư dân trong miền Nam muốn ra Huế, đi Bắc, hoặc từ ngoài Bắc đi vô Đà Nẵng, để xuôi Nam, họ đều phải vượt qua "cửa ải" xây từ thời vua Minh Mạng (1791-1840). Trên chóp bu đèo Hải Vân có một cánh cổng to: đó là “cửa ải” đồ sộ, độc đáo & rêu phong đứng chênh vênh như cánh cổng tiến thẳng lên thiên đình, bởi vì nó nằm trơ trọi, đơn độc. Một cửa ải đơn điệu độc nhứt trên đỉnh đèo lộng gió hú ôi thật buồn. Xe cộ và mọi người muốn đi qua đây, phải xuất trình giấy tờ. Gần đó là một lô-cốt rất cũ bám đầy rêu nằm cheo leo bên triền đồi ngút ngàn lau sậy, và nhiều loại cây hoang dã không tên cao lút đầu. Lô cốt có tên gọi là "Ðồn Nhứt" xây dựng từ năm 1.826.

          Ngoài ra, tại đỉnh đèo có một miếu nhỏ ở đó tạt hình vị thần chúa tể sơn lâm: “thờ Thần Hổ”. Tôi thấy cửa trạm gác quay về hướng Bắc có tấm bảng bằng đá cẩm thạch khắc ba chữ: “Hải Vân Quan”, Phong cảnh thiên nhiên hữu tình, nên thơ tuyệt đẹp. Từ hướng Nam Hải Vân là bia đá trắng đã ghi: "Thiên hạ đệ nhất hùng quan”, hàng dưới (天下第一雄 ), mà Thượng Đế hài hoà ưu ái ban tặng giang sơn cẩm tú cho đất nước Việt Nam, chính là ở nơi nầy.

          Hai đoàn xe từ hai phiá Hải Vân Bắc & Hải Vân Nam sẽ gặp nhau trên đỉnh đèo Ải Vân cao chót vót luôn lồng lộng gió, mây trắng quyện sương quanh năm bay là là trên đầu ngọn cỏ. Trên cao độ 460m nhìn xuống bao quát quanh vùng; quả thật phong cảnh đẹp ngất ngây tuyệt vời. Trên đèo, trong khi chờ đợi khách có thể ghé vô vài hàng quán bán thức ăn, hành khách xuống xe thong dong thả bộ, hoặc họ vô nhà vệ sinh công cộng sạch sẽ không mất tiền. Khi người trạm gác ở dưới hai bên chân đèo: Hải Vân Bắc & Hải Vân Nam liên lạc gọi điện thoại báo: “chiếc xe cuối cùng ở bên phía họ đã lên hết trên đỉnh đèo, là hết giờ”, (để đoàn xe lên hai hướng đèo ấy được phép chạy xuống đèo, vì con đường đèo rất nhỏ hẹp, đoàn xe chỉ có thể đi thuận theo một chiều mà thôi). Thì trên đỉnh đèo có hai ông lính gác “trạm Ải” sẽ ra mở khóa ở hai đầu cổng gác: xuôi, ngược, cho hai đoàn xe trở xuống theo đường một chiều:
          Nam Hải Vân và Bắc Hải Vân:
          Hải Vân bát ngát ngàn trùng
          Hòn Hành ở đó là trong vịnh Hàn
          Xưa nay qua đó còn truyền
          Lối đi Lô Giản thẳng miền ra khơi (1)
          Có câu:
          Chiều chiều ra đứng Hải Vân.
          Chim kêu ghềnh đá gẫm thân thêm buồn… (1)
          Hoặc:
          Đi bộ thì khiếp Hải Vân
          Đi thuyền thì sợ sóng thần hang Dơi (1)

          Xuôi đèo về quê, không nơi nào đẹp giống nơi nào, Hải Vân oai hùng hiểm nguy, không thua gì đèo Ngoạn Mục, hay đèo Cả. Một bên là vách đứng sừng sững chênh vênh cheo leo đầy hiểm trở. Một bên là vực thẳm sâu hút tầm nhìn. Đại dương mênh mông xanh biên biếc luôn rì rầm, gào thét những cơn cuồng phong bạc đầu xoáy tít dưới chân đèo trào sóng thần phong cao vút, bọt biển trắng xóa phóng lên cao, bắn tung tóe, rồi ầm ầm rớt xuống, sóng cuồng nộ xô đẩy nhau, chạy lui chạy tới, vô tư lự nô đùa với những tảng đá to dầm mình trong biển. Trông thật đẹp mắt những cánh buồm trắng nhỏ ly ti chập chùng khi tỏ khi mờ, thuyền chơi vơi bồng bềnh, lênh đênh nhấp nhô trên biển cả xa thật xa bờ. Con đường đèo chật hẹp khúc khuỷu, ngút ngàn uốn lên uốn xuống, lượn theo sườn núi hùng vĩ, như con rắn khổng lồ uể oải bò trên đèo Rọ Tượng toàn rừng rậm. Xa xa là núi Bạch Mã sừng sững...
          ***
          {(Ngược lại, từ thủ đô Sài Gòn đi Đà Nẵng: ở nội thành Sài Gòn, xe đi Long Thành khoảng 55km, xe rẽ phải đi quốc lộ 1 khoảng 7km đến thị xã Long Khánh, (Đồng Nai), đi khoảng 6km thì rẽ trái, xe đi tiếp hướng quốc lộ 1 khoảng 40km, đến Tỉnh Bình Thuận, đi hướng quốc lộ 1 khoảng 180km, xe qua thành phố Phan Thiết, tới Tỉnh Ninh Thuận, xe chạy tiếp hướng quốc lộ 1, đến Tỉnh Khánh Hòa, quốc lộ 1 khoảng 155km, là tới Cam Ranh, xe đi thành phố Nha Trang, đi thị xã Ninh Hòa tới Tỉnh Phú Yên. Xe chạy thẳng theo quốc lộ 1, xe chạy qua thành phố Tuy Hòa, thị xã Sông Cầu khoảng 110km, đến địa phận Bình Định, xe qua quốc lộ 1A, là tới Tỉnh Quãng Ngãi. Cuối cùng là đến thành phố Đà Nẵng)}.
          ***
          Tình Hoài Hương

          (1) Ca dao
          (2) Bang Nhãn
          (3) Đông Quyên
          (4) Trương Công Bình

          (*) Từ năm 1960 -> đến năm 1975 - bối cảnh ở thời điểm nầy, hầu như ít thay đổi. (Hoài Hương đã điều chỉnh bài viết trong quyển tập “Soạn Bài Dạy” & trích đăng trong truyện dài "Khi Định Mệnh Cúi Nhìn" cùng tác giả).
          Rất trang trọng và chân thành cảm ơn qúy vị nhạc sĩ & nhiếp ảnh gia đã post hình, nhạc… trên internet, tôi xin mạn phép chuyển tải nhạc & hình, (nếu có copy right) vô bài viết, ngỏ hầu tăng thêm phần phong phú hóa hình ảnh sống động, từ tài nghệ độc đáo của qúy vị; qua quê hương Việt Nam cẩm tú của chúng ta.
          Cẩn bút & Đa tạ!
          Tình Hoài Hương
          Last edited by Tinh Hoai Huong; 01-23-2021, 03:25 AM.
          Bút trần nào tả được lưu luyến!
          Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
          Tình Hoài Hương

          Comment


          • (cell phone) Pho to by Hoài Hương


            Dáng Xuân tại Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt
            Tình Hoài Hương

            *

            * Trường "Võ Bị Liên Quân Viễn Đông Đặc Biệt" của Pháp thành lập tháng 7-1946 tại Đà Lạt. Trường Sĩ Quan Hiện Dịch thành lập năm 1948 bắt đầu ở Huế, khóa 1 tháng 12. & Khóa 2 tháng 9-1949 tại Đập Đá.
            * Tháng 4 năm 1949 có một hội-nghị đồng thuận bãi bỏ chế độ thuộc địa (do Pháp cai trị ở nước Việt Nam).
            * Tháng 5 năm 1950 quốc hội Pháp thông qua dự luật: Cho phép thành lập một đội quân Việt Nam.Thế nên bước khởi đầu thì Thủ Hiến Phan Văn Giáo cho một số trường quân đội Việt Nam ra đời.
            * Sau ngày 20-07-1954 khi hiệp định đình chiến ký kết tại Genève, Thụy Sĩ; thì trường Sĩ Quan Việt Nam ở Huế; đã được chuyển lên Đà Lạt, bắt đầu từ khóa 3, và gọi là École Militaire Inter-Armes de Dalat. (Sát nhập vào trường Võ Bị Liên Quân Đặc Biệt của Pháp. Ngôi trường Võ Bị Liên Quân Đặc Biệt của Pháp, nay đương nhiên phải trao trả lại cho Việt Nam). Trường chánh thức đổi tên lại thành “Trường Võ Bị Liên Quân”, (sau khi người Pháp rời Việt Nam năm 1955).
            * Đầu tiên ngôi trường nầy lấy tên là: "Trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt". Cuối cùng trường sĩ quan hiện dịch nầy chính thức đổi tên thành: "Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt Việt Nam" theo sắc lệnh số 325-QP ngày 10.4.1963.
            Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt: KBC 4027.

            Đất và trường rộng mênh mông tọa lạc giữa vùng khu ấp Chi Lăng và khu Thái Phiên. Lá cờ Việt Nam màu vàng ba sọc đỏ, giữa huy hiệu viền trắng nền xanh biển, dưới huy hiệu là câu: “Tự thắng để chỉ huy”.Gần cổng trường là doanh trại sinh viên, khu Văn Học, khu Bộ Chỉ Huy... Cổng trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt Việt Nam còn có tên là cổng "Nam Quan", nơi nầy luôn náo nhiệt trong những ngày Thứ Bảy, Chủ Nhật, ngày hội, ngày lễ... Những lúc ấy tại cổng Nam Quan trở nên vui vẻ náo nhiệt như ngày hội lớn, hân hoan tưng bừng hơn với những chàng sinh viên sĩ quan phong trần, cùng bao tà áo dài tha thướt e ấp tung bay trong gió lộng. Thỉnh thoảng ở phòng trực trong trường gọi tên sinh viên sĩ quan (được phát ra từ loa phóng thanh vang vang lên), thì sinh viên sĩ quan nào có tên gọi, hớn hở vui vẻ rảo bước ra Cổng Nam Quan: Đấy là nơi "gặp gỡ của tình thương".

            Những dãy nhà trên bức tường ghi: “Luôn luôn nuôi chí hiên ngang. Không sờn nguy khó không màng hiển vinh”.Khu doanh trại sinh viên ở gồm: bốn dãy ba-ti-măng có ba tầng lầu, mỗi tầng có 60 phòng ngủ. Phòng ngủ mỗi sinh viên gồm: một giường ngủ trải tấm drap màu xanh cứt ngựa giường chiếc hai tầng, trên mỗi đầu giường có kệ sách, đèn neon, cạnh đầu giường có table de nuit, có tủ đựng quần áo mỗi cá nhân. Mỗi ba-ti-măng có hai đại đội sinh viên sĩ quan cư trú. Hai bên nầy là sân cỏ của Trung Ðoàn. Gần dưới thung lũng là khu vườn luôn luôn đầy hoa đẹp và cây cối xanh tươi, do những sinh viên sĩ quan chung vui tay trong tay góp công sức làm nên, tạo thành một khu vườn thật ngoạn mục.


            Muốn gia nhập vào trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt, thanh niên phải có:
            - Học lực tú tài.
            - Có sức khỏe tráng kiện.
            Ban đầu thì sinh viên thụ huấn hai năm (sau nầy trường Võ Bị Đà Lạt đã tăng thời gian cho sinh viên sĩ quan thụ huấn lên bốn năm học). Bao gồm các bộ môn học như: Văn Học. Quân Sự. Thể Chất. Học Thái Cực Đạo. (Tae Kwon Do). Hiệp Khí Đạo (Aikido Yosheikan). Nhu Đạo (Judo). Chương trình sinh viên sĩ-quan học gắt gao, rất nặng, ấn định có quy củ rõ ràng.


            Đại lễ thì họ đội mũ cát két trắng viền màu đỏ, bao tay trắng, dây đai thắt lưng trắng viền đỏ, đồng phục áo quần đậm màu tươm tất, bên ống quần có một đường sọc viền đỏ chạy từ trên lưng quần xuống cổ chân. Tôi thấy quần áo họ tươm tất, gọn gàng, đẹp, tôi luôn miệng suýt xoa, thiệt trông họ chững chạc cao sang đẹp mà không diêm dúa quá lố. Khi sinh viên sĩ quan đi học họ thường mặc quần áo lính “treillis” màu xanh ống quần anh thẳng nếp li hồ ủi thẳng đứng, càng tôn thêm dáng vẻ anh lịch sự thanh tao, anh đội mũ “bêrê”, mang botte de sauts. Chỉ vì:
            Anh lớn lên quê hương dày lửa khói,
            Sách vở buồn chữ nghĩa dở dang rơi,
            Mực chưa vơi gác bút, bước vào đời,
            Trường nghiêng nắng ve ngân lời từ giã!
            Mái trường yêu áo thư sinh gởi lại,
            Những phương trình, hàm số ngỗn ngang vương,
            Tấm bảng đen buồn im lắng trên tường,
            Vết phấn trắng, học đường bao kỷ niệm!
            Nắng quân trường tháng ngày dài huấn nhục,
            Đêm di hành lạnh buốt dưới mưa rơi,
            Da sạm đen mầu nắng đổi cuộc đời,
            Người lính mới ca vang lời sông núi. (1)

            Mỗi ngày, sau giờ học đầy căng thẳng trí óc; và sau bữa cơm chiều, là sinh viên có hai giờ: > từ 6 giờ tối đến > 8 giờ tối, thì sinh viên sĩ quan tự do đi những nơi giải trí tùy thích như: Bên trái là hội-quán sinh viên có nhiều sofa và bàn ghế tươm tất, để cho mọi người ngồi với nhau thoải mái hàn huyên tâm sự; nghe nhạc sống do ban văn nghệ sinh viên sĩ quan đảm nhận, hay tập dượt văn nghệ. Hoặc giả sinh viên sĩ-quan vào Thư-viện đọc sách. Hay có sinh viên khác đi Câu Lạc Bộ ăn uống. Nhóm sinh viên đến Hội-quán thụt bi-da, uống cà-phê. Có người đi tới sân sau để chơi bóng rổ, bóng chuyền, bóng tròn, bóng bàn, vân vân… Sau đó là giờ tự học. Tiếng kèn 10 giờ đêm là giờ báo đi ngủ. Một số sinh viên lo chuẩn bị đi gác anh vác súng bên vai phải. Trường có tám đại đội sẽ luân phiên nhau canh gác mỗi đêm.

            Sinh viên sĩ quan đi bộ leo núi, luyện tập quân sự, chinh phục đỉnh Lâm Viên cao 2.163m, nơi luôn luôn có gió lồng lộng và sương mù che khuất dưới chân núi và rất lạnh giá. Đây là nơi rèn luyện sinh viên sĩ quan dũng cảm kiên cường vượt thắng gian truân và chông gai. Khi các sinh viên sĩ quan đi tới đỉnh Lâm Viên học và thực hành xong, họ trở về trường; ấy là lúc chuẩn bị ngày lễ gắn Alpha cho tân khóa sinh. Các cán bộ đến tại phòng của tân khóa sinh để trao: mũ cát kết, đai lưng màu đỏ, thắt lưng đại lễ, đôi găng tay trắng.
            ... Thì khoá sinh ấy mới được chấp nhận đúng là sinh viên sĩ-quan của Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt, Việt Nam.
            ***
            Hôm nay là ngày tất niên của trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt - Việt Nam. Tôi cùng Vân, Lan, Tâm, Mai… bao chiếc taxi chạy thẳng vào gần gần ngoài cổng Nam Quan, thăm bạn thân. Đúng lúc đó, tôi gặp Oanh cùng Biên. Hồng cặp tay Đáo. Thúy Mai và Tấn ở Phạn Xá đi ra, (còn gọi là nhà ăn). Chúng tôi hân hoan khôn xiết, nói cười tíu tít biết bao chuyện buồn vui xếp lớp lăn tăn. Chưa dứt câu nầy, bạn đã hỏi câu kia dồn dập. Oanh chỉ vào bạn trai của cô:
            - Oanh (Nguyễn) đã hứa hôn với Biên rồi.
            - Hồng sắp làm đám cưới với Đáo.
            - Cả Lê Oanh và Thuận nữa. Ôi thật là vui quá vui.
            Oanh mở miệng:
            - Nầy, còn Ngân Thụy thì sao?
            Tôi cười buồn:
            - Oanh có bao giờ ghé qua ngỏ nhà thăm tui đâu, mà biết hỉ!
            - Xin lỗi nha. Tại Biên hết đó.
            - Thì phải mà. Bạn có bồ, hổng đi đâu là đúng. Thụy chúc các anh chị sớm thành đạt trong tất cả ý nguyện. Nghen.

            Họ cười tươi, cám ơn tôi với hạnh phúc hân hoan ùa về. Tôi đến điểm hẹn hò với Cảnh. Thấy tôi, anh nở nụ cười rõ tươi, Cảnh hớn hở đón tôi nồng nhiệt lắm. Trên khuôn mặt và ánh mắt Cảnh hiện rõ sự mãn nguyện khi anh giới thiệu tôi với bạn. Cảnh hãnh diện vì có bạn gái xinh tươi, hồn nhiên mộc mạc, duyên dáng không thua những bông hồng biết nói khác trong đêm hội tưng bừng nầy. Cảnh nhẹ nhàng nắm bàn tay tôi nóng hổi, tôi run run như con chim gãy cánh. Nửa ngập ngừng ưng chịu siết tay anh, nửa tôi toan muốn rút tay về. Đây là cái “nắm tay thân tình đầu tiên”, từ khi chúng tôi quen biết nhau. Cảnh tinh ý nhìn thấy sự vô cớ dằng co và trầm mặc nơi tôi, anh kín đáo cố tìm hiểu nguyên nhân vì sao có sự thay đổi kia. Nhưng, tôi sẽ không kể cho Cảnh nghe, (kể cả những người thân yêu ruột thịt) về nỗi buồn đau vô hạn của mình.

            Dù tôi rất muốn ngỏ lời tâm sự với ai đó, hầu vơi đi nỗi niềm dày vò, cay đắng ấy đang bóp thắt trái tim tôi. Sung sướng xiết bao, nếu tôi có thể viết lên trời tất cả suy tư của mình, mà có người khác đọc và thông cảm nhỉ! ít ra trong giai đoạn ngắn ngủi nầy, Cảnh là người xứng đáng nắm bàn tay tôi (đang run rẩy vì… "sương gió & giá rét"?!). Khoảng thời gian quen biết qua, anh có hiểu phần nào về tâm tư, nguyện vọng, tình yêu của tôi không? Cảnh có thể lấp được khoảng trống ráo hoảnh trong tâm hồn rét mướt, mà tôi hằng ngất ngây mong đợi cùng "ai đó" xe mộng tương phùng hay chăng?

            Dọc hai bên đường dẫn lối vào chính điện, và rải rác khắp nơi có những cây thông được trang trí cho mình những "bộ áo" lấp lánh ánh đèn, và "mặc" cho mình những dây kim tuyến, khi gió lùa về thì cành thông và dây kim tuyến đều hoà nhịp lung linh lóng lánh reo vui vi vu, nghe thật hay và trông đẹp ơi là đẹp! Cạnh đó là những sinh viên sĩ quan ứng chiến đứng gác rải rác dưới những chòm cây thông cao ngất và tối đen. Họ đội mũ lưỡi trai, mặc áo jacket, quần treillis màu xanh lá cây sậm, áo quần hồ ủi thẳng nếp, giày đinh cao cổ ôm hai ống quần thon gọn. Họ nhìn thẳng về phía trước đứng nghiêm trang không cử động. Tôi có cảm tưởng họ là những "người máy nhưng... đặc biệt có linh hồn tuyệt mỹ". Trên sân hội, những sinh viên sĩ quan thân hình thẳng tắp, mặc quân phục dạ hội mùa Đông, nổi bậc đôi găn tay trắng nõn, gù vai màu đỏ, dây biểu chương màu vàng nghệ pha kim tuyến đỏ, súng dài bồng lên tay, tạo ra âm thanh do sắt thép khua vào nhau, nghe rập ràng đều đặn và chuẩn mực. Súng lại được vài phen kêu lên đều đặn, rập khuôn nhịp nhàng lúc bắt chào, cũng như hạ súng xuống; khi nào có những qúy khách đi vào khu đại lễ.


            Đến giờ khai mạc đại hội, thì buổi lễ long trọng được diễn ra tuần tự từng nghi thức bắt đầu. Đại khái viên sĩ quan hô:
            - Sinh viên sĩ quan sẵn sàng vào hàng. Phắc.
            - Thao diễn nghỉ.
            - Nghiêm. Súng chào bắt.
            Sĩ quan điều hành:
            - Nón.
            - Xuống.
            Nón trên đầu các sinh viên sĩ quan giở ra để ôm vô ngực.
            - Tân sinh viên sĩ quan quỳ - “xuống”
            Tân sinh viên sĩ-quan sẽ đọc lời hứa:
            * Tôn trọng lá cờ của Trung Ðoàn sinh viên sĩ quan. Bảo vệ danh dự cuả Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam: "Tổ Quốc. Danh Dự. Trách Nhiệm".

            Khi buổi lễ gắn lon hoàn tất, sĩ quan điều hành hô:
            - Nón.

            - Lên.
            Lễ bàn giao quốc quân kỳ cho khoá kế tiếp tiến lên nhận hai lá quốc kỳ và quân kỳ. Tân sinh viên sĩ quan thủ khoa trong tư thế rất hào hùng quả cảm hiên ngang, và đầy tự tin giương cung bắn đi bốn hướng, giống như anh gửi chí làm trai tới bốn phương trời. Sau đó tân sinh viên sĩ quan thủ khoa tuốt kiếm bạc ra giơ lên:
            - Nghiêm.
            - Tiến bước.
            SVSQ rập ràng oai nghiêm chững chạc lần lượt tiến bước qua khán đài. Trước mặt các quan khách đang trình diễn các phân binh chủng: Nhảy Dù, Bộ Binh, Thủy Quân Lục Chiến. Biệt Động Quân. Thiết Giáp. Pháo Binh, xe tăng, thiết giáp, vân vân... diễn hành các xe hoa… Thỉnh thoảng vọt lên trời những ngọn pháo bông đủ màu sắc rực rỡ, đủ hình thể khác nhau. Trông rất đẹp khi có mục biểu diễn nhảy dù tiếp theo. Bao cánh dù hoa bung nở, đủ màu bay lơ lửng trên không trung, lủng lẳng nhiều anh chàng Nhảy Dù lả lướt, bay bướm, trông quá tuyệt vời trên cao tít lưng trời bàng bạc hơi sương, gió rét căm căm cùng tiếng thông rì rào reo vi vu thoảng lại.

            Không Quân Việt Nam Cộng Hòa biểu diễn những đường bay quá điệu nghệ với dáng vẽ oai dũng riêng biệt: Bay solo, bay ba, bay năm… bay vòng cung, bay vút lên và bay lộn ngược đầu… Ôi! Đủ thứ đường bay oai dũng vẽ những hình ảnh lạ mắt, quá tuyệt vời. Sau đuôi phi cơ kéo theo những làn khói dài lê thê, có đủ màu, rồi từng làn khói tỏa rộng trong bầu trời đêm lấp lánh ánh sao. Trông vô cùng hứng khởi, duyên dáng và ngoạn mục hết biết. Mọi người ngẩng đầu nhìn lên trời cao, mắt họ mở lớn, miệng xuýt xoa trầm trồ vui vẻ không tiếc lời khen ngợi.

            Những hàng ghế ở khu khán đài B kêu răn rắc, suýt gãy dưới sức nặng của khách ngồi xem mê mãi. Giàn quân nhạc sống vang lên rộn ràng, làm huyên náo góc trời u tịch và giá rét. Giàn nhạc đánh những bản nhạc hùng tráng, cùng tiếng hợp xướng, tiếng đơn ca, đồng ca… vang dậy làm cho người đứng tuổi nghĩ nhiều về mình, đồng thời hồi tưởng lại quá khứ oanh liệt vàng son một thuở. Làm cho người vào độ tuổi tráng niên tạm lãng quên phiền nhọc, bực bội, lo toan, để ôn tồn thoải mái, vui vẻ hoà đồng với đám thanh niên trẻ trung tuấn tú, phong lưu hào hoa phong nhã và lịch lãm trong ngày hội lớn.

            Một số sĩ quan lão luyện tuổi tác họ khác nhau tay bắt mặt mừng chào hỏi, họ ung dung đi rải rác từng điểm hội. Đa số đàn ông có khuôn mặt đượm phong trần sương khuya gió chiều, khiến mái tóc lấm tấm muối tiêu và thân thể rắn rỏi hơn. Họ mặc quân phục đại lễ mùa đông trông khác nhau, ai nấy đều lịch lãm oai hùng, phong độ theo mỗi dáng kiểu quân phục của từng binh chủng riêng. Nam nhân có những bộ râu quai hàm, râu mép, kính trắng đạo mạo tô điểm cho vầng trán cao, tạo thành khuôn mặt rắn rỏi thêm phần trí thức và trang trọng. Miệng nhiều ông ngậm thuốc lá thơm, hút xì gà, hay bập bập ống điếu.

            Đó là những cấp lãnh đạo, những cấp chỉ huy có đôi mắt sắc sảo tinh tường. Họ giàu kinh nghiệm, bản lĩnh để hướng dẫn thuộc quyền. Kiểu dáng họ coi ung dung thong dong thư thả pha chút cao ngạo, đôi khi cũng bình dị để hoà đồng vào cuộc vui chung. Họ biệt lập, từng trải về kinh nghiệm chiến trường, và cách điều binh khiển tướng khi xung trận. Bên cạnh bao quân nhân là những mệnh phụ phu nhân kiểu dáng chưng diện quần là áo lụa “đỏm đáng kiêu sa đài các” nom khác người. Cùng phụ huynh của sinh viên sĩ quan đa số thanh lịch, phục sức trông đoan trang mềm mại mà giản dị, không có mấy ai chưng diện loè loẹt hợm hĩnh và lố bịch. Nhìn chung đa số quan khách cao sang, uyển chuyển qua nhiều kiểu cách hợp thời khác nhau.

            Bỗng nhiên một tiếng nổ giòn tan xé màn đêm, nghe như tiếng lọ thủy tinh gián mạnh xuống nền gạch, rồi nhiều tiếng súng cối bắn đi đâu đó, khiến tôi giật nẫy người, nép sát vào lòng Cảnh. Anh nhìn quanh cũng thảng thốt giây lát, vòng tay Cảnh vội ôm qua thân thể tôi lúc nào, không nhớ. Mọi người nồng nhiệt đứng lên đồng loạt vỗ tay cười vang, có nhiều tiếng hét và la to:
            - Ấy dá dà…
            - Tuyệt vời quá!
            - Giao thừa.
            - Tiễn biệt năm cũ, chào mừng năm mới.
            - Chúc mừng năm mới.
            - Mừng xuân đến.
            - Tết Nguyên Đán đến rồi.
            - Happy new year.

            Giờ phút linh thiêng nầy thật trang nghiêm, trân trọng. Họ nhìn lên bầu trời sáng rực pháo bông đủ mọi màu sắc và hình dáng. Ồ! Thì ra bây chừ đúng là giờ giao thừa: Súng lớn bắn đi để đón chào dáng xuân hồng thắm ngự trên vạn vật. Chỉ có rứa mà cũng khiến tôi giật mình mất hồn mất vía, run rẩy à! Chuyện trò râm rang ồn ào náo nhiệt khắp nơi.

            Mươi phút sau thì bắt đầu thủ tục khai hội dạ tiệc trong đại sãnh sang trọng. Những thức ăn bốc khói nóng sốt thơm ngon. Những chú bồi bàn vui vẻ, họ đều mặc quần áo trắng, mang giày đen, đầu đội mũ trắng mang táp dề màu đỏ, một tay họ nâng dĩa thức ăn to giơ lên cao, còn một tay họ để sau lưng, họ cẩn thận đặt những dĩa thức ăn trên những dãy bàn dài phủ khăn trắng có nhiều bình hoa lys. Cuối góc phòng treo lơ lửng một con bê thui vàng rộm còn nóng và toả mùi thơm quá hấp dẫn, một cái bàn dài có những chồng dĩa trắng với những dao, nĩa...

            Đêm dạ vũ tưng bừng và long trọng đã khai mạc. Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt khoản đãi mọi người đến dự tiệc tất niên tống cựu nghinh tân vui vẻ náo nhiệt tưng bừng biết chừng nào. Đây là lần đầu tiên trong đời tôi được diễm phúc đến trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt nầy, để chia vui cùng tất cả mọi người, với lòng cảm mến và trang trọng biết ơn. Chẳng hiểu sau nầy tôi còn có được diễm phúc đi tham dự những buổi lễ long trọng ấm áp tình người như thế nầy nữa, hay không!?

            Chúng tôi dìu nhau đi trong đêm giao thừa rộn ràng những tiếng pháo nổ rền vang khắp mọi nơi. Người người hứng khởi đón chào năm mới vui ơi là vui quá chừng chừng. Lòng tôi vui thích, say say theo cung đàn yêu thương, ngất ngây với nỗi ngọt ngào dịu êm lâng lâng từ đâu ập đến. Một giao thừa và năm mới bắt đầu tuyệt vời nhất đời mình. Dù mai tôi sau có xa ơi là xa trong sự già thật là già cỗi vì phong sương gió bụi, tôi vẫn trân trọng và mãi nhớ về lần đầu tiên tôi vinh dự vô Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt, để tiễn năm cũ và hân hoan đón chào năm mới, vui vẻ đón xuân cùng với thế nhân. Chúng tôi đi thật chậm giữa khuya chỉ có ánh sao muôn trùng rơi rụng, bên tai tôi vẫn nghe tiếng pháo rộn rã nghinh xuân tưng bừng trong thành phố đang thức thâu đêm. Lòng tôi cảm thấy bình yên vui vẻ kỳ lạ... khi bước chân hai người líu ríu đặt lên từng bậc cấp để vào nhà tôi. Trước thềm năm mới, Cảnh êm đềm trao tặng tôi nụ hôn nho nhỏ phơn phớt trên mái tóc nồng ấm hương xuân đầu năm. Anh thì thầm ngâm mấy vần thơ:

            Bờ tang hải biển dâu xô lật úp

            Bến phiêu bồng anh lật đật theo đuôi
            Anh chỉ có niềm vui trong chốc lát
            Và nỗi buồn cũng chốc lát như nhiên
            Tình thứ nhất thoảng đi qua, thấm thoát
            Tới trăm năm, còn thấm thoát như thường
            Anh vẫn tưởng đầu đường thương xó chợ
            Ai có ngờ xó chợ cũng thương nhau (2)

            Tôi cảm thấy hạnh phúc nhè nhẹ len lén lâng lâng đến trong chân tơ kẽ tóc, và đậu lại trong đời sống riêng mình. Tình cảm ấy tuy nhẹ nhàng, đơn sơ, mà trĩu nặng ân tình trìu mến, thiết tha vẫy gọi nhau biết mấy! Niềm vui thật ngọt ngào trong sáng, cùng sự liên đới kỳ diệu của Trời cao giao hoà tuyệt vời với Đất thấp gợi tình, có muôn hoa ngát hương, cỏ cây hoa lá đâm chồi nẩy lộc giữa thiên nhiên cẩm tú. Đà Lạt thoáng mát, thi vị, nên thơ, lãng mạn, mơ mộng, tuyệt diệu ươm mộng xuân tình từ: trên đỉnh Lâm Viên êm đềm rót xuống lòng thế nhân niềm vui chất ngất xiết bao mặn nồng và ấm áp! Dù thế Cảnh lại lên xe taxi thui thủi trở về trường.
            *
            Tình Hoài Hương


            (1) Hoàng Nhật Thơ
            (2) Bùi Giáng
            Last edited by Tinh Hoai Huong; 04-22-2022, 05:17 PM.
            Bút trần nào tả được lưu luyến!
            Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
            Tình Hoài Hương

            Comment


            • (cell phone) Photo by Hoài Hương
              Tết Nguyên Đán cổ truyền 2021 > ghi nhớ về Tết năm Ký Dậu 1789

              Vua Quang Trung NGUYỄN HUỆ (1753 – 1792)
              Nhà chính trị lỗi lạc & quân sự tài ba kiệt xuất.
              *

              Tình Hoài Hương



              Phân tranh giữa Nam Triều & Bắc Triều
              (ghi theo thiên-niên-kỷ)
              ***
              Phần 1* Quân Trịnh tiến vô Đàng Trong.
              Phần 2* Tây Sơn đi đánh thành Gia Định.
              Phần 3* Trận đánh oanh liệt ở Rạch Gầm & Xoài Mút.
              Phần 4* Kế-hoạch điều phối & tấn công của quân Tây Sơn
              Phần 5* Trận Hà Hồi. Trận Ngọc Hồi.
              Phần 6* Trận Đống Đa (Gò Đống Đa)
              Phần 7* Tây Sơn & đoàn quân viễn chinh: Pháp + Miên + Xiêm La.
              Phần 8* Sự rùng rợn dã man khi "người thắng cuộc" trả thù.
              ***
              A- Đồn Hà Hồi

              Quân Thanh đóng chốt trên một khu đất cao ở phía Nam bản địa, đó là đồn Hà Hồi nằm bên một làng ở đường thiên lý giao thông huyết mạch chủ yếu tiện lợi nhứt từ trong Nam ra Thăng Long, con đường chạy song song với quốc lộ số 1. Đồn Hà Hồi chiếm một vùng đất tương đối cao, phía Bắc dựa lưng vô xóm làng, phía Nam có thể nhìn thấy đường thiên lý từ trong ra.

              * Tại địa điểm tập họp ở phía Nam Hà Hồi, vua Quang Trung tổ chức đội quân xung kích, họ làm nhiệm vụ đột phá vào trận địa phòng thủ của địch, (quân Tây Sơn đã tuyển lựa những nghĩa binh khỏe mạnh dũng cảm từ trước). Dưới sự tổ chức chiến lược và lãnh đạo trực tiếp của vua Quang Trung, quân Tây Sơn ở hướng tiến công chủ yếu, đã sẵn sàng bước vô trận điạ quyết chiến, chuẩn bị chu đáo về mọi mặt. Vua, tướng, và toàn quân binh quyết tâm san đạp lũ xâm lăng đất nước ta bằng mọi thử thách lâm nguy, hy sinh tuyệt đối không từ nan. Nửa đêm ngày mồng 3 Tết năm Ký Dậu (ngày 28-l-1789), vua Quang Trung và quân lính âm thầm lặng lẽ, kín đáo, nhưng mau chóng ráo riết sát cánh nhau đi suốt ngày đêm tới làng Hà Hồi. Quân Tây Sơn đột ngột xuất hiện vây chặt đồn, họ bắc loa gọi địch ra hàng huyên náo khắp bốn mặt đồn, khua dao, mác, lẻng xẻng, khua chiêng dóng trống nghe rân trời, giống như có hơn vài ba vạn người đông đúc rổn rảng ầm vang kêu réo nhau, nghe đinh tai nhức óc.

              Khiến quân Thanh không thể nào ngờ, chúng không biết ất giáp chi, tưởng bên quân ta có vô số binh lính đông nghìn nghịt vây kín! Quân địch hoảng hốt, ai nấy choáng váng rụng rời, sợ hãi, chúng hoảng sợ chưa kịp ghì chặt khí giới trong tay, đều lập tức buông bỏ khí giới, đành bó tay run lẩy bẩy như cầy sấy liền líu ríu dắt nhau dong hai tay giơ lên đầu, xin ra hàng. Quân Tây Sơn không tốn một mũi tên hòn đạn, không tốn mảy may công sức nào, đã diệt gọn quân binh bọn Thanh ở đồn Hà Hồi là một tiền đồn quan trọng của địch chỉ trong nháy mắt. Mọi binh khí đều bị quân Tây Sơn tịch thu rất nhiều, tất cả lương thực dồi dào cũng bị lấy hết. Quân binh Tây Sơn đóng một chốt trên cánh đồng Cung rộng khoảng hơn 20 mẫu Bắc-bộ, khu đất bao la cao ráo ở phía Nam Hà Hồi. Rồi quân Tây Sơn đã thừa thắng dễ dàng, liền rầm rộ hăng hái tiến đi bao vây một đồn kia cũng quan trọng tại Phú Xuyên, cách Thăng Long khoảng 30 ki-lô-mét. Từ khí thế hùng dũng hăng say đó, họ đã bất ngờ phá tuyến phòng thủ ngoài vòng đai của địch chỉ trong chớp mắt & tiêu diệt gọn gàng bọn chúng cũng trong chớp nhoáng, mà quân Thanh ở các đồn khác gần xa lân cận quanh đấy, đều không hề hay biết gì.
              ***

              B - Đồn Ngọc Hồi
              Muốn ngồi trầm lặng bên dòng nước.
              Để nhớ hai bà tại Hát Giang.
              Giặc đến đàn bà còn phải đánh.
              Râu mày sao để thẹn hồng nhan.
              Muốn đến Ngọc Hồi mùng năm tết.
              Để nhìn chiến thắng của quân Nam.
              Xem nơi thắt cổ Sầm Nghi Đống.
              Nguyễn Huệ trên voi áo nhuộm vàng. (1)

              Đồn Ngọc Hồi xây gần chung quanh ven ranh xóm làng trên cánh đồng phía Nam, rộng trên 400 mẫu Bắc-bộ. Phía Nam xóm làng Ngọc Hồi có thêm một cánh đồng to rộng mênh mông. Phía Tây giáp Thôn Yên Kiện (Xã Ngọc Hồi), phía Nam giáp Thôn Xuân Nê (Xã Ái Quốc), Nhị Châu, Yên Phú (Xã Liên Minh). Phía Đông giáp Thôn Thọ Am Xã Liên Minh, đều thuộc Thường Tín, Hà Tây, (ngày nay là khu lò gạch đồng Người, đồng Xào, đồng Đồn phía Đông quốc lộ, đồng Bứng phía Tây quốc lộ. Đồn Ngọc Hồi nằm về phía Bắc bên quốc lộ số 1, sát phía Nam sông Tô Lịch, đó là một thôn làng có từ lâu đời, bao quanh thôn xóm có “lũy làng”. Lũy đắp bằng đất nện cứng, dày cui và chắc chắn, phía trên lũy trồng rất nhiều tre san sát chằn chịt, lũy cốt ý dùng để bảo vệ thôn xóm bớt bị những cơn phong ba bão táp lùa về, vừa để ngăn nước sông Tô Lịch tràn vô làng vào mùa nước lũ. Ngọc Hồi có sáu xóm: Ba, Đình, Giếng, Đò, Vậy, Thông - thuộc Xã Vĩnh Trung, Tổng Cổ Điển, Huyện Thanh Trì, Phủ Thường Tính.

              Đồn Hà Hồi chỉ cách đồn Ngọc Hồi 6 ki-lô-mét. Đồn Ngọc Hồi cách xa Thăng Long độ 14 ki-lô-mét, sau khi đồn Hà Hồi bị tiêu diệt sáng ngày mồng 4 Tết rồi, (nhằm ngày 29-l-1789 Dương lịch), thì Tôn Sĩ Nghị mới nhận được tin, khi bại quân chạy về cấp báo:
              - Quan quân ở đồn Hà Hồi đều bị quân Tây Sơn đánh úp, bắt hết cả. Ở đấy cách đồn Ngọc Hồi không xa, thì sớm chiều gì, thế nào ta cũng bị đánh tới nơi.
              Tin sét đánh ngang tai đó làm cho quân Thanh vô cùng choáng váng, sợ hãi, hoảng hốt. Chúng nói với nhau:
              - Thật là tướng ở trên trời đột ngột rơi xuống, quân ở dưới đất bất ngờ chui lên.

              Quân Thanh ở Ngọc Hồi và Thăng Long đã vội vàng chấm dứt ngay “yến tiệc tưng bừng hoan hỉ vui mừng”, mà lật đật chuyển qua tư thế lo phòng ngự, chiến đấu. Chúng quýnh quáng bấn loạn chạy ngược chạy xuôi, lo hò hét quân binh chuẩn bị cách đối phó với quân Tây Sơn, từ Hà Hồi đang rầm rộ ào ạt đi lên. Bản thân Tôn Sĩ Nghị tuy có phòng bị từ trước, hắn cũng hết sức kinh ngạc, lúng túng, ngỡ ngàng, kinh dị lẫn băn khoăn trước lối đánh quá bất ngờ, thần tốc kinh hoàng của quân Tây Sơn. Lúc được tin cấp báo, Sĩ Nghị đứng bật dậy tức giận rút kiếm chém xuống đất, nói rằng:
              - Không thể tin. Sao mà thần kỳ đến thế.

              Hắn lập tức tăng viện cho đồn Ngọc Hồi, lãnh binh Quảng Tây tên phản phúc là Thang Hùng Nghiệp (viên tướng của Tây Sơn lúc xưa, bây giờ y đã đâm đầu chạy qua dong hai tay lên hàng giặc), hắn là Phan Khải Đức được lệnh Tôn Sĩ Nghị đem một đội quân “cần vương” của vua Chiêu Thống xuống tăng cường lực lượng cho đồn Ngọc Hồi. Tôn Sĩ Nghị phái 20 kỵ binh trong đội hầu cận của hắn, theo Thang Hùng Nghiệp xuống Ngọc Hồi. Tại đó họ có nhiệm vụ: “phải liên tục báo tin về ngay cho ta rõ, nghe ra chưa”.

              - Kế hoạch công phá đồn Ngọc Hồi:

              * Trong ngày mồng 4, vua Quang Trung sử dụng vài đội quân lẻ tẻ đi mở những trận đánh khiêu khích, nho nhỏ vu vơ vào vùng ngoại ô Ngọc Hồi, vua cho quân đánh một hồi, giả thua rồi rút lẹ. Mục đích là quân Tây Sơn cốt trêu chọc, để lôi cuốn sự chăm chú lom lom dòm ngó của Tôn Sĩ Nghị ở nơi nầy, Tôn Sĩ Nghị sẽ không tập trung quan sát vô mặt trận đằng phía Nam. Vua Quang Trung cố ý “trêu ghẹo” cho quân địch hoang mang, và tăng thêm sự bất ngờ về ngón đòn hoả mù do quân Tây Sơn sẽ “tung chưởng”. Quân địch bị đánh mặt trước, bị bao vây mặt sau, đồng thời đã bao nhiêu ngày đêm phờ phạc do tình trạng mệt mỏi, lo lắng chờ đợi, căng thẳng kinh khủng vào những giờ phút lo sợ như thế, cũng đáng khiếp sợ.

              * Quân Thanh thấy quân lưu động Tây Sơn tiến công vô các đồn tiền ngoại ô gần gần ở cứ điểm Ngọc Hồi, hễ họ “đánh trận nào”, thì quân Tây Sơn “bị thua rút lui mau lẹ luôn” trận ấy. Chúng (quân Thanh) hể hả ngửa mặt vênh lên trời, vỗ ngực cười vang hét to lấy làm đắc ý. Chúng không hề biết vua Quang Trung có ngụ ý, cố ý “nhữ mồi” quân địch Mục đích quan trọng chủ yếu của vua Quang Trung là muốn để cho quân địch ít thiệt hại, thì chúng sẽ tự hào tự mãn, nhứt là chúng không hiểu được ý đồ của “phe ta”, chúng sẽ ỉ y xem thường & không suy nghĩ mà dè dặt, quân địch sẽ dồn lực lượng về mặt trận phía Nam. Tuy thế, đa phần Quân Thanh ở các doanh trại chỉ cầm cự, hồi hộp lo âu, do bị tác động tâm lý sâu sắc bởi đồn Hà Hồi bị “đại bại trận” thảm khốc, khiến cho đến bây giờ chúng vẫn còn hoang mang nao núng, mệt mỏi lo lắng chờ đợi, rất căng thẳng. Nhứt là:
              Xuân đến làm chi trên đất lạ
              Cho người héo hắt nhớ quê xa!
              Những tưởng mờ dần theo năm tháng
              Ai ngờ thương nhớ ngập hồn ta
              Xuân cũ giờ đây trong cõi mộng
              Mưa phùn đất Bắc thấm thịt da
              Pháo nổ cuối thôn nghe rộn rã
              Đứng nhìn, ngơ ngác tuổi hồn hoa (2)

              Đạo quân chủ lực của vua Quang Trung đã tập họp đầy đủ tại cánh đồng Cung ở phía Nam làng. Theo nghiên cứu kỹ càng cẩn trọng & kế hoạch chu đáo đã vạch ra ở Tam Điệp, thì khoảng thời gian đó đạo quân của đại đô đốc Bảo đi theo con đường núi ra Vân Đình (Hà Tây), quân binh tập hợp tại Đại Áng ở phía Tây Nam Ngọc Hồi. Họ đi ra ngã tư Vác (Hà Tây), từ đó họ đi theo con đường qua các làng: Canh Hoạch, Tri Lễ, Úc Lý, Dư Dụ, qua cầu Sấu trên sông Nhuệ, đến Đại Áng. Trên đường đi êm ru “ắng lặng”, đạo quân tinh vi nầy tránh không qua một đồn lũy nào của quân Thanh, hoặc quân Lê Chiêu Thống. Tại Đại Áng, Tây Sơn đóng quân trên một khu đất cao ráo ở phía Nam làng của cánh đồng Rền. Sự phối hợp hai đạo quân chủ lực + đạo quân tiếp ứng, cho phép vua Quang Trung tạo nên một ưu thế binh lực tương đối khá kiên cố vững vàng & hùng hậu, (so với quân địch). Quân Tây Sơn ở Tam Điệp chia ra làm năm doanh trại. Đạo quân chủ lực của vua Quang Trung gồm ba doanh trại (tiền, trung, hậu: có hơn nửa số quân). Đạo quân của đại đô đốc Bảo và đạo quân của đô đốc Đông gồm khoảng vài vạn quân. Như vậy quân số cả hai đạo quân Tây Sơn có khoảng 6, 7 vạn người. Trong khi quân Thanh chỉ tính ở Ngọc Hồi đã có khoảng hơn 3 vạn, chưa kể số quân địch ở các đồn bảo vệ xung quanh như Bình Vọng, Lưu Phái, Văn Điển).

              * Do quân Tây Sơn giáng một đòn khốc liệt bất ngờ ở Hà Hồi, khiến đội quân Lê Chiêu Thống & Tôn Sĩ Nghị trong chớp nhoáng đã tê liệt, hoàn toàn co rúm, bị động & bị cô lập, lo sợ, không kịp chống cự, hốt hoảng bấn loạn kinh hoàng rồi tán loạn tất tả chạy đi xin cầu viện. Vua Quang Trung không cần thiết phải tiến công đánh đạo quân Ô Đại Kinh ở Sơn Tây, vì đạo quân này mới chân ướt chân ráo tới đóng quân nơi đây, nhứt là vì đồn trú ở Sơn Tây tách biệt xa xa phía Tây Bắc, Cứ để đó. Vua Quang Trung muốn tập trung binh lực vô một hướng quan trọng khác ở chặn đường rút chạy của tàn quân Thanh. Vua Quang Trung muốn tiêu diệt đồn Ngọc Hồi mau lẹ, gọn gàng. Rồi kịp thời quay tới phối hợp sít sao nhịp nhàng với quân ta ở các hướng tiến công khác, để thọc sâu vô trong lòng địch. Vua muốn áp dụng theo binh pháp Tôn Tử: “vây thành, thì phải chuẩn bị rất lâu. Vây đánh nhiều ngày, sẽ hao binh tổn sức, có khi không lấy được thành, là một sự tai hại to”. Do đó “vây thành mà đánh là kém nhứt”. Trong trường hợp phải đánh thành, đánh đồn, vượt lũy, tạo thời cơ cho đạo quân của đô đốc Đông bất ngờ tiêu diệt đồn, thì hướng tiến công chủ yếu mới phát huy nầy, có tác dụng làm tê liệt hành động ứng cứu của quân chủ lực Tôn Sĩ Nghị.

              * Lực lượng đạo quân chủ lực Tây Sơn gồm có đại bộ phận Bộ-binh, Tượng-binh, Kỵ binh, hỏa pháo… do vua Quang Trung đích thân chỉ huy mở cuộc tiến công đột nhập mau chóng, quân binh ào ạt đột phá mãnh liệt vô chính diện ở mặt phòng thủ phiá Nam của đồn Ngọc Hồi. Nếu quân địch từ Ngọc Hồi bương tẩu chạy về hướng Thăng Long, thì phải chạy đi theo đường thiên lý qua ngả đồn Lưu Phái, Văn Điển,. Hoặc đường đê sông Nhị, “đường cái cao” dọc theo bờ sông Tô Lịch chạy qua Quỳnh Đô, lên Văn Điển. Vua Quang Trung quá tinh anh tuyệt hảo khi ông nhìn thấu suốt ngọn ngành ý nghĩ thấm kín của quân địch, vua quyết định chọn đầm Mực to lớn lầy lội ở làng Quỳnh Đô, làm trận địa, thì rất lợi thế. Tự nó đã buộc quân địch tháo chạy như điên vì đầm lầy bao la, nếu sa chân xuống đầm lầy, kể như họ phì phò hấp hối trong bùn, địch càng vùng vẫy cố ngoi đầu lên, thì bị dìm sâu xuống tự tiêu hủy mình, mà tàn đời. * Một số quân Tây Sơn đã nằm phục rung đùi tại chỗ ấy, họ chờ sẵn ở một vị trí phía Đông Bắc đồn Ngọc Hồi, ngỏ hầu ngăn chặn địch cả hai hướng: đê sông Nhị & đường thiên lý. Tất nhiên quân địch phải lúng túng tháo chạy về phía đầm Mực. Đạo quân của đại đô đốc Bảo từ Đại Áng sẵn sàng tiến lên, bao vây tiêu diệt toàn bộ tàn quân địch ở đầm Mực (làng Quỳnh Đô). Ba cánh quân Tây Sơn phối hợp chặt chẽ trong thế trận liên hoàn, mỗi cánh quân đảm nhận một hướng tiến công hùng dũng nhịp nhàng, ăn khớp sít sao với nhau như gọng kềm siết lại. Thật tuyệt vời.
              ***
              Ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu (ngày 30-l-1789), đồn Ngọc Hồi xây dựng rất kiên cố, chung quanh nơi nơi đều cắm chông sắt và địa lôi. Trời chưa sáng, bất thình lình quân Tây Sơn tiến công mãnh liệt, cuộc chiến đấu ác liệt nầy tung vào mặt Nam của đồn Ngọc Hồi. Vua Quang Trung cỡi voi ra trận, trực tiếp đốc chiến chỉ huy & ngài cột khăn vàng vô cổ. Đội ngũ quân Tây Sơn đều chít khăn đỏ trên đầu, họ chạy theo vua giương cao lá cờ đỏ, biểu thị khí thế quyết chiến quyết thắng bừng bừng dâng lên cao độ. Từ phía Nam Hà Hồi, khoảng nửa đêm đạo quân chủ lực Tây Sơn bí mật im ru nhẹ nhàng xuất phát. Vua Quang Trung hạ lệnh cho binh lính bỏ lại hết quân trang, lương thực, không mang theo một thứ gì dù nhỏ nhặt. Ý vua muốn quân binh không bị lúng túng cồng kềnh vì những thứ “vụn vặt”, để mình nhẹ nhàng đi cho mau lẹ mà quyết tâm chiến đấu, phải thần tốc toàn thắng đến cùng. Quân Tây Sơn tràn qua một tiền đồn nhỏ của địch là đồn Bình Vọng, sau đó một “binh chủng tai to thân bự gan lì điếc không sợ súng” đầu tiên ấy xung phong tiến tới trước là đội Tượng-binh. Có đàn voi, mỗi con voi chở khoảng mười người cùng với cung nỏ, dáo, mác, lao, súng tay, hỏa hổ, đặc biệt có những con voi to đùng mập ú cao lớn hiên ngang chở đại bác trên mình, cùng người chiến đi đột phá rất lợi hại.

              * Sáng mồng 5 tháng Giêng, quân Tây Sơn đánh đồn Ngọc Hồi, Thanh Trì (Hà Nội). Vua Quang Trung cho quân lính ghép ba tấm ván lại với nhau, tạo thành một bức ván to, mặt ngoài tấm ván họ lấy rơm tẩm nước, đắp kín bằng những sợi dây dừa bện chặt. Mỗi người lưng dắt dao ngắn, khiêng tấm ván để làm hộ khí che chắn thân. Họ dẫn những người khác đi theo sau tấm ván che kín, mà dàn quân ra thành chữ Nhứt. Quân Thanh ở trong thành nổ súng bắn ra như mưa, gần hết đạn mà chẳng trúng ai. Thấy quân Tây Sơn tới kề chúng quay ra bắn cung tên, thì bao nhiêu mủi tên đều ghim vô những tấm ván quấn rơm dày cui, thế là tên ghim vào rơm nhiều vô số. Đội khiêng ván liền núp sau tấm ván tự che lấy mình, quân binh tha hồ thò tay ra lượm tên mệt nghỉ.

              Khi có gió Bắc thì quân Thanh đốt thuốc súng làm màn khói mù, họ dùng ống phun lửa có tỏa khói bay ngợp trời. Vua Quang Trung và binh, tướng, đều lo lắng bồn chồn. Nhưng may thay “lù khù có ông Cù độ mạng” đâu nỏ biết, mà chính do Trời xui đất khiến “mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên”… Trời cho gió xoay đổi chiều, giúp chuyển gió lồng lộng ào ào về phiá Nam! Oái oăm thay là kẻ địch tự hại mình “gậy ông đập lưng ông”, vì những ống lửa toả khói mù mịt kia đã quay trở lại phừng phựt đốt bọn chúng cháy rụi. Thế là tiêu toi. Vua Quang Trung nhìn ra sự bất lợi ấy ở bên địch, vua mừng rỡ liền áp dụng kỹ thuật tới tấp tiến công đồn (siege techniques) đánh chớp nhoáng, vua cho dùng các cuộn rơm, ván, tre, lá chắn, gỗ bọc rơm có bánh xe lăn bốn bánh, loại “chiến xa tự chế độc đáo” mà công thành.

              Xe gỗ lăn bon bon đến gần đồn quân giặc, coi khá thú vị. Rồi họ dùng những lá chắn ván đó làm thành chiếc cầu ván, để vượt qua những hào chông rộng và sâu tràn tới địch. Quân Tây Sơn khi đã qua cầu xong, liền rút ván thiệt, (như dân gian thường nói “qua cầu rút ván”). Quân binh thừa thế núp đằng sau những tấm lá chắn ấy, liền nhứt loạt ồ ạt tiến lên. Đội khiêng ván Tây Sơn liền quăng những tấm ván đó, họ lao tới quân Thanh đánh xáp lá cà. Những quân lính đi phiá sau đội khiêng ván phối hợp nhịp nhàng với những người khiêng ván xông vô đánh quân Thanh tơi bời. Do sửng sốt và quá bất ngờ, vì những chiêu thức mới mẻ kỳ bí lạ thường, những cú thủ thuật lạ lùng có một không hai, “không đẹp mắt không ăn tiền”, khiến quân Thanh mất hồn mất viá, chúng đã tháo chạy tan tác, thây nằm la liệt chết vô số, máu chảy thành sông.
              * * *
              * Tại Kẻ Vôi vua Quang Trung đến chung sức cùng đội ngũ tự mình đốc chiến, tập trung toàn bộ chiến tượng xua cho đàn voi đi ở hàng đầu. Các cánh quân khác từ nhiều nơi ùn ùn đổ xuống hôm ấy khi trời chưa sáng, họ dùng 100 con voi hùng dũng đi tiên phong, quân tinh nhuệ tiến theo sau, hai bên đánh nhau to một hồi lâu. Những con ngựa của quân kỵ và tướng soái nhà Thanh không bao giờ ngờ có “tượng chiến”. Khi trông thấy đàn voi, thì đàn ngựa đều sợ hãi hí vang, ngựa nghé chi cũng liền dựng đứng thân, chồm hai chân trước quơ quơ thẳng lên trời, rồi ngựa quay đầu chạy lui, cũng tự bầy ngựa làm bị thương hoặc chết chóc quân Thanh chẳng ít. Số lớn lính Bộ quân Thanh bị đàn voi chà đạp, đàn ngựa dày xéo lên thân mà chết. Số quân binh Thanh còn lại liền chạy vô trong hàng rào, chúng liều chết bắn súng ra ngoài để cố thủ. Vua Quang Trung, các tướng thúc voi xông lên, voi quấn vòi nhổ rào luỹ ào ạt tiến vô thành.

              Quân Thanh ở trong thành có ưu thế an toàn hơn ngoài rào, chúng chống trả kịch liệt, khiến đàn voi và binh lính Tây Sơn cũng chết ít nhiều. Nguyễn Huệ thấy quân ta bây chừ chiến đấu không mấy hăng hái như khi còn ở ngoài lũy thành, thì ông cho voi lui ra sau, vua cưỡi ngựa xông lên hàng đầu chỉ huy quân sĩ, vua Quang Trung luôn ở trận tuyến đầu ông ráo riết hô xung phong, quân binh thấy vua gan dạ oai dũng như vậy, họ lại vững tin lên tinh thần chiến đấu gan dạ có hào khí trở lại. Vua khuyến khích quân sĩ đeo hai đoản đao chạy ngang chạy dọc chém rơi đầu binh lính Thanh rất nhiều người chết. Ở Ngọc Hồi quân địch bị đánh tan bằng một trận ác liệt không sao chống cự nỗi, bị tiêu diệt gọn bằng lối truy kích phía sau, & mũi nghi binh chẹn đường phía Đông Bắc.

              Đề-đốc Hứa Thế Hanh, tổng binh Thượng Duy Thăng bị chết tại trận nầy. Tàn quân Thanh theo tổng binh Trương Triều Long vượt qua sông Tô Lịch, hay bờ đê sông Nhị uốn vòng về phía Tây rất gần đường thiên lý, chúng tháo chạy về đại bản doanh của chủ tướng Tôn Sĩ Nghị ở Thăng Long. Một đội quân khác theo đường thiên lý chạy về cung Tây Long, chạy chưa xa trận địa bao nhiêu, đột nhiên chúng thấy xuất hiện một đạo quân Tây Sơn thình lình gióng chiên trống mở cờ, hò reo inh ỏi vang dậy cả góc trời. Họ đứng sừng sững chắn nghẹt mất cả hai con đường rút chạy của quân Thanh, khiến chúng đã mất tiệt đường về. Tàn quân kinh hoảng vô cùng khiếp sợ vội vàng chạy bán mạng theo lối đường tắt qua cánh đồng Lưu Phái, Quỳnh Đô, (ở khoảng giữa đường thiên lý và sông Tô Lịch, về phía Tây), mong trốn thoát về Thăng Long.

              Nhưng vừa qua khỏi cầu Ích Vĩnh, thì một đạo quân Tây Sơn có nhiều voi chiến yểm trợ xuất hiện, chặn kín mọi ngả đường tháo chạy của chúng. Đây là đạo quân do đại đô đốc Bảo chỉ huy đã chờ sẵn bên làng Ích Vĩnh, làng Quỳnh Đô đều nằm dọc theo hữu ngạn sông Tô Lịch. Bờ sông Tô Lịch ở phía Nam xuống Ngọc Hồi, phía Bắc lên Thăng Long, hay qua cầu Quỳnh Đô, ra Văn Điển rồi theo đường thiên lý lên Thăng Long.Một trận địa kinh hoàng bùng vỡ bất ngờ ở đầm Mực bắt đầu bao vây tứ phía mồng 5 tháng Giêng (ngày 30-1-1789), (cùng lúc với cuộc tiến công của đạo quân đô đốc Đông vào đồn Đống Đa). Phía Tây làng Quỳnh Đô là đầm Mực rộng lớn, qunh năm sền sệt bùn đặc rất lầy lội, um tùm cỏ lau cỏ lác mọc chằn chịt.

              Vua Quang Trung cho quân lính đi men theo bờ đê Yên Duyên, mở cờ dóng trống đánh phèn la inh ỏi, tưng bừng vang dội ở vùng trời phía Đông. Quân Thanh thấy đàn voi từ Đại Áng tới, chúng vô cùng hoảng hốt khiếp sợ, chúng liền quăng hết võ khí chạy trốn trối chết xuống Đầm Mực (làng Quỳnh Đô). Quân Tây Sơn cho voi rượt theo chà đạp quân Thanh chết la liệt hơn vạn người. (Cũng tội)! Ba ngả phía Bắc, phía Nam, quân chủ lực Quang Trung, và cánh quân vu hồi chặn địch đang ráo riết đuổi theo sau lưng về phía Đông. Tóm lại, cả bốn mặt chúng đều bị quân Tây Sơn siết chặt vòng vây, dồn ép chúng vô bước đường cùng, không lối thoát; muốn điêu đứng và nghẹt thở. Tàn quân địch (Thanh) bị giết chết, bị voi dày ngựa xéo, bị lún sâu dưới đáy đầm lầy, chết la liệt biết nhiêu mà kể xiết, trong số người chết có cả tổng binh Trương Triều Long.

              * Ngày mồng 5 tháng Giêng tết Kỷ Dậu, quân Tây Sơn đã phá tan đồn lũy Ngọc Hồi, tiêu diệt toàn bộ quân địch khoảng ba vạn tên ở Ngọc Hồi, và đầm Mực là cứ điểm then chốt nhứt của quân địch. Quân Tây Sơn tiến vô kinh thành Tây Long. Đạo quân chủ lực của vua Quang Trung, đạo quân của đại đô đốc Bảo đã thành công rất vinh quang hiển hách. Khí thế dũng mãnh cuả quân Tây Sơn đã chiếm ưu thắng, họ ào ào vô được một phiá trong đồn mau chóng an toàn, rạng rỡ. Trong đó trận Ngọc Hồi – Đầm Mực giữ vai trò rất quan trọng khi quyết chiến, đã có ý nghĩa thiết yếu của lịch sử về quyết định diệt quân Thanh ở các trận liên tiếp sau nầy.
              **
              Tình Hoài Hương

              (1) Phạm Hồng Thước
              (2) Hoài Nam
              *
              * Mời độc giả đón xem: Trận ĐỐNG ĐA (Gò Đống Đa)

              Tôi xin mạn phép kể hầu quý vị (và riêng các em học sinh) về những chiến tích oai hùng, những kỳ công anh dũng, quật cường của tổ tiên chúng ta: đã dày công xây dựng đất nước, giữ gìn non sông gấm vóc Việt Nam hưng thịnh trường tồn. (Bài viết nầy được trích riêng ra từ quyển vở: “Soạn Bài Dạy” cuả Hoài Hương & biên soạn; dựa theo lịch sử Việt Nam qua:
              * ít sách trong Bộ Giáo Dục V N C H
              * Việt Nam Sử Lược (Trần Trọng Kim).
              * Nam Hải Dị Nhân (Phan Kế Bính).
              * Đại Cương Lịch sử Việt Nam (Nguyễn Khắc Thuần).
              - Sử quán triều Nguyễn, "Đại Nam thực lục".
              - “Tây Sơn thực lục”. Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ...
              - Đại Nam chính biên liệt truyện.
              * Notion d’ Histoire d’ Annam, par Maybon et Ruissier.
              * Abrégé de l’ Histoire d’ Annam, par Shreiner.
              * L'Empire d' Annam, par Goselin.
              * L'ínurrection de Gia Dinh, par J. Silvestre.
              * ít nghiên cứu từ Wikipedia.
              ***
              Tình Hoài Hương
              Bút trần nào tả được lưu luyến!
              Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
              Tình Hoài Hương

              Comment


              • (cell phone) Photo by Hoài Hương

                Luyến Lưu Len Lén “Hn Hò”
                Tình Hoài Hương
                *


                Ánh mặt trời tinh nghịch chiếu lung linh trong kẽ lá, xuyên qua khung cửa sổ hẹp nhìn ra khoảng vườn cây ăn trái, tạo thành góc hiên rợp bóng. Ngôi nhà của ba má để lại cho chị Khánh ở, phải đi xuống một con dốc khá sâu. Vào năm năm mươi tư (1954) con lộ nầy rộng rãi dễ đi lại. Nhưng càng ngày dân phố ở ven dốc tự ý lấn chiếm dần dần, thành thử con lộ nầy từ từ teo tóp nhỏ hẹp, càng chật chội hơn. Bậc cấp nện đất bị nước mưa xoi mòn, không còn là bậc cấp nữa, mà là con dốc liền trơn trợt, thiệt là của chung (hay của “chùa”) không ai lo mà. Người ta không chăm sóc sửa sang gì, gia đình nầy ní nạnh cho gia đình kia, không ai chịu hùn nhau bỏ tiền ra, để làm con đường và những bậc tam cấp. Vì thế, nhiều căn nhà ở dưới cuối thung lũng nầy khá khổ sở, vất vả. Mùa mưa nước ồ ạt chảy đã xói mòn con dốc tróc lở, nên suốt bao năm vẫn lầy lội, ướt nhẹp, bóng láng trơn như da lươn.

                Căn phòng nhỏ xiú cuối góc nhà dành riêng cho Hạnh và Thơ để học và ngủ. Cạnh cửa sổ là bàn học xinh xinh kê bên cửa sổ có rèm che màu xanh lạt. Hai ghế dựa sát góc bàn có tập sách ngăn nắp gọn gàng. Lọ thuỷ tinh cắm nhung hồng vàng mượt mà, óng ả nở hết cánh. Đèn néon nhỏ, chụp che màu xanh da trời, cạnh hai chú nai gỗ mảnh khảnh trau chuốt mỹ thuật. Trên kệ con búp bê nhấp nháy mắt nhìn thủy tinh. Cuối phòng là tủ đựng quần áo. Cặp giường chiếc song song gối nệm ấm áp, mền bông dày sạch sẽ. Table de nuit có vài vật linh tinh, bức ảnh bán thân nho nhỏ của “chàng” (Hạnh lén chị Tư chưn lên, để chút nữa khoe với bạn xí, rồi sẽ thu dú vô tủ).

                Đối diện cửa lớn, bức ảnh cô chụp ở tiệm Mỹ Dung. Cô mến thích chủ tiệm Mỹ Dung là người hoà nhã, hiếu khách, tươi tắn vui vẻ, ngọt ngào, họ làm ăn đứng đắn, uy tín, đàng hoàng, thu hút khách nội thành và thu hút du khách. Lúc nầy cậu Kỳ (là em trai cô chủ tiệm), Kỳ đã lớn lên thành một thanh niên đẹp trai, tao nhã, vui vẻ hoạt bát, thanh lịch, là học sinh ưu tú tại trường Trần Hưng Đạo. Sau giờ học, cậu em ít khi được phép đi lang thang, cậu về phụ giúp anh chị trông coi cửa tiệm, học hỏi cách thức xã giao, kinh doanh. Họ là chỗ thân tình, có bà con họ hàng xa xa với Hồng Hạnh.

                Nhớ từ thuở lên năm lên bảy, khi gia đình cô ở trong biệt thự La Rose dưới Ga. “Hai cô bé” ấy thuận thảo, thường thân mật chơi nhảy dây, u mọi, bán hàng, ru em, dạy học… thật dễ thương. Sau thời gian xa cách dài, hai cô bé lớn lên. Dung đã lập gia đình rất sớm, chí thú lo làm ăn, hạnh phúc, còn Hạnh vẫn là cô bé học trường Tây. Họ có một bé gái mủm mỉm xinh xắn đầu lòng. Mỗi khi đến thăm Dung, Hạnh yêu thích cháu bé, cô luôn bế bồng, cưng nựng cháu với tình cảm dịu êm. Tiệm ảnh nầy, và vài ba tiệm khác đã treo ảnh Hạnh để làm mẫu. Có người nói:
                - "Chụp hình mà ăn ảnh, sẽ khổ tâm, đào hoa bạc mệnh". Không biết có đúng không.

                Sáu giờ sáng, phố nhỏ chìm trong biển sương mù trắng xóa, khí trời ban mai khoáng đạt tỏa lạnh cùng khắp, thoáng mát thoang thoảng hương bưởi thơm từ ngoài vườn bay vô nhà thật dễ chịu. Hạnh thức dậy, mở tủ lấy áo lạnh mặc vào, rồi xuống bếp cắm điện nấu nước sôi pha cà phê cho anh Tư uống, anh sẽ đi làm sớm (anh Tư làm việc tại Hotel Palace, anh nổi danh là một cây đánh ténnis xuất sắc, anh thường giật cúp vàng, & bạc, mỗi khi thi đấu cùng các cao thủ từ Thủ Đô đến dự tranh. Mấy chiếc cúp danh dự anh đã chưng bày nơi phòng khách. Anh có biệt danh là Tư Cóc. Giới thể thao Đà Lạt và khu xóm nầy, không mấy ai không biết tên anh).
                Anh Tư ngạc nhiên hỏi:
                - Sao hôm nay dì đặc biệt thế?

                Hồng Hạnh chỉ biết ấp úng “dạ, dạ"… em ngại ngùng ghê. Làm sao nói được! không sao nói hết những xôn xao trẻ dại của người con gái trước cảnh đời rộng mở hôm nay! Sau đó cả nhà thức dậy khi mặt trời bừng lên ở phương Đông. Hạnh mặc áo dài ''hắc y nữ hiệp", cô thích màu tím, màu đen, màu vàng, không thích màu trắng. Không hiểu tại sao!? Vừa mặc thêm áo lạnh màu xanh cẩm thạch, thì chị Tư gọi:
                - Út à! Ra đây chị biểu cái nầy.
                - Dạ.

                Trống ngực đánh loạn xạ, cô hồi hộp lo sợ khi vô nhà kho gặp chị. Đang kiểm lại kho lương thực, chị nhìn em từ đầu đến chân, rồi nói:
                - Đi đóng tiền huê ngoài cô Ba Chỉ cho chị, lúc về em mua một bóng đèn tròn, mua chục hoa hồng. Nhớ chưa?
                - Dạ nhớ.
                - Tính đi đâu đó?
                - Dạ, em đi trả phù hiệu đã mượn của trường, chị à.

                Không nói gì, đưa tiền cho em, chị nhìn em y như lần trước. Lồng ngực bé tí xíu của em nổi lên nhịp trống, mạnh đến nỗi cô sợ chị nghe thấy, thì phiền lắm. Đây là lần đầu tiên Hạnh nói dối ngọt xớt. Cô lẹ lẹ làng làng lủi mau ra khỏi nhà. Lên tới đầu góc ngã ba Đào Duy Từ và Yersin, Hồng Hạnh thấy Nam mặc bộ complé đen đi tới đi lui ở điểm hẹn, điếu thuốc đỏ gài trên môi anh, từng làn khói vờn quanh khuôn mặt vật vờ bay lên. Nhìn thấy Hồng Hạnh, anh vất điếu thuốc xuống lề đường, lấy gót giày dậm tắt. Tiến về phía Hồng Hạnh, Nam cười vui. Hạnh hỏi:
                - Anh chờ em có lâu không?
                - Khoảng năm phút, nhưng anh thấy lâu ơi là lâu.
                - Em đi đúng giờ mà.
                - Đồng hồ tự động biết anh sốt ruột, nên co giản kiểu cao su.
                - Nó hợp gu với hoàn cảnh của mỗi người. Anh nhỉ.

                Nhìn nhau mỉm cười âu yếm, ánh mắt trao đưa nồng nàn. Đón taxi ra phố, Nam nghiêng đầu trên mái tóc cô, giọng nói êm ái, hơi thở ấm áp len vô tóc Hạnh:
                - Đêm qua, em ngủ có ngon giấc không?
                Hồng Hạnh nũng nịu lắc đầu không nói, Nam tiếp:
                - Anh cũng vậy, trằn trọc hoài không sao ngủ được, khiến cho hai bạn kia mất ngủ luôn. Thạch, Trung dậy pha cà phê uống, hút thuốc, trêu phá anh một hồi lâu, tụi anh ra balcon ngắm thành phố mờ ảo ẩn hiện trong biển sương mù. Bây giờ hai anh đó ngủ li bì. Em có biết tại sao chúng mình ngủ không được. Hả em?

                Tại sao? Hồng Hạnh biết rồi, biết, nên em nép đầu bên vai anh e ấp kéo mái tóc dài che bớt bên má, dấu nỗi thẹn thùng cho Nam đừng trông thấy. Bởi vì, có nhiều điều quá sức lạ lùng, đến nỗi tim mình dường như chạm phải giòng phún thạch.
                Xe ngừng ở tiệm Vĩnh Hòa. Hai người làm công việc chị Khánh dặn xong, Nam mua quyển sách "Kim chỉ nam của học sinh" do Nguyễn Hiến Lê" viết, mua tờ nhật báo, mua kẹo, chewing gum, chocolate. Anh định đón taxi, nhưng Hạnh gạt đi, sợ anh tốn tiền. Vả lại tản bộ bên nhau thế nầy thú vị biết mấy, dù em có cõng thêm chiếc nón lá bài thơ và mấy thứ đồ đạc lỉnh kỉnh lủng củng. Mặc kệ! Chả sao cả.
                Qua khỏi cầu Ông Đạo để rẻ về lối Thủy Tạ, Nam nắm tay cô dừng lại, chờ chiếc xe hàng qua mặt. Có thế thôi. Vậy mà đôi bàn tay hai người chợt nóng chợt lạnh như có dòng điện vút qua, khiến tay Hạnh run rẩy trong tay anh. Dù chỉ có thế thôi. Nam mỉm cười thầm nghĩ: “Kể từ giờ phút nầy, tâm tư anh và em sẽ chẳng bao giờ lặng yên nữa rồi”.

                Hai người thả bộ xuống cuối Thao Trường, họ ngồi dưới chòm thông cao xanh ngắt, ngút ngàn nhìn xéo về hướng Bích Câu Kỳ Ngộ ở bên kia hồ. Thỉnh thoảng Hồng Hạnh bóc chewing gum cho Nam. Anh bóc chocolate đưa em. Chiếc nón lá kè kè cắp bên hông vừa để xuống ghế đá, vô tình bị gió giật tung bay lông lốc xuống hồ! Hai anh chị ngạc nhiên ngỡ ngàng nhìn chiếc nón xoáy tít mấy vòng trên mặt nước, rồi nón lững lờ trôi đi thật xa. Họ không kịp trở tay, chả biết lát nữa về nhà, Hạnh sẽ ăn nói làm sao với chị Tư, nếu chị biết mình đã làm mất cái nón một cách hi hữu vậy nhỉ?

                Anh đốt điếu thuốc thơm, vì gió lộng thổi vù vù nên không có lửa, cô lấy tờ báo mở to che chiều gió, mà diêm quẹt vẫn bị tắt, lần nầy Hồng Hạnh lấy chiếc veston của Nam đã vắt trên băng ghế đá trùm trên đầu hai người, phía trước lại che tờ báo. Nam đánh hai cây diêm một lúc, anh cười:
                - Lần nầy nếu không có lửa, anh bỏ hút thuốc.
                - Anh nói thiệt nhe.
                - Ơ... nghe anh hù vậy, sợ anh giận nên gió ngừng thổi, anh có lửa để hút thuốc. Em có bắt chước gió dỗ dành khi anh giận không?
                - Em không thèm dỗ người thích hút thuốc.
                - Khổ thật.

                Nam quàng chiếc áo veste lên vai Hồng Hạnh cho cô đỡ lạnh, và âu yếm cụng nhẹ vô đầu em. Hơi thở ấm nồng vương trên làn tóc rối như làn sương mong manh. Cầm tay cô, Nam muốn nhìn Hồng Hạnh có đôi má đào ửng hồng, hai hàng mi cong cong chơm chớp, bẽn lẽn ngại ngùng, hàm răng em trắng bóng đều đặn e dè cắn lấy làn môi. Anh yêu Hồng Hạnh vì nét ngây thơ hồn nhiên, pha chút bối rối thẹn thùng từ tuổi thơ xanh ngát, đôi mắt sáng long lanh ấy chưa từng vương bụi đời, nụ cười rạng rỡ làm thắm khuôn mặt. Nhứt là cô rất thông minh, hiểu anh, tế nhị cảm nhận sâu sắc trước điều anh chưa diễn tả về vấn đề nào đó.

                Ôi! Nam yêu Hạnh như trời yêu đất, như suối yêu ngàn, như chim yêu cánh, như cây yêu cành, như đồi thông yêu tiếng thông reo, như dãy trường sơn yêu mây tím lưng trời, như tinh tú yêu hằng nga, như sao yêu đêm, như cá yêu nước. Nam yêu Hồng Hạnh rất nhiều, mình cùng nhau đếm từng sợi tóc cuả anh và của em cộng lại, rồi nhân, rồi lũy thừa lên, sẽ bện chặt lại, Hồng Hạnh chịu không? Anh yêu em như những nàng những chàng yêu nhau ở trên trái đất. Đôi mắt ấy đã quyện hút lòng anh, soi dọi vùng hào quang rực rỡ huy hoàng, em là bến bờ hạnh phúc đời anh, là suối mát, là tình yêu bất diệt, là giấc mơ hoa không lụi tàn. Từ ngày hôm nay của anh là của em. Tương lai cuộc sống của Nam là của Hạnh.

                Đếm được bao nhiêu sao trên trời, anh sẽ gom lại trao về em bằng ngần ấy tình yêu tha thiết, nâng niu và trân trọng. Tất cả: bầu trời, tinh tú, gió mây, sông nước, biển cả, núi non, ao hồ trên vũ trụ nầy là của chúng ta, của muôn người yêu nhau say đắm trên trái đất, ta theo nhau suốt đời, dù có "ráng vàng thì nắng, ráng trắng thì mưa". Cũng đành. Anh muốn nói với em điều nầy, đừng giận anh nhe:
                Phải rồi em ạ! Trên đời nầy, nếu không có em, thì từ nay sẽ không còn anh. Chúng ta hãy xiết chặt tay nhau đi hết cuộc đời, có khi phẳng lặng bình an, hay có lần dốc đá cheo leo gian nan cách trở. Em nhé. Em có muốn anh thổ lộ tâm tư thầm kín trong đáy lòng anh? Hay là em đã biết tỏng tong rồi, khiến anh cảm thấy ngại ngùng, do em câm lặng nên anh không dám nói ra!?
                Nhìn chiếc áo veste khoát trên vai, Hồng Hạnh nói:
                - Tóc em cùng màu với chiếc áo của anh.
                - Khi về nhà, nhớ em, anh chỉ biết mở tủ đem chiếc áo ra nhìn.
                - Thiệt hả anh?
                - Nhớ em thật nhiều, là anh chỉ có thể nhìn và nhớ lại màu tóc của em vậy thôi. À, có mấy câu thơ trong: “Những bức thư tình hay nhứt thế giới”, em nghe nhé: "Anh nhớ nụ cười, gương mặt, suối tóc, làn môi. Anh nhớ em ngay từ buổi chia phôi. Anh mong mỏi ngày về, gặp gỡ".
                Hoặc:
                Con bướm đỏ nói với con bướm vàng.
                Mình hãy thành lá bay trong trời lơ lửng.
                Nàng gió đứng trong lùm cây nghe ngóng.
                Chuyện của tôi, chuyện bướm cười khan.
                Nàng gió chuyển mình làm mấy nét trăng.
                Tôi nhặt cắn trái tim mình lúc đó.
                Em ơi em, sáng nay anh nói nhỏ.
                Anh nhớ em, hoa nở vì em.
                Con bướm vàng, con bướm đỏ bay lên.
                Mà gió buột chân anh, trên bờ sông nầy mãi mãi. (1)
                - Hay anh ha.

                Nam gật đầu. Hai người thảo luận hồi lâu, sau đó họ làm bài thơ kỷ niệm “Tiễn Anh”:
                Bút trần nào tả được lưu luyến.
                Thơ trần đành cam chịu vô duyên.
                Ngưu Lang Chức Nữ, cầu Ô Thước
                Mưa Ngâu ly biệt khóc ngoài hiên

                Em ơi! thơ sầu dâng lên mi,
                Nghẹn ngào khi rời tay chia ly.
                Tình cờ gặp nhau trong giây phút,
                Rồi người sơn cước, kẻ kinh kỳ.

                Biết viết gì đây! Biết nói gì?
                Lệ sầu loang lỗ, lúc phân ly.
                Kẻ về, người ở. Hồn thương nhớ.
                Vương vấn tràn lan, mỗi bước đi.

                Em tiễn anh đi, lúc xế chiều,
                Một mình trở lại chốni cô liêu,
                Xa xôi cách trở, ngàn thương cảm.
                Bỗng thấy tâm tư mến thương nhiều.

                Linh hồn ôm ấp hoa Violette,
                Lê gót rời xa chốn viễn phương.
                Bến Tầm Dương trời xám sa lệ.
                Anh bước chân xa khúc Nghê Thường.

                Thương cho duyên kiếp mối tầm tơ,
                Ướt áo nàng Thơ, đứng đợi chờ
                Khói thuốc thả hồn theo ánh mắt,
                Nghẹn ngào vuốt mặt, tưởng mình mơ. (2)

                Hai bàn tay vấn vít bàn tay cho tim Hồng Hạnh tan ra trăm ngàn mảnh, lòng dạo khúc hoan ca mừng vui cuống quýt. Mười một giờ trưa, họ dìu nhau trở về trên con đường lộng gió dưới bóng mát hai hàng cây xá lị ven đại lộ Quang Trung quạnh vắng. Hai người dẫn nhau qua lối đường Hồ Tùng Mậu bên hông Hotel Palace, họ không cảm thấy mệt, lòng chợt lắng xuống với niềm vui thả bộ. Ôm mấy thứ lỉnh kỉnh bên tay trái, tay kia Nam nắm tay Hồng Hạnh, làm như sợ em "thất lạc" mất:
                - Nếu em bị mệt mỏi vì phải đi bộ nhiều, lát nữa về nhà, em pha khoảng gram muối vô nước ấm mà tắm. Hoặc em ngâm chân trong xô nước ấm có pha muối, một hồi lâu, em sẽ cảm thấy dễ chịu ngay.
                Chưa kịp trả lời anh, thì Hạnh nghe tiếng gọi tên mình ơi ới sau lưng, cô giật mình quay nhìn: Nhan chở Nga bằng xe honda chạy về đường Trần Hưng Đạo. Hai cô nhìn Hạnh mà cười tít mắt, Nhan đưa nắm đấm ra dọa, rồi Nga giơ cạnh bàn tay cứa lui cứa tới ngang gáy Nhan, chỉ chỉ tay về phía Hạnh và Nam, cười ngất. Cô ngẩng nhìn anh, thỏ thẻ:
                - Chết rồi! Bị bạn bắt gặp, mai mốt họ tha hồ làm tội em. Anh à.
                - Em có sợ không?
                - Ồ! Có chớ. Thầy Đệ dạy Võ Bị còn sợ bọn học sinh nghịch như "quỷ xứ", huống gì em. Nhưng anh biết ai là đầu đảng không?
                - Chắc là... em rồi đó.
                Hồng Hạnh nhìn Nam, phì cười:
                - Anh đoán hay thiệt.
                - Không hay! Sao ngày đó, anh quen em được kià.

                Hồng Hạnh kể nhiều chuyện đùa nghịch trong lớp cho Nam nghe. Họ khoái chí cười to. Lúc đi ngang qua bưu điện, Hạnh ghé vô lấy thư lưu trữ. Đúng như dự đoán, có thư Nam, thư nầy Nam gởi đi trước cả tuần, sau đó anh mới lên Đà Lạt. Vậy mà người đã đến trước thư. Hồng Hạnh nói:
                - Nam đọc thư cho em nghe đi.
                Nam mỉm cười kẹp mấy quyển sách báo dưới nách, anh đưa chục hoa hồng nhờ Hạnh cầm hộ. Xé thư ra, anh nheo mắt nhìn Hạnh tươi cười hắng giọng mấy lần lấy hơi, như trêu đùa. Nam bắt đầu đọc:

                Saigon, ngày 26 tháng 10 năm l9...
                Hồng Hạnh thân ái,

                Vừa ở thư viện về, Toma cho anh biết thư em. Anh mừng quá, định lấy thư ra xem. Nhưng Toma không chịu đưa, nó cầm phong thư chạy lên lầu ba, rồi chạy lên sân thượng. Bắt anh chạy theo năn nỉ bằng một chầu ciné, ăn cơm tiệm ở Victory. Em ấy mới chịu đưa thư của em cho anh. Thế đấy em à.
                Hồng Hạnh ơi! (Em dạ, dạ... đi). Khỏi cần dài dòng, em biết là anh nhớ em như thế nào rồi. Nhứt là buổi chiều trời mây vần vũ trên Đô thành, con đường Duy Tân xám ngắt như cuộc đời của chàng trai đang nhớ người yêu. Anh nhớ Hạnh, anh yêu em. Lòng anh cố gắng gượng để khỏi thổn thức giữa cơn buồn.

                Anh ngồi đây với cánh thư màu xanh, có loài hoa Daisy. Tulip. Pensée. Mimosa. Violette. Forget Me Not, & loài hoa phù dung rất đẹp. Hoa Dã Qùy toả rộng mọc dễ dàng ở bất cứ nơi đâu, không cần ai chăm sóc vẫn xanh lá vàng hoa bốn mùa, do em khổ công ép rồi gởi tặng anh! A ha! Nói đến hoa, anh phải nghĩ đến Đà Lạt. Nhớ đến hoa anh nhớ Đà Lạt, chỉ vì ở nơi đây mới có đầy đủ một vườn hoa ở thành phố núi, đủ mọi loài tuyệt diệu. Nhứt là trong thành phố hoa đó có một người con gái diễm kiều độc đáo… mà, anh rất yêu. “Nàng” ưa ép hoa trong trang sách học trò, rồi trao tặng anh.

                Anh ngồi đây với suy tư chất chồng qua phong cách em viết đặc biệt, lời lẽ em giàu chất thơ, pha lẫn tính bông đùa tươi trẻ của mạch văn. Khiến người đọc cảm thấy dường như mình đang sống lại tuổi thơ rong chơi từ thuở thiếu thời. Em như viên đá lóng lánh chói sáng hơn nhiều viên đá qúy, mà anh đã gặp. Bởi thế, khi em phân vân tự hỏi anh: "Sao anh ở nơi xa hoa hào nhoáng, anh không chọn ai, mà anh chọn em ngây ngô, đơn sơ, hồn nhiên giữa chốn gió núi mây ngàn nầy?". Theo anh nghĩ, đó là một cách nói của người tự biết mình, và biết người nữa.

                Hồng Hạnh thương yêu! Trăng đêm nay buồn như ánh đèn ngoài phố. Sao rơi rụng từng mảng u sầu. Mây xám nhạt từng cuộn lang thang trôi. Đại lộ Hai Bà Trưng càng về khuya càng ít người qua lại. Khuya về trắng cả tâm tư anh, tiếc rằng thiếu một cơn mưa phùn cho trọn vẹn khúc nhạc thê lương đang trổi. Ngồi trên sân thượng anh miên man nghĩ đến em, nghĩ đến bóng hình tha thiết bắt anh lo âu chờ đợi khi chưa nhận thư. (Dư âm đó, bây giờ anh còn thấy sợ). Nầy nhé! anh ngắt em một cái, để đền cái tội em bắt anh đi bộ theo em trên con đường mưa phùn. Anh nhéo em hai cái, để đền tội em hay giận anh, không thèm viết thư đều đặn như em đã hứa. Anh cào em ba cái, để bắt đền… (nhè nhẹ thôi mà, hổng đau đâu em ui) vì em bắt anh nhớ mong và trông chờ. Cấu em~~~~~~

                Coi kià! Sao em giựt cây bút không cho anh viết tiếp, nên cây bút đã cào trên giấy một đoạn dài nè. Anh giận em thật à. Ta giận nhau, thì còn ai viết, để anh lén đọc thư tình trong lớp học? Còn ai ngắm nhìn em cho tình hồng dâng lên sóng mắt? Ai dìu em đi giữa buổi hoàng hôn sương phủ trắng núi đồi? Ai đưa em về trên vũng nhạc, rừng thơ? Hai người cùng che chung một áo mưa, mặc cho gió bão gào thét trên đôi mái đầu! Ai đón em đi xem thắng cảnh Đào Nguyên thơ mộng: nào là Cam-Ly, Prenn, Liên Khương, Gougah, Pongour, Suối Vàng, Suối Bạc, hồ Xuân Hương, hồ Lãng Ông, hồ Than Thở, sân Cù, rừng Ái Ân, thung lũng Tình Yêu, đồi thông Hai Mộ, … cùng nhiều con đường mòn ngoằn ngoèo lượn khúc, uốn lên uốn xuống quanh sườn đồi có cỏ nâu vàng mịn óng như nhung?

                Hồng Hạnh ơi! Anh yêu buổi chiều trời mây vần vũ. Anh thích lang thang theo cánh gió lạc giữa phố phường. Anh yêu cơn mưa phùn thật nhỏ vướng theo gót chân trên con đường khuya vắng độc hành. Có lúc anh ngừng lại giữa lòng thế kỷ kiếm điếu thuốc lá gài trên môi, anh ngửa mặt thổi ngụm khói tròn như chữ O dần tản mạn trong không gian. Anh vuốt mái tóc phiêu bồng rồi lặng lẽ thả gót giày trên phố hoang vắng. Trong tâm tư, anh mang theo hoài bão mộng ước thời anh mới lớn. Và, bóng hình em bé nhỏ thân yêu canh cánh bên lòng. Với biến cố lịch sử qua bi hài kịch trong cuộc đời anh đã dự kiến. Tất cả... Anh cố tìm nguồn an ủi từ người em nhỏ ở phương xa. Nhưng sao anh không đủ can đảm viết thư. Dù trong thư anh chỉ viết vỏn vẹn có ba chữ: "Anh nhớ Em". Hoặc... "Anh yêu em".

                Vì rằng... Hồng Hạnh tiết kiệm ngôn ngữ, & bút từ ghê gớm. Khiến anh phải áy náy, dè dặt, ngại ngùng. Nhưng... rồi em lại hé mở cho người nhận thư một khung trời suy tư, mơ mộng, dạt dào cảm xúc dật dờ… với hoài vọng, ước mơ và hy vọng. Có thế thôi. Vâng! Chỉ có thế thôi. Em không thể hồi đáp khi lòng anh khát khao mòn mõi nhớ nhung nầy hơn, qua ba tiếng: " Hạnh ghét Nam”, hoặc “anh dễ ghét". (Nếu em nói "phản nghĩa" ba tiếng trên, thì qúy giá biết bao)! Cay đắng với niềm xót xa muộn màng, anh thì thầm bên tai em ba dấu: chấm chấm chấm ... (tùy em muốn nghĩ gì ở ba dấu chấm nầy thì ... nghĩ, nhe em).

                Hồng Hạnh ơi! (em hổng thèm dạ nữa nghen, cứ dạ hoài, mệt lắm). Hôm nào nghỉ lễ, anh và hai bạn tên Ngọc Thạch và Tấn Trung, (họ là hai bạn thân nhứt của anh, cùng học chung từ thuở nhỏ đến bây giờ) sẽ lên Đà Lạt quan sát tình hình vài ngày, trước khi tụi anh muốn chọn thay đổi lên học tại Viện Đại Học (cho được gần em). Lúc ấy em có chịu đi dạo phố phường cùng anh? Em có vui vẻ chuyện trò? Em có nhớ nhung, trong nỗi nhớ nhung tràn ngập cõi lòng anh? Em có vui cho anh cùng vui, em có cười cho anh tận hưởng dung nhan mùa Xuân tươi mát. Nơi thiên nhiên đặc biệt ưu ái đến các kiều nữ xứ hoa đào? Em có yêu, một tình yêu hồn nhiên, ngây thơ, trong sáng màu lá non?

                Anh mong Hạnh là gió, ngỏ hầu thổi về bên anh dự định sông hồ của người trai trước ngưỡng đời phiêu lãng. Anh mong em là mây chở anh thênh thang đến bến sông Ngân Hà nơi ước mơ và hy vọng. Em sẽ là con thuyền vững chãi đưa nhau ra tận đại dương mênh mông, nơi có nắng chói, biển cả, bầu trời, lục địa ở phương xa, có bến bờ tự do, hạnh phúc vĩnh cữu một đời. Nơi chỉ có riêng Anh và Em – Hồng Hạnh có chịu để anh Phương Nam ngồi chung thuyền không em?
                Bụi phấn thông vàng nhớ thiết tha.
                Đà Lạt mỗi trưa trời nổi gió.
                Phấn thông vàng, vàng gió bay qua.
                Em chừ áo lụa đi trong phố.
                Chắc gió thông vàng nhuộm áo mơ.
                Tôi ngó trời xanh tôi ngó nắng.
                Gặp em chi nhỉ ở nơi nầy.
                Xuống đèo Ngoạn Mục tôi đi mãi.
                Ra biển em à, biển rất xanh.
                Cứ tưởng trăm năm mình trở lại.
                Không ngờ nhớ quá nắng long lanh (1)

                À, nhớ viết thư đều nhe em. Hạnh không viết thư, (nói nhỏ bên tai em nghe thôi, lỡ các cháu nghe được, sẽ cười anh, thì anh mắc cỡ, xấu hổ chết được, em à!). Anh sẽ lên Đà Lạt và khóc nhè ra, rống tướng lên, cho em coi! em sẽ dỗ mệt nghỉ à nha.
                Anh kính lời thăm gia đình chị Tư, chị Lê, chị Hạc, Thơ, các cháu. Riêng Hồng Hạnh của anh vui vẻ, mạnh khỏe, trẻ đẹp, vững tiến trên con đường học vấn nhe.
                Thương nhớ chào em.
                Phương Nam.
                ***
                Tình Hoài Hương

                (1) Phạm Hồng Thước
                (2) Tình Hoài Hương
                Last edited by Tinh Hoai Huong; 04-22-2022, 05:07 PM.
                Bút trần nào tả được lưu luyến!
                Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                Tình Hoài Hương

                Comment



                • Lữ Khách
                  Nhạc: Phạm Thiên Tứ
                  Lời: Phạm Kim Khôi

                  Tiếng hát: Việt Long

                  Từ Tháng Ba & Những Người Đà Lạt Cuối Cùng Vỡ Tổ Tan Hàng
                  Tình Hoài Hương

                  ***

                  Con đường dốc bên cạnh khu rừng đầy lá thông khô được sương chiều rửa sạch trơn bóng, láng mướt, đã ve vuốt đôi chân êm ái mát lạnh khi mình dẫm lên. Khiến Luật muốn ngã lưng nằm trên thảm lá màu nâu nâu, mượt mà, anh mơ màng nhìn lên trời cao, xao xuyến nghĩ về… đất nước còn, thì người lính có thể là một phần tử của con cờ thí thân trong chiến tranh. Họ gánh trên vai nhiều trọng trách, nhiệm vụ, và bổn phận nặng nề đầy phức tạp; dù biết bao cơ cực lầm than, nhọc nhằn, khổ sở, chua xót, đắng cay, trăm bề o ép.


                  Trước đám sương dày đặc kia là tương lai xa xăm mù mịt, là con đường tiến thân để giành lại, giữ lại từng tất đất, từng ngôi nhà, từng dòng sông, suối thác... không biết sẽ bắt đầu từ mấu chốt nơi đâu?! Lúc nầy, tình hình chính trị ở miền Nam Việt Nam xoay quanh cơn lốc chính trị dâng cao tột độ, lẫn kinh hoàng vô cùng, giống như hai giòng nước ngược đục ngàu xô vào nhau, toé lên thành những cơn triều cường sóng thần dâng cao vút và đảo điên nhứt. Họ chẳng thể chí tình thiết tha yêu thương ôm trọn quê hương ở trong lòng, khi Trọng Luật cùng hầu hết quân nhân, đã vâng lời nghe lệnh cấp trên ban ra rành rành: "Quân nhân, cán bộ các ban ngành, thanh niên nòng cốt, tuổi trẻ phải ở lại “tử thủ” tại mỗi đơn vị: từ đầu ngày 18 tháng Ba năm 1975 tới giờ phút cuối cùng. Còn ông già bà cả, trẻ con phụ nữ… thì cho di tản ra khỏi Đà Lạt/Tuyên Đức. Gấp".

                  Tin như thế loan ra nhiều ngày, nhiều ngày... hầu hết ai ai nghe, cũng cả tin chắp bắp và khá an tâm, "chúng ta" cùng vững chí đồng lòng cương quyết trụ trì ở lại 24/24 giờ nơi những tuyến phòng thủ. Té ra, ôi mà ngờ đâu... có một nhóm người cao cấp đã làm cuộc tình lờ, len lén tình vờ lo cao chạy xa bay chuồn đi từ lâu "dzọt dià" thủ đô Sài Gòn, nguồn tin đáng tín cẩn cho Luật hay, số ít cao cấp ở Sài Gòn cùng vợ con họ đã dọt đi ra nước ngoài (từ khuya rồi anh ơi)! "Bản thân cao cấp và "vợ con cấp cao" cần bảo vệ an toàn, là chắc cú. Còn vợ con lính là "thứ loại" gì nhỉ?

                  Hẳn là lâu lắm rồi khi vừa ra "thượng lệnh"; thì họ chỉ biết rũ bỏ sau lưng sự đau khổ tang thương cùng khó ấy: đành tâm bắt người khác âm thầm ở lại chịu trận, gánh gồnh gian nan, khổ đau. Đám sĩ quan hạ giới nầy nào có hay, thì lính tráng binh nhứt, binh nhì bẹt dem cùi bắp làm sao biết! Bây chừ đạn pháo nổ dậy khung trời vùng núi Lâm Viên! Tưởng chừng như hai phe “quốc nội” giàn quân ngoài mặt trận đánh nhau một phen chí tử. Thật tình phía Việt Nam Cộng Hoà "đã bị" có lệnh rút lui, bỏ ngỏ, chớ nào có thẳng thừng đánh đấm gì cho cam. Nếu đường hoàng sòng phẳng quân tử chính nhân, mà oai dũng chơi nhau một trận quyến liệt trên bàn cờ chiến cuộc, thì chưa chắc ai thắng ai à. Tức giận và uất ức điên người.

                  Đài phát thanh Đà Lạt dấu nhẹm chuyện các nơi khác đã lo cho quân đội và dân triệt thoái, đài chỉ phát ra những mục bình thường tẻ lạt vớ vẩn, đài chẳng hề toan báo một tin tức thời sự nóng bỏng nào! lập ra đài phát thanh làm gì mà bi giờ quá vô tích sự, đài cũng chẳng tiếp vận đài phát thanh Sài Gòn như trước, cho người dân Đà Lạt được nghe dù vài giờ rất ngắn ngủi vào phút chót mong manh và hối hả. Từ đó đến nay đã ngót tháng ròng rã rồi, nhưng quân nhân thanh niên tráng niên vùng nầy không hề biết. Vì thế họ đã chưng hửng bàng hoàng, nên trở tay không kịp. Sau đó, Luật và “nhóm tình nghĩa tử thủ bất diệt" quyết giữ gìn quê hương ấy, mới biết tin cho quân nhân ở Đà Lạt triệt thoái chậm chạp, trể tràng; vì bị người ta dấu nhẹm, kín bưng. Chẳng đặng đừng... Luật đến toà Tỉnh Trưởng cùng các đại diện những phái đoàn: quân, cán chính, cảnh sát nổi, cảnh sát chìm, cảnh sát đặc biệt, xâm nhập, tham dự buổi họp đặc biệt thượng khẩn:

                  Về việc triệt thoái được ấn định phân chia như sau: Tất cả quân nhân, sĩ quan và sinh viên sĩ quan toàn các khối ở trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam có số lượng người hùng hậu đông đúc, thì họ sẽ chỉ huy ở vòng ngoài, (kẹp đồng bào tuần tự đi ở hàng giữa, dân chúng là đội ngũ xô bồ lộn xộn không có súng ống, họ chỉ gánh gồnh đồ đạc cồng kềnh linh tinh...). Trường sĩ quan Võ Bị Đà Lạt sẽ dàn quân dọc hai bên quốc lộ 20, vừa từ từ rút, vừa giữ an ninh trật tự, bảo vệ tối đa cho đồng bảo tuần tự ra đi, bằng mọi giá họ cẩn thận chăm sóc giúp đỡ đồng bào đi về lối Phan Rang, đi Phan Thiết, v.v... Đồng thời trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt cũng là đoàn quân bọc hậu cuối cùng đành phải rời bỏ thành phố núi thân yêu. Cảnh sát, quân nhân các binh chủng khác sẽ cặp song song với trường Võ Bị vòng ngoài xa xa. Các cửa ngỏ hậu phương, kho lương thực, ngân hàng, ngân khố, quân trang quân cụ, khu nầy, sở nọ, ty kia mở toang hoang, kể cả nhà thường dân vắng chủ đều bị cướp bóc, đốt phá cháy rụi. Một phần do trước khi ra đi, những người có trách nhiệm với công sở của mình phải hủy diệt hồ sơ mật. Một phần do nhóm tự xưng là “cách mạng 75” khích động kẻ gian thừa nước đục thả câu, chúng mặc sức tha hồ thao túng, càn quét vơ vét tung hoành mọi mặt. Đà Lạt như rắn mất đầu, như đàn gà con mất mẹ. Tất cả mọi tầng lớp dân chúng di chuyển từ Đà Lạt xuống đèo Ngoạn Mục cao chất ngất và ngoằn ngoèo tới Sông Pha, rồi tới Phan Rang, dưới sự điều khiển của Đại-tá Quỳnh đều nhịp nhàng, ăn khớp, chu đáo, rất có trật tự lớp lang trước sau đều đặn an toàn.

                  Cho đến khi xuống quá Phan Rang qua ngã Phan Thiết, thì an ninh trật tự không còn toàn vẹn như cũ. Bởi do Quân Đoàn II đã triệt thoái về hướng nầy rất đông, đông kinh khủng... dân quân từ trên hướng Pleiku, Bamethuot, Kontum về, và hướng Đà Lạt xuống, đã bất ngờ... "gặp nhau ở tụ điểm son đồng tâm"... nhiều đến nỗi không thể nào tưởng tượng. Tất cả mọi người đụng nhau tại đây. Khi đó thì quốc lộ chính đã tràn ngập người và người đông đúc, nhiều vô số kể! Hiện trạng bấy giờ đã lộn xộn kinh khủng rất bàng hoàng. Thế là "những người Đà Lạt cuối cùng bị vỡ tổ tan hàng" từ đó.

                  Luật coi quân đội là một tổ ấm lý tưởng quan trọng linh thiêng quý giá, vô cùng cần thiết; vì đó là nơi an tựa vững vàng trong đời sống của người trai có lý tưởng, có hoài bão có lập trường trong thời loạn. Tổ quốc uy linh ấy, dường như Luật muốn ví là một tổ ấm mật thiết, quan trọng không kém gì gia đình riêng mình nơi đã có mẹ già thân yêu, có vợ hiền con ngoan. Nhưng hôm nay cái tổ ấm quốc gia linh thiêng ấy sụp đỗ rồi chăng? Nghĩ tới điều đó, Luật đã bật khóc, khiến bạn đi cùng xe ái ngại và sửng sốt đăm đăm ngoái nhìn, họ thì-thầm:
                  - Có lẽ anh ta đau buồn chuyện riêng tư tang gia bối rối gì đây.


                  Gần tới vòng ngoài ven biên của tỉnh thành Phan Thiết đầy bụi bặm và gió cát thổi vù vù, bỗng có nhiều tràng súng từ đoàn xe sau ria xẹt tới phía hai chiếc xe ngân khố (không biết xe tiền ấy của nơi nào, Tỉnh Kontum, Pleiku, Ba Mê Thuột, hoặc Thị-xã Đà Lạt?). Xe chở những bao bố tiền to khổng lồ, tiền ơi là tiền rơi kín một góc trời, bay tá lã theo gió lồng lộng như đàn bươm bướm chập chờn trên không trung. Khi đó thì... không thể nào diễn tả nỗi cảnh kinh dị lúc mọi người khum xuống lượm tiền dưới cơn mưa chì bão lửa, nơi xe cộ gầm rú. Cảnh thương tật, khóc than, la mắng, chết chóc, lẫn trong tiếng súng đạn gầm rú xa gần, khiến mọi người bị hút vào điệu quay chóng mặt, bàng hoàng đến rợn người. Luật ngồi trên xe thấy những pha cướp giật, hò hét, chưởi rủa, đánh đập nhau dã man trắng trợn ven đường... tùm lum. Luật cảm thấy chua xót đắng cay, nhục là ở chỗ đó, tệ là ở chỗ đó, đau quặn thắt lòng ở chỗ khúc ruột thừa.

                  Luật cùng mười anh khác bảo nhau nên thay bộ đồ tác chiến, mặc đồ dân sự vẫn cầm theo trong túi xách mấy hôm nay, để dễ bề đi đứng, anh vất bỏ hết tất cả lon lá mũ mão hành trang rối rắm trên đầu, trên vai. Luật mang đôi giày ba ta cũ, mặc thêm áo lạnh, nhét mấy trăm ngàn vô túi quần jean, một chiếc đồng hồ Omega, chiếc nhẫn cưới, sợi dây chuyền, cái nón lưỡi trai đội đầu, một khẩu súng lục mang kè kè bên nách, để phòng thân. Nhóm Luật là những người lính chiến đấu dũng cảm cuối cùng đau đớn chối bỏ mình là quân nhân, anh cảm thấy dày vò tột độ khi tự tay lột bộ áo quần nhà binh lon lá khi lìa quân ngũ, bỏ đơn vị, xót xa, chua cay, bàng hoàng ngao ngán tự lo cứu chính bản thân trong cơn biến loạn ngặt nghèo lâm nguy, hấp hối.

                  Lúc bây giờ không có người chỉ huy, thì nhóm quan cũng như lính có nhiều ý kiến, ý cò, tự vạch ra cho mình con đường sống mới. Mạnh ai nấy dọt, họ luống cuống, hốt hoảng băng đèo vượt đồi cát chạy tan tác. Không còn cảnh tình đồng đội keo sơn như cá với nước, như cây cần đất, cần rễ bám vào đất cho cây liền cành. Mà thân ai nấy lo, hồn ai nấy giữ, mạnh ai nấy chạy thiếu sống bán chết, tự lo thoát thân. Họ đi chuyền từng đoạn xe đò, xe tải, xe GMC hết xăng, họ chạy bộ chen lấn nhau xéo bước, họ thở dồn dập, gò lưng chạy thục mạng từng đoạn ngắn, người chạy đi kẻ chạy lại, người đi lánh cư đông kinh khủng bất ngờ gặp gỡ nhau giữa trùng trùng lớp lớp, trên bước đường chạy loạn những kẻ sống còn mong vượt qua gian nguy khổ ải.

                  Rồi nhóm Luật đã bị lạc mất nhau. Ngày chạy bộ với những người dân tay xách tay mang đùm đề vợ con, chân thấp chân cao khổ ải mệt nhoài đến những nơi lạ cái lạ nước chưa bao giờ anh biết tới. Đêm đêm ngủ với người thoi thóp, nằm với những xác chết cứng đơ giữa đồng không mông quạnh. Luật mong tìm làn hơi ấm bên người lân cận, hầu hổ trợ an ủi tinh thần, nương nhờ lẫn nhau. Nào ngờ, khi hoàn hồn, bừng mở mắt ra ngoảnh nhìn lại rờ mó người bên cạnh, anh mới biết đó chỉ là những thây ma. Luật mệt lả người phải bật dậy vội vã ra đi, vì sợ và cảm thấy bơ vơ lạc lõng hơn vì đói, khát. Phải! Giữa cảnh màn trời chiếu đất, trong tay những người dân không có một cây que để phòng thân tự vệ. Mà cuộc sống vẫn vô cùng mong manh và hối hả. Con người phút chốc trở thành da bọc xương, bối rối, ngơ ngơ ngáo ngáo, ngố ngố ngờ nghệch. Nhìn họ, anh không khỏi nghẹn ngào bàng hoàng xúc động và cảm thấy họ rất đáng thương. Nhìn thấy đồng bào di tản đông đúc ngược xuôi bần thần như kẻ mất hồn, Luật luôn bồn chồn lo lắng nghĩ tới mẹ, vợ và các con, chẳng biết bây giờ họ ra sao? lưu lạc phương nào rồi! Ngày đêm Luật vẫn cầu nguyện cho gia đình mình, và cả những người đang chạy loạn được bình an toàn vẹn.

                  Anh chưa biết mò mò đi đâu, đầu óc trống rỗng và không tri thức giữa những nấm mồ đắp sơ sài tươi màu đất mới. Màn đêm tiếp nối bóng tối và đồng lỏa với mọi tội ác. Đã thế, đêm đêm từng đàn chó hoang ốm đói, chúng tong teo gầm gừ cắn xé nhau tranh giành xương cốt, thi thể thối nát của người di tản nào đó. Thì chó cũng biết đói như con người, càng đói chúng càng ôm quắp thây người mà nhai ngấu nghiến. Luật nghe tiếng kêu rào rạo từ mấy thây ma cứng đơ thum thủm. Bầy chó nhe răng tru hú lên từng hồi hoang dại, thiệt dã man. Luật cảm thấy rợn tóc gáy nôn oẹ nhớt dãi, khi đối mặt với tận cùng bi thiết thảm sầu, cay cực, chiến tranh tàn ác đã lột da con người vô cùng trần trụi, thô thiển đến tận xương tủy.

                  Những vết thương hoác miệng từ dĩ vãng, hiện tại, có thể trong tương lai đã để lại trong lòng Luật những vết thương nóng sốt sôi bỏng, bừng bừng nhói buốt rung lên từng cơn quặn thắt, anh cảm thấy bị đau khủng khiếp, nhưng chẳng biết nó đau mà bắt nguồn đau từ chỗ nào, ở đâu. Luật đang nằm thẳng đơ mất hết ý niệm về không gian lẫn thời gian bên mấy người chết kia, quả thật bây giờ trông mình vô cảm vô hồn thiệt giống xác chết. Giữa lúc khốn đốn đau buồn chán nãn và tuyệt vọng nhứt, Luật nghe có tiếng người ngồi trong bóng tối rù rì gì đó, có lẽ họ ở đâu vừa mới đến đây thôi. Luật uể oải hé mở mắt ra nhìn quanh, thì nghe họ nói với nhau:
                  - Mình vô Tiểu Khu, may ra còn có xe chạy về Nha Trang chăng?
                  - Ông ơi! biết đâu ở ngoải cũng bị mất rồi.
                  - Còn nước còn tát, chưa đi làm sao biết.
                  - Nhưng ra Nha Trang... có phải là mình lại đi xa hơn... nữa à?
                  - Phải đi ra hướng ấy thôi.
                  - Ông điên à? từ Phan Thiết về Sài Gòn gần hơn.
                  - Không nghe hồi nãy dân họ nói đường bộ đi Long Khánh gần như tiêu rồi sao!?
                  Hai người đó im lặng một lúc, có tiếng nói tiếp:
                  - Vậy nên đi Nha Trang, ở đó có tàu, thuyền, hoặc máy bay. Tôi có bà con ở đó.
                  Luật vui mừng như đã gặp đồng hương, anh ngồi bật dậy:
                  - Anh bạn nói phải.


                  Hai người đàn ông kia sửng sốt giật mình, toan đứng lên vùng chạy, vì họ nghĩ Luật là một người lạ, có thể là "dân cướp cạn" cũng nên. Luật bò bò qua bên kia góc tối trong căn nhà hoang, thì ra anh nhận diện được một người quen sơ giao trong lúc đoàn quân Đà Lạt triệt thoát. Thế là ba người đàn ông chạy vô Tiểu khu, cũng may họ xin đi ké xe GMC ra Nha Trang. Tới Nha Trang, trước tiên Luật ghé qua nhà Oanh, thì anh rất vui mừng được biết mẹ, vợ con mình đã an toàn lên máy bay vô Sài Gòn rồi. Luật hỏi tại sao Oanh và gia đình không di tản? Oanh trả lời: "Không thể đi đâu hết, vì ở nhà còn ông bà ngoại già hơn 90t, còn cha mẹ... không biết bỏ nhà cửa mà đi đâu!" Oanh gói cho Luật một bịch xôi đậu xanh to, chai nước lọc. Luật e ngại cầm mà bùi ngùi bỏ trong túi xách nhỏ.

                  Hai ông bạn mới quen đứng bên góc đường Hồng Bàng chờ Luật giây lát. Thấy nhau rồi, họ đi từ nhà Oanh ra mé biển chưa đầy năm phút. Thành phố Nha Trang càng đông người kinh khủng. Quan sát khắp nơi, biết tình trạng nầy nếu chờ tàu lớn, hoặc máy bay quân sự hay dân sự gì cũng không xong, bàn tính với nhau hồi lâu, họ quyết định thuê ghe buôn của thường dân đi vô Vũng Tàu, cho chắc ăn. Ba người đi rảo quanh bãi biển Nha Trang tìm thêm người nào có thể chung nhau tiền lộ phí. Thế là lại rủ thêm được mấy người nữa, sau đó họ ra xóm Bóng mướn ghe đánh cá nhỏ đang chuẩn bị chuyển hàng về Bà Rịa hôm nay. Đi Bà Rịa tốt hơn nữa, miễn sao về gần thủ đô là mừng. Mặc cả giá tiền cho tám người đàn ông cũ và mới chung chuyến đi, ai nấy tự động móc tiền túi ra đóng cho chủ ghe xong xuôi, họ mừng rỡ lên ghe. Đúng là may mắn!

                  Sợ chủ ghe ra đi bất ngờ, nên không có ai kịp mua gì phòng hờ, may mà có chai nước và bọc xôi đậu xanh chắm muối mè Oanh đưa cho Luật, anh lấy ra chia cho tám người đồng hành, mỗi người chỉ nhón một ít xôi cỡ bằng trái chanh mà e dè ăn ngấu nghiến. Họ còn đói, (nhất là Luật đã chưa có hột cơm nào từ hơn hai ngày qua) và khát kinh khủng, nhưng tám người bó tay chịu trận. Trên ghe bây giờ cộng thêm cha con chủ ghe ba người, thì có tất cả mười một người đàn ông. Khi ghe đã êm ái bình an ra khỏi cửa biển Nha Trang, lướt xuôi về hướng Phan Rí cửa, qua Hàm Thuận Bắc, Bình Lâm rồi tới gần Mũi Né khoảng 20 hải lý, thì chủ ghe dỡ chứng trở quẻ viện cớ:
                  - Tui sợ ngoải cũng lộn xộn, chẳng ai mua hàng, tui muốn quay ghe về Nha Trang.
                  Mọi người chưng hửng! Đức, người đi trong nhóm nói:
                  - Ông giỡn chơi à! Ông muốn gì?... Nói.
                  - Tui e không đủ xăng chạy tới bển.
                  Tâm cười gằn:
                  - Muốn chúng tôi đóng thêm tiền, để ông mua xăng chớ gì?
                  - Phải.


                  Mấy người đàn ông thuê bao ghe nhìn nhau, rất bực tức giận dữ, nhưng "đã lỡ đò rồi"... họ hí húi móc tiền ra, kẻ nhiều người ít, gom tất cả thêm 254.000 ngàn đồng nữa, nộp cho chủ ghe. Vậy mà tên nầy vẫn không chịu. Bình (là người quen đã đi chung với Luật từ Đà Lạt) định móc tiền ở túi kia, để "dâng" cho tên chủ ghe. Nhưng Luật ngăn lại, thì-thầm bằng tiếng Anh với mấy bạn vừa quen:
                  - Anh điên à. Từ đây đến Sài Gòn... còn nhiều đoạn phải có tiền chi trả, chớ vàng thì không ai muốn... vì họ sợ vàng giả. Để đó.
                  Luật lột đồng hồ Omega, để xuống sàn, anh lấy lại đống tiền các abh kia vừa để trên sàn ghe, ai nộp bao nhiêu tiền, thì Luật đưa trả lại cho họ xong xuôi. Luật móc củ súng colt 45 đeo ở nách ra, cầm lên:
                  - Chúng tôi mặc cả sòng phẳng và rõ ràng với ông, đã chung tiền rồi, còn hào phóng tặng thêm cho ông rất nhiều, hơn số tiền ông định giá. Từng ấy... chưa hài lòng sao? Thế thì, bây giờ chúng tôi cần số tiền ấy làm lộ phí khi rời khỏi ghe ông, ông có muốn nhận thêm chiếc đồng hồ Omega có sợi dây vàng 18K ba lượng, hoặc là ông thích nhận khẩu súng lục có những viên đạn thật nầy, mới hả dạ. Hở?
                  Tất nhiên... tên "cướp cạn" kia không thể ngờ là trong người Luật còn có "củ súng chết người" bị cái áo lạnh che phủ bên ngoài. Hắn lại len lén lấm lét nhìn sợi dây chuyền rung rinh lắc lư lủng lẳng trên bờ ngực trần của Luật, mà thèm... ứa nước miếng.
                  Thanh nói như hét:
                  - Ông là một thằng hèn hạ, không có tình đồng loại, bộ ông muốn chết tiệt vì hám của hả!
                  Đức nhếch mép:
                  - Hãy cám ơn Trời cứu mạng, khi ông may mắn gặp những quân nhân như chúng tôi nhe.
                  Chủ ghe không dám nhìn ai mà cúi cúi liếc liếc, riu ríu len lén run run lượm cái đồng hồ, theo lệnh của Luật:
                  - Anh phải cầm lấy chiếc đồng hồ của tôi, giữ làm kỷ niệm, mà nhớ đời. Nha.

                  *

                  Tình Hoài Hương

                  Bút trần nào tả được lưu luyến!
                  Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                  Tình Hoài Hương

                  Comment


                  • Cố Thiếu Tá Không Quân: TRƯƠNG PHÙNG
                    (tưởng niệm 46 năm Thiếu Tá KQ TRƯƠNG PHÙNG: 29/4/1975 -> 29/4/2021)
                    Tình Hoài Hương
                    ***


                    Chiều ngày 28/4/1975 - khoảng 5:45’ trong phi vụ hộ tống Trung-tá Nguyễn Văn Mạnh SĐ3 KQ và toán chuyên viên Vũ-khí & Đạn-dược đặt chất nổ, để phá hủy các cơ sở của Bộ Chỉ Huy Kỹ-Thuật & Tiếp-vận KQ (Biên–Hoà). Tôi, (Trần Văn Phúc) và Trung-úy Nguyễn Thành Bá, bay từ Dốc Sỏi ngang qua Cầu Mới Biên Hòa. Tôi vừa quẹo trái từ hướng Tây sang hướng Đông, đột nhiên tôi thấy bốn chiếc A37 với đầy đủ bom đạn trong một đội hình dị thường; nghĩa là không giống ai, phi diễn không ra phi diễn, chiến đấu không ra chiến đấu, phi cơ đang từ hướng Đông Bắc lao tới cùng một cao độ với chúng tôi. Tôi cứ lầm tưởng là phi cơ của các phi đoàn bạn đang bay hành quân (từ miền Trung di tản về Tân Sơn Nhứt tháng trước), nên tôi vội vã kéo cần lái, cho phi cơ mình bốc vọt lên cao, để tránh hai bên đụng nhau trong gang tấc. Đồng thời tôi hét trong vô tuyến để lưu ý anh Bá, (bay chiếc số 2 theo tôi trong đội hình chiến đấu):
                    - Hai theo một! Coi chừng bốn A37 hướng 10 giờ!
                    Rồi tôi bay đảo lại và nhìn theo bốn chiếc A37 bay xa dần, tôi ngạc nhiên, vì thông thường một phi tuần khu trục đi bay hành quân chỉ có hai chiếc, hôm nay là ngoại lệ, đặc biệt có tới bốn chiếc. Tôi nói tiếp với Bá:
                    - Giờ nầy mà mấy thằng "ma gà" A37 còn mang bom đạn đi lang thang kìa!
                    Chúng tôi đã suýt đụng nhau với chúng nó trên sông Đồng Nai, mà không thể nào ngờ đó là bọn phản tặc! Trời lúc ấy vẫn còn sáng tỏ, tôi chúi mũi cho phi cơ xuống thấp, bay dọc theo quốc lộ 1 đến Thủ Đức, tôi quẹo trái theo xa lộ Biên Hòa đến Long Bình, rồi về Biên Hòa đọc theo Quốc Lộ 1. Nhìn xuống dưới, tôi thấy dọc suốt lề đường có rất nhiều xe thiết giáp đậu cách nhau từng trăm thước một. Muốn khích lệ tinh thần cho các chiến hữu Bộ Binh, nên tôi bay rất thấp, vì vậy khi bọn phản tặc dội bom ở Tân Sơn Nhứt, tôi đã không trông thấy. Nếu tôi bay ở cao độ 5.000 bộ, chắc chắn tôi sẽ thấy những cột khói đen bốc lên từ Tân Sơn Nhứt (TSN). Chừng 20 phút sau, Chuẩn-tướng Huỳnh Bá Tính Sư–Đoàn-Trưởng SĐ3KQ báo cho chúng tôi biết:
                    - Có một phi tuần ba chiếc A37 vừa dội bom Tân Sơn Nhứt!
                    Tôi điếng hồn nghĩ ngay đến phi tuần A37 mà mình vừa gặp, nên tôi “chỉnh“ lại ông trên tần số:
                    - Như vậy phải là bốn chiếc A37, vì chúng tôi đã gặp bọn chúng cách đây không lâu! (mãi về sau nầy, khi tôi kiểm chứng với nhà nghiên cứu sử Nguyễn Hùng Kiệt, anh đã xác nhận: phi tuần của đám phản tặc nầy có tất cả bốn chiếc A-37, nhưng không biết vì lý do gì, chỉ có ba chiếc dội bom Tân Sơn Nhứt mà thôi !?). Vào thời điểm Tân Sơn Nhứt bị dội bom, chiếc trực thăng của Tướng Tính chuẩn bị đáp xuống TSN, nên ông đã chứng kiến toàn bộ sự việc. Đối chiếu với thông tin của sử gia Nguyễn Hùng Kiệt, cả hai người (Tướng Tính & tôi) đều nói đúng sự thật!
                    Chúng tôi vội vã bay trở về Tân Sơn Nhứt, thì bọn phản tặc đã chuồn đi mất tăm biệt tích. Khi bay trên không phận TSN, Đài Kiểm-soát Không-lưu (Sài Gòn Control Tower) báo cho chúng tôi biết: “phi trường chỉ bị thiệt hại nhẹ. Vài chiếc C-47 bị trúng bom” - (một chiếc gần phi đạo đang cháy như chúng tôi thấy), vài cơ sở bị hư hại như hậu trạm cũ, nơi trước đây chứa các phi cơ A-1, mới vừa dời về khu Tây lúc 1 giờ trưa, cạnh bãi đậu của A-37. Nhưng thật may mắn hai phi đạo không hề bị trúng bom”.
                    Sau mấy vòng bay quanh Tân Sơn Nhứt, chúng tôi biết chắc chắn phi trường và nhất là hai phi đạo vẫn an toàn, không cần thiết phải bay đi Cần Thơ. Nên tôi yên tâm bay trở lại Biên Hòa, để tiếp tục thi hành phi vụ hộ tống Trung-Tá Mạnh và toán chuyên viên vũ khí. Sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ hộ tống Trung-tá Mạnh qua khỏi cầu Bình Triệu an toàn, chúng tôi mang đầy đủ bom đạn về hạ cánh lúc 8 giờ tối. Tôi gặp các anh bay F5, họ cho biết là:
                    - Đang chờ lệnh đi ném bom trả đũa ở phi trường Phan Rang.
                    …Nhưng điều đó đã không bao giờ xảy ra (-không biết vì lý do gì-) !? Tôi thấy nhiều anh em trong Tân Sơn Nhứt có phần giao động tinh thần, vì cuộc dội bom vừa qua. Do Radar không thể phát hiện, nếu bọn phản tặc bay thấp như lần vừa rồi, nên nhiều người lo sợ chẳng biết có thêm lần dội bom kế tiếp nào nữa hay không? …Khi trở vào biệt đội khu trục lúc nửa đêm, tôi thấy các anh em thuộc PĐ 514 và 518 đang nằm sắp lớp như cá mòi ngay trên nền nhà. Tôi lặng lẽ nằm xuống một chỗ trống còn lại, bên cạnh cái điện thoại dã chiến mới vừa móc dây.
                    Tôi nằm đó, nghiêng qua trở lại rất lâu, không thể nào ngủ được, vì trong lòng ngổn ngang những tiếc nuối & hối hận, cắn rứt tim tôi: khi nhớ lại cơ hội ngàn năm có một. Tôi vô tình để nó trượt thoát khỏi tay, tiếc thay! lúc ban chiều tôi đã không bấm cò đại bác bắn thẳng vào lũ phản tặc A37. (Sau nầy, khi biết tên Nguyễn Thành Trung chính là kẻ đã “rước giặc vào nhà”, nó bay dẫn đường cho đám phản tặc A37 đó, tôi lại càng hối hận & tiếc nuối nhiều hơn nữa!).
                    Quá mệt mỏi tinh thần và rã rời thân thể, tôi vừa chợp mắt tí xíu, đã phải choàng tỉnh ngay lập tức, vì những tiếng nổ vang trời. Phi trường bị pháo kích! Hàng loạt hỏa tiễn 122ly điên loạn lao xuống rít xé bầu trời, nổ tung lên cùng khắp trong căn cứ & phi trường TSN, nơi đang tập trung dày đặc những quân nhân KQ, và gia đình của họ mới vừa đổ dồn từ ngoài vùng I, vùng II di tản về. Điện bị cúp. Nhưng cho dù điện không cúp, thì tất cả vẫn chìm trong bóng tối như địa ngục, vì sức ép nổ của những quả hỏa tiễn rơi quá gần, làm vỡ tung những bóng đèn trong biệt đội khu trục chúng tôi... Thật là may mắn đến kỳ lạ khi mọi người đang nằm sát nhau dưới nền nhà đều bình an vô sự!
                    Điện thoại reo! Do nằm sát gần điện thoại, tôi bốc máy lên nghe, và chuyển lệnh điều động cất cánh khẩn cấp đến Thiếu-tá Lê Văn Sang, Trưởng Phòng Hành Quân PĐ Phi Long 518. Trong bóng tối dày đặc, không nhìn thấy mặt bất cứ ai, mà chỉ nghe tiếng nói của tôi vừa chuyển lệnh. Thiếu-Tá Sang hỏi luôn:
                    - Phúc đó hả, Phúc đi bay được không?
                    Theo đúng Huấn Thị Khu Trục, tôi vừa mới bay xong phi vụ yểm trợ rút quân hồi đầu hôm, nên tôi có quyền từ chối đề nghị này của Thiếu-Tá Sang. Nhưng hình như cái “mặc cảm tội lỗi của mình”, (vì thiếu cảnh giác, đã để bọn phản tặc A37 vượt thoát). Đang chờ có một cơ hội “chuộc lại lỗi lầm” ; tôi đã bật lên tiếng nói:
                    - Đương nhiên là được, nhưng wingman (phi tuần viên) là ai?
                    Chưa có ai kịp lên tiếng, thì từ trong bóng tối cuối phòng, tiếng Thiếu Tá Trương Phùng vang lên:
                    - Trâu đạp cũng chết, chó đạp cũng chết. Tao đi với mi, xem coi có chết thằng Tây nào không!?
                    Phi trường đang bị pháo kích dữ dội, nên lúc đó không có xe đưa đón Phi Hành Đoàn. Không thể chậm trễ, anh Phùng gọi tôi leo lên chiếc xe Jeep dân sự. Anh Phùng lái xe như bay phóng ra khỏi bãi đậu, nhìn anh lái xe vun vút như bay, tôi thầm cảm phục người đàn anh gan lỳ, quả cảm, người hùng của mặt trận Quảng Trị 1972 với chiến tích lẫy lừng đã “nướng sống" 15 chiếc xe Tăng T-54 của bọn Cộng Phỉ! Anh Phùng nói:
                    -… Mẹ nó! Tao chưa hề thấy tụi nó pháo dữ dằn như hôm nay! Tụi nó định “dứt điểm” mình bữa nay sao cà?
                    Rồi anh nói tiếp:
                    - Bất cứ giá nào, mình cũng phải lên (cất cánh), hy vọng có thể bảo vệ bao nhiêu người vô tội ở đây. Nếu như mình bị hy sinh, âu cũng là dịp để mình đền ơn Tổ Quốc.
                    Đến bãi đậu A-1, các anh em phi đạo đã ứng trực sẵn sàng, anh Phùng hét lớn trong tiếng nổ vang rền của đạn pháo:
                    - Nổ máy là “chock out” ngay (rút những khúc gỗ chận bánh xe phi cơ ra) rồi các bạn tìm chỗ núp! Mặc kệ chúng tôi, đừng để chết chùm hết cả đám đấy!
                    Máy vừa quay tròn vòng, thì có nhiều tiếng nổ long trời ở bãi đậu A-37 kề bên, nhiều quầng lửa như cây nấm khổng lồ cuồn cuộn bốc phụt lên cao. Không chần chờ, tôi cho phi cơ di chuyển ra khỏi ụ. Anh Phùng vẫn còn đứng cạnh máy bay, anh ra dấu cho tôi biết là bình điện của phi cơ anh bị hư. Vì vậy, tôi quyết định cất cánh một mình, như đã Briefing trước đó. Tôi ra hiệu cho anh Phùng biết, và gọi Đài Saigon Ground Control (Đài Kiểm Soát Diện Địa Sài Gòn) để xin di chuyển ra phi đạo, đài trả lời ngay:
                    - Phi Long 51 (PL51)! Phi đạo sử dụng 25, gió hướng Nam 4 knotts, áp suất 29.92…
                    Nhận thấy gió ngang gần như thẳng góc với phi đạo và rất nhẹ (4 knotts), tôi có thể cất cánh bất cứ hướng nào. Nhưng tôi không thể dùng PĐ25 sẽ vô cùng nguy hiểm; vì khi bay lên, sẽ chui ngay vào đạn đạo của địch đang pháo kích. Nếu cất cánh PĐ 07, tôi quẹo trái để đến đầu PĐ 07, thì phải di chuyển ngang qua bãi đậu A37 đang cháy rực lửa, cũng rất nguy hiểm. Vì vậy, tôi có ý định quẹo phải theo Taxi way #3, để cất cánh ở PĐ 07, nghĩa là ngược chiều PĐ sử dụng. Tôi chỉ có thể dùng ½ chiều dài phi đạo còn lại. Cứu binh như cứu lửa, không còn phương cách nào khác, tôi quyết định gọi:
                    - Saigon Ground Control! PL51 request taxi ra Whisky number three và cất cánh PĐ 07.
                    Ngay khi được phép, tôi di chuyển nhanh ra phi đạo 07 R, miệng lẩm bẩm: "Người đẹp của tôi ơi! Em ráng giúp anh thêm một lần nữa! Đừng ho hen nha cưng"! Pilot chúng tôi xem chiếc máy bay mình lái như là người vợ, người tình muôn thuở, đặc biệt là em Skyraider tuổi già sức yếu (gần giống như răng các bô lão rụng, hu hu!... nên đôi khi em ưa “nũng nịu, nhỏng nhẽo" í mà). Sau khi thử máy (dù biết chưa nóng máy), tôi xin đài Saigon Tower cho phép cất cánh khẩn cấp. Vì chỉ còn lại ½ phi đạo, nên tôi phải dùng phương cách “Maximun Peformance Take Off", và cất cánh lúc 04 giờ 25 phút sáng ngày 29/4/1975. Vừa rời khỏi phi đạo, lòng tôi rộn rã một niềm vui mừng khó tả, và cảm tạ ơn Trên cho tôi cơ hội cứu nguy cho mọi người trong Tân Sơn Nhứt. Sang tần số Paris (đài Kiểm Báo Sài Gòn) tôi báo:
                    - Paris! PL 51 vừa cất cánh một chiếc A1 với 10 trái MK 81. Xin nhận chỉ thị.
                    Đài Paris chưa kịp trả lời, tôi đã nghe:
                    - PL 51! Đây Tinh Long 06 (TL06), bạn đến Phú Lâm ngay! Chỗ có nhiều trái sáng. Bao lâu bạn tới?
                    - TL06! PL 51 mang 10 trái MK 81, sẽ có mặt trong 5 phút và request Random Attact! OK!
                    Khi lên tới Phú Lâm, tôi được Trung-úy Trần Văn Bảo, Trưởng Phi Cơ của chiếc AC-119K hướng dẫn oanh kích: mục tiêu là hai làn khói của hai giàn pháo 122 ly. Tôi rất ngạc nhiên, mục tiêu chỉ cách đài Radar Phú Lâm hơn 500 mét về hướng Tây. Nhờ lặng gió, nên hai làn khói này vẫn còn la đà trên mặt đất. Lập tức, tôi vừa lao xuống vừa gọi:
                    - PL51 in hot và thả từng trái một!
                    Sau khi thả trái bom xuống mục tiêu thứ nhì, tôi ngưng lại và chờ đợi. Trong thời gian nầy, tôi nghe giọng Tướng Kỳ trong vô tuyến:
                    - Phi Long 51 trút hết bom đạn xuống target! Tối nay ghé nhà tôi nhậu!
                    Tôi hỏi lại:
                    - Giới chức vừa ra lệnh cho Phi Long 51, xin cho biết danh hiệu.
                    - Tôi Thần Phong 01, Thiếu Tướng Kỳ đây!
                    - Thần Phong 01! PL51 lên một mình với 10 trái bom 250 cân Anh, tôi có kinh nghiệm chống pháo kích. Thần Phong 01 an tâm. Tôi có thể ở đây thêm ba giờ nữa.
                    Khoảng 15, hai mươi phút sau, có lẽ bọn cộng-phỉ nghĩ tôi đã hết bom, nên chúng bắt đầu pháo trở lại. Tôi nhìn thấy rõ nhiều giàn pháo, mỗi giàn 4 khẩu 122 ly liên tục phóng lên. Liếc nhìn về hướng Tân Sơn Nhứt, và Sài Gòn có nhiều quầng sáng nháng lên, tôi liền lao xuống thả bom và thầm gọi: "Anh Phùng ơi! anh ở đâu, sao không lên tiếp tay với tôi? Một mình tôi làm không xuể đâu! Anh Phùng ơi"! Năm phút sau, khi định nhào xuống thả bom, tôi thấy có vài đám nổ dưới mục tiêu, tôi tưởng lầm là rocket của trực thăng võ trang bắn xuống, tôi liền cự nự Trung-úy Bảo:
                    - TL06! Bạn cho tôi đánh random attack, sao bạn lại cho gunship (trực thăng võ trang) vào “ăn có”? Nó bay cao độ thấp, lỡ tôi không thấy, tôi nện ngay trên đầu nó, thì phiền lắm!
                    Anh Bảo liền cãi chánh:
                    - Không phải đâu PL51, tôi đã đuổi tụi nó qua bên Quốc Lộ 4 rồi. Để tôi quan sát kỹ lại.
                    Lúc đó có khoảng ba bốn chiếc trực thăng quây quần phía Đông Bắc Phú Lâm. Sắp nhào xuống thả bom lần kế tiếp, tôi lại thấy có ánh lửa nổ tung và tiếng anh Bảo la lên:
                    - Ê ...PL 51! Tôi thấy có một chiếc dường như là A-1 vào đánh phụ với bạn đó! Chắc chắn không phải là gunship đâu!
                    Tôi liền nghĩ ngay tới anh Phùng, nên trả lời anh Bảo:
                    - TL06! chắc là Thiếu Tá Phùng! Có thể anh Phùng bị trục trặc về vô tuyến! Bạn an tâm, monkey see monkey do (thấy tôi thả bom ở đâu, anh ấy sẽ thả bom ở đó).
                    Nhờ sự yểm trợ hỏa châu của TL-06, chúng tôi dễ dàng “lượm” những giàn pháo như lấy kẹo trong túi. Thanh toán xong các giàn pháo nầy, thì tôi cũng vừa hết bom.
                    - TL06, tất cả giàn pháo đã “clear” (bị hủy diệt sạch) tôi giao ở đây cho bạn, PL 51 để dành 800 viên 20ly phòng thủ phi trường. Vì muốn biết người phụ tôi diệt pháo vừa rồi, có đúng là anh Phùng không? nên tôi sang tần số của Đài Sài Gòn:
                    - Saigon Tower! Đây PL51. Bạn cho tôi biết: sau tôi còn có chiếc A1 nào cất cánh không?
                    Tôi được nghe Saigon Tower trả lời:
                    - Tụi nó pháo quá, chúng tôi núp dưới hầm trú ẩn, vừa lên nên không biết gì hết bạn à!
                    Khoảng 5:25’ sáng tôi về tới Tân Sơn Nhứt, trời vẫn còn tối đen như mực, ngoại trừ những ánh đèn phi đạo và taxi way, còn có hai đám cháy: một đám ở bãi đậu A37 (như đã nói ở trên), còn đám cháy thứ hai... dù tôi đã cho phi cơ đảo nhiều vòng, nhưng vẫn không nhận ra chính xác là nơi nào. Nhưng sau ít phút, nhờ ánh sáng lờ mờ bập bùng còn lại của đám cháy, tôi vừa nhận ra là ở phía Nam của dinh Tướng Kỳ độ chừng trăm mét. Tự nhiên trán tôi rịn mồ hôi, tay run lẫy bẫy, tim đập dồn dập, và ứ nghẽn lồng ngực muốn nghẹt thở, vì hình như đám cháy là ở khu cư xá C-7, là nơi vợ con tôi tạm trú. Miệng tôi không ngớt cầu nguyện: "Cầu xin ơn Trên che chở cho vợ con của con, và những người khác được bình yên".
                    Ngay lúc đó, trong lòng tôi bùng lên một cơn giận dữ & căm thù đám cộng-phỉ trong trại Davis, nếu vợ con tôi có mệnh hệ nào, tôi thề sẽ thí mạng với bọn chúng!
                    Mươi phút sau, tôi thấy chiếc TL07 cất cánh lên, để thay thế chiếc TL06 về đáp. Tôi tiếp tục bao vùng trên không phận Tân Sơn Nhứt, cho đến khi bình minh có ánh sáng lờ mờ, tôi nhận ra đám cháy chính là cư xá Nữ Quân Nhân. Tôi nóng lòng muốn đáp xuống, nhưng chưa có phi tuần nào lên thay thế. Vài phút sau, tôi nhìn sang cánh phải: thấy có một chiếc AD-5 còn treo hai trái bom, cứ bám sát theo phi cơ tôi. Tôi sang tần số và gọi đài Saigon Tower một lần nữa, để xác định chiếc AD-5: “có phải là của anh Phùng không”. Câu trả lời vẫn là “Không biết”. Vừa lúc đó, “anh bạn dễ ghét” như muốn chơi trò trốn tìm “ú tim” với tôi, nên anh ấy cho phi cơ hết lòn sang trái, lại chui qua phải. Tôi bất ngờ cắt bán kính, quẹo vòng thật gắt, định ra sau chiếc phi cơ nầy. Nhưng anh bạn “dễ ghét” là một cao thủ tuyệt đỉnh, lúc nào anh cũng bám riết theo sau, khi sang trái khi sang phải, cố ý trêu đùa tôi. Nếu là dog fight (không chiến) thì tôi bị tay lão luyện nầy “dớt rụng càng” rồi!
                    Trên tần số Paris, tôi nghe giọng của Thiếu-tá Hồ Ngọc Ấn, Phi Đoàn Phượng Hoàng 514 liên lạc với TL07, cho biết: “phi tuần hai chiếc A1 của anh đang ở Long An, trên đường tiến về Sài Gòn. Đại-uý Nguyễn Tiến Thuỵ bay chiếc số 2. Khoảng mười phút sau, Trung-uý Trang Văn Thành, Trưởng Phi Cơ của TL07 gọi trên tần số:
                    - Phượng Hoàng 11, tôi nghi ngờ có một toán đặc công độ năm bảy tên, định cắt hàng rào kẽm gai phía Bắc phi trường, chỗ miếng đất trống hình tam giác ở An Nhơn. Bạn cho một trái ngoài hàng rào, đánh trục Đông sang Tây. Tôi giữ cao độ 5.000.
                    Vì biết phi tuần anh Ấn chưa đến nơi, nếu cần thiết tôi có thể dùng bốn cây đại bác 20 ly bắn dọc theo vòng rào. Tôi bay tới đó, mặt trời vừa ló dạng, trời tỏ hơn nhưng ở độ cao 4.000 bộ, nên tôi không thấy gì cả. Thình lình anh Phùng lao xuống thả một trái bom. Thì có tiếng anh Thành hốt hoảng la lên:
                    - Số 1 thả bom “như để” . Số 2 đánh dài hơn vài mươi thước.
                    Trái thứ nhì rơi dài hơn năm chục thước. Anh Thành hoảng hốt:
                    - Phượng Hoàng 11 Hold High and Dry (ngưng thả bom). Số 2 của bạn đánh gần nhà dân quá!
                    Thiếu tá Ấn liền lên tiếng:
                    - TL07! Ai khác đánh đó, chớ không phải Phượng Hoàng 11. Tôi chỉ mới tới Bến Lức, làm sao thả bom ở đó được!
                    Thì ra anh Thành lầm lẫn phi tuần của tôi- là phi tuần anh Ấn. Tôi vội lên tiếng:
                    - TL07! Đây PL 51. Đó là Phi Long 52 (chiếc số 2 của PL51) nó hư vô tuyến, chỉ còn hai trái, vừa thả hết rồi. Còn tôi đã “Empty” (hết bom).
                    Nhận ra tiếng của tôi, Đại-uý Thụy (người bạn cố tri cùng PĐ Thái Dương 530 với tôi ở Pleiku) gọi tôi:
                    - Ê Phúc! Mày về Cần Thơ đi, đáp ở đó (TSN) nguy hiểm lắm!
                    Nhìn đồng hồ xăng có 800 lbs, vừa đủ để bay đi Cần Thơ, nhưng tôi đã có quyết định đáp Tân Sơn Nhứt từ trước, nên trả lời:
                    - Vợ con tao còn kẹt lại đây, giá nào cũng phải đáp Tân Sơn Nhứt. Tình hình ở đây chưa đến nỗi nào đâu.
                    Đột nhiên anh Phùng gọi tôi:
                    - Ê ...PL51, đi Cần Thơ nha! Bay với mi gần 3 tiếng, chừ mới liên lạc được một xí. Tao nghe được, nhưng bị câm. Bực mình quá!
                    Tôi vội bấm máy trả lời:
                    - Không! Tôi chỉ còn 600 pounds xăng, vả lại vợ con tôi kẹt ở đây. Anh đi Cần Thơ một mình trước nghen!
                    Lúc bấy giờ TL07 đang bay 5.000 bộ, nên anh Thành muốn xuống thấp cho dễ quan sát, và nhìn thấy rõ hơn, nên anh báo cho chúng tôi biết:
                    - PL51! TL07 xuống cao độ để nhìn rõ hơn. Tôi không muốn đánh lầm vào nhà dân, tội họ lắm!
                    Không ngờ mấy phút sau, khi chúng tôi bay trên Lăng Cha Cả, ở cao độ 1.500 bộ, anh Phùng gọi tôi:
                    - Ê một! Mình đáp xuống Tân Sơn Nhứt đi!
                    Lo ngại vô tuyến bất thường của anh hư, nên tôi nhường cho anh Phùng đáp trước. Nhưng trước khi Touch Down (chạm bánh), anh Phùng lại gọi tôi:
                    - Một! Mi đáp trước đi, tao Go Around (bay lên lại). Mi chờ ít phút, tao về chở mi vô!
                    Nóng lòng vì vợ con ở kế bên đám cháy (cư xá Nữ Quân Nhân), nên tôi không bay theo anh Phùng như thông lệ. Tôi tiếp tục vào Final (cận tiến), thì Sài Gòn Tower báo cho chúng tôi:
                    - PL51, có SA7 bắn lên. Tôi thấy mấy cục lửa bằng cườm tay bay lên!
                    Vì tôi đã chứng kiến SA-7 bắn ở Kiến Đức vào cuối năm 1973, nên tôi có ý nghi ngờ:
                    - Saigon Tower, SA-7 bắn lên lúc đầu: là một vùng lửa to màu cam, sau đó đổi sang màu trắng xanh, và bay lên rất nhanh. Bạn quan sát kỹ chưa?
                    Anh bạn nầy có vẻ bất bình trả lời:
                    - PL51, tôi báo cho bạn biết, mà bạn không tin, nếu bị bắn, bạn ráng chịu nha!
                    Tự nhiên tôi nhớ đến Trung-tá Phạm Văn Thặng Fulro khi ông "xỉn", ông thường ngâm nga... nên tôi nghêu ngao trên tần số: "Làm sao giết được người trong mộng …1 …2 …3 touch down"!
                    Di chuyển về bãi đậu lúc 6 giờ 55 phút, các anh em phi đạo reo mừng, công kênh tôi như đón một một vị cứu tinh! Rồi chúng tôi cùng nhau theo dõi chiếc TL07 đang nghiêng cánh trái ở cao độ chừng vài ngàn bộ, và xạ kích xuống mục tiêu. Từng tràng đại bác 20 ly (Minigun 6 nòng) nã xuống như mưa, tiếng kêu như bò rống. Tôi trấn an các anh em:
                    - Target đó ở ngoài vòng rào, chỉ là tình nghi thôi! Ông Trung-uý Thành muốn biểu diễn cho mọi người coi chơi cho vui vậy mà!
                    Tôi vừa dứt lời, thì đột nhiên chiếc TL07 trúng hoả tiễn tầm nhiệt SA-7, đuôi phải gãy lìa. Có một vật màu đen đen rớt xuống (*), động cơ bên phải phát hoả và nổ tung, cánh phải gãy xuống, đồng thời phòng lái bốc cháy. Phi cơ ngoẽo đầu qua trái, lao xuống và rơi vào spin (xoay tròn như bông vụ). Tất cả mọi người xung quanh tôi hoảng hốt hét lớn:
                    - Nhảy dù đi…
                    - Nhảy dù…
                    - Nhảy dù nhanh lên…
                    Nhưng quá trễ, tôi không thấy cánh dù nào kịp bung ra, chiếc phi cơ đã cắm phụp đầu xoáy xuống đất rất nhanh. Những cột khói đen lửa đỏ cuồn cuộn bốc phụt lên cao hàng trăm mét. Toàn bộ phi hành đoàn đều hy sinh. Tất cả anh em chúng tôi bàng hoàng sửng sốt, đứng chết lặng không hề muốn mà nước mắt tự dưng tuôn trào. Một lúc sau, mọi người cúi đầu lặng lẽ trở về làm nhiệm vụ của mình. Từ giờ phút nầy phi trường TSN thật sự không còn an toàn nữa, vì sự xuất hiện của SA-7 khắc tinh của tất cả các loại máy bay.
                    Riêng tôi, ngồi bệt xuống bãi cỏ bên lề phi đạo, mắt vẫn hướng về những cột khói đen bốc lên cao, như anh linh của Phi Hành Đoàn TL07 đang siêu thoát. Tôi hy vọng Thiếu-tá Trương Phùng bay đi Cần Thơ, tuy nhiên tôi vẫn có ý trông đợi anh Phùng trở về. Tôi chờ mãi… chờ hoài… tới khi anh tài xế xe bồn tiếp xăng giục tôi lên xe, để trở vô biệt đội khu trục. Trong lòng tôi thầm nghĩ:
                    - Đúng rồi, anh Phùng nên bay đi Cần Thơ là hợp lý nhất!
                    Sau 9:30’ giờ sáng ngày 29/4/75 bọn chúng bắt đầu nã đì đùng bằng đại pháo 130 ly, đặt ở Nhơn Trạch gần Thành Tuy Hạ - Cát Lái. Nhưng lúc bấy giờ không ai thèm màng tới việc diệt pháo nhỏ giọt vào Tân Sơn Nhứt nữa. Trong phi trường thỉnh thoảng đạn 130 rơi rớt đâu đó, may mắn sao không trúng tôi. (ha ha ha...) Cả căn cứ Tân Sơn Nhứt không một bóng người, bầu trời vô cùng u ám, một phần vì thời tiết chuyển mưa, một phần vì những làn khói đen lan toả la đà từ chiếc TL-07 đang bốc cháy. Tôi có cảm tưởng như mình lạc vào trong bãi tha ma lúc hoàng hôn.
                    Sau khi Quân-cảnh không cho tôi ra cổng (Phi Long), tôi không nói được một lời gì với vợ con, (họ theo gia đình Vân về nhà), tôi trở vào trung tâm hành quân Không Quân chờ lịnh. Nữa giờ sau, tôi định đi ra ngoài bằng cổng trại Hoàng Hoa Thám; nhưng khi đến cuối sân banh, tôi gặp ba Thiếu-tá: Sơn, Bản, Liêu PĐ 530, họ đang chạy ngược chiều và kêu tôi:
                    - Ê Phúc! được lệnh đi Cần Thơ. Nhanh lên.
                    Tôi chạy theo họ ra bãi đậu, chiếc AD-5 của Thiếu-tá Hồ Văn Hiển PĐ 514 đang chờ. Tôi là hành khách bất ngờ bất đắt dĩ và cuối cùng thứ 20. Chúng tôi rời Tân Sơn Nhứt lúc 11 giờ trưa. Lúc bấy giờ trong Tân Sơn Nhứt có lẽ không còn phi cơ nữa (sau khi yểm trợ quân bạn ở Bến Cát xong, trên đường về Cần Thơ, Thiếu-tá Hiển đáp xuống, để rước chúng tôi). Khi đến Cần Thơ, tôi vội vã đi tìm anh Trương Phùng khắp nơi, nhưng tìm hoài không thấy anh Phùng đâu cả!
                    Ôi! Thì ra… thật vô cùng đau đớn, xót xa, nghẹn ngào không sao tả xiết, vì một cánh chim oai dũng phi thường oanh liệt đã một mình một bóng sớm xa tổ lìa đàn, anh thênh thang bay về cõi vĩnh hằng miên viễn... để lại trong lòng anh em bao tiếc thương vô tận. Đó là: cố Thiếu Tá Không Quân TRƯƠNG PHÙNG... sinh năm 1943 tại Thừa Thiên. Anh oanh liệt hy sinh ngày 29 tháng 4 năm 1975 tại Bình Điền, Long An. (Sài Gòn).
                    *
                    Trần Hoài Hương
                    ***
                    Ghi chú thêm: trước 30/4/1975 ... 2010 và sau nầy:
                    *.- Đại-úy Không-quân Trần Văn Phúc - Phi-tuần Trưởng PT Khu-trục Phi-Long 51, hiện ở Cali.
                    *.- Thiếu-tá Không-quân Hồ Ngọc Ấn, Phi Đoàn Phượng Hoàng 514 (hiện ở Dallas).
                    *- Đại-uý Không–quân Nguyễn Tiến Thuỵ bay chiếc số 2, hiện ở Houston.
                    1.- Mãi đến tận ngày hôm nay, tôi... (Trần Văn Phúc) vẫn cảm thấy hối tiếc: vì Trời đã cho tôi một cơ hội ngàn vàng, để tôi có thể bắn hạ bọn phản tặc ác ôn A37 Nguyễn Thành Trung (tôi đã học kỹ thuật không chiến Dogfight trong khoá Phi Tuần Trưởng với Trung-tá Nguyễn Văn Huynh PĐP PĐ 518), mà tôi lại vô tình để vuột mất cơ hội ngàn năm một thuở! Trong trường hợp “tao ngộ chiến" hy hữu đó, bọn chúng không trông thấy chúng tôi, vì bị chói ánh mặt trời chiều, nên không có phản ứng né tránh nào, mà chúng vẫn ung dung bay thẳng tới.
                    Hoặc chúng tôi chỉ cần lách sang một bên, bật nút ARM - ON và bóp cò súng, bắn ngang hông ở phía sau bọn chúng, thì 800 viên đại bác 20 ly trên mỗi chiếc A1 của chúng tôi sẽ không tha bọn chúng. Hoặc lúc đó tôi gọi Paris (đài Kiểm Báo Không Lưu TSN) để báo động khẩn cấp. Các phi cơ F5-E đang ứng trực ở đầu phi đạo TSN, sẽ tức tốc cất cánh lên xơi tái bọn chúng, thì bọn chúng chẳng còn mạng, để sau nầy vung vít mà “bốc phét”! Đây có phải là vận mệnh thảm khốc đau buồn của đất nước Việt Nam đã an bài phải là ngày 30/4/1975 !?
                    *2.- Trên không phận Sài Gòn lúc bấy giờ (29/04/75) chỉ có ba chiếc phi cơ là: TL-07, phi cơ anh Phùng và phi cơ của Phúc. (TL 07 chỉ xuất hiện sau 6 giờ sáng. Phi tuần hai chiếc A-1: của Thiếu-tá Ấn & Đại–úy Thụy trên đường về Sài Gòn).
                    *3.- Có lẽ vì sợ SA-7 nên ông Đại Sứ Martin phải nói dối trước Quốc Hội Mỹ là: “Hai phi đạo bị trúng pháo kích, hư hại nặng nề, và ông ra lịnh di tản người Mỹ bằng trực thăng”?
                    *4.- ... đột nhiên chiếc TL07 trúng hoả tiễn tầm nhiệt SA-7, đuôi phải gãy lìa. Có một vật màu đen đen rớt xuống (*)... Mãi đến năm 2010, khi vừa cải táng cho PHĐ TL07 xong, chúng tôi mới liên lạc được với Th/Sĩ I Nguyễn Văn Chín tự “Chín Dơi“, Gunner của TL07, là người duy nhất nhảy dù ra sống sót, anh chính là “vật” (hi hi)… màu đen rơi xuống từ chiếc TL 07, mà anh em ở trong phi trường TSN đều thấy.
                    *5.- Vì Phi Hành Đoàn TL07 có nhiều người tình nguyện đi bay trong lúc khẩn cấp, nên hầu hết nhân viên trong PHĐ không ghi đúng tên trong phi lệnh. Tôi chỉ biết có:
                    - Trung-uý Trang Văn Thành (Trưởng phi cơ), xuất thân từ Thiếu Sinh Quân, nhập ngũ ngày 12/9/1967, khoá 68A TTHLKQ Nha Trang. Anh Thành là cháu rể của cố Thiếu-Tướng Võ Xuân Lành, TLPKQ. Anh Thành có hai biệt danh: ở quân trường Nha Trang anh có tên “Thành Thụt”, vì đôi mắt sâu thẳm, tánh tình anh rất cương trực, hăng say, năng nổ trong mọi công việc. Khi về PĐ C119 anh Thành có thêm một biệt danh: “Thành Kampuchia” (vì màu da ngâm ngâm của anh). Đêm 28/4/75 anh Trung uý Trang Văn Thành tình nguyện bay thêm phi vụ Extra TL 07, mặc dù trước đó anh đã bay phi vụ TL01 hồi đầu hôm rồi. & Trung uý Tào Thuận, hoa tiêu phụ. & Thiếu uý Phạm Tấn Đức. Họ vĩnh viễn ra đi... nhưng để lại sự thương tiếc kính phục vô cùng của hàng vạn người trong và ngoài Tân Sơn Nhứt.
                    *6.- Sau ba năm ba tháng phục vụ trong PĐ Thái Dương 530 – Pleiku trấn thủ Cao Nguyên, tháng 4 năm 1974 tôi trở lại Biên Hoà, được đưa về PĐ Phượng Hoàng 518, KĐ 23 Chiến Thuật, SĐ3KQ. Sau đó tôi thường đi biệt phái ở Biệt Đội Khu Trục tại Tân Sơn Nhứt, cho đến tháng 9 năm 1974, tất cả phi cơ A1 bị “đình động” (do uống xăng!?). Vì vậy thời gian tôi quen biết, chuyện trò cùng Thiếu-tá Trương Phùng không nhiều. Tôi chỉ nhớ:
                    *7.- Th/tá Trương Phùng sanh năm 1943 tại Thừa Thiên, anh gia nhập Không Quân vào đầu năm 1964, khóa 64B SVSQKQ Nha Trang, tốt nghiệp khóa L- 5 Quan Sát. Sau đó anh được tuyển chọn xuyên huấn T28 và A-1 Skyraider tại Hoa Kỳ. Trở về nước, anh phục vụ tại Phi Đoàn 110 Quan Sát. Sau cùng là Phi Đoàn 518 Phi Long - Khu Trục A-1, KĐ 23CT, SĐ3 KQ Biên Hòa. Anh là mẫu người hùng KQ từng tham dự hầu hết các chiến trường khắp bốn vùng chiến thuật, là người hùng diệt 15 xe tăng cộng-quân trong hai tuần lễ vào đầu tháng 4 năm 72 ở Quảng Trị. Anh là một người đầy nhiệt huyết, không bao giờ từ chối bất cứ một phi vụ nào, dù nguy hiểm. Anh là một phi tuần trưởng sĩ quan gương mẫu, lấy phương châm: Tổ Quốc, Danh Dự và Trách Nhiệm lên hàng đầu.
                    Tôi được hân hạnh cùng bay chung với NT Th/tá Trương Phùng vào tháng 8/1974, khi CSBV vi phạm Hiệp Định Ba Lê, chúng pháo kích vào phi trường Biên Hòa. Để trả đũa hành động nầy, Đại Tá Hoàng Thanh Nhã, KĐT KĐ23CT, SĐ 3 KQ chỉ thị hai phi tuần, mỗi phi tuần hai chiếc Khu Trục A-1 Skyraider, mỗi chiếc mang 6 trái bom CBU-25, dùng bom CBU - 25 là loại bom dùng để chống chiến thuật biển người, phá giao thông hào, mỗi trái cân nặng 500 cân Anh (lbs), gồm 7 ống thẳng, dài độ 4 mét, buộc lại thành một khối tam giác, mỗi ống chứa 25 quả bom nhỏ như trái lựu đạn, có loại nổ trên mặt đất, có loại nổ chậm. Muốn đạt hiệu quả tối đa, nên thả bom nầy theo cách Skip bom, nghĩa là bay thật thấp, các trái bom nhỏ nầy được phóng xuống đất. Nếu thả bom từ trên cao thì không thể chính xác, càng cao các quả bom nhỏ nầy càng rải rộng ra, nếu thêm sức gió có thể thổi bay đi xa cách mục tiêu hàng ngàn mét).
                    Phi tuần số 1 do Thiếu-tá Phùng và Trung-uý Đinh Văn Đức. Phi tuần thứ hai do tôi (Đại úy Trần Văn Phúc) và Trung-uý Nguyễn Tứ Đức thi hành một nhiệm vụ đặc biệt: oanh tạc Tổng Hành Dinh của MTGPMN ở đồn điền cao su Lộc Ninh. Để bảo vệ vùng trời Lộc Ninh, nơi bọn CSBV trá hình MTGPMN đặt Bộ Tổng Hành Dinh. Ngoài hoả tiễn tầm nhiệt SA-7, bọn CSBV đặt rất nhiều khẩu đại bác phòng không 37 ly, hay 57 ly, điều khiển bằng radar. Nếu bay dưới 11 ngàn bộ, chúng tôi sẽ trở thành những “target sống”, để bọn cộng-phỉ tha hồ thực tập tác xạ. Vì tầm quan trọng của phi vụ nầy, là cảnh cáo cho bọn cộng-phỉ biết: Không có bất cứ nơi nào trên lãnh thổ VNCH, là bất khả xâm phạm đối với Không Lực Việt Nam Cộng Hoà. Quân Đội VNCH sẵn sàng trả đũa những vi phạm Hiệp Định Ba lê của chúng. Vì vậy sau khi thảo luận, đồng ý chọn lối đánh mạo hiểm nhất (nhưng an toàn nhất), chúng tôi xin Đại-tá Nhã:
                    - Đại-tá ra lịnh chúng tôi đi dội bom ở đó, thì xin Đại-tá cho phép chúng tôi được chọn cao độ bay. Nếu như bay cao 12 hay 13 ngàn bộ, để tránh phòng không, thì thả bom không thể nào chính xác được, coi như không. Vì vậy chúng tôi xin chọn lối đánh "truy kích".
                    Ông đồng ý và nhấn mạnh thêm về tầm nguy hiểm:
                    - Nếu có ai gặp phải bất trắc, các bạn chịu khó trốn tránh qua đêm chờ đến sáng mai, mới có phi vụ rescue. Các bạn khác lập tức bay về đáp, không được ở lại cover.
                    Sau cơm trưa sớm hơn thường lệ (11 giờ), chúng tôi bắt đầu nghiên cứu những tấm không ảnh (chụp những cơ sở nguỵ trang dưới hàng cây cao su) thảo kế hoạch, tính toán giờ giấc, hướng bay một cách rất cẩn thận từng chặn đường. Để giảm thiểu sự nguy hiểm cho phi tuần thứ nhì (bay sau) của tôi. Thiếu-tá Phùng đề nghị nhập hai phi tuần thành một hợp đoàn bốn chiếc; dùng chiến thuật truy kích với yếu tố bất ngờ, chớp nhoáng, bay lướt trên ngọn cây. Khi bọn chúng thấy, thì chúng tôi đã bay mất rồi, không kịp bắn. Với lối bay nầy, đòi hỏi người Leader phải có một khả năng, kinh nghiệm, bình tĩnh, sáng suốt, cũng như gan dạ. Vì thỉnh thoảng một mình anh Phùng (Leader) phải “trồi lên lặn xuống” năm ba trăm bộ, để nhận dạng những "check point" (điểm chuẩn) để tránh bay lạc. Anh Phùng phân chia nhiệm vụ cho từng người, lập lại nhiều lần: “mỗi chiếc phi cơ chỉ thả một lần, và chiếc kế nối tiếp với nhau”.
                    Theo phi lịnh, chúng tôi cất cánh đúng 2 giờ trưa, nhưng bắt đầu 1 giờ, bỗng dưng trời mưa như trút nước (có thể ông trời giúp chúng tôi?) tưởng chừng như phi vụ bị huỷ bỏ, cho đến sau 5 giờ chiều, cơn mưa tạnh hẳn. Chúng tôi được lịnh cất cánh khẩn cấp, anh Phùng nhắc lại:
                    - Phi vụ của chúng ta rất quan trọng, rất nguy hiểm, nhưng tôi (anh Phùng) tin tưởng vào chiến thuật mình đã thảo ra. Như các bạn đã biết: Tụi mình không bay thẳng tới đó, mà mình bay vòng về hướng Bắc. Các bạn bớt căng thẳng đi! Có thể ông trời đã giúp mình hôm nay, nên đổ mưa mấy tiếng đồng hồ, vì vậy khi mình tới target mặt trời cũng sắp lặn, bảo đảm tụi nó không ngờ mình tới đâu! Chắc chắn mình phải bay đêm, các bạn cẩn thận coi lại tất cả các đèn phi cụ.
                    Như trong phi trình đã hoạch định, chúng tôi “joint up” ở 2.000 bộ, với hợp đoàn chiến đấu (Tactical Formation), tất cả phi cơ bay bên cánh phải của anh Phùng, lấy Lai Khê làm điểm xuất phát, bay thật thấp về hướng Bắc, bên phải Quốc Lộ 13, qua khỏi Tống Lê Chân 5 dặm, thì đổi sang hướng Tây. Như dự đoán, tôi bắt đầu lướt trên nhiều ổ phòng không, nhìn xuống tôi thấy từng cụm năm ba tên cộng-phỉ cố quay vòng những họng súng, để bắn vói theo phi cơ chúng tôi. Tôi gặp ít nhất năm khẩu phòng không trên đoạn đường dài chừng 20 dặm nầy. Khi thấy Lộc Ninh bên phải, và nhận định mục tiêu, anh Phùng ra lịnh:
                    - Tất cả Phi Long coi lại Mills (độ của máy ngắm) lên cao độ 1.500 bộ, target 1 dặm, hướng 10 giờ (quẹo trái về hướng Nam, để thả bom vào bên hông địch).
                    Lần lượt: "số 1 Rolling Hot”, rồi số 2, số 3 và số 4 Rolling Hot khi ánh sáng vàng nhạt cuối cùng trong ngày. Chúng tôi đã vượt qua rất nhiều hàng rào phòng không dày đặc, trên đường đi ngay cả đường về, rất nhiều lần chúng tôi lướt trên những ổ cao xạ, nhìn thấy bọn chúng quay vòng những họng súng, để bắn vói theo (quá trể rồi! lúc đó chúng tôi đã khuất dạng). Khi chúng tôi bay về gần tới Tây Ninh, thì trời đã tối hẳn. Nhờ vào sự can đảm phi thường, nhờ sự thông thạo địa hình, đầy kinh nghiệm của Thiếu-tá Phùng, chúng tôi đã hoàn thành sứ mạng, an toàn về đáp lúc 8 giờ tối. Cám ơn ông trời ban cho chúng tôi một cơn mưa, giúp chúng tôi hoàn thành phi vụ một cách tốt đẹp. Khi đáp xong, tôi ghi nhận thêm: Thiếu-tá Phùng thà ngậm đèn bấm soi sáng những phi cụ để bay, nhưng nhứt định không chịu hủy bỏ phi vụ, dù rằng trong phiên họp buổi trưa Đại-tá Nhã đã lưu ý hai lần:
                    - Nếu có gì bất trắc, các bạn rán chịu đựng qua đêm, sáng mai mới có trực thăng rescue.
                    Anh Phùng cười, rằng:
                    - Mấy chuyện lẻ tẻ làm sao làm khó dễ tao được. Ngày mai tụi mình đi gặp Đại-tá Nhã, xin ông cho tụi mình bay lên đó diệt phòng không, ít nhất mình cũng “lượm” hàng tá cao xạ 37, hay 57 ly. Đứa nào bay với tao, thì theo tao tới câu lạc bộ Trần Thế Vinh.
                    *8.- Để nhớ ơn người anh hùng vị quốc vong thân: cố Thiếu-Tá Không-quân Trương Phùng, có nhiều thân hữu quân dân góp sức truy tìm tung tích anh Phùng. Sau gần bao năm lặn lội tìm kiếm... Trong cơ duyên nhờ anh linh của cố Thiếu-tá Trương Phùng dẫn dắt, ngày 2 tháng 12 năm 2008, cựu KQ Nguyễn Toại Chí đã mang hài cốt Thiếu-Tá Không-quân Trương Phùng (vùi sâu dưới năm thước đất, gần cầu Bình Điền, Long An; trở về với gia đình). Hài cốt của cố Thiếu-tá Trương Phùng được hoả táng, đem về thờ phượng tại chùa Bữu Quang. Theo nhân chứng là cụ H. (cụ còn ở Việt Nam, 90 tuổi, xin tạm dấu tên) kể rõ rằng: “Động cơ của chiếc máy bay bị ra khói, buộc lòng anh Phùng phải đáp khẩn cấp xuống ruộng, gần cầu Bình Điền. Anh Phùng bị bắt khoảng 7 giờ sáng ngày 29/4/74. Ngay tối hôm đó bọn Cộng-phỉ khát máu đã hành quyết anh Phùng cạnh giao thông hào”.
                    *9.- Cũng sau nhiều năm tháng vất vã ngược xuôi tìm kiếm, ngày 21-7- 2010 có một nhóm thân hữu Dân Quân Chánh, gia đình Thiếu-uý Phạm Tấn Đức, cùng cựu Không-quân Nguyễn Toại Chí đã tìm được nhiều hài cốt của PHĐ 07 trong vòng đai của căn cứ Tân Sơn Nhứt. Họ đã mang hài cốt qúy vị ấy về an vị tại nghĩa trang An Khánh - Thủ Thiêm. (KQ NTC phụ trang).
                    *10.- Cư xá Nữ Quân Nhân ở kế bên chưa đầy mươi mét, đã biến thành tro. Tôi (Phúc) vội vã lái xe Honda phóng nhanh trở về cư xá C-7 thăm vợ con. Vào phòng cư xá C-7 thì không thấy ai, hoảng hốt tôi đi vòng theo sidewalk để tới hầm trú pháo. Vô cùng may mắn khi tôi thấy một trái 122 ly không nổ, đã cắm sâu xuống nền ciment, cách phòng của vợ con tôi chừng ba thước, (nơi đó vợ con tôi & gia đình Trung-uý Phạm Trung Vân PĐ C7- 431; là em rễ vợ tôi). Trước kia tôi thấy cái hầm nầy, đã bỏ hoang lâu năm, bên trên chỉ có vài lớp bao cát mục nát, tôi nghĩ chúng tôi không nên ở lâu, vả lại tôi không quen “đường sá” trong khu Tân Sơn Nhứt. Vì vậy bất đắt dĩ tôi phải dời gia đình qua dinh Tướng Kỳ lánh tạm, dù sao ở đó cũng kiên cố hơn...
                    11.- Tôi chứng kiến chiếc trực thăng đáp xuống (khoảng sau 9 giờ sáng) Trưởng phi cơ là Thiếu-tá Quí, anh em Trung-tá Nguyễn Quốc Hưng & Trung-tá Nguyễn Quốc Thành, mỗi người cầm một cây M16. Tướng Kỳ vào nhà, ông cứ đi ra đi vô phòng làm việc nhiều lần. Khi ông bước ngang chỗ tôi đứng, tôi mạo muội hỏi:
                    - Thưa Thiếu Tướng, Thiếu-Tướng định làm gì bây giờ?
                    Ý của tôi hỏi Tướng Kỳ, là tôi muốn biết có di tản về Cần Thơ, (như lời ông kêu gọi tại đây đêm 25/4/75 là: “cần đánh một trận oai hùng cuối cùng”)? Chẳng biết ông có nhận ra tôi hay không, ông lắc đầu than:
                    - Anh em đã bỏ đi hết rồi, lấy ai mà đánh, hở?!
                    Tôi đồng ý với Tướng Kỳ về việc nầy, vì sau khi tôi đáp xuống Tân Sơn Nhứt chừng 20 phút, tôi nghe rất nhiều tiếng phi cơ đủ loại ào ào cất cánh bay lên... Khoảng 9 giờ 30 phút Tướng Kỳ từ phòng làm việc bước ra, khi đi ngang tôi, Tướng Kỳ nói:
                    - Mỹ đã từ chối cho tôi (Tướng Kỳ) một chiếc C-141. Nhờ cậu thông báo các thân hữu của tôi tự tìm đường thoát thân sang DAO, hay xuống bến Bạch Đằng.
                    - Bây giờ tôi đi rước Tướng Trưởng bên Tổng Tham Mưu.
                    Tướng Kỳ lên máy bay, tôi liền đi chuyển lời của ông cho một số người ở trong nhà nầy, lúc bấy giờ tôi mới biết: có hàng trăm người khác đang “tá túc” trên lầu, trong số đó có cựu Dân Biểu Nguyễn Văn Cử. Điều may mắn là mọi người đã thoát khỏi nguy hiểm, dù có rất nhiều trái pháo rơi xung quanh dinh, nhưng không quả nào lọt vô dinh Tướng Kỳ.
                    * * *
                    Tình Hoài Hương


                    Tác giả chân thành cám ơn Đại úy Không Quân Trần Văn Phúc {(Phi-tuần Trưởng PT Khu-trục Phi-Long 51) và quý vị Không-quân đã có tên trong bài viết} đã cho tôi mạn phép chuyển tải sự thật về ngày 28 & 29 tháng Tư năm 1975: trung thực, chính xác, nóng bỏng, & vô cùng đen tối, hắc ám của lịch sử Việt Nam.
                    * Đồng thời THH xin phép cám ơn quý vị nhiếp ảnh gia đã post những tấm hình đầy nhân bản lên internet, cho tôi có thể copy vô bài viết, ngỏ hầu phong phú hoá hình ảnh sống động và tài đức & nghệ thuật của quý vị.
                    *
                    Tình Hoài Hương


                    Bút trần nào tả được lưu luyến!
                    Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                    Tình Hoài Hương

                    Comment



                    • Từ Tình Đời đến Tự Do
                      Tình Hoài Hương

                      *

                      Đà Lạt. Thành phố mệnh danh là quê hương tình ái, nơi trai tài gái sắc lý tưởng hẹn hò. Thành phố ấy thơ mộng không kém phần thi vị lãng mạn cho bao cặp tình đắm đuối yêu nhau. Họ thích che chung một chiếc dù, dìu nhau đi thật chậm trên những con đường mòn vòng vèo vắng ngắt, quanh co uốn khúc cao thấp nhấp nhô như những lượn sóng. Đà Lạt muôn thuở trầm lắng nghe tiếng thơ trữ tình thì thầm thở khúc nhạc du dương trong suối mộng hồ mơ, bên thác nước đỗ muôn trùng diệu vợi lờ lững trôi về nơi xa xăm. Bao gốc thông tuy già cỗi vẫn xanh ngắt ngút ngàn bốn mùa nhã nhạc reo vi vu qua kẽ lá cành cây xôn xao gọi mời. Nơi có những luống hoa muôn màu rực rỡ, nhiều hoa dại bụi sim rừng tim tím, cùng muôn thú và bầy sơn ca lả lướt tự do hoà ái uyển chuyển tấu khúc nghê thường.

                      Đà Lạt tĩnh mịch quyến rũ đầy vinh sang với xe nhà bóng loáng lượn trên lưng đèo, có nhiều ngôi biệt thự xinh xinh thấp thoáng ẩn hiện dưới bao đồi thông giao nhánh reo vui trong gió rì rào. Có những cỗ xe ngựa lóc cóc gõ nhịp trên đường mỗi sáng, trưa, khuya, chiều êm ả. Thành phố ấy chìm trong giếng mắt u hoài vẫy gọi tôi muốn quay về cùng với giấc mộng quan hoài. Nơi mẹ từng à ơi ru con từ chiếc nôi đời hồng hoang trinh nguyên, chiếc võng tình đong đưa muôn sợi nhớ, nghìn luyến thương gợn sóng lăn tăn dồn dập canh cánh bên lòng, dập dìu ríu rít níu con tìm về chốn cũ. Nơi ấp ủ một đời thúc giục đôi chân tôi hải hồ dừng bước bên thềm hoang sơ (dù tất cả những tiếng nhạc du dương từ tình yêu luyến nhớ năm xưa, giờ chỉ rớt lại cái quá khứ tuy còn nóng bỏng, mà xiết đổi nghẹn ngào, ngậm ngùi đầy chua xót).

                      Từ ngày thứ Bảy, từ 26-10-1963 đến ngày thứ Hai, người dân thị xã Đà Lạt (và trong toàn cõi miền Nam Việt Nam) hân hoan vui mừng, nô nức khánh thành Trung Tâm Nguyên Tử Lực Cuộc Đà Lạt. Rất đông đủ quan khách hiện diện. Đặc biệt nhứt là có Tổng Thống Ngô Đình Diệm. Ông Bửu Hội. Đại Sứ Henry Cabot Lodge và các hàng Tổng Bộ Trưởng… ở chính phủ VNCH đã quy tụ về Đà Lạt để tưng bừng khai hội.
                      Ấy thế mà chỉ cùng giao thời nầy: thì tình hình chính trị sục sôi náo động kỳ lạ. Nhiều vụ biểi tình, xuống đường rầm rộ đó đây. Những người cầm đầu cuộc cách mạng kêu gọi người khác vùng dậy đứng lên đập tan cuộc sống bình yên cũ. Vã chăng họ đơn thuần dũng cảm muốn dành lại tự do no ấm cho con người thôi (!?)

                      Từ khoảng mùa mưa năm 1963 thượng tọa Thích Quảng Đức lên giàn tự thiêu giữa ngã tư Phan Đình Phùng và Lê văn Duyệt: vị chân tu muốn đòi hỏi tự do tôn giáo. Thật tuyệt vời! Rồi bao nhiêu bàn thờ tiên sinh, ông bà, cha mẹ nhảy xuống đất: do con cháu rầm rộ dọn ra ngoài đường. Sinh viên, học sinh, và một số dân cư xông xáo xuống đường biểu tình, đòi: Tự do tín ngưỡng. Tự do báo chí. Tự do ngôn luận. Tự do đi lại suốt. Họ đã và đang làm một cuộc cách mạng như Littré nói: “Cách mạng là gạch nối giữa trật tự cũ tan rã, và trật tự mới được dựng lên bằng những vết máu, thay vết son”. (!!!)

                      Cuộc cách mạng đảo chánh chính phủ nầy... đưa quan niệm tự do hạnh phúc đi sâu vô lòng người dân. Chính nghĩa vong yểu “gia đình trị, họ Ngô” tiêu tùng, như xứ sở thân yêu của chúng ta từng mang dấu tích hùng sử ca diễn ra ác liệt tại thủ đô Sài Gòn bị lên án gắt gao, bị tiêu diệt, đã xoá nhoà dấu vết cũ dưới rừng cờ hoa phất phới tung bay trong nền trời xanh bao la, để chào mừng ngày vinh quang đại thắng. Trước cửa ngỏ cuộc chiến mới, người ta tưng bừng hoan ca say sưa men chiến thắng túy lúy với nhau. Họ háo hức kể cho nhau nhiều tin thổi phồng rất giựt gân, nghe hay đáo để.

                      Đồng thời họ đồn đại những tin huyễn hoặc thất thiệt. Dù chỉ hàng tít nho nhỏ chạy trên nhật báo, cũng khiến người dân giật nẫy mình, hoang mang. Chả cần suy nghĩ đắn đo hơn thiệt mà kích động tính, hăng say nổi máu anh hùng lên. Vã chăng nhiều người cũng chán ngấy cảnh cũ, người ta nức lòng mong chờ từng giây phút hoà bình an vui tự do đến, nơi mà các vị tiền bối, cha ông chúng ta đã dày công xây dựng, đã làm, vẫn được thực thi. Dẫu rằng có ảnh hưởng sâu sắc ít nhiều đến cư dân thị thành, cũng như dân quê trên lãnh thổ Việt Nam luôn thăng trầm qua bao thế kỷ.

                      Đúng là Ý Trời! Nền Đệ Nhứt Cộng Hoà Việt Nam hoàn toàn sụp đỗ rồi đó! Giấc mộng cũ, chế độ cũ cùng chiến tranh tàn khốc đã từng theo đóm ăn tàn, mang bạn bè người thân, ông bà, chú bác, anh chị em… ra đi biền biệt, gieo đau thương tang tóc khổ sầu cho hàng ngàn gia đình vừa cáo chung. Tôi chua xót nghĩ thầm: Tôi thấy mặt trời, mặt trăng... chưa hẳn là mắt sáng, hoặc tối mù. Tôi thấy sóng vỗ, gió gào rền vang đó đây, chưa hẳn tôi đã thấu hiểu hết mọi điều. “Các ông” có thể chế ngự đời sống của tôi bằng mọi hình thức, nhưng không thể khống-chế sự tự do trong tư tưởng của tôi. Dù các ông có đi đêm với ai thành công chăng nữa. Ông đi với Ý... Tàu. Với Tây, Mỹ hay với Ta. Thì có lẽ đất nước nầy sẽ thất bại. Vì hàng rào Ấp Chiến Lược (Strategic Hamlets) đắc sách kiên cố kia: thừa nước đục thả câu, nay hàng rào đã bị nhổ phăng đi, nay bị sụp: thì không thể phân biệt "vàng, đỏ" để sàng lọc ra môn ra khoai Thì tiêu tùng cả đời họ “Mạt vận” ấy chứ chả chơi! Thiện tai!

                      “Ông” đắc thắng nào (lên thay thế “ông” chiến bại), cũng vỗ ngực tự hào ta là nhứt. Rồi căn cứ vào điều luật cũ, mà tái lập điều chỉnh thành dự luật mới. Có khi ông sáng tạo, thêm bớt, sửa đổi, vá víu lại… cho hợp tình hợp lý với thời cuộc hiện tại. Giống như người cỡi con lừa một tay cầm cây roi, tay kia cầm dây cương, có bó cỏ khô với củ cà rốt móc lủng lẳng ở trước càng xe. Họ đang quay lưng về phía trước, một tay kia thỉnh thoảng túm lấy đuôi con lừa. Họ ung dung nhìn lại nơi đã toàn thắng mỹ mãn vừa đi qua. Họ chả cần chung vai đấu cật, để góp sức an hoà, đoàn kết vạch định tương lai sẽ cam go, cùng nhau nhìn về một hướng phải đưa dân tộc an lành đến.

                      Nếu họ chịu khó nhìn về dĩ vãng… để cùng nhau hướng tới tương lai: xây dựng một quốc gia hùng mạnh, thì quá tốt. Họ sẽ cai trị muôn dân như Đường Minh Hoàng vương quốc đời Tần. Hay sẽ như Thiers lãnh tụ Cộng Hoà Pháp đã đàn áp đẫm máu Công Xã Paris? Nào ai biết được ngày mai sẽ ra sao? Còn con lừa già thì cứ gồnh mình lên, nó rướng cổ ra sức lôi kéo chiếc xe thổ mộ ọp ẹp cọc cạch, nó mở to đôi mắt trợn trừng với bốn chân run rẩy cố bò lết tới trước, nó chỉ mong ước và hy vọng “tợp” được bó cỏ, hay củ cà rốt... để ăn đỡ lòng.

                      Tôi rất ghét và thù chiến tranh, hoặc chuyện “chính chị chính em”, xin cúi đầu an phận làm phó thường dân nam bộ thấp hèn. Tôi cũng không bao giờ dám mơ tưởng mình sẽ là một người đẹp nổi tiếng viết văn, làm thơ. Càng không bao giờ tôi dám tự hào mình sẽ cầm cây bút chiến: để viết văn nghị luận hùng biện hay ho. Chữ đẹp tốt, văn thơ giỏi mà làm chi!? (mặc dù chữ viết cuả tôi khá đẹp). Tôi muốn thực tế ghi lại những điều quá thật, không bon chen: càng không vì thù giận ai, không chỉ trích, không a dua hùa theo ai mà lừa dối lớp trẻ.

                      Chỉ vì cuộc sống ấy có phần gián tiếp ảnh hưởng sâu sắc đến số phận riêng mình, vì những sự kiện qúa thật, khiến tôi đau lòng khổ sở không ít. Tôi rất đồng ý: “quân tử trọng danh khinh tử”, thì họ, tôi, và các ông bà cô bác nếu không cùng sở thích, ý chí, hoài bão, lập trường, quan điểm... là lẽ đương nhiên. Thân cây thông tuy cứng cáp, chắc chắn và tròn trịa, thẳng đứng, nhưng khi ta trau chuốt róc hết vỏ, bào láng, coi thật đẹp, mà chỉ có ba cây thông chôn ở ba góc, thì không thể chống nỗi một mái nhà.

                      Trong gia đình cũng thế, nếu cha muốn làm gì, đi đâu, là quyền tự do cá nhân của cha, rất có thể các con không ai có thể cản. Phần con, nếu cha thấy con có chỗ nào không tốt, là có thể chứng minh một phần cha đã giáo dục con có chỗ sai. Đời người như một ván cờ lớn, chưa biết sự suy nghĩ, lựa chọn, đặt để của cha và con đúng hay sai từ đâu. Thì cũng ví như căn nhà ấy có hai cửa sổ đã xoay nhìn về hai hướng cố định: hướng Đông và hướng Tây. Đứng ở cửa sổ nhìn về hướng Tây: con rất thích khi thấy vườn hoa dưới ráng hoàng hôn bảng lảng rất đẹp. Còn nơi ô cửa kia khi mở rộng ra, cha nhìn mây bay về chốn xa xăm, cha do dự đứng trầm tư băn khoăn suy nghĩ miên man, lại chưa chắc hợp với suy tư và nhãn quan của con.
                      ***
                      Vậy thì, phạm trù cách mạng riêng đối với tôi, nào có ích gì! Phe chế độ cũ có sụm bà chè. Phe cách mạng mới có “phừng phưng” đứng lên - Có quật khởi. Trường tồn. Tiêu vong; thật chả là gì - khi tôi cùng đa số dân chúng vẫn chạy ăn từng bữa một. Mồ hôi và nước mắt chan hoà trên bát cơm, biết bao khuôn mặt hãi hùng âu lo thời tao loạn. -Chiến tranh, chết chóc, đau khổ và cơm áo- Những thứ nầy cứ quyện chặt vô nhau, thì lấy đâu ra có ngày giờ nghĩ đến việc hó hé làm "kháng chiến" với ai kia chớ!

                      Chiếc cầu vồng bảy sắc sinh động nối mạch tình quyến luyến giữa con người và con người, mà tôi thân thiết gọi là “lòng nhân ái, đùm bọc chí tình yêu thương nhau xiết đỗi” – đã lạt phai trong tôi ít nhiều, không còn đậm đà như những năm tôi sống trong vùng khói lửa chiến tranh liên miên, từ: Quảng Trị. Mộ Đức. Minh Long. A Sao. A Lưới. Sa Huỳnh. Tà Biên... nữa rồi. Do đã từng chứng kiến cảnh chiến tranh đau thương vô vàn để lại trong đời, cảnh con người vì chiến cuộc mà khốn đốn lê lết ở xó xỉnh nơi thôn làng hẻo lánh. Họ ốm đau bệnh tật không thuốc men. Họ cố kéo lết cuộc đời thấp hèn, đớn nghèo luôn bám riết sau lũy tre xanh. Và người lính VNCH vì đất nước, vì trách nhiệm, bổn phận phải gìn giữ quê hương sớm thoát bàn tay xâm lăng tàn ác của bè lũ đỏ từ phương Bắc kéo vô Nam. Thế nên người lính hiền lương đơn thuần phải chết bờ chết bụi thảm thiết, thây vùi nông một nấm mộ vội vã bên đường.

                      Thì, tôi đã biết thế nào là lễ độ khi mặt trời vẫn hào phóng tỏa những vầng hào quang tuôn chảy xuống vạn vật, lóng lánh trên những tàng cây xanh um bóng mát, tạo thành những dòng sáng lung linh rực rỡ trường tồn miên viễn rạng ngời. Trong tôi bùng lên nỗi hận căm cuộc "chiến đấu mưu cầu cho tự do" chưa chắc hạnh phúc, hoặc ai đó không có ý đồ tiếm đoạt, hoặc giả có chính nghĩa! Dù rằng đối với tôi tự do vẫn tuyệt vời thoải mái. Hoà bình vẫn sung sướng trân quý hơn chiến tranh. Vết xe cũ đã lăn, đang lăn trên con đường gập ghềnh gian khó. Khiến lòng ta thêm đau đớn xót xa hơn.

                      Tự do! Hai tiếng nầy vang lên nghe dạt dào quyến rũ, thân yêu đầy tình thương, truyền cảm, trìu mến, bao dung, ngọt ngào, thú vị, hay hay, lý tưởng, hoài bão, dấn thân, tha thiết vẫy gọi nhau thế nào ấy! Vai trò “cách mạng, đảo chánh” hay đỉnh đạt hơn: “dành lại quyền tự do thống trị”… từ tay kẻ khác ; không hàm hậu ý chế nhạo ai, nghĩa là chung vai góp sức làm sao cho đời sống cũ bình dị nay tốt đẹp hơn, ngỏ hầu nâng con người cùng khổ lên cao. Họ sẽ có cuộc sống ấm no và hạnh phúc, mong cho đất nước mau thoát ra cảnh chiến tranh tương tàn, vì chiến tranh luôn đè nặng lên lương dân vô tội. Tự do rất trân quý và đầy kính trọng, ngưỡng phục!

                      Chuyện tình đời và hai chữ tự do ấy đã quá xưa, cũ rích như trái đất rồi. Tôi và có thể hầu hết mọi người Việt Nam thân yêu đều thiết tha, bao dung, độ lượng khi định nghĩa tổng quát về danh ngữ hay tính ngữ: “Tự Do”: Đó là phạm trù triết học, biểu hiện một quy luật nhịp nhàng, có tự do trong quy định trật tự, ôn nhu, tiết độ, vững bền của một quốc gia. Sự phát sinh tự do đích thực qua lập trường, hoài bão, suy tư, ý chí, hành động của con người và xã hội, nhân quần. Tôn trọng các quyền phát huy tự do cụ thể, rất căn bản. Nghĩa là không bị cấm đoán, cưỡng ép, hay bị ràng buộc khắt khe bởi: những quy chế độc tài: hiến pháp, lập pháp, luật pháp, tư pháp, hành pháp… gắt gao - (nói chung chung).

                      Tự do - nhưng phải tôn trọng quyền công dân trong một quốc gia độc lập, có căn bản, rất trật tự, có đạo đức, mềm dẽo, tiết chế ôn nhu - mọi người phải hành xử chính xác, công bằng và hợp lý. Không được thoát ra ngoài cương lĩnh và cương vị cuả một con người tôn trọng nhân quyền & nhân sinh – căn bản từ một quốc gia thực sự tôn trọng tự do, có chủ quyền và độc lập. Thế thôi.
                      *
                      Tình Hoài Hương


                      Last edited by Tinh Hoai Huong; 04-22-2022, 05:15 PM.
                      Bút trần nào tả được lưu luyến!
                      Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                      Tình Hoài Hương

                      Comment



                      • Chứng Nhân Một Sự Kiện Lịch Sử
                        (Về ngày 2 tháng 11 năm 1963)
                        Tình Hoài Hương
                        *


                        Sau những chấn động kinh khủng xảy từ vụ hăng say hoạt động cách mạng, chống đối, xuống đường biểu tình biểu tọt liên miên bùng nổ, thì lúc nầy tình hình chính trị tại miền Nam Việt Nam (như chiếc ghế cũ chỉ còn ba chân lắc lư gập ghềnh), càng ở vào giai đoạn “dầu sôi lửa bỏng”. Thụy Mi nghiệm thấy đằng sau hậu trường có bóng dáng của những tay “mưu đồ chính trị chuyên nghiệp”, họ đã giựt dây... ngầm tạo ra sự vô tổ chức về những đợt sóng bạo loạn cuồng nộ. Có tình trạng những kẻ "trẻ người non dạ rất hỗn” lợi dụng thời cơ… vênh váo thừa nước đục thả câu.

                        Điều nầy sẽ rất nguy hiểm khi họ có quyền lực trong tay, mà không biết ôn nhu, khoan hoà, khiêm tốn, khôn ngoan, nhứt là phải có tri thức và trung dung. Nói chung, tình hình chính phủ lúc đó quả thật là một xã hội rối rắm như mớ bòng bong trôi bồng bềnh trên biển cả, giống như một chiếc tàu không người lái. Mặc ai muốn làm gì thì làm. Luật pháp bị xô ngã, nhường bước cho sức mạnh bạo lực hổn độn lên nắm chính quyền điều hành.

                        Dạo ấy, các bạn sinh viên năm thứ hai Văn Khoa, cùng Thụy Mi... tuy còn rất trẻ, nhưng có nhiều băn khoăn, đắn đo, bâng khuâng suy nghĩ về khả năng, tài đức… của những vị “lãnh đạo cách mạng” nầy. Thêm vào đó, dựa vô vài ba dữ kiện đáng ghi nhớ đã xảy ra về sự kiện lịch sử: cay đắng đến xót xa chua chát bàng hoàng, khiến nó mất đi tất cả lý-tưởng cao trọng trong “công cuộc lãnh đạo kháng chiến”, chẳng thể tín-trung vô lề lối đấu tranh trung-dũng. Cô cảm thấy “sự cách mạng” lạt lẽo, mù mờ, vô bổ, “kháng chiến - khiến chán” từ đó. Hơn nữa, chính lúc nầy chuyện bè phái chính trị hoàn toàn không phù hợp với quan niệm, hoài bão, lập trường của Thụy Mi.

                        Mấy cô muốn tìm riêng cho mình sự thảnh thơi, bình lặng trong đời sống, quyết giữ tinh thần ôn nhu, trung dung trong sáng, không bè phái để tìm một cuộc sống vô-tư-lự, thanh thản, hữu hiệu, thật sự đáng sống; để mình có thể góp phần nho nhỏ giúp ích trong đời, một cuộc đời thực sự bình dị, mến thương nhau, ôn hoà, an lành, có nghĩa có tình như mọi công dân hiền hậu khác: Không oán ghét, chẳng vò xé hận thù. Không vướng mắc mọi ưu tư ray rứt dày vò ở trong lòng. Do một tuần lễ công tác trong tổng-hội sinh-viên Việt Nam ở Huế, đã gây cho Mi & Lan bao điều băn khoăn, nghẹn ngào, xót xa quá cay đắng. Vì, khi làm việc với nhau trong tuần lễ đó, có một anh sinh viên sống tại Huế rất qúy mến các bạn từ Sài Gòn, Đà Lạt... đến Huế, anh ta ngầm ngầm báo với họ là:
                        - Hãy hết sức cẩn thận. Đề phòng. Tính mạng của các anh chị hiện đang nằm gọn trong tay “họ” đó nghe.

                        Thú thật, các bạn trong nhóm Thu Lan, Thụy Mi không hiểu nỗi mình đi làm thiện nguyện bổ ích cho đời, thì đã có gì sai? Và, khi anh ta nhấn mạnh ở điểm nầy, hai cô chẳng thể biết ra sao, không hình dung chữ “họ” ở đây, là anh ta muốn “ám chỉ” về ai? Ai? Bởi vậy, ban ngày Mi, Lan, và các bạn ghi tên ở khách sạn, nhưng khi đêm về thì cà nhóm cùng nhau lo đi ẩn nấp, chui rúc nơi bờ bụi như lũ chuột. Các bạn ngủ chỗ nầy, khi ngủ dưới ghe bà Nẫm, đến khuya họ lại cho ghe neo đi chỗ khác, lúc lên gần gầm cầu Bạch Hổ, khi chạy về khu Gia Hội. Vân vân... Đồng thời, Thụy Mi rất buồn vì chuyện tình yêu giữa “chàng và nàng” bị đổ vỡ vô cớ. Kèm theo chuyện chính trị náo loạn dị kỳ, cô quá chán ngán, không muốn mọi thứ ấy luôn thọc mũi dùi vô đời sống sinh viên quấy rối lòng mình nữa! Bởi vì; (tất nhiên trong đó có cả các anh chị bạn, và... nhứt là có người yêu dấu của cô).

                        Cô cảm nhận ra rằng ở tại miền Trung bấy giờ hoàn toàn do nhóm sinh viên sừng sỏ hùng hậu chi phối chính quyền địa phương. Đấy là dấu hiệu “loạn” đã lên cao độ rồi. Cái nền độc lập tự do dân chủ vừa mới sơ sinh, mà manh nha nhiều thủ đoạn gian tà “rối” như thế nầy, thì… tương lai đất nước sẽ tối đen như đêm ba mươi Tết. Theo thiển ý của Thụy Mi: nếu tham gia làm cách mạng (vì người ta thực sự yêu nước, muốn cùng nhau xây dựng một quốc gia hùng cường, nâng đất nước lên tự do hưng thịnh, vinh sang và trường tồn); thì ta không chỉ chìm đắm bới móc quá khứ, mà khư khư ôm hận thù. Điều cần thiết và cấp bách là muốn thực thi cách mạng, trước tiên ta cần phải an-nội.

                        Thế nhưng… giờ đây thanh niên là rường cột của quốc gia, đang giống như con dao hai lưỡi. Rồi mọi chuyện sẽ đến đâu? đi đâu? về đâu? Thật ra đám sinh viên thiện nguyện đi Huế công tác bây chừ cảm thấy buồn bã, băn khoăn chán nản lên tột đỉnh. Có thể nhận thức của họ về vài vấn đề nào đó còn eo hẹp, khiếm khuyết, nông cạn, không hữu hiệu, phiến diện và ít sắc bén trong suy nghĩ, nên họ không thể đạt được sự cảm thông và khuyến khích với “những vị có hào quang chói lọi trên đài danh vọng khi đi làm cách mạng kháng chiến cứu... bồ" chăng.

                        Thế nhưng khi Mi nghe: Albert Einstein (1879-1955) đã nói: “The world is a dangerous place to live, not because of the people who are evil but because of the people who don’t do anything about it”. (Thế giới là nơi nguy hiểm để sống, không phải chỉ vì bọn cùng cực hung ác, mà còn vì những người ù lỳ, không làm bất cứ một điều gì, để trừ khử cái ác ấy). Hoặc giả như Napoléon Bonaparte (1769-1821) đã trầm ngâm suy tư: “Le monde souffre enormément, non pas à cause de la violence des gens malsains mais à cause du silence des gens braves”. (Thế giới chìm đắm trong đau khổ, không phải chỉ vì bạo lực của bọn ác, mà còn vì sự im lặng của người tử tế).

                        Thế thì ta có nên nên cúi đầu lanh lẹ quay gót, lo thụt lùi lui xa khu chính trường, không hề dám ngoảnh lại len lén liếc nhìn… hay không nhỉ? Bởi, Mi còn nhớ rất rõ: Buổi chiều đó, một buổi chiều có mây trắng bồng bềnh bay bay trên lưng trời, có nắng nhè nhẹ rót xuống thế trần, có gió mơn man trên đầu cây ngọn cỏ, cảnh vật êm ả bình thường như bao buổi chiều trước. Có khác chăng là một tí nữa đây Thụy Mi, Ngọc Lan và ba anh bạn sẽ trở thành số ít người hiếm hoi, tận mắt chứng kiến một sự việc đặt biệt ghi đậm nét như một dấu ấn lịch sử: Từ đầu đến cuối sự kiện trọng đại nầy: đã có nhiều dư luận, có nhiều lý thuyết, có nhiều phán đoán, có nhiều nghi vấn. Nhưng “trăm nghe không bằng mắt thấy” về những nhân vật trọng đại, liên hệ đến lịch sử Việt Nam.

                        Đó là một buổi chiều định mệnh… vô cùng đớn đau bi thảm từ ngày 02 tháng 11 năm 1963, ông Trần Trung Dung (nguyên Bộ Trưởng Quốc Phòng, dưới thời Tổng Thống Ngô Đình Diệm). Ông Dung đã gọi phone đến nhà Năm Anton. Trong nhà Năm có thêm bạn: Trung, Thạch, Thụy Mi, Ngọc Lan ngồi gần bàn làm việc. Năm bắt phone và chuyển cho ông Ba chủ trại hòm Tobia. Sau một hồi trao đổi, giọng ông Ba trở nên lo lắng. Bối rối. Quắt quay. Bồn chồn. Như có điều gì bức bách lắm. Cuối cùng ông Ba thở dài, buông phone và cây viết bis xuống quyển sổ dày, ông Ba Tobia e dè nhìn mọi người hiện diện, đôi mắt ông rướm lệ rồi ngập ngừng nói nhỏ:
                        - Tổng thống, và ông cố vấn đã chết lúc 11 giờ 15’, họ đọc cho tôi nghe rõ từ giấy chứng tử hai ông, do Đại-úy y sĩ trưởng bệnh xá hành dinh Tổng Tham Mưu khám nghiệm, thành lập hồ sơ. Hai ông đã chết trong chiếc thiết vận xa M113 mang số 80.989, bởi lệnh của ông Dương văn Minh, sát thủ là Nguyễn văn Nhung giết hại rùi.

                        Sửng sốt, bàng hoàng. Mọi người ngơ ngác nhìn nhau, tất cả vội túc trực trong phòng khách, mở radio lên lắng nghe. Hội đồng tướng lãnh do Trung-tướng Dương Văn Minh đứng đầu đảo chánh đã thành công. Ông Minh tuyên bố: “Tôi tạm thời lãnh đạo quốc gia”. Đài Phát Thanh Sài Gòn chỉ mở nhạc hoà tấu, nhưng luôn luôn nói đi nói lại: “Anh em ông Diệm đang ẩn nấp, hoặc tẩu thoát đâu đó”…

                        Chẳng nói chẳng rằng, ông Ba vội vã kiếm người đi gọi đạo tỳ tới xưởng hòm chuẩn bị “hậu sự” cho Tổng Thống Diệm và ông cố-vấn Nhu. Ở nhà kho của ông Ba có nhiều hòm tuy đẹp, đắt tiền. Nhưng không mấy xuất sắc. Có một cái hòm tốt nhứt bằng gỗ gia tỵ rất quý hiếm, bọc sẵn thêm cái hòm kẽm ở bên trong. Ý ông Ba muốn để cái hòm nầy cho ông cố vấn Nhu. Ngoài ra, còn một cái hòm nhôm mới toanh láng cón của quân đội Mỹ rất đẹp, làm bằng nhôm nhẹ, có hai lớp. Bên ngoài mạ lớp sơn bóng loáng, bên trong bọc một lớp đệm nhung mỏng, êm ái như tấm đệm giường ngủ, hòm có thể dễ dàng mở nắp ra đóng vào bằng kính, lộ cả khuôn mặt người quá cố, cho mình nhìn tiễn biệt phút cuối cùng, hòm có chốt cài bên hông. Nếu là xác đã ướp lạnh, có thể để lộ hẳn ra ngoài. Ở Việt Nam chưa bao giờ xuất hiện loại hòm tân thời như vậy.Lẽ ra là chiếc hòm rất sang trọng đẹp đẽ qúy hiếm nầy sẽ đựng thi hài của một viên Tá người Mỹ đã từ trần tại Việt Nam. Nhưng không hiểu tại sao họ lại vất bỏ chiếc quan tài ấy ở bên hông nhà ướp lạnh trong phi trường Tân Sơn Nhứt!? Tình cờ ông Ba đi làm việc đã thấy. Tiếc quá nên ông Ba nài nỉ, thương lượng với tên quản lý nhà xác, ông đã mua lại đem về trưng bày trong tiệm cuả mình, coi chơi. Ai tới tiệm mua giá cao cỡ nào, ông cũng không bán. Thế là ông Ba quyết định:
                        - Chỉ có Tổng Thống Ngô Đình Diệm mới xứng đáng nằm an nghỉ trong đó thôi.
                        Cả hai khuôn hòm được mang ra lau chùi bóng loáng, sát trùng sạch sẽ, trong nhà họ chuẩn bị sẵn sàng; chờ lệnh. Gần 4 giờ chiều, phone của ông Trần Trung Dung gọi:
                        - Ông vui lòng đem khuôn hòm tới nhà xác bệnh viện Saint Paul đường Tú Xương. Tuyệt đối không được đông người đi theo. Xe chỉ mỗi lần một cái hòm thôi.
                        Ông Ba nêu ý kiến:
                        - Có nên lấy thêm một xe nữa đi theo xa xa xe kia không?
                        - Không. Chở từng hòm một, cách xa nhau nửa giờ. Đem cái “đầu tiên” đi trước.

                        Đem cái hòm đặc biệt “đầu tiên” đi (ý họ muốn nói đến “cái đầu tiên”: là khuôn hòm của Tổng-thống Diệm, sẽ liệm trước tiên). Chiếc xe tang từ từ lăn bánh. Trên xe có bà chủ tiệm hòm, Năm, Mi & Thạch, Trung, Lan, cộng thêm bốn người đạo tỳ. Xe lao vô đường phố vắng tanh như đi trong thành phố chết, hoặc giờ giới nghiêm, thiết quân luật vậy. Đến đường Tú Xương, Mi mới thấy phe cách mạng lật đổ chính phủ đã cho cảnh sát, quân cảnh đứng canh gác ở các chốt. Xe jeep chận ngang ngỏ vô nhà xác.

                        Ngoài các anh: Năm, Thạch, Trung, Mi, Lan, bà chủ tiệm Tobia và bốn đạo tỳ ra, còn có hai soeur có lẽ ở bệnh viện nầy. Thêm vợ chồng cháu rể của tổng thống đang lăm le chiếc máy ảnh trong tay. Khi xe tang vô tới bên trong, thì một soeur rón rén, lấp ló, len lén nhìn trước ngó sau, coi soeur có vẻ gian, sợ sệt lén lút, như người làm chuyện mờ ám gì, chả biết. Hình như soeur có lệnh trước, đã vội vàng kéo cánh cửa đóng ập lại liền.

                        Trong nhà xác chỉ có một ngọn đèn vàng lù mù, leo lét, treo lơ lửng tòn ten trên trần. Bốn đạo tỳ đem quan tài đặt trên bệ đá cẩm thạch trong nhà xác. Họ đợi khoảng một giờ sau, thì có một chiếc xe hồng thập tự kiểu Dodge nhà binh (màu cứt ngựa) thắng lết bánh, đỗ xịch lại. Bà soeur canh cổng kia lật đật mở cánh cửa nhà xác ra. Từ trên xe có bốn quân nhân nhảy phóc xuống, họ vội vàng khiêng chiếc băng ca lắc lư nhún nhảy. Trên đó có một người nằm cũng nhún nhảy lắc lư theo nhịp bước mau. Họ đưa băng ca vô hẳn phía trong, để xuống dưới đất. Chả buồn nhìn ai hay nói câu nào, họ lo cúi đầu vội vã quay trở ra, nhảy tọt vô xe. Chiếc xe Dodge rít lên nghe rợn tóc gáy lao vút đi trong sự im lặng hãi hùng…

                        Lúc bấy giờ cả nhóm liền bước tới đứng sát bên băng ca: người nằm trên băng ca là vị tổng thống kính mến của nền Đệ Nhứt Cộ̣ng Hòa miền Nam Việt Nam: Ngô Đình Diệm (1901-1963). Ngài mặc bộ veston màu xanh rêu, thắt cà vạt xanh đậm có chấm trắng. Dưới chân ngài mang một chiếc giày màu đen, bên chân kia chỉ có một chiếc tất trắng. Cả bộ comple chìm trong màu máu, trên đầu tổng thống có một vết thương sâu từ dưới ót trổ lên đỉnh đầu, bê bết máu. Ngài nằm đó thản nhiên, im lặng, dường như tổng thống chìm trong giấc ngủ bình an không muộn phiền, chẳng khổ đau…

                        Ánh sáng vụt loé lên. Thì ra ông cháu rể ngoại quốc kia đã bấm được vài ba tấm ảnh. Chả hiểu ông cháu nầy lúng túng, run rẩy, sợ hãi, lo lắng hay sao, mà ông lại vội cất dấu máy hình, không chụp thêm mà lại ngưng? Hay ông thấy cảnh máu me lan tràn như vậy, thật hãi hùng và đau lòng. Nên ông không cầm nỗi cơn nghẹn ngào xúc động đau đớn dâng tràn bờ mi?! Đạo tỳ khiêng xác ngài lên, đặt trên một bệ đá cẩm thạch có lót hai lớp vải trắng. Bà chủ tiệm nói với mọi người và hai soeur:
                        - Nhờ lấy bông gòn, compresse nhúng đầy alcohol, lau nhẹ nhàng, lau sạch sẽ, lau rất cẩn thận các vết máu cho tổng thống giúp tôi.

                        Họ lộ vẻ kính cẩn, ân cần, chu đáo sửa sang áo quần Tổng-thống Diệm chỉnh tề, ngay ngắn. Bốn đạo tỳ chăm chỉ cắm cúi lo tẫn liệm ngài đàng hoàng. Bà chủ tiệm hòm lâm râm đọc kinh cầu nguyện cho linh hồn người quá cố. Bà nhét vô tay tổng thống xâu chuỗi hột mân côi. Hình như Tổng Thống Diệm vừa mới chết, cho nên hai bàn tay ông đã nhẹ nhàng khép lại dễ dàng để giữ xâu chuỗi, như ông đang lim dim đọc kinh lần hột. Mọi người hiện diện nín thở, có cảm tưởng tim đập thiếu nhịp, thở hụt hơi: Nghẹn ngào. Ngậm ngùi. Cay đắng. Bẽ bàng xao động. Đau xót kinh khủng. Thương tiếc sâu xa. Buồn mênh mông cho kiếp phù sinh bạc mệnh ngắn ngủi!

                        Họ chưa kịp đậy nắp hòm, thì chiếc xe hồng thập tự lúc nãy đã trờ tới nhà xác. Cánh cửa lớn do bà soeur kia lum khum hé mở ra. Đám lính lại lật đật bưng cái xác thứ hai vào. Bà soeur vội vàng khép mau cánh cửa ngay. Đó là ông Cố-vấn Ngô đình Nhu mặc áo sơ mi trắng cụt tay ngực đẫm máu. Áo bỏ trong quần màu nâu xộc xệch, thắt dây lưng da, chân mang đôi giày màu kem. Gương mặt ông Nhu nghiêm nghị có vẻ bất bình điều gì, vầng trán cao cau lại với nhiều nếp nhăn. Đôi môi ông mím chặt. Không ai thấy ông Nhu có nét thanh thản bình an (như gương mặt thản nhiên của người anh). Ông nằm hơi nghiêng qua một bên, ông bị nhiều vết đâm sau lưng, loại dao bayonet của quân đội. Máu vẫn ứa ra từ các vết thương đó. Trên đầu, ngay thái dương có hai vết thủng. Đó là dấu đạn đi từ bên nầy xuyên qua bên kia.

                        Công việc tẫn liệm cũng tuần tự diễn ra cẩn thận, nhưng hơi vội vàng như lần trước. Không khí lúc nầy quả thật nặng nề kinh khủng! Im lặng hoàn toàn. Hình như ai ai cũng thở rất nhẹ. Họ sợ mỗi tiếng động làm dấy lên từ đáy lòng mình tiếng nấc, mà họ đã kềm sâu trong tim, để khóc thương một kiếp người phù sinh: khi hai vị đứng trên tột đỉnh danh vọng cao sang dường bao, ấy thế mà lúc họ lìa đời thì quá ư bẽ bàng, xót xa bạc phận!? Hoặc những người chứng kiến cảnh đau lòng kia sẽ làm hỏng không khí kính cẩn tôn nghiêm; nơi con người thực sự đã bước chân tới cõi hư vô nghìn trùng xa xăm? Quả đúng là phân giới giữa sự sống và cõi chết: chỉ ngăn cách bằng một sợi tóc dài lê thê và mỏng tanh, chia xa bởi một bức màn sô vô hình tầm thường mà mong manh như sương khói. Nhưng, kiếp người ở hai phân giới ấy đã không thể làm gì khác hơn. Người ở biên giới nầy không thể va mặt, chạm tay qua biên giới vô hình bên kia, và càng không thể biết thêm gì nhau hơn! Đó là hình ảnh nhỏ nhoi tầm thường rất cô độc của con người hiện hữu đối mặt trước sự siêu hình, cao cả của sự sống và sự chết. Quả thật không là gì cả khi thân xác ấy trở thành bất động, lung linh như ảo ảnh hư vô mà vô cùng sống động, thực tế và quá đỗi thương tâm.

                        Các bạn: Mi, Lan, Năm Tony, Thạch, Trung sẽ không bao giờ quên, không bao giờ phai mờ hình ảnh bi thương ấy trong trí óc. Vì, rất thật, quá thật tình cờ… vô tình mình đã làm chứng nhân một sự kiện lịch sử trong thế kỷ. Ý thức nhận rõ ràng: cuộc sống sao quá mỏng manh như một bóng mây trắng hờ hững bay giữa lưng trời rám bạc. Như cành cây oằn thân trong bão khi gió muốn lặng, mà dễ đâu nào!

                        Thụy Mi cảm thấy mệt lả, nhịp tim rung lên từng cơn run rẩy, nghẹn nghẽn nỗi đau trong cổ, cô vội kéo Năm Anton, Thạch, Trung, bước ra thềm nhà xác, đi về hướng Phan Thanh Giản, là mong cho dễ thở và thoáng hơn. Ngay lúc đó, Mi thấy một đoàn biểu tình náo nhiệt rầm rộ kéo nhau xuống đường. Họ vừa đi vừa giơ nắm tay vung cao hò la, hét tướng lên: đả đảo “chế độ gia đình trị họ Ngô”. Họ đi thẳng tới biệt thự đường Phan Thanh Giản của ông Bộ-trưởng Bộ Nội Vụ Bùi Văn Lương, (người đã từng nắm giữ chức vụ Tổng Ủy-trưởng, Tổng Ủy Di Cư năm 1954).

                        Họ lao vô nhà ông Lương đập phá, hôi của. Tất cả mọi thứ trong nhà thoáng chốc “biết đi” biến sạch hết. Thậm chí Lan còn thấy có mấy người bưng hai con chó Nhật, con chó sợ hãi nhìn quanh, như nó đang muốn tìm cố chủ. Đám biểu tình nhốn nháo bắt đầu xúm lại nổi lửa trong sân. Rất may, lúc đó có toán Cảnh-sát Dã-chiến tới nơi. Họ can ngăn kịp thời. Ôi! "cuộc Cách Mạng" phừng phưng thành công rồi đó. Toàn dân bấy giờ đã thoát ra khỏi chế độ “gia đình trị họ Ngô”. Nhưng, rồi đây sẽ đến phiên ai đi tới đi lui, đi lên và đi xuống, đi qua và đi lại? Sẽ ra sao? Xin nhường câu trả lời cho lịch sử từ bây giờ, và những tháng năm sau nầy phán xét.

                        Nghe tiếng bà chủ Tobia gọi, các anh, chị, vội chạy trở về nhà xác: khi hai chiếc xe hồng thập tự Ambulance đã tới lấy quan tài anh em họ Ngô. Họ nói với tài xế: “Vô Bộ Tổng Tham Mưu”. (Vì lý do an ninh, nên Hội Đồng Quân Nhân Cách Mạng chuyển xác anh em tổng thống vô Bộ Tổng Tham Mưu. Sự vụ lệnh văn thư số 836 TTM/vp ngày 7-11-63 do ông Trần Trung Dung khẩn thiết xin được chôn cất hai thân nhân, thì ngày 8/11/63 TTM có triệu tập buổi họp nầy. Hiện diện có: Trưởng ban nghi lễ bộ TTM: Trung-tá Lê Văn Soạn. Đại đội I mai táng: Đại-úy Đỗ Văn Giương. Trưởng ban An Ninh quân đội của bộ TTM (đại diện Nha An-ninh Quân-đội VNCH: Trần Ngọc Giang. Tiểu đội trưởng Hiến-binh Tân Bình: Trung-sĩ Hiến-binh: Nguyễn Tân Phương. Trung-tá Lương dẫn ban kiểm soát mai táng đi quan sát lại hai quan tài, và chỉ định nơi an táng cho hai ông là khuôn viên trại Trần Hưng Đạo, cạnh chùa Hùng Quốc Tự, gần mộ phần ông Lê Văn Phong (triều thần đời Nguyễn, là bào đệ của đức Tả-quân Lê Văn Duyệt). Hiện diện, làm việc cấp tốc lúc bấy giờ còn có vị linh mục người Pháp Claude Laire đại diện toà khâm mạng Sài Gòn chủ lễ, ông bà Trần Trung Dung, Ủy ban kiểm soát, & một số ít quân nhân ở Tổng Tham Mưu.

                        Thế rồi tiếp theo sau mấy cuộc đảo chánh. Chỉnh lý. Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu đương nhiệm nghe lời ông thầy địa lý phán một câu xanh dờn:
                        - Vì hai huyệt mộ kia đã chôn nhằm “long huyệt”. Cho nên đất nước Việt Nam đã xảy ra lộn xộn liên tục. Muốn cho yên ổn. Phải cho dời đi ngay.

                        Thế là bên phòng mai táng ở quân đội miền Nam Việt Nam Cộng Hòa lại cho mời ông Ba Tobia tới, họ bàn trước tính sau cặn kẽ, nhờ ông Ba làm hai cái kim tĩnh xây gạch, tráng xi măng có chiều cao 1m30, ngang 1m20, dài 2m50. Ông Ba lại cho đạo tỳ lên bộ Tổng Tham Mưu lén lút, hì hục đào bới hai anh em cố Tổng Thống vào ban đêm. Đạo tỳ làm việc bù đầu suốt canh thâu không ngưng nghỉ; từ choạng vạng tối đến tờ mờ sáng mới xong. Ông Ba đem hai thi thể ông Diệm và ông Nhu về chôn ở nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi, khu lăng mộ Mạc Đỉnh Chi được bao bọc bởi bốn bức tường gạch quét vôi vàng cao khoảng 2,5mét, rộng khoảng 7,5 hecta. (Mộ ở Mạc Đỉnh Chi thường có chữ: R.I.P. ; có nghĩa là: Rest in peace).

                        Khi hạ rồng rồi, ông Ba có lệnh chỉ được phép lóng cát phủ lên bề mặt hai ngôi mộ bằng phẳng cho đầy. Bên trên mặt chỉ được lấp ba tấm ván sơ sài. Tuyệt đối ông Ba không được phép ghi tên tuổi, ngày tháng trên bia mộ gì cả. Trông hai ngôi mộ rất hèn mọn, quá tầm thường. Dù chung quanh đó có những ngôi mộ cẩm thạch bóng loáng, vinh sang hào nhoáng lộng lẫy khác. Vì nền Đệ Nhị Cộng Hoà “họ” sợ dân biết tin hai vị ấy đã nằm đó, dân sẽ đến cầu nguyện và ngưỡng mộ (!?). Nhưng làm sao mà che được tai mắt dân lành!? Không biết do đâu “rò rỉ ra” nguồn tin:
                        - Chính hai ngôi mộ đơn sơ không tên không tuổi, không hình bóng nầy: là mộ phần của anh em Tổng-thống Ngô Đình Diệm.

                        Thế là từ đó, mỗi khi ai ai có dịp vô thăm nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi, họ liền đi vào cổng chính, đến đoạn giữa “hai ngôi mộ Anh Em”, nằm đối diện với cái tháp tưởng niệm, và ngôi mộ cố Thống Tướng Lê Văn Tỵ to lớn nguy nga, tráng lệ nhìn qua “hai anh em: Gioan Baotixita Huynh ; Giacobe Đệ”. Có một điều rất khác biệt với những ngôi mộ lộng lẫy sang trọng kia, thì trên hai ngôi mộ đơn sơ đạm bạc đớn hèn khiêm tốn nầy, lại luôn luôn có những bó nhang trầm nghi ngút khói, có đóa hoa tươi màu thay đổi mỗi ngày, có bốn ngọn nến sáng lung linh thắp suốt đêm. Hình như người dân dù sợ hãi người khác thanh trừng, nên chỉ âm thầm lén lút đi thắp nến đốt nhang cầu nguyện. Họ luôn tưởng niệm cho “Ngày dài nhất thế kỷ, buổi chiều định mệnh đó”. Họ là những người dân hiền lương ẩn danh nghèo hèn như thầm nói:
                        - Vĩnh biệt Tổng Thống Diệm. Vĩnh biệt ông Cố-vấn Nhu. Xin các ngài cứ bình thản an nghỉ. Vì, đất nước Việt Nam vẫn còn là đất nước Việt Nam. Có thay đổi chăng, chỉ là đổi mới những sự kiện, và những con người lãnh đạo quốc gia mà thôi. Nguyện cầu nhị vị an nhàn bình thản ra đi… hạnh phúc phiêu lãng ngao du sơn thủy, đi khắp trên mọi miền đất nước Việt Nam. Xin quý ngài phù hộ cho dân lành được ấm no, bình an hạnh phúc thật sự, như qúy vị hằng đợi mong. Xin qúy vị hãy lãng quên cuộc đời bạc bẽo. Quên con người hết sức trắng trợn độc ác tham tàn và… xin hãy tha thứ cho con người rối rắm hèn kém suy nghĩ kia, những kẻ đã tàn nhẫn hại mình.
                        Kiếp người ô trọc đảo điên và phù du rồi sẽ khép lại sau đôi mắt hờ hững lặng nhìn. Vì Thụy Mi tôi, một chứng nhân vô tình hèn mọn trong bóng tối lịch sử buông tiếng thở dài sâu lắng, trầm buồn, ngậm ngùi trên mỗi phím loan: Ối ôi ồi!!! …
                        ***

                        Mãi về những năm gần đây, sau nầy thôi, thì hài cốt "huynh - đệ: Gioan Baotixita Huynh ; Giacobe Đệ" (trên bia mộ vẫn không ghi tên thật, ngày tháng năm gì cả) lần thứ ba thân nhân đào lên, cải táng cho nhị vị về an nghỉ tại “Nghĩa-trang số 6”, Lái Thiêu – Bình Hoà – Thuận An – thuộc Bình Dương.

                        Lần nầy, Thụy Mi, chắp đôi tay khẩn thiết cầu xin Thiên Chúa cho quý "Huynh-Đệ" thật sự bình an, được yên nghỉ vĩnh viễn dưới lòng đất quê hương Việt Nam. Xin đừng "bới móc thi hài người quá cố" lên thêm lần thứ bốn làm chi nữa! Đã quá đủ rã rời chua xót đắng cay thảm thương lắm rồi!
                        * * *
                        Tình Hoài Hương
                        Bút trần nào tả được lưu luyến!
                        Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                        Tình Hoài Hương

                        Comment



                        • Dáng Xuân tại Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt
                          Tình Hoài Hương
                          *

                          Trường "Võ Bị Liên Quân Viễn Đông Đặc Biệt" của Pháp thành lập tháng 7-1946 tại Đà Lạt. Trường Sĩ Quan Hiện Dịch thành lập năm 1948 bắt đầu ở Huế, khóa 1 tháng 12. & Khóa 2 tháng 9-1949 tại Đập Đá. * Tháng 4 năm 1949 có một hội-nghị đồng thuận bãi bỏ chế độ thuộc địa (do Pháp cai trị ở nước Việt Nam). * Tháng 5 năm 1950 quốc hội Pháp thông qua dự luật: Cho phép thành lập một đội quân Việt Nam.Thế nên bước khởi đầu thì Thủ Hiến Phan Văn Giáo cho một số trường quân đội Việt Nam ra đời.

                          * Sau ngày 20-07-1954 khi hiệp định đình chiến ký kết tại Genève, Thụy Sĩ; thì trường Sĩ Quan Việt Nam ở Huế; đã được chuyển lên Đà Lạt, bắt đầu từ khóa 3, và gọi là École Militaire Inter-Armes de Dalat. Sát nhập vô trường Võ Bị Liên Quân Đặc Biệt của Pháp. Trường Võ Bị Liên Quân Đặc Biệt của Pháp, nay đương nhiên phải trao trả lại cho Việt Nam. Trường đổi tên lại thành “Trường Võ Bị Liên Quân” (sau khi người Pháp rời Việt Nam năm 1955). Trường lấy tên là: "Trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt". Cuối cùng trường sĩ quan hiện dịch chính thức đổi tên thành: "Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt Việt Nam" theo sắc lệnh số 325-QP ngày 10 tháng 4 năm 1963: KBC 4027.

                          Đất và trường rộng mênh mông tọa lạc giữa vùng khu ấp Chi Lăng và khu Thái Phiên. Gần cổng trường là doanh trại sinh viên, khu Văn Học, khu Bộ Chỉ Huy... Lá cờ Việt Nam màu vàng ba sọc đỏ, giữa huy hiệu viền trắng nền xanh biển, dưới huy hiệu là câu: “Tự thắng để chỉ huy”. Cổng trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt Việt Nam còn có tên là cổng "Nam Quan". Nơi nầy luôn náo nhiệt trong ngày Thứ Bảy, Chủ Nhật, ngày hội, ngày lễ...

                          Những lúc ấy tại cổng Nam Quan trở nên vui vẻ náo nhiệt như ngày hội lớn, ai nấy hân hoan tưng bừng với những anh sinh viên sĩ quan phong trần, cùng bao tà áo dài tha thướt e ấp tung bay trong gió lộng. Thỉnh thoảng ở phòng trực trong trường gọi tên sinh viên sĩ quan (được phát ra từ loa phóng thanh vang lên), thì sinh viên sĩ quan nào có tên gọi, họ hớn hở vui vẻ rảo bước ra Cổng Nam Quan: Đó là nơi "gặp gỡ của tình thương".

                          Những dãy nhà trên bức tường ghi: “Luôn nuôi chí hiên ngang. Không sờn nguy khó không màng hiển vinh”. Khu doanh trại sinh viên ở gồm: bốn dãy ba-ti-măng, mỗi dãy có ba tầng lầu, mỗi tầng có 60 phòng ngủ. Mỗi ba-ti-măng có hai đại đội sinh viên sĩ quan cư trú. Phòng ngủ của mỗi sinh viên gồm: một giường chiếc hai tầng trải tấm drap màu xanh cứt ngựa. Trên mỗi đầu giường có kệ sách, đèn neon, cạnh đầu giường có table de nuit, tủ đựng quần áo mỗi cá nhân. Hai bên nầy là sân cỏ của Trung Ðoàn. Gần dưới thung lũng là khu vườn luôn luôn đầy hoa đẹp cây cối xanh tươi, do những sinh viên sĩ quan chung tay góp công sức tạo thành một khu vườn ngoạn mục.
                          Muốn gia nhập trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt, thanh niên phải có:
                          - Học lực tú tài.
                          - Sức khỏe tráng kiện.
                          Ban đầu thì sinh viên thụ huấn hai năm (sau nầy trường Võ Bị Đà Lạt đã tăng thời gian cho sinh viên sĩ quan thụ huấn lên bốn năm học). Bao gồm các bộ môn: Văn Học. Quân Sự. Thể Chất. Thái Cực Đạo. (Tae Kwon Do). Hiệp Khí Đạo (Aikido Yoseikan). Nhu Đạo (Judo). Chương trình sinh viên sĩ-quan học gắt gao, rất nặng, ấn định có quy củ rõ ràng.
                          Đại lễ thì họ đội mũ cát két trắng viền màu đỏ, bao tay trắng, dây đai thắt lưng trắng viền đỏ, đồng phục áo quần đậm màu tươm tất, bên ống quần có một đường sọc viền đỏ chạy từ trên lưng quần xuống cổ chân. Quần áo họ tươm tất, gọn gàng, đẹp. Tôi luôn miệng trầm trồ xuýt xoa ngó họ chững chạc cao sang đẹp mà không diêm dúa lố bịch. Khi sinh viên sĩ quan đi học họ thường mặc quần áo lính treillis màu xanh ống quần thẳng nếp li hồ ủi thẳng đứng, đầu đội mũ bê rê, chân mang botte de sault càng tôn thêm dáng vẻ lịch sự thanh tao. Chỉ vì:
                          Anh lớn lên quê hương dày lửa khói,
                          Sách vở buồn chữ nghĩa dở dang rơi,
                          Mực chưa vơi gác bút, bước vào đời,
                          Trường nghiêng nắng ve ngân lời từ giã!
                          Mái trường yêu áo thư sinh gởi lại,
                          Những phương trình, hàm số ngổn ngang vương,
                          Tấm bảng đen buồn im lặng trên tường,
                          Vết phấn trắng, học đường bao kỷ niệm!
                          Nắng quân trường tháng ngày dài huấn nhục,
                          Đêm di hành lạnh buốt dưới mưa rơi,
                          Da sạm đen màu nắng đổi cuộc đời,
                          Người lính mới ca vang lời sông núi. (1)

                          Mỗi ngày, sau giờ học đầy căng thẳng trí óc; và sau bữa cơm chiều, là sinh viên có hai giờ: > từ 6 giờ tối đến > 8 giờ tối, thì sinh viên sĩ quan tự do đi những nơi giải trí tùy thích như: Bên trái là hội-quán sinh viên có nhiều sofa và bàn ghế tươm tất, để cho mọi người ngồi với nhau thoải mái hàn huyên tâm sự, nghe nhạc sống do ban văn nghệ sinh viên sĩ quan đảm nhận, hay tập dượt văn nghệ. Hoặc giả sinh viên sĩ-quan vô thư viện đọc sách. Có sinh viên khác đi Câu Lạc Bộ ăn uống. Nhóm sinh viên kia đến Hội-quán thụt bi-da, uống cà-phê. Có người đi tới sân sau để chơi bóng rổ, bóng chuyền, bóng tròn, bóng bàn, vân vân… Sau đó là giờ tự học. Tiếng kèn 10 giờ đêm là giờ báo mọi người chuẩn bị đi ngủ. Một số sinh viên lo chuẩn bị vác súng bên vai phải đi gác. Trường Võ Bị có tám đại đội, họ sẽ luân phiên nhau để canh gác mỗi đêm.

                          Sinh viên sĩ quan đi bộ leo núi, luyện tập quân sự, chinh phục đỉnh Lâm Viên cao 2.163m, nơi luôn luôn có gió lồng lộng và sương mù che khuất dưới chân núi và rất lạnh giá. Đây là nơi rèn luyện sinh viên sĩ quan dũng cảm kiên cường vượt thắng gian truân và chông gai. Khi các sinh viên sĩ quan đi tới đỉnh Lâm Viên học và thực hành xong, họ trở về trường; ấy là lúc chuẩn bị ngày lễ gắn Alpha cho tân khóa sinh. Các cán bộ đến tại phòng của tân khóa sinh để trao: mũ cát kết, đai lưng màu đỏ, thắt lưng đại lễ, đôi găng tay trắng. ... Thì khoá sinh ấy mới được chấp nhận đúng là sinh viên sĩ-quan của Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt, Việt Nam.
                          ***
                          Tôi cùng Vân, Lan, Tâm, Mai… bao chiếc taxi chạy thẳng vô gần ngoài cổng Nam Quan, thăm bạn thân. Đúng lúc đó tôi gặp Oanh cùng Biên. Hồng cặp tay Đáo. Thúy Mai và Tấn ở Phạn Xá đi ra (còn gọi là nhà ăn). Chúng tôi hân hoan khôn xiết, nói cười tíu tít biết bao chuyện buồn vui xếp lớp lăn tăn. Chưa dứt câu nầy, bạn đã hỏi câu kia dồn dập. Oanh chỉ bạn trai của cô:
                          - Oanh (Nguyễn) đã hứa hôn với Biên rồi.
                          - Hồng sắp làm đám cưới với Đáo.
                          - Lê Oanh và Thuận nữa. Ôi thật vui quá vui.
                          Oanh mở miệng:
                          - Nầy, còn Thùy thì sao?
                          Tôi cười buồn:
                          - Oanh có ghé qua ngõ nhà thăm tui đâu, mà biết hỉ!
                          - Xin lỗi. Tại Biên hết đó.
                          - Thì phải mà. Bạn có bồ, hổng đi đâu là đúng. Thùy chúc anh chị sớm thành đạt trong tất cả ý nguyện. Nghen.
                          Họ cười tươi, cám ơn tôi với hạnh phúc hân hoan ùa về. Tôi đi tới điểm hẹn với Cảnh. Thấy tôi, anh nở nụ cười rõ tươi hớn hở đón tôi nồng nhiệt. Trên khuôn mặt và ánh mắt Cảnh hiện rõ sự mãn nguyện khi anh giới thiệu tôi với bạn. Cảnh hãnh diện có bạn gái xinh tươi hồn nhiên mộc mạc, duyên dáng không thua những bông hồng biết nói khác trong đêm hội tưng bừng nầy. Cảnh nhẹ nhàng nắm bàn tay tôi nóng hổi, tôi run run như con chim gãy cánh.

                          Nửa ngập ngừng ưng chịu siết tay anh, nửa tôi toan muốn rút tay về. Đây là cái “nắm tay thân tình đầu tiên”, từ khi chúng tôi quen biết nhau. Cảnh tinh ý nhìn thấy sự vô cớ dằng co và trầm mặc nơi tôi, anh kín đáo liếc nhìn cố tìm hiểu nguyên nhân vì sao tôi có sự lừng khừng kia. Nhưng, tôi dú nó ở kẽ lòng sẽ không kể cho Cảnh nghe, (kể cả những người thân yêu ruột thịt) về nỗi buồn đau vô hạn của mình. Dù tôi rất muốn ngỏ lời tâm sự với ai đó, hầu vơi đi nỗi niềm dày vò, cay đắng đang bóp thắt trái tim tôi. Sung sướng xiết bao, nếu tôi có thể viết lên bầu trời tất cả suy tư của mình, mà có người khác đọc và thông cảm hỉ! ít ra trong giai đoạn ngắn ngủi nầy, Cảnh là người xứng đáng nắm bàn tay tôi (đang run rẩy vì… "sương gió & giá lạnh"?!). Khoảng thời gian quen biết qua, anh có hiểu phần nào về tâm tư, nguyện vọng, tình yêu của tôi không? Cảnh có thể lấp được khoảng trống ráo hoảnh trong tâm hồn rét mướt, mà tôi hằng ngất ngây mong đợi cùng "ai đó" mà xe mộng tương phùng hay chăng?

                          Dọc hai bên đường dẫn lối tới chính điện, rải rác khắp nơi có những cây thông đã trang trí "bộ áo" lấp lánh ánh đèn, và "mặc" cho nó nhiều dây kim tuyến. Khi gió lùa về thì cành thông (dân địa phương ưa gọi là "cây ngo". Nếu mình nói: "cây ngo reo vi vu"... có vẻ khác đời ít ai nói như vậy, nghe hổng hay. Thôi thì có chút "văn chương": tiếng thông reo vi vu... cũng thuận tai. Cây thông và dây kim tuyến hoà nhịp lung linh lóng lánh đồng điệu reo vui, nghe thiệt hay và ngó đẹp ơi là đẹp! Cạnh đó là những sinh viên sĩ quan ứng chiến đứng gác rải rác dưới chòm cây cao ngất và tối đen. Họ đội mũ lưỡi trai, mặc áo jacket, quần treillis màu xanh lá cây, áo quần hồ ủi thẳng nếp, giày đinh cao cổ ôm hai ống quần thon gọn.
                          Họ đứng nghiêm trang không cử động nhìn thẳng về phía trước. Tôi có cảm tưởng họ là "người máy nhưng... đặc biệt có linh hồn tuyệt mỹ".

                          Trên sân hội, những sinh viên sĩ quan thân hình thẳng tắp, mặc quân phục dạ hội mùa Đông, nổi bậc đôi găn tay trắng nõn, gù vai màu đỏ, dây biểu chương màu vàng nghệ pha kim tuyến đỏ, súng dài bồng trên tay, âm thanh do sắt thép khua vô nhau nghe rập ràng đều đặn và chuẩn mực. Súng lại được vài phen kêu lên đều đặn, rập khuôn nhịp nhàng lúc bắt chào, cũng như hạ súng xuống khi có qúy khách đi tới khu đại lễ. Đã tới giờ khai mạc đại hội thì buổi lễ long trọng diễn ra tuần tự từng nghi thức đại khái viên sĩ quan hô:
                          - Sinh viên sĩ quan sẵn sàng vô hàng. Phắc.
                          - Thao diễn nghỉ.
                          - Nghiêm. Súng chào bắt.
                          Sĩ quan điều hành:
                          - Nón.
                          - Xuống.
                          Nón trên đầu các sinh viên sĩ quan giở ra, ôm vô ngực.
                          - Tân sinh viên sĩ quan quỳ:
                          - Xuống.
                          Tân sinh viên sĩ-quan sẽ đọc lời hứa:
                          * Tôn trọng lá cờ của Trung Ðoàn sinh viên sĩ quan. Bảo vệ danh dự cuả Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam: "Tổ Quốc. Danh Dự. Trách Nhiệm".
                          Khi buổi lễ hoàn tất, sĩ quan điều hành hô:
                          - Nón.
                          - Lên.
                          Lễ bàn giao quốc quân kỳ cho khoá kế tiếp bước ra nhận hai lá quốc kỳ và quân kỳ. Tân sinh viên sĩ quan thủ khoa trong tư thế hào hùng quả cảm hiên ngang đầy tự tin, anh ấy giương cung bắn đi bốn hướng, giống như anh gởi chí làm trai đi bốn phương trời. Sau đó tân sinh viên sĩ quan thủ khoa tuốt kiếm bạc ra giơ lên:
                          - Nghiêm.
                          - Tiến bước.

                          SVSQ rập ràng oai nghiêm chững chạc lần lượt đi qua khán đài trước mặt quan khách xem trình diễn các phân binh chủng: Nhảy Dù, Bộ Binh, Thủy Quân Lục Chiến. Biệt Động Quân. Thiết Giáp. Pháo Binh, xe tăng, thiết giáp, vân vân... diễn hành các xe hoa… Thỉnh thoảng vọt lên trời những ngọn pháo bông đủ màu sắc rực rỡ, đủ hình thể khác nhau rất đẹp, có mục biểu diễn nhảy dù bung nở, dù đủ màu bay lơ lửng trên không trung, lủng lẳng nhiều anh Nhảy Dù lả lướt, bay bướm, quá tuyệt vời trên cao tít lưng trời bàng bạc hơi sương, gió lạnh căm căm hòa cùng tiếng thở của rừng thông rì rào triền miên nhã nhạc reo vi vu.

                          Không Quân Việt Nam Cộng Hòa biểu diễn những đường bay điệu nghệ dáng vẽ oai dũng riêng biệt: Bay solo, bay ba, bay năm… bay vòng cung, bay vút lên và bay lộn ngược đầu… Ôi! Đủ thứ đường bay oai dũng vẽ những hình ảnh lạ mắt, quá tuyệt vời. Sau đuôi máy bay kéo theo những làn khói dài lê thê đủ màu, từng làn khói tỏa rộng trong bầu trời đêm lấp lánh ánh sao vô cùng hứng khởi, duyên dáng ngoạn mục. Mọi người ngẩng đầu say sưa ngó lên trời cao, mắt họ mở lớn, miệng xuýt xoa trầm trồ vui vẻ không tiếc lời khen ngợi.

                          Những hàng ghế ở khu khán đài B kêu răng rắc, suýt gãy dưới sức nặng của khách ngồi mê mãi thưởng thức. Giàn quân nhạc sống vang lên rộn ràng làm huyên náo góc trời u tịch. Dàn nhạc đánh những bản nhạc hùng tráng, tiếng hợp xướng, tiếng đơn ca, đồng ca… vang dậy làm cho người đứng tuổi nghĩ nhiều về mình, đồng thời hồi tưởng lại quá khứ oanh liệt vàng son một thuở đã trôi qua. Làm cho người độ tuổi tráng niên tạm lãng quên phiền nhọc, bực bội, lo toan, để ôn tồn thoải mái, vui vẻ hoà đồng với đám thanh niên trẻ trung tuấn tú, phong lưu hào hoa phong nhã và lịch lãm trong ngày hội lớn.

                          Một số sĩ quan lão luyện tuổi tác họ khác nhau tay bắt mặt mừng chào hỏi, họ ung dung đi rải rác từng điểm hội. Đa số đàn ông có khuôn mặt đượm phong trần sương khuya gió chiều, khiến mái tóc lấm tấm muối tiêu và thân thể rắn rỏi hơn. Họ mặc quân phục đại lễ mùa Đông trông khác nhau, ai nấy đều lịch lãm oai hùng, phong độ theo mỗi dáng kiểu quân phục của từng binh chủng riêng. Nam nhân có những bộ râu quai hàm, râu mép, kính trắng đạo mạo để tô điểm cho vầng trán cao, tạo thành khuôn mặt rắn rỏi thêm phần trang trọng & tri thức. Miệng nhiều ông ngậm thuốc lá thơm, hút xì gà, hay bập bập ống điếu.

                          Đó là những cấp chỉ huy có đôi mắt sắc sảo tinh tường. Họ giàu kinh nghiệm, đầy bản lãnh để hướng dẫn thuộc quyền. Kiểu dáng họ ung dung thong dong thư thả pha chút cao ngạo, đôi khi cũng hóm hỉnh bình dị hoà đồng vô cuộc vui chung. Họ biệt lập, từng trải về kinh nghiệm chiến trường, và cách điều binh khiển tướng khi xung trận. Bên cạnh các quân nhân là mệnh phụ phu nhân kiểu dáng chưng diện quần là áo lụa “đỏm đáng kiêu sa đài các” khác hẳn phụ huynh của sinh viên sĩ quan đa số thanh lịch, phục sức đoan trang mềm mại giản dị, không có mấy ai chưng diện loè loẹt hợm hĩnh và lố bịch. Nhìn chung đa số quan khách uyển chuyển qua nhiều kiểu cách hợp thời khác nhau.

                          Bỗng nhiên một tiếng nổ giòn tan xé màn đêm, nghe như tiếng bình thủy tinh gián mạnh xuống nền gạch, rồi nhiều tiếng súng cối bắn đi đâu đó, khiến tôi giật nẫy người, nép sát vô lòng Cảnh. Anh cũng thảng thốt giây lát, Cảnh vòng tay ôm lưng tôi lúc nào, không nhớ. Mọi người nồng nhiệt đứng lên đồng loạt vỗ tay cười vang, nhiều tiếng hét to:
                          - Tuyệt vời quá!
                          - Giao thừa.
                          - Chúc mừng năm mới.
                          - Happy new year.
                          Giờ phút linh thiêng nầy thật trang nghiêm, long trọng. Họ ngước mặt dòm lên bầu trời sáng rực pháo bông đủ màu sắc và hình dáng. Ồ! Thì ra bây chừ đúng giờ giao thừa: Súng lớn bắn đi đón chào dáng xuân hồng thắm đã ngự trên vạn vật. Chỉ có rứa mà cũng khiến tôi giật mình mất hồn mất vía, run rẩy à! Chuyện trò râm rang ồn ào náo nhiệt khắp nơi.
                          Mươi phút sau thì bắt đầu khai hội dạ tiệc trong đại sãnh. Những dĩa thức ăn bốc khói nóng sốt bay mùi thơm trên tay chú bồi bàn mặc quần áo trắng, mang giày đen, đầu đội mũ trắng mang tạp dề màu đỏ. Một tay chú nâng dĩa thức ăn to giơ lên cao, một tay để sau lưng, họ cẩn thận đặt những dĩa thức ăn trên những dãy bàn dài phủ khăn trắng có nhiều bình hoa lys. Cuối góc phòng treo lơ lửng một con bê thui vàng rộm còn nóng và tỏa mùi thơm hấp dẫn, kế một dãy bàn dài có những chồng dĩa trắng với nhiều dao, nĩa...

                          Đêm dạ vũ tưng bừng và long trọng đã khai mạc. Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt khoản đãi mọi người dự tiệc tất niên tống cựu nghinh tân vui vẻ náo nhiệt tưng bừng biết chừng nào. Đây là lần đầu tiên trong đời tôi được diễm phúc đến đây: chia vui cùng tất cả mọi người với lòng cảm mến và trang trọng biết ơn. Chẳng hiểu sau nầy tôi còn có được diễm phúc đi tham dự những buổi lễ long trọng ấm áp tình người như vậy nữa, hay không!?

                          Cảnh dìu tôi đi trong đêm giao thừa rộn ràng pháo nổ rền vang khắp mọi nơi. Người người hứng khởi đón chào năm mới vui ơi là vui quá chừng. Lòng tôi say say theo cung đàn yêu thương, ngất ngây với nỗi ngọt ngào dịu êm lâng lâng từ đâu ập tới. Một năm mới bắt đầu tuyệt vời nhứt đời mình. Dù mai sau tôi có xa ơi là xa, già cỗi vì phong sương gió bụi, tôi vẫn trân trọng và mãi nhớ về lần đầu tiên tôi vinh dự vô Trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt tiễn năm cũ, hân hoan đón chào năm mới, vui vẻ đón mùa Xuân cùng với thế nhân.

                          Chúng tôi đi thật chậm giữa khuya chỉ có ánh sao muôn trùng theo sương khuya rơi rụng, bên tai tôi vẫn nghe tiếng pháo rộn rã tưng bừng trong thành phố đang thức thâu đêm. Lòng tôi cảm thấy bình yên vui vẻ kỳ lạ... khi bước chân hai người líu ríu đặt lên từng bậc cấp để vô nhà tôi. Trước thềm năm mới, Cảnh êm đềm trao tặng tôi nụ hôn nho nhỏ phơn phớt trên mái tóc nồng ấm hương xuân đầu năm. Tôi cảm thấy hạnh phúc nhè nhẹ len lén lâng lâng đến trong chân tơ kẽ tóc, và đậu lại trong đời sống riêng mình. Tình cảm ấy tuy nhẹ nhàng, đơn sơ mà trĩu nặng ân tình trìu mến, thiết tha vẫy gọi nhau biết mấy! Niềm vui ngọt ngào trong sáng qua sự liên đới kỳ diệu của trời cao giao hoà tuyệt vời với đất thấp, gợi tình muôn hoa ngát hương, cỏ cây hoa lá đâm chồi nẩy lộc giữa thiên nhiên cẩm tú. Đà Lạt thoáng mát, thi vị, nên thơ, lãng mạn, mơ mộng, tuyệt diệu ươm mộng xuân tình từ: trên đỉnh Lâm Viên êm đềm rót xuống lòng đời niềm vui chất ngất bao mặn nồng và ấm áp!
                          Cảnh lại lên xe taxi thui thủi trở về trường Võ Bị. Tôi tới bên kệ lật một trang sách ra, vô tình đọc mấy vần thơ:
                          Bờ tang hải biển dâu xô lật úp
                          Bến phiêu bồng anh lật đật theo đuôi
                          Anh chỉ có niềm vui trong chốc lát
                          Và nỗi buồn cũng chốc lát như nhiên
                          Tình thứ nhất thoảng đi qua, thấm thoát
                          Tới trăm năm... còn thấm thoát như thường
                          Anh vẫn tưởng đầu đường thương xó chợ
                          Ai có ngờ xó chợ cũng thương nhau (2)
                          *
                          Tình Hoài Hương
                          (1) Hoàng Nhật Thơ
                          (2) Bùi Giáng
                          Last edited by Tinh Hoai Huong; 04-22-2022, 05:03 PM.
                          Bút trần nào tả được lưu luyến!
                          Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                          Tình Hoài Hương

                          Comment


                          • Bài viết từ 15 năm trước dưới đây của Tình Hoài Hương (với phần cộng tác phụ chú của ông Vinh Trương) như một hồi tưởng ngậm ngùi thương tiếc vô vàn... để tiễn đưa người đã cất cánh bay về nơi an nghĩ cuối cùng: vào ngày 17 tháng 02 năm 2022, tại Tiểu bang Oregon. Đó là Trung Tá KQ Trương Văn Vinh. (Trưởng Khối Đặc Trách Trực Thăng/ thuộc Bộ Tư Lệnh/ Không Quân Việt Nam Cộng Hòa)
                            .
                            Chất Độc AGENT ORANGE - Diethymethyl-Dioxine ("Màu Da Cam")
                            Tình Hoài Hương
                            *

                            Về em Hồng Hạnh,
                            Có nhớ hôm xưa anh Hành và em Hạnh đi thăm... và ủy lạo một số đồng bào ở trong làng “Hoà Bình Từ Dũ bị số phận bạc đãi”, em Hồng Hạnh đã hỏi anh Hành về việc: Chất độc màu da cam “Agent Organge” là gì, tại sao? Bây giờ nghiên cứu ra, anh Hành trả lời em nè:
                            Agent Orange có xuất hiện là: kể từ hồi Bộ-chỉ-huy quân-sự Mỹ ở Việt Nam. Gọi là Operation Ranch Hand. Họ đã dùng loại phi cơ trực thăng UH-1-B. C-123. C-130 - để rải đều nó xuống miền Nam Việt Nam một số hoá chất dùng để mà “Diệt Cỏ”, mang tên là "Agent Orange". Tên hoá chất khoa học nầy có tên là Diethyl Methyl Dioxine rất độc. Khi rải thuốc xong, thì có một thời đã gây nhiễm độc cho những con tôm, cá ở ngoài khơi Việt Nam. Con tôm cá ở dưới nước còn bị ảnh hưởng, thì nói gì đến ở trên bờ có con người, hay núi rừng cây cỏ. Ha em!

                            Sự việc chất độc kia được phát hiện là nhờ cậu con trai của Đô-đốc Trung-tướng Hải-quân, ông làm Tư Lệnh Lực-lượng Hỗn-hợp ở Thái Bình Dương. Đó là ông Fleet Admiral Zumwalt, ông là người chỉ huy thực hiện chương trình Ranch Hand. Con trai ông nầy bị nhiễm độc, và con trai của vị Tư Lệnh chết sau đó vài năm. Đã vậy còn để lại di chứng là một đứa cháu nội dị tật bẩm sinh của ông.
                            Sau khi ông Tư Lệnh giải ngũ rời khỏi quân đội, chính ông là người buồn phiền đứng ra khởi kiện chính phủ và quân đội Hoa Kỳ (tòa án Brooklyn New York). Một thời gian dài toà án tuyên bố ông Fleet Admiral Zumwalt thắng kiện. Họ bồi thường cho ông Fleet Admiral Zumwalt gần mười hai tỷ USD cho toàn bộ Cựu Chiến Binh Mỹ (nếu anh không nhớ lầm thì phải)!

                            Bên Mỹ họ không hề hay biết vụ nầy, cho đến năm 1995 mới lòi ra! Từ đó có những phong trào rầm rộ vác đơn đi kiện, đòi bồi thường. Dow Jones Chemical phải bỏ tiền ra “trám miệng” dư luận. Chính hãng nầy có lần phải bồi thường cho Ấn Độ, vì đã để rò rỉ chất độc Cobalt, làm cho một số thường dân bị chết, bị thương tật. Họ đã cắn răng bỏ ra vài trăm triệu USD, làm dịu dư luận thế giới là gì!

                            * Ở Việt Nam và Campuchia (còn gọi là Khu R - ở Khu Mỏ Vẹt) từ thập niên 1960 – đã có chất độc Dioxin, loại hoá chất rất độc, độc kinh khủng! Thật sự không ngoài mục đích chính là họ rải thuốc Agent Orange, cốt yếu chỉ làm khai quang bụi rậm, rừng rậm, diệt sạch cỏ mà thôi, ngoài ra họ không hề có ác ý. Nào hay biết chất độc A.O nầy trông có vẻ hiền lành lắm! Vậy mà có ai ngờ...
                            Thật ra nó ngấm ngầm tấn công vô hệ thống gene của những ai đã từng sống, từng sinh hoạt trong những vùng bị rải thuốc. Không ngờ nó làm biến dạng gene con người quá dễ sợ, hình thù dị dạng ghê gớm. Vì vậy mà có một số sinh ra quái thai. Nhưng thuở ấy người ta chưa thấu rõ nguyên do, họ cứ đổ vấy đổ vạ, đổ lỗi vì “chuyện ái ân” là do những kẻ ưa “phong tình bậy bạ, lăng nhăng vung vít với đĩ điếm" thêm ở bên ngoài, rồi ông ta tha về cho vợ, để vợ chồng đau đớn khi thấy con mình biến dạng gene ra "quái thai" kinh hoàng nầy.

                            Thật ra ít có ai biết. Loại thuốc Agent Orange nầy không bị phân tán. Ngược lại nó "sống" tồn tại rất lâu dài. Tức là nó vẫn sống sau khi cây cối, rừng rú đã chết hết, đất trở thành hoang mạc, cằn cỗi, trơ lì khô khan như nham thạch. Vậy mà thuốc vẫn tồn tại ngấm sâu vô lòng đất hoài mãi, nó hoà tan trong nước, tấn công vô bất cứ nơi nào: từ ông già, bà lão, trai, gái, già trẻ lớn bé… nó không tha không chừa ai.
                            Vụ việc nầy rất ảnh hưởng đến ao hồ sông ngòi, biển cả, nó lan tràn theo gió bay tản mác đi muôn phương. Dù càng đi xa, thì chất độc càng yếu dần, chớ chưa chắc thuốc đã hết công hiệu! Nói chung, sau khi các nhà khoa học nghiên cứu kỹ càng, thì họ kết luận A.O là một yếu tố khoa học rất độc hại, vô cùng nguy hiểm. Kinh khủng chưa em?

                            Biết bao nhiêu đứa trẻ tại Mỹ sinh ra không có tay chân, hoặc bị bệnh liệt não, bệnh to đầu, hay bại liệt từ thuở sơ sinh. Tại Việt Nam số người bị chất độc A.O nhiều gấp ngàn lần so với bên Mỹ. Vì, theo bản đồ quân sự Mỹ, thì có đến 35% trên toàn thể lãnh thổ Việt Nam đã bị rải hoặc phun thuốc diệt cỏ. Tóm lại chất thuốc diệt cỏ nầy có tên là Diethyl Methyl-Dioxin rất độc hại.
                            Từ đó, ngay cả những người đã lập gia đình ở các khu vực chung quanh vùng bị rải thuốc, đã sinh ra toàn quái thai (như thập niên 1960, phụ nữ dùng thuốc ngừa thai mang tên Thalidomide không thể ghi trong lịch sử Y-học hiện nay (!). Không có bút mực nào tả hết sự dã man kinh hoàng dị tật khủng khiếp từ chất Diethyl Methyl-Dioxin!
                            Tạm biệt nhé
                            Anh P H
                            *
                            Tình Hoài Hương
                            ***

                            Bổ túc về phần phụ chú:
                            “chất độc màu da cam” từ trích dẫn nguyên văn dưới của Trung-tá Không-quân Trương Vinh:

                            * Cảnh phun thuốc trên đám rừng già 3 C-123 cất cánh từ phi trường Nakhon Phanom, Thailand bay thẳng một mạch tới Đèo Ban Raving, từ đỉnh đèo nầy lấy hướng nam bay thẳng một lèo xuống tận 3 biên giới Việt Miên Lèo, trước hết qua Tchepone, ngang con sông Xê Samou Sêkông qua Mường-May, Mường Sao, Saravane, Bản Phya-Ya, tới Bản Tà Xẻng, Salavan dông cao nguyên Boloven, Biển Đông, đến phụ lưu sông và các chi nhánh sông Mê Kông, tỉnh Mường Nồng trở về Thailand đáp xuống lại phi trường Nakhon-Phanom
                            * Ánh đèn pin liên-tục qua lại trong bóng đêm, thỉnh-thoảng dừng lại một tụ điểm như xoi-mói tìm kiếm những gì khác lạ nơi cặp càng bằng nhôm, với vô số vòi-phun, chi-chít nằm xen kẽ, trải dài gần 15 thước mỗi bên, cho đến tận đầu cánh. Tôi đang kiểm soát tiền phi cho một phi-vụ khai hoang, mà mục tiêu là khu rừng già nằm bao phủ trên tuyến đường sắt Trảng-Bom, Long-Khánh.

                            - Chỉ còn 15 phút nữa là chúng tôi phải cất cánh cho kịp đến mục-tiêu, đúng lúc mặt trời vừa ló dạng và đó cũng là lời cẩn-thận cân-nhắc của Trung-tá Cố-vấn Kentroity: Không-khí ban mai thăng-bằng, trong lành và ít khuấy động, nên có nhiều hiệu quả hơn, khi phun thuốc tỏa xuống đều-đặn, hội tụ trên những cành lá, từ-từ ngấm dần.
                            Trong đêm tối, không-khí ẩm-ướt làm mát da mặt qua những luồng gió nhẹ thoang-thoảng bên tai, tôi đang bị ám ảnh vì cảm thấy ngứa mũi qua những mùi thuốc khai-hoang khó chịu xông ra từ thân phi-cơ? Nhìn lại khoảng đường từ Phi-đoàn xuống Phi-đạo, dãy cây Trứng-Cá trơ-trọi xơ-xác chỉ còn cành không lá, cũng vì những hơi-hám còn đọng lại trong thùng, dù đã khóa chặt nhưng vẫn còn ảnh hưởng lây-lất đó đây.
                            - Cao hơn chúng tôi vài trăm thước, một hợp đoàn hình than của 3 chiếc vận-tải cơ C-123 đang bay lướt qua trên không phận Thanh-Thủy-Hạ, chúng trang bị bên trong, những thùng Plastic cứng chứa đầy Hóa-chất (1000 gallons cho mỗi thùng) và giàn phun thuốc bằng kim loại nhẹ gắn dưới cánh.
                            Cường độ chiến tranh tăng dần theo đà khai phá Xa-lộ Averell-Harriman (đường mòn Hồ) và điểm kiểm soát theo dõi nhịp độ xâm nhập từ hàng rào Mac Namara, nên mãi đến năm 1965, các phi-vụ khai-hoang càng tăng dần để rải xuống các vùng mật-khu của Bộ-đội Bắc-Việt mà phần nhiều rừng già gồm tới 3 tầng lớp cây, nơi đây không bao giờ có ánh nắng mặt trời, nhưng dưới đó Hoa-kỳ đã thả hàng 100 ngàn cột Antennas với hình dạng giống như chong-chóng, rơi cắm chui xuống đất, hoặc móc trên cành cây để theo dõi, nghe-ngóng sự đối thoại của Bộ-đội BV, đồng thời các phi-vụ khai hoang nầy cũng để tiêu diệt hoa-màu, mùa-màng nằm rải-rác ở những khoảng trống dưới đó.

                            Nút kiểm soát theo dõi nhịp độ xâm nhập của Hàng rào điện-tử Mac Namara báo động ở lằn “Vàng”có nghĩa sự xâm nhập ở vùng cao nguyên sắp ở lằn mức báo-động (1967-1968) Không-lực Hoa-kỳ tăng phi vụ lên 5 chiếc và nhiều đợt, ở chiến khu D, C và vùng 3 biên-giới Chư-Prông (Pleiku) gọi là Chiến-dịch “Hot-Tip”.(mở đường làm dấu vàng lá Trường sơn tây vì sợ BV mất phương hướng đi chệch, chắc độc giả nghe hơi chói lỗ tai?

                            Chúng tôi đang bay nối đuôi nhau cách khoảng vài giây, trên cao độ 1000 bộ, nhưng không được bay cao hơn vì đây là không phận của 2 phi-trường lớn Tân-Sơn-Nhất và Biên-Hòa có rất nhiều phi-cơ qua lại. Trời còn lờ-mờ sáng nên tầm nhìn xa vẫn còn thu ngắn lại, dưới bụng phi-cơ có vài cụm mây Status mỏng-manh như những cuộn khói dật-dờ lạc-lõng. Tôi đang lấy hướng trực chỉ 90 độ, có nghĩa là ngay hướng Đông; Ngọn đồi Châu-Thới đang mờ-ảo hiện ra, chập-chờn qua những tảng mây bay ngược về phía dưới

                            Hôm nay, chúng tôi có cơ-duyên được nhìn thấy trọn-vẹn, từ trong đêm tối tĩnh-mịch, cho đến khi mặt trời hoàn toàn thức dậy; Quả thật, trước mắt tôi tầm nhìn xa bắt đầu trải rộng, xa về phía chân trời, vài tia nắng yếu-ớt đang lóe lên dưới đám mây Cumulus, ánh sáng bàng-bạc, yếu-ớt của buổi rạng đông đã len qua cụm mây trước mặt, rồi bỗng chốc sau đó, ánh sáng không chói-chang lắm của nửa vầng mặt trời xuất hiện ra như một hiện tượng hào-quang, rồi như một mâm đồng khổng-lồ uy-nghi xuất-hiện, thúc dục những bộ óc chiến tranh, thêm một ngày dài, như thôi ngừng tay chém giết, hủy-diệt, tàn-phá đất nước quá nghèo khổ và đau thương nầy!

                            Tôi như kẻ phạm tội, không dám nhìn xuống khu rừng, tâm-tư ngổn-ngang bấn-loạn, vì dưới đây hình ảnh những bụi cây bờ suối, những trái “lồng-đèn” chín đỏ, những bụi trái “chùm-bao” bạt ngàn, những trái “sim tím” nặng trĩu trên cành lá, rồi tiếng chim hót líu-lo nghe vui tai, mờ-ảo, trữ-tình như quay lại lãng-vãng trong tim óc tôi. Cũng vào những buổi sáng như thế nầy, sương mù còn đọng lại trên vách đá, biết bao mùi-vị thiêng-liêng thanh-khiết đang ngự trị trên vùng núi Khe-Sanh hùng-vĩ. Tôi đang rùng mình vì lạnh hay cảm nhận “tội-lỗi” Rồi chút nữa đây, chính tay tôi sẽ bấm nút hủy diệt chúng một cách tàn nhẫn, không chút tiếc thương! Tôi không dám nhìn rõ sự hùng-vĩ của núi đồi bao quanh vùng Phan-Thiết, Long-Khánh, khi biết rằng, chính mình là thủ phạm tàn phá quê-hương

                            Kéo vành kiếng mát nơi nón bay phủ kín che mặt; Tôi đang xấu-hổ không dám nhìn thẳng vào những đám rừng dưới thân phi-cơ, vì cảm nhận như một ám-ảnh in sâu vào óc…sắp nhẫn tâm lấy dao rạch vào mặt người “sơn-nử” đang tuổi xuân thì, càng *xấu hổ và cảm nhận mình là tội-lỗi…
                            *
                            Vinh Truong
                            ***

                            Bút trần nào tả được lưu luyến!
                            Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                            Tình Hoài Hương

                            Comment


                            • Bách Niên Thương Hải Biến Vi Tang Điền
                              (phần B)
                              Từ Đầu Tháng Tư Hắc Ám
                              Tình Hoài Hương
                              *

                              Qua đầu tháng Tư: Nhóm anh em tôi đi lang thang ở ngoài lộ, luôn nghe láo pháo nhiều người nói đủ thứ chuyện buồn. Từ Lâm Đồng dọc theo rặng trường sơn, sông La Ngà chảy từ khu Tánh Linh, qua phía nam Định Quán, Rừng Sát ra cửa biển Cần Giờ: Đang bị đe dọa trầm trọng. Bây giờ thì chuyện không nói có, chuyện có nói không. Chẳng ai có thể đi đâu kiểm chứng, vì mọi ngả đường đông nghịt người không thể chen chân. Chỉ đứng một chỗ hóng chuyện cũng mệt đừ. Các nơi: * Nha Trang: 2 - 4 - 1975 * Phan Thiết: 3 - 4 - 1975 không còn.
                              * Việt Nam Cộng Hoà có Sư-đoàn 18 tăng cường Lữ Kỵ-binh: Sư-đoàn 5 Thiết-giáp. Các Liên-đoàn Biệt Động Quân từ Quân-khu I, chuyển về Quân-khu II để bảo vệ Xuân-Lộc, Long Khánh, Dầu Giây; do Chuẩn-tướng Lê Minh Đảo Sư-đoàn-trưởng Sư-đoàn 18 đảm nhiệm.
                              (Từ ngày 8-4 ; trận đánh vô cùng ác liệt giữa quân lực miền Nam Việt Nam Cộng Hòa, với Quân-đoàn 4 và Sư-đoàn 6 Chủ-lực Quân-khu 7 của Cộng-sản Bắc Việt). Ngày 10- 4- 1975 – Hai Trung-đoàn 43 và 48 (của Sư-đoàn 18 Việt Nam Cộng Hoà và một Lữ-đoàn Dù. Lữ-đoàn 3 Kỵ-binh, từ Biên Hoà ra Xuân Lộc tiếp ứng. Giao tranh ác liệt dữ dội đến ngày 19-4. )
                              * Bộ Giáo Dục ra thông báo đóng cửa không có thời hạn tất cả các trường: Tiểu-học. Trung-học. Đại-học trong toàn lãnh thổ tại miền Nam Việt Nam (cho đến khi nào có thông báo mới).
                              * Hồi xưa, nhà bác học lẫy lừng Pierre Curie khám phá ra chất phóng xạ radium năm 1900.
                              Và, ông Mc Robert Namara cho trắc nghiệm khai quang rừng rú, ông chế ra một loạt chất độc màu trắng (nhưng không hiểu sao ở ngoài thùng đựng thuốc, theo ý ông lại đặt tên màu da cam (Agent Orange) để tiêu diệt cỏ.

                              Thì... ngày nay tổng thống Thiệu đã lưu lại danh thiên cổ gì cho núi sông? Khi mà ông Trạng Trình đã nói: “Bắc hữu kim thành tráng. Nam hữu ngọc bích thành”. Cố mà gìn giữ Việt Nam toàn vẹn, mọi công dân đều ấm no an vui và keo sơn gắn bó.
                              * Ngày 18-4-1975 - Mất thị xã Phan Thiết và toàn tỉnh Bình Thuận. Trong khi đó thành phần chính phủ do Tổng-thống Nguyễn Văn Thiệu lãnh đạo đã xảy ra đột biến. Mặc dù vậy tổng thống Thiệu đọc hiệu triệu vấn an quốc dân đồng bào. Đài phát thanh và truyền hình nhai đi nhai lại bản tin nầy.
                              * Ngày 19-4-1975 * Bình Tuy sống trong sôi động. Giao tranh ở tuyến đường số 1, từ phía Đông và Đông-Bắc Sài Gòn, tới Trà Võ. Bàu Nâu. Gò Dầu Hạ.
                              * Ngày 20-4-1975 * Đường 12 bị đứt: Xuân Lộc > Biên Hoà. & Xuân Lộc > Bà Rịa... thì Xuân Lộc triệt thoái: 20-4-1975. Khu Rừng Lá (cách Xuân Lộc độ 20km) coi như mất liên lạc.
                              Bộ Tổng Tham Mưu. Sân Bay Tân Sơn Nhứt. Bộ Tư-lịnh Biệt-khu Thủ-đô. Tổng Nha Cảnh-sát, vân vân… (Thủ đô Sài Gòn có 12 Quận Nội-thành: Bình Thạnh. Phú Nhuận. Tân Bình. Gò Vấp. 6 quận ngoại thành: Hóc Môn. Củ Chi. Thủ Đức. Bình Chánh. Nhà Bè. Duyên Hải) > Đều báo động đèn đỏ 100%.
                              * Ngày 21-4-1975 - Hằng triệu triệu người già trẻ lớn bé ở miền Nam Việt Nam chồm tới bu quanh nhìn sững vào vô tuyến truyền hình, hol lắng nghe miết mãi. Chờ đợi khoảng nửa giờ sau vị nguyên thủ quốc gia: Tổng-thống Nguyễn Văn Thiệu lên tivi chính thức tuyên bố từ chức tổng thống. Ông trở về với quân đội Việt Nam Cộng-Hoà.

                              Ôi! Bàng hoàng sửng sốt. Vì quân nhân các cấp ai nấy đều quyết chiến đấu, họ chịu bao gian khổ và hy sinh đến giọt máu cuối cùng trên chiến trường, để bảo vệ quê hương và dân tộc, thì chắc chắn họ tin ông Thiệu sẽ về với quân đội, mọi người cùng một lòng trung quân ái quốc: thì dân tộc phú cường an hòa ấm no hạnh phúc, nhà nhà yên vui trong "hợp quần thêm sức mạnh".

                              Thật ra, Tổng-thống Thiệu làm tổng thống hai nhiệm kỳ, ngài đã thành lập đảng Dân Chủ. Nhiều lần Tổng-thống Thiệu lên đài truyền thanh, truyền hình mạnh mẽ đọc diễn văn; trong đó có những câu tuyệt vời bất hủ:
                              - Đừng nghe những gì Cộng-sản nói, hãy nhìn kỹ những gì Cộng-sản làm!
                              - ... Không ăn cơm Quốc gia thờ ma Cộng-sản.
                              - Công đức ngàn đời con tố mẹ, tình nghĩa trăm năm vợ tố chồng.
                              - Đất nước còn, còn tất cả. Cộng-sản thắng, mất tất cả.
                              - Sống không có tự do là đã chết.
                              - Mỹ còn viện trợ, thì chúng ta còn chống Cộng-sản.
                              - Nếu Hoa Kỳ không viện trợ cho chúng tôi nữa, thì không phải là một ngày, một tháng hay một năm, mà chỉ sau 3 giờ, chúng tôi sẽ rời khỏi dinh Độc Lập!
                              - Làm kẻ thù của Mỹ thì dễ, làm bạn với Mỹ thì rất khó.
                              - Tôi mà tham nhũng, thì chính phủ này sẽ sụp đổ trong ba ngày!

                              * Tổng-thống Thiệu hùng hồn khẳng định tuyên bố “bốn không” nghe rất chí lý:
                              1- Không thừa nhận Cộng-sản.
                              2- Không lập chính phủ liên-hiệp.
                              3- Không trung-lập-hoá miền Nam Việt Nam.
                              4- Không nhường một tấc đất cho Cộng-sản.
                              * Không hiểu từ đâu rò rỉ ra mấy tin đồn rùm beng ở ngoài chợ:
                              1. Việt Nam trung lập.
                              2. Chính phủ Việt Nam có 3 thành phần.
                              3. Miền Nam Việt Nam bị miền Bắc “giải phóng”.
                              (chớ chẳng phải như lời Phó Tổng-thống Nguyễn Cao Kỳ hô hào: Xung phong > "Bắc Tiến”).

                              - Tổng thống Thiệu ủng hộ luật “Người cày có ruộng”, rầm rộ khuyến khích nông dân, củng cố lúa Thần Nông IR 3 và AR 8.
                              Thật ra, sự phát triển nông nghiệp, ngư nghiệp, v.v... ở thời điểm khi có lúa Thần Nông IR3 và AR8 "tốt giống tốt má, tốt mạ tốt lúa”: thì nông dân làm ăn phát đạt ngày càng bội thu, vì cây lúa thấp, không bị gió bão làm hư gãy, (lúa không ốm cao lêu khêu như giống lúa cũ). Trồng lúa loại nầy ngắn hạn, chỉ 3 tháng là đã gặt hái có kết quả mỹ mãn. Nhờ vậy và do đất đai phì nhiêu màu mỡ gặp mưa thuận gió hòa, nên nông dân chăm sóc ruộng đồng bạt ngàn vẫn thảnh thơi an nhàn, dân sống sung túc ấm no, giàu có. Kho vựa miền Nam dồi dào rất dư thừa lúa gạo, Việt Nam thường sản xuất gạo đi các nước khác.

                              Sau năm 1968 - vì sự quậy phá của Cộng-sản Bắc Việt hiểm ác, nên nông dân thuộc các tỉnh miền Nam, miền Trung, số ít ở Cao Nguyên không thể cày cấy gieo trồng lúa và ngũ cốc hoa màu nhiều. Do đó miền Nam Việt Nam bị khan hiếm lúa. Từ đó kinh tế ngày càng hạn hẹp, cộng thêm an ninh không hề an toàn yên ổn, thì kinh tế bị đe doạ, khiến miền Nam suy thoái trầm trọng. Việt Nam phải nhập cảng gạo và “binh khí”... xin viện trợ tiền bạc. Rất tiếc và buồn là do vậy!
                              ***
                              Tổng-thống Việt Nam Cộng-Hoà Nguyễn Văn Thiệu đã từ chức. Phó Tổng-thống Trần Văn Hương lên thay thế điều hành guồng máy quốc gia! Thành phần nội-các do cụ Trần Văn Hương đảm nhận được mấy ngày vắn vỏi.
                              - Ngày 22-4-1975 – * Long Khánh mất kiểm soát: Đường quốc lộ 4 nối liền Sài Gòn > Cần Thơ. Các hướng Tây Bắc. Đông Đông Bắc. Đông Đông Nam. Tây Tây Nam cô lập với Sài Gòn.
                              * Thứ Tư, ngày 23-4-1975 - Đô Đốc Noel Gayler Chỉ-huy-trưởng Hạm-đội Thái Bình Dương, đã lập cầu không vận Sài Gòn > Đệ Thất Hạm Đội (trong chương trình di tản người Mỹ và người Việt Nam làm cho họ ra đi) tàu đậu ngoài khơi Vũng Tàu, người ta nghe & phao tin sẽ di tản khoảng vài trăm ngàn người Hoa Kỳ và người Việt Nam (!?)
                              *
                              Chắc chắn Tổng-thống Nguyễn Văn Thiệu & thành phần nội-các đều nghe bùi tai khi cố vấn Lục-quân Mỹ Weyand gián tiếp khuyên chính phủ nên ra lịnh cho Quân-đội miền Nam Việt Nam -bằng mọi giá phải tử thủ- thì Luật và toàn thể quân nhân đã vâng lời thượng lịnh ở lại cung cúc với trách nhiệm, danh dự & bổn phận làm trai trong thời chiến, họ cương quyết đứng lên "giữ gìn và giành lại từng tấc đất" trên quê hương Việt Nam!
                              Cho đến khi họ kinh ngạc "bị" tan hàng! Cảnh khói lửa bạo-tàn loang mau khắp đó đây, đã gây đau khổ quá sức cho hằng triệu dân phải lầm than khốn đốn cơ cực chạy giặc. Miền Nam Việt Nam dỡ sống tức tưởi, dỡ chết không kịp nhắm mắt, bàng hoàng kinh hãi tột độ mà không thể há miệng kêu than Trời!
                              Thì, tin đồn Tổng-thống Thiệu đã cho vợ con cùng thân nhân "ngao du" ra nước ngoài ở Bankcok, mà bây chừ dân chúng mới rỉ tai về điều nầy! Nhiều bạn tôi cười:
                              - Gia đình họ an tọa trên chóp bu, thì muốn đi bốn hướng tám phương tới đa-quốc-gia nào, mà chẳng được, còn phải nói à.
                              Tôi chưa hết lo sợ hãi hùng run rẫy bàng hoàng khi chạy giặc từ Đà Lạt về Nha Trang, lê chân vô Sài Gòn, những tưởng mình sẽ bớt khổ rồi, ... ai dè lúc ra đường ngóng dò tin tức, thì tôi nghe những người tụ tập đông đúc đó đây nói đủ thứ chuyện rằng thì... là... Tổng-thống Thiệu lên đài truyền thanh truyền hình đọc diễn văn từ chức ngày 21 tháng 4 năm 1975, đại khái:
                              - Tôi từ chức tổng thống để trở về với quân đội, thì quân đội có thêm một Trung-tướng. Chúng ta sẽ cùng nhau nỗ lực chống cộng sản, mà bảo vệ miền Nam...

                              Ồ! vậy sao! không có tivi coi, nên nhóm tôi ngẩn tò te chẳng ai biết sự gì! Các bạn lật đật đi tới nhà Tony Tơn, cũng kịp lúc từ quốc hội tất tả về nhà, anh khẳng định việc Tổng-thống Thiệu đã trao quyền điều hành quốc gia lại cho phó Tổng-thống Trần Văn Hương. Ông Thiệu và thân tín sẽ bỏ nước "bôn tẩu ra đi" . Mấy bạn cùng nhóm há hốc miệng, rồi gượng cười:
                              - Anh nói chơi à! Thôi mà, đang rầu thúi ruột. Đừng chọc quê nà.
                              - Tôi nào dám! Hổng nói nhiều. Mở truyền hình lên coi đi.
                              Khuya Thứ Sáu, ngày 25-4-1975 đương kim Tổng-thống Trần Văn Hương lên đài Truyền-thanh & Truyền-hình xác nhận:
                              - Tổng-thống Nguyễn Văn Thiệu chính thức rời phủ tổng thống ngày 24-4-1975.

                              Ôi! Nhưng sự bỏ đi của tổng thống đã có thật diễn ra ở phi trường Tân Sơn Nhứt: Một chiếc xe Mercedes chạy vô Tân Sơn Nhứt lúc 21 giờ 30 đêm 24 tháng 4 năm 1975. Tại phi cảng Tân Sơn Nhứt có lính Thủy-quân Lục-chiến Mỹ đứng dàn ngang bảo vệ phái đoàn “các ngài” lên chiếc phi cơ C-118 lịch sử của Không-quân Hoa Kỳ. Ông Thiệu, ông Khiêm và đoàn tùy tùng đã lên máy bay (2)
                              Tổng-thống Thiệu & đám thân cận của ông sẽ bỏ rơi dân tộc, bỏ quê hương đất nước sao? Mới mấy ngày trước tổng thống vừa nói ông sẽ qua bên quân đội mà! Ui xà! sao thay đổi như chong chóng? chắc chỉ chuyện nhảm! Khi chung cuộc bi thương thế ấy, ai nở ra đi -phản bội dân tộc- ai mà lìa bỏ quê hương cẩm tú giàu đẹp sao đành! Họ không thể mình ên cao chạy xa bay, mưu tìm cho chính mình sự sống riêng cảnh phù-vương, sao họ phủi tay trong thau men nước người -cho đành?!

                              Nơi chốn xa lạ nào đó họ không thể lắng nghe tiếng dân hiền lương vô tội gào than kêu khóc cảnh ly tan? Dân sống quằn quại từ cơn lốc vỡ vụn dưới sóng thần cuồng phong bão táp dữ dội nhứt lịch sử Việt Nam. Họ không đành bỏ lại quê hương và dân tộc đâu! Tôi ít hiểu về bàn cờ thế cuộc đang diễn sôi bỏng ra sao, tôi là dân quèn ít học, nên nghĩ sao nói vậy e đúng thôi.
                              Người ta còn đồn ầm lên ông Thiệu chở theo 16 tấn vàng của quốc gia (?!) 16 tấn vàng là rất nặng. 16 tấn vàng thì có hơn 1.200 thỏi, mà mỗi thỏi vàng thì nặng 13 kg ; chớ chẳng phải như 1 cây vàng cộng thêm với sáu chỉ vàng để làm khoen xỏ vô ngón tay đâu! Có ba đầu sáu tay cũng không làm sao cõng cho nỗi một ký vàng thôi hỉ?! Bỏ của chạy lấy người họa may kịp sống. Chuyện ấy rất khó tin, không bao giờ tin! Tôi dám khẳng định chuyện "chở theo vàng" là dựng đứng bịa đặt láo khoét, bôi lọ... để hại người ngã ngựa. (1)
                              Hỡi Ôi! là Trời ơi Đất ơi!!!

                              * Thứ Bảy, ngày 26-4-1975 * mất Bà Rịa: trong khi ấy ông Khiêu Samphan dẫn một phái đoàn Trung Quốc từ Mi Mót Nam Vang qua ngã Xa Cam. Tại đó có một Đại-tá Không-quân Pháp, một Thiếu-tá Pháp {họ trực thuộc Nha An Ninh Tình-báo hải ngoại Pháp (SDECE)} đưa phái đoàn Trung Quốc nầy vô ở trong toà Đại-sứ Pháp tại Sài Gòn (!?)
                              * Vẫn ngày 26-4-1975 - "Bão lửa" đã ùa vô các khu: Long Khánh từ hướng Đông-Bắc đi Sài Gòn xa khoảng 80km. Long Khánh nằm giữa hai quốc lộ: 1 và 20- 105 kinh độ đông- 11 vĩ độ bắc, ở múi giờ 17 GMT – Giáp giới mặt Đông hướng Đông Đông Nam về Sài Gòn.
                              * Long Khánh có đỉnh núi Gia Ray cao 916 mét, là tấm bình phong che chắn thuận lợi cho toàn vùng. Muốn đi từ miền Cao Nguyên, hay từ miền Trung vô Sài Gòn, xuống miền Tây, tất cả loại xe đều phải đi ngang qua vùng Long Khánh.
                              * Phía Nam núi Gia Ray có đường qua Xuyên Mộc. Trảng Bom. Hố Nai. Biên Hoà. Long Thành. Nước Trong. Đức Thạnh (Bà Rịa), qua vùng Phước Tuy. Xuyên Mộc. Đất Đỏ. Về hướng Tây Tây Nam > Bến Lức. Tân An. Trung Lương. Tân Hiệp. Long Định. Giao lộ 4. Cai Lậy đi An Hữu. Xuống tới Lộc Giang. Vàm Cỏ Đông qua Tây Vĩnh Lộc. Mỹ Hạnh. Hướng Bắc thì các đoạn đường 16 Phú Lợi. Thủ Dầu Một. Tây Bắc về Đồng Dù. Hóc Môn. Bình Dương >> đều báo động đèn đỏ.

                              * Bắt đầu từ Chủ Nhật 27- 4-1975 * Tân Cảng: nhiều người lo tìm đường thoát ra khỏi Sài Gòn.
                              * Ngày 27-04-1975 – Có tin: Caritas. Usaid. Usom. Juspao. Cords. The Asia Foundation. IUS, chỉ là những thành phần cầm đầu, trá hình vô miền Nam Việt Nam do CIA. Nay họ lo đóng cửa và chuồn bay đi hết!
                              * Vẫn ngày 27-4-1975 mất các nơi: Bà Rịa. Phước Tuy. Nước Trong. Trảng Bom. Suối Đĩa. Cầu Rạch Chiếc. Rạch Cát. Cầu Bình Phước. Quán Tre lan ra tận xa lộ Đại Hàn.

                              Bọn tôi lủi thủi lang thang đi dòm ngó nghe ngóng nhiều chỗ, tất cả mọi liên lạc ở nội thành Sài Gòn với ngoại thành, đi các Tỉnh hầu như tê liệt, trục giao thông chính dẫn đi phi cảng, hải cảng, các bến xe miền Đông, miền Tây, miền Trung hoàn toàn ứ đọng “bế quang tắc lộ”. Chao! Lúc đó gần ngàn người tụm ở các nẻo chính, để nghe ngóng thăm dò tin tức. Toàn những giả thiết tin đồn gây hoang mang.

                              Nhiều người nhốn nháo chèn ép xô đẩy nhau tìm đường chạy thoát thân, mong ra khỏi chỗ đông nghẹt người từ các nơi dồn về Thủ-đô Sài Gòn ngột ngạt. Mọi tiếng động đều đinh tai nhức óc nổi hoài không bao giờ ngưng. Nhóm tôi hốt hoảng lo sợ muốn điên, vì đủ thứ chuyện thay đổi liên tục xảy ra từng giờ trên trời dưới đất, trong tivi. Tin xấu càng xấu thảm xấu tệ chẳng lạc quan vui vẻ gì! Nhóm tôi đã cúi mặt ôm nhau ngồi trong xó mà khóc hụ hụ...
                              * Thứ Hai, 28-4-1975 - Phi công Nguyễn Thành Trung (y thả bom hai lần, lần đầu y thả bom ở dinh Độc lập bằng F5, y cất cánh từ phi trường Biên Hoà). Lần nầy: một tốp phi cơ Dragonfly A 37 do Trung & Nguyễn Văn Lục dẫn đường, ép Trần Văn On & Nguyễn Văn Xanh bay cùng mấy tên “giặc lái” ở Bắc: Từ Đề, Mai Vượng, Hán Văn Quan. Họ xuất phát ở Phan Rang bay về thả bom Tân Sơn Nhứt.
                              Nhiều tiếng nổ long trời lở đất đâu đó vang rền, khói lửa ngùn ngụt bốc cháy đen nghịt, mù mịt.
                              [Có một quân nhân VNCH (Bong Son David Buis) cho tin: khi tôi lập phòng tuyến tại ngã Ba Thái Lan, nỗ lực chận đứng sức tiến công của Việt cộng vào Sài Gòn. Tôi đi kiểm soát phòng tuyến, vì chiến xa địch xuất hiện tại Quán Chim, nằm trên Quốc lộ 15 Sài Gòn - Vũng Tàu. Trưa ngày 28 tháng Tư, đơn vị tôi mới rút vào căn cứ Long Bình. Đêm 29 tháng Tư, lúc 3 giờ sáng đơn vị tôi chận hậu, để escort Bộ Tư Lệnh * B/TQLC - và SĐ18 của Tướng Lê Minh Đảo về Sài Gòn.]

                              Bầu trời Sài Gòn mấy ngày nầy thường dật dờ u ám, không phải trời xập xình muốn chuyển mưa, mà do khói mù lan tỏa khắp nơi, khí trời nóng rát hừng hực u uất ngày lẫn đêm. Thủ đô dường như muốn bốc lửa từ mọi người... toàn người đông nghìn nghịt đang tá túc. Thành phố Sài Gòn vào tháng Tư nóng kinh khủng như ở trong lò lửa! Có lẽ do Sài Gòn đã ưu ái ôm trọn mọi người vô trong lòng, nên Sài Gòn tỏa ra sự nóng như thiêu đốt chăng? Không hiểu tại sao nhiều nẻo đường hôi ơi là hôi một cách kỳ lạ.
                              Tôi ngủ ở vỉa hè trong khuôn viên nhà thờ Huyện Sĩ, luôn cảm thấy dật dờ bứt rứt, băn khoăn lo âu, mệt nhoài thiệt khó chịu vô cùng.
                              ***
                              Tình Hoài Hương

                              *
                              Xin tìm hiểu, cùng tham khảo về việc:

                              (*) Người giữ 16 tấn vàng của VNCH để lại là: ông Thống Đốc Lê Quang Uyển- phục vụ ở Ngân Hàng Quốc Gia Việt Nam, trước 1975. Sau 30-4-1975 ông đã bàn giao đầy đủ 16 tấn vàng lại cho chính quyền quân quản Saigon. (mời vô đọc tên ông ở internet).
                              (1) Mời độc giả xem thêm trích dẫn nguyên văn từ Facebook Quoc Gia Nguyen - April 5 at 6:08am:
                              - Nguyễn Văn Hảo sinh năm 1942, là người được học hành đến nơi đến chốn từ trường ta cho tới trường Tây. Hắn có bằng cấp Tiến Sĩ Kinh Tế từ thập niên 1960. Với trình độ học vấn như vậy, Tiến Sĩ Nguyễn Văn Hảo đã được Chánh Phủ mời ra nắm giữ những chức vụ quan trọng (như Thống Đốc Ngân Hàng Quốc Gia Việt Nam - Tổng Trưởng Bộ Canh Nông và Kỹ Nghệ)
                              Cuối cùng đến năm 1974 thì được cử giữ chức Phó Thủ Tướng.
                              Thời làm Thống Đốc NHQGVN, hắn biết rõ ngoài ngoại tệ và giấy bạc nội tệ, thì thứ có giá trị lớn nhất được cất giữ trong tầng hầm của Ngân Hàng chính là số vàng dự trữ lên tới 16 tấn gồm hơn 1.200 thỏi, mỗi thỏi nặng 13 kg. Đây chính là tài sản quốc gia hay chính xác hơn là tài sản của toàn thể người dân miền Nam đã đổ mồ hôi và cả máu qua nhiều thế hệ mới tích trữ được.
                              Ngày 29/4/1975 khi Cộng Sản Bắc Việt đã áp sát Thủ Đô, tàu Việt Nam Thương Tín chuẩn bị rời Bến Bạch Đằng, Dương Văn Minh cho lệnh đem tất cả số vàng này xuống tàu đưa ra ngoại quốc.
                              Hảo biết được chuyện đó, liền chạy đến Ngân Hàng túc trực và cản trở không cho nhân viên thừa hành đụng tới số vàng này, với lý do muốn đưa tài sản quốc gia ra khỏi đất nước, thì phải được lưỡng viện Quốc Hội chuẩn thuận. Hắn thừa biết trong tình cảnh rối ren hỗn loạn như vậy thì việc đó là không thể.
                              12 giờ 30 trưa ngày 30/4/1975, khi Dương Văn Minh và toàn bộ nội các bị giam lỏng trong Dinh Độc Lập, thì Hảo đến xưng tên tuổi, chức vụ và xin lính Cộng Sản gác cổng cho hắn vào, để "báo một việc quan trọng". Sau khi vào trong, hắn nói với Dương Văn Minh về số vàng còn giữ lại, nhưng ông ta tỏ vẻ không quan tâm, làm Hảo mất hứng.
                              Đến ngày 2/5, Cộng Sản thả tất cả mọi người ra khỏi Dinh, thì Hảo nài nỉ xin được ở lại để "gặp lãnh đạo Ủy Ban Quân Quản, vì có việc quan trọng cần báo cáo". Khi Trần Văn Trà đồng ý gặp, hắn đã dâng số vàng của quốc gia và người dân Việt Nam Cộng Hòa cho giặc để tâng công. Không được xơ múi gì từ bọn cướp, năm 1982 hắn lủi thủi đi Pháp định cư và suốt bao nhiêu năm, để mặc những lời chửi bới, nghi oan cho Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, Hảo ngậm tăm không dám nói ra sự thật.
                              Thằng Tiến Sĩ - Phó Thủ Tướng khốn nạn !
                              *
                              Mãi về sau nầy (2021) tôi (Tình Hoài Hương) mò đọc trên internet, mới biết sự việc xảy ra lúc bấy giờ (1975) Nay tôi xin ghi đại khái ít trích dẫn chính:
                              >> trích dẫn: {Có bốn chiếc xe hộ tống tổng thống Thiệu: một đại tá cảnh sát người Việt ngồi ở xe # 1 để đi dẫn đầu đoàn xe. Trong xe nầy có cựu Thủ-tướng Trần Thiện Khiêm- do một ông CIA làm tài xế.
                              >> Xe # 2 do Frank Snepp (CIA) làm tài xế, trong xe chở ông Thiệu, và có cựu Thiếu tướng Charles Timmes ngồi chung xe.
                              >> Khi đoàn xe ra khỏi khu Bộ Tổng Tham Mưu hướng tới phi trường Tân Sơn Nhứt, đường phố tương đối vắng vẻ, ngoại trừ có nhiều quân lính miền Nam Việt Nam và cảnh sát có mặt khắp nơi.
                              >> Đoàn xe đi qua đài tưởng niệm có hàng chữ: "Sự hy sinh cao cả của đồng minh sẽ không bao giờ bị lãng quên'', được xây để tưởng niệm những người lính Mỹ đã chết ở Việt Nam.
                              >> Xe đi khỏi qua nơi này, tôi (Frank Snepp) chợt liếc vào gương chiếu hậu, và nhìn thấy những giọt nước mắt lăn dài trên khuôn mặt ông Thiệu. (2)
                              (do Tina Hà Giang & Dân Huỳnh thực hiện. Nguồn: BBC: /11/2021)} << hết trích dẫn.

                              ***
                              (Còn tiếp phần C >> Ngày 30 Tháng Tư : Sự "đổi Đời" Nghẹt Thở !

                              Bút trần nào tả được lưu luyến!
                              Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                              Tình Hoài Hương

                              Comment


                              • Sinh Vi Tướng, Tử Vi Thần
                                (Anh Hùng Tử Khí Hùng Bất Tử
                                Tình Hoài Hương
                                *

                                Từ Rạch Giá tìm đường trở lại thủ đô Sài Gòn, chúng tôi lật đật đi thăm những người bạn thân làm lớn trong chính phủ miền Nam Sài Gòn. Các bạn xác nhận rõ ràng: những người trung liệt bất khuất lừng danh rất đáng kính trọng, đáng ngợi ca ngàn đời, lưu danh thơm thiên cổ ấy là những vị anh hùng tử khí hùng bất tử. Những vị sinh vi tướng tử vi thần mà sử sách đã vĩnh viễn ghi sau:

                                *1 - Thiếu Tướng Phạm Văn Phú (1929) Tư Lệnh Quân Ðoàn 2, Quân Khu 2. Tướng Phạm Văn Phú tuần tự giữ các chức vụ chỉ huy: * 1953 - Ông tốt nghiệp khóa 8 - Trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt, sau đó phục vụ trong binh chủng Nhảy Dù. * 1954 - Đại úy Phạm Văn Phú Tiểu Đoàn Phó Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù. * 7/5/1954 - Điện Biên Phủ thất thủ, đại úy Phú bị bắt giam. Sau Hiệp định Genève ông được thả ra; tiếp tục phục vụ trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa.
                                - 1962 Thiếu Tá Liên-Đoàn-Trưởng Liên-Đoàn Quan-Sát 77 Lực-Lượng Đặc Biệt. * 1963 Tư Lệnh Phó Sư Ðoàn 2 Bộ-binh Quảng Ngãi. * 5/1964 Trung Tá Tham Mưu trưởng Lực Lượng Đặc biệt - 1966 Tư Lệnh Phó Sư Đoàn 1 Bộ Binh. * 1968 Chuẩn-tướng Biệt Khu 44 Đồng Tháp Mười, miền Tây * 1969 Chuẩn Tướng Tư Lệnh Lực Lượng Đặc biệt. * 1970 Chuẩn Tướng Tư Lệnh Sư Đoàn 1 Bộ Binh - Tư Lệnh Quân Đoàn 4. * 1973- 10/1974 - Chỉ-huy-trưởng Trung-Tâm Huấn-luyện Quang Trung. - 1974- Tư Lệnh Quân Đoàn 2 và Quân Khu
                                2 - Tư Lệnh Vùng II Chiến Thuật, Bộ Chỉ Huy đóng tại Pleiku, vùng Cao Nguyên miền Trung.
                                - Thiếu tướng Phạm Văn Phú uống thuốc độc tự tử tại tư gia đường Gia Long. Ông đã tạ thế ngày 30-4-1975.

                                *2 - Thiếu Tướng Nguyễn Khoa Nam (23-09-1927) Tư-lệnh Quân Ðoàn 4. Thiếu tướng Nguyễn Khoa Nam tuần tự giữ các chức vụ chỉ huy: * 1953 ông nhập ngũ Khóa III Thủ Đức - gia nhập binh chủng Nhảy Dù. - 1965 Thiếu tá Tiểu-đoàn-trưởng Tiểu đoàn 5 Nhảy dù. * 1967 Trung Tá Lữ-đoàn-trưởng Lữ Đoàn 3 Nhảy Dù - 1969 - Tư lệnh Sư Đoàn 7 Bộ-binh kiêm Tư lệnh Khu Chiến thuật Tiền Giang. - 1974 Tư lệnh Quân-đoàn IV & Vùng IV Chiến thuật.
                                * Thiếu Tướng Nguyễn Khoa Nam dùng súng browning tự sát 01-5-1975.

                                * 3 - Chuẩn Tướng Lê Văn Hưng (27-3-1933 Hốc Môn) Tư-lệnh-phó Quân-đoàn 4. Tướng Lê Văn Hưng tuần tự giữ các chức vụ chỉ huy: Ông Lê Văn Hưng: khóa 5 Sĩ quan Trừ bị Thủ Ðức. Ra trường sau đó chỉ huy từ cấp Đại-đội. Tiểu-đoàn. Trung-đoàn thuộc Sư-đoàn 21 Bộ-binh. * 1966 Thiếu-tá Tiểu-đoàn-trưởng Tiểu-đoàn 2/Trung-đoàn 31 Bộ-binh. * 1968 - Trung tá Lê Văn Hưng Trung-đoàn-trưởng Trung-đoàn 31 Bộ Binh tại Hậu Giang & thăng Đại-tá Tư-lệnh Sư-đoàn 5 Bộ-binh. * 6/1971 - Tư lệnh Sư đoàn 5. * 1972 - Chuẩn-tướng Tư-lệnh-phó Quân-khu 3. * 1973 - Chuẩn-tướng Tư-lệnh Sư-đoàn 21 Bộ-binh. * 1974 - Tư-lệnh-phó Quân-đoàn 4.
                                Chuẩn-tướng Lê Văn Hưng đã tự sát bằng súng lục vào lúc 20g 45’, ngày 30.04.75.

                                4 - Chuẩn Tướng Lê Nguyên Vỹ - (22-8-1933 Sơn Tây). Tư-lệnh Sư- đoàn 5 Bộ-binh. Chuẩn-tướng Lê Nguyên Vỹ tuần tự giữ các chức vụ chỉ huy: * 1951 - Ông học khóa 2 (Lê Lợi) trường Võ Bị Địa phương Huế. Tốt nghiệp Ðại Học Chỉ Huy Cao Cấp & Tham Mưu tại Mỹ. * Đại úy Quận-trưởng Bến Cát (Bình Dương). - Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 8 thuộc Sư Ðoàn 5 * 1965 Thiếu tá Vỹ tham gia trong chiến trường An Lộc. Thiếu-tá Tư-lệnh-Phó Sư-đoàn 21 Bộ-binh. * 1972 Đại Tá Lê Nguyên Vỹ, Phó Tư Lệnh Sư Đoàn 5 Bộ Binh tại An Lộc. * 1973 Tư Lệnh Phó Sư Đoàn 21 Bộ-binh. * 1974 Chuẩn-tướng Tư-lệnh Sư-đoàn 5 Bộ-binh căn cứ Lai Khê (Bình Dương)
                                * 30-4-1975 - Chuẩn-tướng Lê Nguyên Vỹ tự sát tại Bộ Tư Lệnh Lai Khê.

                                * 5 - Chuẩn-tướng Trần Văn Hai (1929 Cần Thơ). Tư-lệnh Sư-đoàn 7 Bộ-binh. Chuẩn-tướng Trần Văn Hai đã tuần tự giữ các chức vụ Chỉ-huy: * 1951 - Sinh viên Sĩ quan Trường Võ Bị Đà Lạt. * 1960 Thụ Huấn Khóa Chỉ-huy Tham-mưu tại Hoa Kỳ. * 1963 Thiếu-tá Chỉ-huy-trưởng TT Huấn-luyện Dục-Mỹ. * 1965 Trung tá Tỉnh Trưởng Kiêm Tiểu Khu Trưởng Tỉnh Phú Yên, Chỉ huy các lực lượng Quân Cán Chính. - Tư-lệnh-phó Quân-đoàn 2; Quân-khu 2. * 1968 - Tổng-giám-đốc Cảnh-sát Quốc-gia. Tết Mậu Thân, đại tá Hai có mặt ở Liên đoàn 5 Biệt Động Quân trong những giờ giao tranh đầu tiên tại Thị Nghè - Hàng Xanh, phụ trách mặt trận Chợ Lớn, Phú Thọ. * 1970 - Chuẩn-tướng Tư-lệnh Biệt Khu 44. * 1971 Chuẩn-tướng Chỉ-huy-trưởng Binh-chủng Biệt-Động-quân. * 1972 Chuẩn-tướng Tư-lệnh-Phó Quân-đoàn 2 & Quân-khu 2 Đặc Trách Biên-phòng. - Chỉ huy trưởng Trung Tâm Huấn Luyện Lam-Sơn, kiêm Chỉ huy trưởng Huấn Khu Dục-Mỹ. * 1974 Tư-lệnh Sư-đoàn 7 Bộ-binh, căn cứ Đồng Tâm Tỉnh Định Tường. Chiều 30.04.1975
                                - Chuẩn-tướng Hai đã uống thuốc độc tự tử tại văn phòng Tư-lệnh, Ðồng Tâm. Mỹ Tho. Nơi Bộ-tư-lệnh Sư-đoàn 7 Bộ-binh.

                                * 6 - Ðại Tá Hồ Ngọc Cẩn - (24-3–1938 Vĩnh Thanh Vân. Rạch Giá). Đại Tá Tỉnh Trưởng Chương Thiện. Đại Tá Hồ Ngọc Cẩn đã tuần tự giữ các chức vụ Chỉ-huy: * 1947 - Ông gia nhập vào trường Thiếu Sinh Quân. * 1957 - Liên trường Võ Khoa Thủ Đức. Học chuyên môn: CC1 & CC2 Vũ Khí. Sau 9 tháng thụ huấn ưu hạng, ông làm huấn luyện viên tại trường VKTĐ. * 1962 TSQ Hồ Ngọc Cẩn vào trường sĩ quan hiện dịch, Đồng Đế & thuyên chuyển về Biệt Động Quân vùng 4 Chiến Thuật: Trung-đội-trưởng Tiểu-đoàn 42 Biệt Động Quân. Ông tuần tự phục vụ tại các binh chủng: Dù. Thủy-quân Lục-chiến. Biệt-động-quân. Quân-báo. An-ninh Quân-đội. Lực-lượng Đặc-biệt: Tại các tỉnh Cần-Thơ (Phong-Dinh). Chương-Thiện. Sóc-Trăng (Ba-Xuyên). Bạc-Liêu. Cà-Mau (An-Xuyên). * Tiểu-đoàn số 42, Tiểu-đoàn Cọp Ba-đầu-Rằn. * Tiểu-đoàn số 44 Cọp Xám U-Minh Hạ). 1973. * Đại Tá Tỉnh trưởng Tỉnh Chương Thiện. * 30-4-1975 - Trong BCH hết đạn dược, ông đã bị bắt tại nơi đồn trú. Ngày 14-8-1975
                                - Đại tá Hồ Ngọc Cẩn đã bị kết án, xử bắn ở sân vận động tỉnh Cần Thơ trước sự chứng kiến của đồng bào.

                                * 7 - Ðại-tá Ðặng Sĩ Vinh - Bộ Tư Lệnh Cảnh Sát Quốc Gia. Lúc 2 giờ ngày 30.04.75, Ðại-tá Vinh, cùng gia đình gồm: Vợ và Bảy người con, đã tự tử bằng súng lục (chồng+Vợ + 7người con= 9 nhân mạng).

                                * 8 - Đại-tá Nguyễn Hữu Thông - Trung-đoàn-trưởng 42 Bộ Binh, Sư Đoàn 22 Bộ Binh - Khóa 16 sĩ quan Võ Bị Đà Lạt. 31/3/1975, tự sát tại Quy Nhơn.

                                * 9 - Đại-tá Lê Cầu - Trung-đoàn-trưởng 47 Bộ Binh.

                                *10 - Trung-tá Vũ Đình Duy, Trưởng Đoàn 66 Đơn Vị 101/QLVNCH, tự sát bằng độc dược ngày 30-4-75.

                                * 11 - Trung-tá Nguyễn Văn Hoàn - Trưởng Đoàn 67 Đơn Vị 101/QLVNCH, tự sát bằng súng lục ngày 30-4-1975.

                                *12 - Trung Tá Đường, & Đại úy Bé... Chỉ huy lực lượng Thám-báo, chết ở chân cầu Vị Thanh 30-4-75.

                                *13 - Trung-tá Nguyễn Đình Chi - Cục An Ninh Quân-đội. Tự sát 30-4-75.

                                *14 - Trung-tá Hà Ngọc Lương TT Huấn Luyện Hải Quân Nha Trang. Tự sát 30-4-75 (cùng vợ, 2 con, 1 cháu).

                                *15 - Trung-tá Phạm Đức Lợi - Khóa 5, Thủ Đức. Phụ tá Trưởng Khối Không Ảnh P2/ Bộ TTM; là học giả, văn, thơ, soạn kịch… (bút danh: Phạm Việt Châu) Tự sát tại tư gia ngày 5/5/1975.

                                *16 - Trung-tá Nguyễn Văn Long - (Sanh năm 1919 tại Gia Hội. Huế). Ông đã tuần tự giữ các chức vụ: Chỉ-huy Trưởng Phòng - Chủ Sự - Ty Cảnh Sát - Ty Công An. - Khu 1 Đà Nẵng. Chánh Sở Ty Cảnh Sát Quốc Gia Đà Nẵng. Ngày 28-3-1975 - Trung-Tá Nguyễn Văn Long được lệnh phải rời Đà Nẵng vào Sài Gòn. Tính tình ông trầm lặng, ít nói, cương trực, mẫu mực, tận tụy, thanh liêm; nên gia đình ông sống rất thanh bạch. Trung tá Long có biệt danh là “Long lý”; có nghĩa là không thiên vị ai, cứ công lý minh bạch lẽ phải mà thi hành. Khi nghe "tân tổng thống 3 ngày không dân cử" Dương Văn Minh ra lịnh tất cả quân đội: "ở đâu phải ở đó, buông súng, không được kháng cự", để ông Minh bàn giao chính phủ cho ban tiếp quản miền Nam.
                                Ngày 30-4-1975, Trung Tá Nguyễn Văn Long đã rút súng tự bắn vô đầu, tuẫn tiết dưới tượng đài Thủy Quân Lục Chiến, trước trụ sở Quốc Hội. Sài Gòn.

                                *17 - Trung Tá Nguyễn Xuân Trân - Khoá 5 Thủ Đức, Ban Ước Tình Báo P2/Bộ TTM. Tự tử ngày 1/5/75.

                                *18 - Trung-tá Phạm Thế Phiệt - 30-4-75.

                                *19 - Thiếu tá Trịnh Tấn Tiếp - Quận-trưởng Kiến Thiện là một sĩ quan xuất sắc, trí dũng song toàn. Ngày 14-8-1975, ông đã bị VC xử bắn tại sân vận động Cần Thơ.

                                * 20 - Thiếu-tá Không-quân Nguyễn Gia Tập - (25-12-1943). Phi-đoàn 514-518, Khu-trục Biên-Hoà. Ông thụ huấn khoá 64D, năm 1964. * Tốt nghiệp T 28 - ở Randolph AFB – TX. Hoa Kỳ. * Tốt nghiệp TopGun – Khóa A 1e - tại Hurlburt Field, Florida. * Sĩ quan Liên-lạc trường Huấn-luyện Keesler Hoa Kỳ. * Làm việc tại: Phi-đoàn Khu-trục 514 - 518 – Biên Hoà. * Làm việc tại phòng Đặc-trách Khu-trục, Bộ Tư-lệnh Không-quân.
                                * Thiếu tá Nguyễn Gia Tập tự sát bằng súng lục trước sân cờ, trong căn cứ Bộ Tư-lệnh Không-quân. Thân nhân của Th/tá Nguyễn Gia Tập, đã đem thi thể Th/tá Tập về chôn cất tại Long Khánh. Thiếu tá Nguyễn Gia Tập là vị anh hùng phi công Khu-trục A 1 Skyraider.

                                * 21 - Thiếu-tá Lương Bông - Phó Ty An Ninh Cần Thơ. Tự sát 30-4-75.

                                * 22 - Thiếu-tá Mã Thành Liên (Nghĩa) - Tiểu-đoàn-trưởng 411 ĐP, TK Bạc Liêu - khoá 10 Đà Lạt. Tự sát cùng vợ ngày 30-4-75.

                                * 23 - Thiếu-tá Nguyễn Văn Phúc - Tiểu-đoàn-trưởng, Tiểu Khu Hậu Nghĩa. Tự sát 29/4/1975.

                                * 24 - Thiếu-tá Hải Quân Lê Anh Tuấn - (1943 – 1975). Xuất thân Khóa 14 Sĩ Quan Hải Quân. Ông là Chỉ Huy Trưởng Giang Ðoàn 43 phục vụ trên chiến hạm của Hạm Ðội. Duyên Ðoàn 27. Duyên Ðoàn 23. Phòng Tâm Lý Chiến Bộ Tư Lệnh Hải Quân.
                                Khi nghe lệnh từ ông Dương Văn Minh bắt buộc quân nhân buông vũ khí, giao đất nước Việt Nam vô tay giặc, thì Thiếu-tá Tuấn đứng trên chiếc soái đỉnh dùng súng colt bắn vào đầu tự sát, ông gục ngay trên tấm bản đồ hành quân.

                                * 25 - Thiếu-tá Đỗ Văn Phát - Quận Trưởng (kiêm Chi Khu Thạnh Trị Ba Xuyên. Đại Đội Trưởng Đại Đội 1 Tiểu Đoàn 2, Trung Đoàn 33, Sư Đoàn 21 Bộ Binh, đã tuẫn tiết ngày 1/5/1975.

                                * 26 - Thiếu-tá Trần Thế Anh - Đơn vị 101. Tự sát ngày 30/4/75
                                * 27 - Thiếu tá Trần Đình Tự - Tiểu-đoàn-trưởng Tiểu đoàn 38 Biệt Động Quân. 11 giờ sáng ngày 30 tháng Tư năm 1975 tại trung tâm hành quân của Liên Đoàn 32 BĐQ, Trung-tá Liên Đoàn-trưởng Lê Bảo Toàn nhận được lệnh từ cấp chỉ huy Quân Đoàn: “Hãy ngừng bắn ngay lập tức, ở yên tại chỗ, để đợi phía bên kia đến bàn giao khu vực.” - Lần đầu tiên cũng là lần cuối cùng trong đời Th/t Trần Đình Tự đã cưỡng lệnh cấp chỉ huy. Sau khi nhận lệnh buông súng, ông nói: "Tôi sẽ ở lại đánh nữa, tôi không đầu hàng. Tôi không thể nào để lọt vô tay tụi nó lần nữa"...
                                Nhưng anh Tự không còn nữa, đã tử trận. Tên giặc Cộng rút con dao găm của anh Tự đeo bên hông đâm mạnh vô bụng Trần Đình Tự, rọc mạnh xuống phía dưới. Ruột anh Tự lòi tuột ra ngoài. Chưa hả, họ còn ngoáy mạnh mũi dao vô tận trong bụng anh Tự. Anh Tự hét lên rất bi ai nghẹn uất, đổ sụm xuống oằn mình giật từng cơn trong vũng máu đỏ.

                                * 28 - Đại-úy Vũ Khắc Cẩn - Ban 3 Tiểu-khu Quảng Ngãi. Tự sát 30-4-75.

                                * 29 - Đại-úy Tạ Hữu Di - Tiểu Đoàn Phó 211 Tỉnh Chương Thiện. Tự sát 30-4-75.

                                * 30 - Đại Úy Nguyễn Văn Hựu - Trưởng ban văn khố P2/Bộ TTM. Tự sát sáng 30/4/75 tại P2/Bộ TTM.

                                * 31 - Đại-úy Nguyễn Hòa Dương - Trường Quân-Cảnh Vũng Tàu. Tự sát 30-4-75 tại trường.

                                * 32 - Trung-úy Đặng Trần Vinh - Phòng 2, Bộ TTM. (con của Thiếu-tá Đặng Sĩ Vinh). Tự sát cùng vợ con 30/4/1975.

                                * 33 - Trung-úy Nghiêm Viết Thảo - Khóa 1/70 Thủ Đức. An Ninh Quân đội. Tự tử tại Kiến Hòa.

                                * 34 - Trung-úy Nguyễn Văn Cảnh - CSQG Trưởng-cuộc Vân Đồn. Quận 8. Tự sát 30-4075.

                                * 35 - Thiếu-úy Không-quân Nguyễn Thanh Quan - Khóa 1/70. PĐ 110 Quan-sát. Tự tử 30-4-75 tại Kiến Hòa.

                                * 3 - Thiếu-úy Nguyễn Phụng - Cảnh Sát ĐB. Tự sát 30-4-75, tại Thanh Đa.

                                * 37 - Thiếu úy Nhảy Dù Hoàng Văn Thái - Khóa 5/69 Thủ Đức. Tại một bùng binh ở ngã 6 Chợ Lớn, Thiếu uý Thái và một nhóm 7 người bạn, mỗi người một trái lựu đạn, họ cùng mở chốt tự kết liễu đời mình ngày 30-4-1975. Họ là một toán Nhảy Dù về bảo vệ Đài-phát-thanh. Đài Truyền-hình Việt Nam.

                                * 38 - Chuẩn-úy Đỗ Công Chính - TĐ 12 Nhảy Dù. Tự sát tại cầu Phan Thanh Giản.

                                * 39 - Thượng Sĩ Phạm Xuân Thanh - Trường Truyền-tin Vũng Tàu. Tự sát 30-4-75 tại sân trường.

                                * 40 - Thượng sĩ Bùi Quang Bộ - Trường Truyền Tin Vũng Tàu. Tự sát ngày 30/4/1975 cùng gia đình 9 người tại Vũng Tàu.

                                * 41 - Trung sĩ I Trần Minh - Quân Cảnh, ông gác ở Bộ TTM. Tự sát 30.4-75.

                                * 42 - Trung-sĩ Nhứt Vũ Tiến Quang - (10-9-1956 Kiên Hưng, Tỉnh Chương Thiện). 2-9-1969 - Vũ Tiến Quang vô trường Thiếu Sinh Quân Việt Nam – 1972, ông Vũ Tiến Quang phục vụ tại Trung-đội Trinh-sát của Trung-đoàn 31 (Cà Mau). Trung sĩ Vũ Tiến Quang làm thông dịch viên (cho cố vấn thiếu úy Hummer). * 1972 Vũ Tiến Quang có chứng chỉ 1 Bộ Binh. * 1974 - Sau khi có chứng chỉ 2 Bộ Binh, Trung-sĩ Quang về sư đoàn 21 Bộ Binh Tiểu-đoàn Ngạc Thần (tiểu đoàn 2 Trung đoàn 31 Bộ Binh đóng tại Chương Thiện. Ông đã tự sát 30-4-1975.

                                * 43 - Nguyễn Xuân Trân - Khóa 5 Thủ Đức. Tự sát 01-5-75.
                                * 44 - Binh Nhì Hồ Chí Tâm - TĐ 490. ĐP. (Mãnh Sư) Tiểu Khu Ba Xuyên. Cà Mau. Dùng súng M16 tự sát ngày 30-4-75 tại Đầm Cùn, Cà Mau.

                                * 45 - Luật sư Trần Chánh Thành - Cựu Bộ-trưởng Thông-tin Đệ Nhất Cộng Hòa- Nguyên Thượng-nghị-sĩ đệ II Cộng Hòa. Tự sát ngày 3/5/75.

                                * 46 - 6 (sáu) toán thám sát của LĐ.81/Biệt Cách Nhảy Dù trong chiến khu D... 6 toán thám sát LĐ.81/Biệt Cách Nhảy Dù được trực thăng thả sâu trong mật khu VC. Họ tự sát sau 30/4/1975.

                                47 - Trung úy KQ Trần Quốc Khánh tự sát cùng mẹ và 4 người em gần Ngã Ba Ông Tạ ngày 30/4/75 khi nghe tin TT Dương Văn Minh ra lệnh buông súng đầu hàng...
                                ***

                                Kể cả quý chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa: Địa Phương Quân. Nghĩa Quân... & những vị vô danh. Và còn nhiều!... rất nhiều người vô danh ẩn tích khác. Họ là những người vị quốc vong thân. Những bậc anh tài sinh vi tướng tử vi thần. Là anh hùng tử khí hùng bất tử! Họ là kiện tướng và binh chốt đầy nhiệt huyết, yêu đồng đội, hy sinh vì dân vì đất nước quê hương, vì danh dự của quân nhân Việt Nam Cộng Hoà. Họ rất oai dũng tự quyết định mạng sống mình không chịu khuất phục bởi ai. Giống như chí sĩ Trần Hữu Lực thời xưa đã có câu tuyệt mệnh:

                                - “Non sông đã chết. Ta há lại sống thừa. Từ mười năm giũa kiếm, mài dao. Chí mạnh, những mong phò tổ quốc. Lông cánh chưa thành. Việc bỗng đâu hoá hỏng. Dưới chín suối điều binh khiển tướng, hồn nhiên ngầm giúp bọn thiếu niên…”

                                Đó là sự trả giá tuyệt vời rất đáng kính trọng của người coi cái chết nhẹ tựa lông hồng. HỌ đặt tổ quốc - trách nhiệm - danh dự - lên hàng đầu. Một sự tuẫn tiết vô cùng đắt giá về: Vinh quang. Chiến thắng. Bi lụy. Can trường chiến đấu đến hơi thở cuối cùng; cho tới khi thủ đô Sài Gòn đã bi phẫn đớn đau vỡ vụn! HỌ không hề đầu hàng không "thua cuộc"! vì lý tưởng tự do ưu trội cao vời. Và, vì sự bất tử cao cả đầy hiên ngang oanh liệt quá dũng khí, oai phong lẫm liệt. Ôi! Họ đã lưu danh thơm lẫy lừng thiên cổ trên thế giới. HỌ anh dũng hiên ngang đứng vững giữa non sông gấm vóc trong quê cha đất tổ. Họ vĩnh viễn nằm lại trên dãi đất hình chữ S cong cong. Máu của họ đã chảy ra chan hòa nhào trộn với đất phù sa, đẫm ướt cả lòng quê. Hai tay họ thân ái ôm trọn quê hương ghì siết ở trong lòng. Họ bất khuất vẻ vang sống mãi trong dòng dân tộc Việt Nam có bốn ngàn năm văn hiến. Lão Tử đã có câu:

                                - “Để thân mình lại sau. Thế mà thân mình đứng trước. Gác thân mình ra ngoài. Thế mà thân mình vẫn còn".

                                Trân trọng lắm thay!
                                *
                                Tình Hoài Hương
                                Trân trọng cảm ơn quý vị: Đại-Úy KQ Trần Văn Phúc - KQ thanhbaokimnguu - Anh KQ Vũ Ngô Khánh Truất - Anh Hoàng Hùng KQ2 - & GĐ81/BCND anh Tâm1888 - Anh Ó Đen - Anh Phạm Phong Dinh. . . & do Tình Hoài Hương sưu tầm lượm lặt ít chi tiết trên internet.


                                Bút trần nào tả được lưu luyến!
                                Thơ trần đành cam chịu vô duyên...
                                Tình Hoài Hương

                                Comment



                                Hội Quán Phi Dũng ©
                                Diễn Đàn Chiến Hữu & Thân Hữu Không Quân VNCH




                                website hit counter

                                Working...
                                X